🔴معيار عقلانيت در کلام امام رضا(ع)
🔸يکي از شاخصههاي مکتب اهل بيت(ع)، تأکيد بر #عقلانيت و #عقلگرايي در همة عرصههاي زيست انساني است.
🔸به همين دليل، اکثر علماي شيعه، عقل را در کنار قرآن و سنت، به عنوان منبعي از منابع دين به شمار ميآورند و در همه مجامع روايي ما، روايات مربوط به عقل را در بحثي با عنوان «کتاب العقل» گردآوري کردهاند.
🔸تأمل در مجموعة روايات ناظر به خردورزي، نشان ميدهد که ائمه اطهار(ع) به تأسي از آيات قرآن، بيشتر بر بيان شاخصههاي عيني و زيستي خرد و خردورزي تأکيد داشتند؛ تا تعريف مفهومي و انتزاعي محض.
🔸به تعبير ديگر، در کنار توجه به عقل فلسفي و برهاني، بيشترين تأکيد را بر عقل اجتماعي، آموزشي، اقتصادي، سياسي و اخلاقي داشتند.
🔸#امام_رضا(ع)، به عنوان عالم آلمحمد(ص)، در حديثي نوراني ده شاخصه براي شناخت انسانهاي خردورز در تراز اسلامي و شيعي ذکر کرده است. آن حضرت ميفرمايد، عقل انسان مسلمان به کمال نميرسد مگر آنکه ده ويژگي در آن باشد:
1.مردم از او انتظار خير دارند؛
2.مردم از شر او در امانانند؛
3.کار خير اندک از ديگران را زياد شمارد؛
4.خيررسانيهاي زياد خود را، اندک شمارد؛
5.هر چه حاجت از او خواهند، دلتنگ نميشود؛
6.در طول عمر خود از طلب دانش خسته نميشود؛
7.فقر در راه خدا براي او از توانگري محبوبتر باشد؛
8.خوار شدن در راه خدا را از عزت در پيش دشمنان خدا بيشتر دوست دارد؛
9.گمنامي را از شهرت خوشتر دارد؛
10.همگان را بهتر و باتقواتر از خود ميداند؛ (تحف العقول، ص443)
🔸اکنون مناسب است هرکدام از ما، اولاً، خود را با اين ده شاخصه بسنجيم و ميزان و سطح عقلانيت خود را به دست آوريم و ثانياً، تلاش کنيم بهرة وجودي خود را از اين شاخصهها افزايش دهيم.
در تربیت باید به سه اصل دقت داشت.
🔸عقلانیت
🔹قاطعیت
🔸متانت
👌در#عقلانیت سلیقه ای برخورد کردیم.
👌در #قاطعیت مستبدانه برخورد کردیم.
👌در متانت بیش از حد مدارا کردیم و بی جا نرمی نشان دادیم.
✅این سه معجون تربیت هستند که اگر میزان آنها کم و زیاد شود در تربیت خود موفق نخواهیم شد.
🔮اولین مخاطب برای بکارگیری اینها در زندگی #والدین هستند و قرار است #فرزندان در این دالان تربیتی رشد یابند.یعنی دائم با والدینی #عاقل،#قاطع و متین روبرو باشند.