✨🔸✨🔸✨🔸✨🔸✨
✨
⭕️اسراف و تبذير در قرآن (بخش ششم)
💠معيار اسراف
🔷احاديثی از حضرت امام صادق(ع) نقل است كه در مورد #اسراف به اصحاب ميفرمايند: «كمترين حد #اسراف اين است كه لباسی را كه بيرون خانه برای حفظ آبرو ميپوشی در داخل خانه نيز بپوشی، يا باقيمانده آب و غذا را كه در ظرف ميماند دور بريزی، و يا خرما را خورده و هسته آن را دور اندازی»؛ [میزان الحکمه،۴/۴۴۸] در بعضی از احاديث آمده است كه در هنگام وضو گرفتن بايد مواظب باشيم كه دچار اسراف نشويم و مقدار يك مد (معادل سه چهارم ليتر) آب برای وضو كفايت ميكند. و نيز در ذيل آيه شريفه ۳۱ سوره اعراف: «كلوا و اشربوا...» احاديثی از حضرت امام صادق(ع) نقل شده است كه از آن جمله اين حديث است كه «عياشی از ابان بن تغلب» از آن حضرت نقل ميكند:
🔷«كه #مال‌وثروت از آن پروردگار است كه آن را در نزد مردم به #امانت گذاشته است، و به آنها اجازه فرموده كه #درحداعتدال و ميانهروی بخورند و بياشامند و لباس بپوشند، و نكاح كنند، مركب سواری داشته باشند و مازاد آن را به فقرای مؤمنين ببخشند و بدينوسيله اختلافات طبقاتی را از بين ببرند و پراكندگیها را ترميم كنند و كسي كه اينگونه عمل ميكند، آنچه را كه ميخورد و می‌آشامد، اعمالش مباح است و نكاح او و استفاده از مركوبش نيز حلال ميباشد و كسی كه از اين حد تجاوز كند بر او حرام است و سپس فرمود كه #اسراف نكنيد كه خداوند #مسرفان را دوست ندارد».
🔷از فرمايش امام(ع) كه نظرشان را به صراحت اعلام و ميفرمايند: «من عدا ذلك كان عليه حراما»[تفسیر برهان،۲/۱۰] #حرمت_اسراف به وضوح آشكار ميشود و وقتی از حد متعادل و مشخص كه در اين حديث شريف بدان تصريح شده، تجاوز شد به حرمت میانجامد و به دليل اينگونه احاديث و يا به دليل نهی صريح قرآن (لاتسرفوا) #اسراف‌وتبذير نوعی #حريم_شکنی و عصيان در برابر امر پروردگار و از #گناهان_كبيره محسوب ميشود.
🔷در حديثی ديگر ميفرمايد: «كسی كه چيزی را در غير اطاعت خدا انفاق كند او #مبذر است و كسی كه در راه خدا چيزی را انفاق كند او مقتصد است.[همان،۲/۴۱۶] در اينجا معلوم ميشود كه بذل و بخشش اگر به قصد و نيت الهی نباشد، #حكم‌اسراف را دارد و اصولا از ديد اسلام چنين عملی اخلاقی و پسنديده نيست. حال كه بحث اخلاقی به ميان آمد متناسب است تا اشارهای اجمالی بكنيم به اين كه چگونه عملی، از نظر اسلام مقبول است.
💠عمل اخلاقی از ديدگاه اسلام
🔷 #اسلام عملی را خير و اخلاقی ميداند كه دارای دو جنبه باشد. به اين معنی كه هر عمل از روح و نيت #حسن_فاعلی و شكل و صورت #حسن_فعلی تشكيل شده است و #عمل_خير بايد حسن فعلی داشته باشد، يعنی صورت و شكل عمل صحيح باشد. مثلا كسی كه #مالی را از #راه‌های_نامشروع جمع كرده، و با اين مال به قصد قربت اقدام به خيرات و مبرات مینمايد، از او پذيرفته نيست و يا مال مباح و مشروع را خواسته باشد برای #رياوخودنمايی و در غير رضا و طاعت پروردگار انفاق و بخشش كند، اينجا هم مردود است و بنا به نظر حضرت امام صادق(ع) چنين كسی #مبذر و #مسرف است. #ادامه‌دارد...
نویسنده: محمدرضا عطايی - مجلة مشكاة، ش ۵۵
منبع: وبسایت‌مرکزمطالعات و پاسخ‌گویی به شبهات
#اسراف
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️آثار و پیامدهای اجتماعی «اسراف»
🔸در این نوشتار به بررسی آثار سوء #اسراف در جامعه می‌پردازیم.
💠«سقوط اخلاقی جامعه»
🔹#ولخرجی و #ریخت‌وپاش، انسان را از مسیر صحیح بیرون آورده و به ورطه هولناک #فساد و تباهی میکشاند. #انسان_اسرافکار برای به گردش درآوردن چرخ های اسراف‌کاری و ولخرجی خود، گاه به مرحله‌ای می‌رسد که به هر پستی تن می‌دهد، رشوه می‌گیرد، دروغ میگوید، ربا می‌خورد، به عناوین مختلف عفت و شخصیت خود را از دست می‌دهد و سرانجام با اعمال خلاف خود چهره زیبای جامعه اسلامی را تیره و تار کرده، همگان را نسبت به آنها بدبین می‌کند.
💠«اختلاف طبقاتی»
🔹یکی از علل اساسی ایجاد #طبقه در #جامعه را می‌توان ناهماهنگی در #مصرف نام برد؛ زیرا وقتی گروهی به #زیاده‌روی در مصرف بپردازند و هر روز با امکانات بیشتر و بهتر مشغول زندگی شوند، خود طبقه آفرین شده، روز به روز بر #اختلافات_طبقاتی می‌افزایند. عده‌ای در ناز و نعمت و عده ای در رنج و زحمت اند.
💠«وابستگی»
🔹جامعه ای که در خرج کردن ثروت ملی از حد تجاوز کرد و با #ولخرجی‌ها و #افراط_کاری های بی اندازه، باعث کاهش تولید و در نتیجه عدم توازن بین #عرضه و #تقاضا گردید، کم کم مجبور به خارج کردن ارز از کشور و وارد کردن اجناس مورد نیاز از کشورهای بیگانه خواهد شد و بدینگونه وابسته به واردات از کشورهای بیگانه میشود.
💠«ضایع ساختن حقوق»
🔹یکی از آثار #اسراف «تضییع حقوق دیگران» است؛ چون #اسراف باعث #کمبود میشود و در نتیجه دیگران از کالای اسراف شده محروم می‌گردند. مثلًا اگر فرض کنیم منطقه ای با کمبود آب - این ماده حیاتی - مواجه شود، به گونه ای که جایگزین کردن مقداری که #اسراف میشود، ممکن نباشد، در چنین منطقه ای اسراف در آب موجب ضایع شدن حقوق دیگران و محرومیت ایشان از آب است و در نتیجه #حرمت_اسراف چنانکه گذشت مضاعف میشود، به خصوص اگر به حد ضرر زدن به دیگران برسد.
💠«تباهی دولت ها»
🔹#دولت‌ها اگر به #اسراف دچار شوند، فسادشان بدیهی است؛ چون بودجه را بر اساس مصارفی که #اسراف سنگینشان کرده است، تنظیم می‌کنند. از این رو در صدد بر می‌آیند به هر صورت، راهی برای تأمین این بودجه بیابند و این از مهم‌ترین انگیزه های فساد و تباهی است.
💠«فساد»
🔹می‌دانیم #اسراف همان #تجاوز از حد قانون آفرینش و قانون تشریع است. این نیز روشن است که در یک نظام صحیح، هر گونه تجاوز از حد، موجب #فساد و از هم گسیختگی میشود و به تعبیر دیگر #سرچشمه_فساد، اسراف است. البته باید توجه داشت که #اسراف معنای گسترده‌ای دارد. گاه در مسائل #خوردن و #آشامیدن است [اعراف، ۳۱] و گاه در #انتقام [اسراء، ۳۳] و گاه در #اعتقادات که منتهی به شک و تردید میشود [غافر، ۳۴] و گاه به معنای #گناه [زمر، ۵۳] می آید. [۱]
💠با توجه به آنچه گذشت رابطه #اسراف و #فساد به خوبی آشکار میشود. مرحوم علامه طباطبایی در المیزان می‌فرماید: «عالم هستی یک پارچه نظم است و برای هر یک از اجزای خود خط سیری تعیین می‌کند، حال اگر یکی از این اجزاء از مدار خود خارج شود و راه فساد را پیش گیرد، آثار آن در دیگر اجزاء جهان نمود پیدا می‌کند. انسان که یکی از اجزای این عالم است از این قانون عمومی مستثنی نیست.
🔹اگر بر اساس #فطرت بر مدار خود حرکت کند و هماهنگ با نظام هستی باشد، به #هدف_سعادتبخش خود می‌رسد؛ اما اگر از حد خود #تجاوز کند و قدم در جاده #فساد بگذارد در کل جهان آثار نامطلوبی از خود به جای می‌گذارد. [۲] #قرآن می‌فرماید: «وَ لَا تُطِيعُوا أَمْرَ الْمُسْرِفِينَ - الَّذِينَ يُفْسِدُونَ فِی الْأَرْضِ وَ لَا يُصْلِحُونَ»؛ [شعراء، ۱۵۱ و ۱۵۲] (و فرمان #مسرفان را اطاعت نکنید - همانها که در زمین #فساد می‌کنند و اصلاح نمیکنند).
پی نوشت ها:
[۱] تفسیر نمونه، ج ۱۵، ص ۳۰۸
[۲] المیزان، ج ۱۵، ص ۳۳۳
منبع: وبسایت راسخون به نقل از حوزه نت
#اسراف
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد