هدایت شده از مدرسه مجازی المرسلات
💫 مروری بر یک اجتهاد به معنای #واقعی
▫️(قسمت اول)
🔰 حجت الاسلام سید مجتبی جواهری @smojtabaamin
🌐🌐🌐🌐🌐
🔹به عبارات ذیل دقت کنید:
▪️ در این درس که اولین درس ماست لازم است دانشجویان عزیز از هم اکنون یک نکته را بدانند و در پی جستجو و تحقیق بیشتر برآیند و خویشتن را کاملًا مجهز سازند، و آن این که فرهنگ اسلامی خود یک فرهنگ ویژه و خاصی است در میان فرهنگهای جهان، با یک روح خاص و یک سلسله مشخصات مخصوص به خود. ...
▪️ اگر فرهنگی از انگیزههایی ویژه برخوردار باشد، جهت و حرکت مخصوص به خود داشته باشد، آهنگ حرکتش با آهنگ حرکت سایر فرهنگها متفاوت باشد، عناصر ویژهای وارد کند و آن عناصر برجستگی خاصی داشته باشد، دلیل بر این است که آن فرهنگ اصالت و شخصیت دارد. (کلیات علوم اسلامی/منطق و فلسفه/ص 18)
🔹شهید مطهری معتقد است فرهنگ اسلامی یک فرهنگ خاص، اصیل و مستقل است. ایشان رابطه این فرهنگ با فرهنگ های پیرامونی خود را به خوبی تبیین می کنند و می فرمایند:
▪️بدیهی است که برای اثبات اصالت یک فرهنگ و یک تمدن، ضرورتی ندارد که آن فرهنگ از فرهنگها و تمدنهای دیگر بهره نگرفته باشد، بلکه چنین چیزی ممکن نیست. هیچ فرهنگی در جهان نداریم که از فرهنگها و تمدنهای دیگر بهره نگرفته باشد، ولی سخن در کیفیت بهرهگیری و استفاده است.
▪️یک نوع بهرهگیری آن است که فرهنگ و تمدن دیگر را بدون هیچ تصرفی در قلمرو خودش قرار دهد. اما نوع دیگر این است که از فرهنگ و تمدن دیگر تغذی کند؛ یعنی مانند یک موجود زنده آنها را در خود جذب و هضم کند و موجودی تازه به وجود آورد.
@almorsalat
▪️فرهنگ اسلامی از نوع دوم است، مانند یک سلّول #زنده رشد کرد و فرهنگهای دیگر را از یونانی و هندی و ایرانی و غیره در خود جذب کرد و به صورت موجودی جدید با چهره و سیمایی مخصوص به خود ظهور و بروز کرد و به اعتراف محققان تاریخ فرهنگ و تمدن، تمدن اسلامی در ردیف بزرگترین فرهنگها و تمدنهای بشری است.
این سلّول حیاتی فرهنگی در چه محلی و به دست چه کسی و از چه نقطهای رشد خود را آغاز کرد؟
این سلول مانند هر سلول دیگر که در آغاز کوچک و نامحسوس است، در شهر مدینه به وسیله شخص پیامبر گرامی پایه گذاری شد و از علوم اسلامی نوع اول آغاز به کار کرد. برای آگاهی بیشتر باید به کتب مربوطه مراجعه کنید» (کلیات علوم اسلامی/منطق و فلسفه/ص 19)
🔹توضیح استاد مطهری یک کلید واژه مهم دارد و آن #تغذی یا #هضم است. بهترین نمونه ای که می توان آن را به عنوان الگو معرفی کرد مواجهه ائمه اطهار (ع) با اندیشه های یونان باستان است. پیش از این مواجهه، فضا برای بازگو کردن بسیاری از حقایق فراهم نبود و یا آمادگی عمومی وجود نداشت ولی با برپایی مناظرات متعدد، مجموعه ای از میراث روایی ائمه اطهار (ع) در تاریخ باقی ماند تا منشأ الهام یکی از مهمترین مکاتب فلسفی تاریخ بشر باشد و قرن ها بعد در عصر رنسانس با ترجمه آثار #بوعلی_سینا (ره) به جهانیان معرفی گردد.
🔹این نقطه آغازی بود تا در حافظه تاریخ، مکتب #شیعه نه به عنوان یک گرایش کلامی غیر از معتزله و اشاعره، بلکه به عنوان خوانشی برخواسته از اسلام به تفسیر انسان و هستی بپردازد.
🔹معنای واقعی اجتهاد همین است از این رو تقلید از میت جایز نیست. اجتهاد یعنی پاسداری از مرزهای فرهنگی تمدن اسلامی نه تهاجم و نه انفعال، بلکه #تغذیه و #هضم آن ها در فرهنگ اصیل خود. پاسداری نیاز به #حیات دارد و حیات به معنای آگاهی از لحظه به لحظه خط مقدم جبهه هاست. بنابراین شاید شرط حیات برای مرجع تقلید را همان تسلط و اشراف او بر شرایط و اقتضائات زمانه بدانیم.
🔹پس از پیروزی بر جریان ماتریالیسم با پاسداری بزرگانی همچون #علامه_طباطبایی ، امروز نوبتِ جهاد دیگری است. سالهاست رهبری به تعابیر مختلف اولویت اصلی حوزه های علمیه و دانشگاه ها را تولید #علوم_انسانی اسلامی خوانده اند. این امر همچون موارد پیشین نیاز به اجتهاد دارد. اجتهادی که با مفهوم «هضم» و «تغذیه» در ارتباط است.
🔹 ما چگونه می توانیم از علوم انسانی ایجاد شده در تمدن غرب استفاده کنیم و معارف خود را بازتولید کنیم؟ قطعا از جمله برجسته ترین شخصیت های معاصری که گام های قابل ملاحظه ای در آغاز این حرکت برداشته است کسی غیر از استاد شهید مطهری نیست. ایشان در توصیه به #حوزه_های_علمیه می فرمایند:
▪️«حوزههای علمیه ما اگر از محدودیتهای مصنوعی که خود برای خود به وجود آوردهاند خارج گردند و با استفاده از پیشرفت علوم انسانی جدید به #احیای فرهنگ کهن خود و آراستن و پیراستن آن بپردازند و آن را #تکمیل نمایند و به پیش سوق دهند (که آمادگی تکامل و پیشروی دارد) میتوانند از این انزوای حقارتآمیز علمی خارج شوند و کالاهای فرهنگی خود را در زمینههای مختلف معنوی، فلسفی، اخلاقی، حقوقی، روانی، اجتماعی، تاریخی با کمال افتخار و سربلندی به جهان دانش عرضه نمایند.»
(آینده انقلاب اسلامی ایران/رسالت های حوزه و روحانیت)
🔹در ادامه این مجموعه نوشته ها قصد داریم یکی از نمونه های اجتهاد شهید استاد #مطهری در برابر یکی ازمسائل علوم انسانی را رمزگشایی کنیم تا روش ایشان را در این پیکار بیاموزیم.
💠 ادامه دارد....
#یادداشت
#اندیشه_مطهر
@almorsalat
04-velayatefaghih-980817.mp3
13.37M
🔅عناوین جلسه چهارم ولایت فقیه:
🔹مروری بر مطالب جلسات پیشین
🔹بیان جایگاه این کتاب در اندیشه #امام_خمینی
🔹بحث تقدم و تأخر دانش و فعلیت در علوم مدرن
◾️دیدگاه اول: نظریه #میشل_فوکو درباره تقدم قدرت یا فعلیت بر دانش در تمدن سازی
➖نتیجه دیدگاه فوکو در مطالعه تاریخ و تحولات اجتماعی
➖توجیه حکومت بنی امیه با جبرگرایی در سیاست و قدرت
◾️دیدگاه دوم: تقدم دانش بر قدرت در فضای مشهور علوم اسلامی
➖تأثیر اندیشه بر عمل در کتاب #خدا_در_زندگی_انسان شهید مطهری
➖لازمه نظریه مارکسیسم و تفکر فروید در جبر جامعه و روان
◾️دیدگاه مقام معظم رهبری:
منبع (کتاب و سنت) ⬅️ تولید فکر (ایده) ⬅️ پرورش نیروی انسانی ⬅️ کنش سیاسی و اجتماعی نیروها (متناسب با ایده) ⬅️ تشکیل قدرت و ساختار سیاسی-اجتماعی (ایجاد مسأله) ⬅️ تولید علم (امتداد ایده اولی در همه ابعاد) ⬅️ گذر از مرحله ساختار به تمدن سازی (سبک زندگی)
➖کتاب #ولایت_فقیه بیان ایده اولیه برگرفته از منابع دینی
🔹دو عامل اصلی در تولید فکر یا ایده
◾️عامل اول: مبانی فکری در حقایق و اعتباریات
◾️عامل دوم: شناخت از شرایط زمان و مکان و تحولات بشری
➖ ولایت مطلقه فقیه نتیجه مبانی و شناخت شرایط امروز
🔹عدم اجرایی ضروریات فقه بدون وجود حکومت در #عصر_حاضر
🔹تبیین ضرورت حکومت در فقه شیعه با توجه به #تطور معنا و تعین حکومت در عصر حاضر
🔹گستره نفوذ حکومت در عرصه های مختلف زندگی انسان برگرفته از کتاب «مقدمه ای بر حکومت اسلامی» شهید #مطهری
🔹نقش استعمار در معرفی غلط از اسلام و شبهه در بداهت ولایت فقیه
(سید مجتبی جواهری)
💠 @sm_javaheri
🔵 این کجا و آنچه می شنویم کجا؟
🔹سالهاست با کتاب های استاد #مطهری مأنوس هستم، بعد از طلبگی کتابهای #علامه_طباطبایی هم به آن ها اضافه شد.
🔹از همان سالهای آغازین طلبگی ام مرجع پرسش خیلی از دوستان و اطرافیان قرار داشتم. سوالاتی که بیشتر آن ها روزی برایم دغدغه بود و با همین کتب، آرام آرام به پاسخ آن ها می رسیدم.
🔹جالب است بدانید که بیشتر این سوالات از اساس غلط هستند. متأسفانه اطلاعات عمومی درباره دین بسیار سطحی است و پرسش هایی که در ذهن مردم ایجاد می شود نیز نتیجه برداشت اشتباه از دین است.
🔹مثلاً فاصله زیادی وجود دارد میان بهشت و جهنم قرآن با آنچه مردم در ذهن دارند. این فاصله به قدری زیاد است که گمان می کنم باید نسبت به آنچه فهمیدم، تقیه کنم.
🔹امروز در پژوهشگاه محل کارم باید فیش هایی از عبارات علامه طباطبایی درباره #حیات_انسان_پس_از_مرگ را مرتب می کردم و هر متنی را که می خواندم همه آن سوالات اشتباهی که از مردم می شنیدم در سرم می پیچید و حسرت می خوردم.
🔸علامه طباطبایی بارها منشأ عذاب در آخرت را زدودن تعلق نفسِ انسان نسبت به حیات مادی می خوانند. فردی که در حیات دنیوی مومنانه زندگی کرده، دلبستگی ندارد و پس از #مرگ بدون وابستگی آزاد و رها این دنیا و شئون مادی آن را ترک می کند ولی فرد دنیاطلب پس از فرارسیدن اجل همچنان تعلق به عالم ماده در او وجود دارد و این تعلق چون بدون ابزار مادی است او را می سوزاند.
🔸یکی از دوستانم در کادر درمان می گفت بعضی وقت ها کسانی که مجبور هستیم پای آن ها را قطع کنیم پس از به هوش آمدن اصرار می کنند که پای نداشته شان را بخارانیم و ما هم به این کار تظاهر می کنیم. او حس می کند پایش می خارد ولی پایی ندارد و این حالت او را عذاب می دهد چون دیگر مطلوبی برای #طلب او وجود ندارد.
🔸«مُوتُوا قَبلَ اَن تمُوتُوا» یعنی تا در این دنیا هستی خودت را از وابستگی ها رها کن تا در آخرت مجبور نشوی با «آتش» تعلقات را از بین ببری.
🔸پس در این بیان آتش همان #رحمت_الهی است که در انسان هوسباز به صورت عذاب پدیدار می شود.
🔸حال خواهش می کنم در معنای آیه 13 سوره حدید تأمل کنید:
▫️يوْمَ يَقُولُ الْمُنَافِقُونَ وَالْمُنَافِقَاتُ لِلَّذِينَ آمَنُوا انْظُرُونَا نَقْتَبِسْ مِنْ نُورِكُمْ قِيلَ ارْجِعُوا وَرَاءَكُمْ فَالْتَمِسُوا نُورًا فَضُرِبَ بَيْنَهُمْ بِسُورٍ لَهُ بَابٌ بَاطِنُهُ فِيهِ الرَّحْمَةُ وَظَاهِرُهُ مِنْ قِبَلِهِ الْعَذَابُ
▫️ترجمه:
روزی که منافقین به مومنین می گویند: کمی درنگ کنید تا ما از نور شما بهره گیریم، به آن ها گفته می شود برگردید و از گذشته خود نور بخواهید.
سپس میان آن ها دیواری ایجاد می شود. برای آن دیوار بابی است که باطنش رحمت است و ظاهرش برای منافقین عذاب است.
🔸خداوند سفره رحمت خود را گسترانیده ولی منافقین از این رحمت می سوزند و مومنین باطن آن را می بینند.
🔵 این کجا و آنچه امروز می شنویم کجا؟
✍️سید مجتبی امین جواهری
ملاحظات و محاکمات
🌐 https://eitaa.com/joinchat/1218904066C99ddcc9bf0