᪥༅ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅᪥ بسم الله الرحمن الرحیم امام صادق علیه السلام فرمودند: به زودی شبهه ای به شما می رسد در حالیکه پیشوای عیان و امام هدایتگر ندارید و تنها کسی از آن نجات پیدا می‏کند که به دعای غریق دعا کرده، بگوید: «يَا اللهُ يَا رَحْمَانُ يَا رَحِيمُ يَا مُقَلِّبَ‏ الْقُلُوبِ‏ ثَبِّتْ‏ قَلْبِي عَلَى دِينِكَ»‏. ــــــــــــــــــــــــــــــــــ . «سَتُصِيبُكُمْ شُبْهَةٌ فَتَبْقَوْنَ بِلَا عَلَمٍ يُرَى وَ لَا إِمَامٍ هُدًى وَ لَا يَنْجُو مِنْهَا إِلَّا مَنْ دَعَا بِدُعَاءِ الْغَرِيقِ قُلْتُ كَيْفَ دُعَاءُ الْغَرِيقِ قَالَ يَقُولُ: يَا اللهُ يَا رَحْمَانُ يَا رَحِيمُ يَا مُقَلِّبَ‏ الْقُلُوبِ‏ ثَبِّتْ‏ قَلْبِي عَلَى دِينِكَ». كمال الدين و تمام النعمة، ج‏2، ص351- 352، ح50. ᪥༅ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅᪥

᪥༅ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅᪥ امام صادق علیه السلام درباره دعایی که موجب کامل شدن ایمان می‏شود این دعا را توصیه نمودند: «رَضِيتُ‏ بِاللهِ رَبّاً وَ بِالْإِسْلَامِ دِيناً وَ بِالْقُرْآنِ كِتَاباً وَ بِمُحَمَّدٍ نَبِيّاً وَ بِعَلِيٍّ وَلِيّاً وَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ وَ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ وَ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ وَ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ وَ عَلِيِّ بْنِ مُوسَى وَ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ وَ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ وَ الْحُجَّةِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ أَئِمَّةً». ــــــــــــــــــــــــــــــــــ . تهذیب الأحکام، (تحقق خرسان)، ج2، ص109، ح180. . من لا يحضره الفقيه، ج‏1، ص327، ح960. ᪥༅ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅᪥

᪥༅ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅᪥ امام صادق علیه السلام در دوران غیبت امام منتظَری که در مورد ولادتش شک و شبهه وجود دارد، دورانی که خیلی ها به شک و انحراف دچار می‏شوند این دعا را بیان کردند: «اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي‏ نَفْسَكَ‏ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي نَفْسَكَ لَمْ أَعْرِفْ نَبِيَّكَ اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي رَسُولَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي رَسُولَكَ لَمْ أَعْرِفْ حُجَّتَكَ اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي حُجَّتَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي حُجَّتَكَ ضَلَلْتُ عَنْ دِينِي‏» . و یا: «اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي‏ نَفْسَكَ‏ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي نَفْسَكَ لَمْ أَعْرِفْكَ اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي نَبِيَّكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي نَبِيَّكَ لَمْ أَعْرِفْهُ قَطُّ اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي حُجَّتَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي حُجَّتَكَ ضَلَلْتُ عَنْ دِينِي». ــــــــــــــــــــــــــــــــــ . الكافي (ط - الإسلامية)، ج‏1، ص337، ح5. . همان، ج‏1، ص342، ح29. ᪥༅ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅᪥

᪥༅ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅᪥ ○●● مقدمه در سال 2002 میلادی فردی از اهالی بصره به نام احمد بن اسماعیل ادعا کرد فرزند پنجم از نسل امام دوازدهم علیه السلام می‏باشد که در احادیث فراوان به نام و خصوصیات او اشاره شده است. وی پس از چندی با نام مستعار احمد الحسن، ادعای وصایت خاصه از جانب امام دوازدهم علیه السلام را کرده و تصریح نمود؛ من همان قائمی هستم که روایات بسیار به آمدنش بشارت داده است. او برای اثبات این ادعا نظریه دوازده مهدی بعد از دوازده امام علیه السلام را مطرح نمود و مستند اصلی خود را روایتی موسوم به آخرین وصیت مکتوب پیامبر صلی الله علیه و آله که در کتاب غیبت شیخ طوسی رحمه الله ثبت شده، قرار داد. البته وی ادعاهای متعدد دیگری همچون مقام امامت، وصایت و خلافت از رسول خدا، و یمانی بودن را داشته و به علاوه در زمینه مسائل فقهی، تفسیری، حدیثی، رجالی، کلامی، تاریخی، سیاسی و علمی ادعاهای فراوانی دارد که به طور طبیعی پرداختن به بررسی و نقد همه آنها در یک کتاب ممکن نیست، و آنچه ما در اینجا مورد بررسی قرار می‏دهیم، همان حدیث موسوم به وصیت در کتاب غیبت طوسی می‏باشد که از 12 مهدی بعد از 12 امام سخن گفته که اولینِ آنها احمد فرزند امام دوازدهم علیه السلام است. ᪥༅ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅᪥

᪥༅ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅᪥ توضیح این نکته ضروری است که در نگاشته حاضر، بررسی وصیت مذکور در دو مرحله صورت پذیرفته است. ○●● الف. مرحله سند؛ ○●● ب. مرحله محتوا. هر کدام از این دو مرحله، دارای دو بخش درون کاوی و برون کاوی است که عبارتند از: درون کاویِ سندی، یعنی تک تک راویان یک حدیث از نظرِ مورد اطمینان بودن، مورد بررسی قرار گیرند و برون کاوی سندی، یعنی تشریح مبانی علمی و حکمت بررسی صحت سند روایات، به بحث گزارده می‏شوند. همچنین درون کاویِ محتوا، یعنی بررسی مضمون حدیث و اشکالات آن بدون مقایسه محتوا با روایات دیگر، و برون کاوی محتوا، یعنی بررسی تضادها و تناقض‏هایی که یک روایت با روایات دیگر دارد. ما در مرحله بررسی سند ابتدا بخش برون کاوی را مطرح نموده و طی 14 نکته، در کنار بیان مبانیِ علمیِ حکمت بررسی صحت سند روایات ـ مخصوصاً روایات اعتقادی ـ به شبهات مخصوص به این وصیت پاسخ داده و بعد از آن وارد بخش درون کاوی سند شده، تک تک راویان این حدیث را بررسی نموده ایم. اما در مرحله بررسی محتوا، بحث‏های درون کاوی و برون کاوی را از هم جدا نکرده و به صورت یک جا طی 25 نکته مورد بررسی قرار داده ایم. امید آنکه این نا چیز مورد قبول امام زمان علیه السلام واقع شود، و هر چه زودتر با ظهورش به انحرافات مهدویت پایان دهد. آمین رب العالمین. 🖋️سید مهدی مجتهد سیستانی ᪥༅ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅᪥

᪥༅ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅᪥ ○●الف) بررسی سندی: گفتار اول: نیاز به بررسی سند روایات: نکته 1) وجود افراد دروغگو در میان راویان: با توجه به اینکه در میان راویان، افراد منافقِ دروغگو و حدیث ساز زیاد بودند که غالباً پیرامون اعتقادات مسلمانان جعل حدیث می‏کردند، پذیرفتن یک روایت بدون بررسیِ اینکه چه کسانی آن را نقل کرده‏اند و آیا حدیثشان مورد اعتماد هست یا نه، عقلاً پذیرفته نیست. حضرت علی علیه السلام درباره کثرت راویان دروغگو در زمان پیامبر صلی الله علیه و آله می‏فرمایند: «در زمان خود پیامبر بر ایشان دروغ بسته شد تا آنكه ميان مردم به سخنرانى ايستاد و فرمود: ای مردم دروغگویان بر من زیاد شده‏اند ... بعد از پیامبر نیز بر ایشان دروغ بسته شد». ــــــــــــــــــــــــــــــــــ . الكافي(ط - الإسلامية)، ج‏1، ص62، ح1. ᪥༅ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅᪥

᪥༅ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅᪥ نیز امام صادق علیه السلام می‏فرمایند: «لعنت خدا بر مغیرة بن سعید باد او کتب اصحاب پدرم را می گرفت و در آنها احادیث جعلی وارد می‏کرد پس حدیث مخالف قول خدا و سنت پیامبر را بر ما نپذیرید». و نیز یونس می‏گوید: احادیث زیادی که از اصحاب امام باقر و امام صادق علیهما السلام شنیده بودم به امام رضا علیه السلام عرضه کردم بخش زیادی از احادیث منسوب به امام صادق علیه السلام را انکار نموده، فرمود: «ابو الخطاب بر امام صادق دروغ می بست، خدا ابو الخطاب و اصحاب او را لعنت کند او و اصحابش آن دروغ ها را لا به لای کتب اصحاب امام صادق جا دادند پس احادیث مخالف قرآن را بر ما نپذیرید». همچنانکه حضرت علی علیه السلام فرمودند: «زمانیکه حدیثی نقل می‏کنید سندش را بگویید تا اگر دروغ است گناهش به گردن راویش باشد». ــــــــــــــــــــــــــــــــــ . «إِنَّ الْمُغِيرَةَ بْنَ سَعِيدٍ لَعَنَهُ اللَّهُ دَسَ‏ فِي كُتُبِ أَصْحَابِ أَبِي أَحَادِيثَ لَمْ يُحَدِّثْ بِهَا أَبِي، فَاتَّقُوا اللهَ وَ لَا تَقْبَلُوا عَلَيْنَا مَا خَالَفَ قَوْلَ رَبِّنَا تَعَالَى وَ سُنَّةَ نَبِيِّنَا (ص) فَإِنَّا إِذَا حَدَّثْنَا قُلْنَا قَالَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ قَالَ رَسُولُ اللهِ (ص)». رجال الكشي - إختيار معرفة الرجال، ص224، رقم401 . قَالَ يُونُسُ: وَافَيْتُ الْعِرَاقَ فَوَجَدْتُ بِهَا قِطْعَةً مِنْ أَصْحَابِ أَبِي جَعْفَرٍ (ع) وَ وَجَدْتُ أَصْحَابَ أَبِي عَبْدِ اللهِ (ع) مُتَوَافِرِينَ فَسَمِعْتُ مِنْهُمْ وَ أَخَذْتُ كُتُبَهُمْ، فَعَرَضْتُهَا مِنْ بَعْدُ عَلَى أَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا (ع) فَأَنْكَرَ مِنْهَا أَحَادِيثَ كَثِيرَةً أَنْ يَكُونَ مِنْ أَحَادِيثِ‏ أَبِي‏ عَبْدِ اللهِ (ع) وَ قَالَ لِي: «إِنَّ أَبَا الْخَطَّابِ كَذَبَ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللهِ (ع) لَعَنَ اللهُ أَبَا الْخَطَّابِ وَ كَذَلِكَ أَصْحَابَ أَبِي الْخَطَّابِ يَدُسُّونَ هَذِهِ الْأَحَادِيثَ إِلَى يَوْمِنَا هَذَا فِي كُتُبِ أَصْحَابِ أَبِي عَبْدِ اللهِ (ع)، فَلَا تَقْبَلُوا عَلَيْنَا خِلَافَ الْقُرْآن‏». رجال الكشي - إختيار معرفة الرجال، ص224 . «إِذَا حَدَّثْتُمْ بِحَدِيثٍ فَأَسْنِدُوهُ‏ إِلَى الَّذِي حَدَّثَكُمْ فَإِنْ كَانَ حَقّاً فَلَكُمْ وَ إِنْ كَانَ كَذِباً فَعَلَيْهِ». الكافي، (ط - الإسلامية)، ج‏1، ص52، ح7. ᪥༅ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅᪥

᪥༅ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅᪥ نکته 2) تاریخچه راوی شناسی در اسلام: قرآن کریم اولین منبعی است که به وجود راویان فاسق تذکر داده و فرموده است: ای کسانی که ایمان آورده‏اید، وقتی فاسقی برای شما خبری آورد در مورد صحت آن تحقیق کنید: «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ جاءَكُمْ فاسِقٌ‏ بِنَبَإٍ فَتَبَيَّنُوا» و طبیعی است که تلاش برای شناخت فسق و عدم فسق راوی مقدمه رعایت این دستور قرآنی است. و ائمه اطهار علیهم السلام اولین مصدری بودند که بعضی راویانِ غیر مورد اعتماد و مورد اعتماد را نام می‏بردند تا مردم بدانند به حدیث چه کسی اعتماد کنند و به حدیث چه کسی نه؛ مثل تایید وثاقت زراره و ابو بصیر و محمد بن مسلم و برید عجلی و یونس بن عبد الرحمن و دو نائبِ اول امام زمان علیه‌ السلام. ــــــــــــــــــــــــــــــــــ . حجرات: 6. . «مَا أَحَدٌ أَحْيَا ذِكْرَنَا وَ أَحَادِيثَ‏ أَبِي‏ (ع) إِلَّا زُرَارَةُ وَ أَبُو بَصِيرٍ لَيْثٌ الْمُرَادِيُ‏ وَ مُحَمَّدُ بْنُ مُسْلِمٍ وَ بُرَيْدُ بْنِ مُعَاوِيَةَ الْعِجْلِيُّ وَ لَوْ لَا هَؤُلَاءِ مَا كَانَ أَحَدٌ يَسْتَنْبِطُ هَذَا، هَؤُلَاءِ حُفَّاظُ الدِّينِ وَ أُمَنَاءُ أَبِي (ع) عَلَى حَلَالِ اللهِ وَ حَرَامِهِ، وَ هُمُ السَّابِقُونَ إِلَيْنَا فِي الدُّنْيَا وَ السَّابِقُونَ إِلَيْنَا فِي الْآخِرَةِ». رجال الكشي - إختيار معرفة الرجال، ص136 – 137، رقم219. . سَأَلْتُ الرِّضَا (ع) فَقُلْتُ إِنِّي لَا أَلْقَاكَ فِي كُلِّ وَقْتٍ فَعَنْ مَنْ آخُذُ مَعَالِمَ‏ دِينِي قَالَ: «خُذْ مِنْ يُونُسَ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ». رجال الكشي - إختيار معرفة الرجال، ص483، رقم910. . «الْعَمْرِيُ‏ وَ ابْنُهُ‏ ثِقَتَانِ فَمَا أَدَّيَا إِلَيْكَ عَنِّي فَعَنِّي يُؤَدِّيَانِ وَ مَا قَالا لَكَ فَعَنِّي يَقُولَانِ فَاسْمَعْ لَهُمَا وَ أَطِعْهُمَا فَإِنَّهُمَا الثِّقَتَانِ الْمَأْمُونَان». ‏الكافي (ط - الإسلامية)، ج‏1، ص330، ح1 ᪥༅ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅᪥

᪥༅ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅᪥ از همین روی، علماء شیعه در زمان اهل بیت علیهم السلام کتاب هایی درباره راوی شناسی نگاشتند تا راویان غیر مورد اعتماد از مورد اعتماد شناخته شوند؛ کاری که هم مطابق عقل بود و هم با فعل و تقریر معصومین به امضای شریعت رسید. این روش در غیبت صغری و کبری ادامه داشت و عالمان متعددی در این زمینه کتاب نوشتند که به کتاب «رجال» و «فهرست» معروف گشت. رجال به معرفی راویان می‏پرداخت و بررسی می‏کرد که راوی از کدام امام است، چه کنیه و لقبی دارد، از نظر مورد اطمینان بودن در چه سطحی قرار دارد، و فهرست به معرفی راویانی می‏پرداخت که در زمینه های مختلف دارای تالیف بوده اند و در ضمن آن به وثاقت راویان نیز اشاره می‏نمود. ᪥༅ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅᪥

دوستان گرامی این کنفرانس ادامه دارد ... اللهم عجل لولیک الفرج

᪥༅ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅᪥ ●● لـوح و قلـم ○○ بررسی روایت موسوم به وصیت در کتاب الغیبه شیخ طوسی رحمه الله دوازده مهدی بعد از دوازده امام قسمت دوم ↫ سید مهدی مجتهد سیستانی ᪥༅ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅𖥸ↈ༅᪥