🌸☄🌸☄🌸☄🌸☄🌸 ☄ ⭕️تربیت دینی خانواده (بخش یازدهم) 🔸شیوه های تربیت دینی خانواده (۲) 💠 #تربیت_دینی در محیط خانواده دارای دو شیوه اساسی #کلامی و #نمادین است که هر یک در #تربیت_کودک نقش اساسی دارد. به طور خلاصه، به آن ها اشاره می شود: 🔹ب. «شیوه نمادین (عملی)»: به آنچه #کودک از اعمال و رفتار #والدین و دیگر افراد خانواده یاد می گیرد بدون این که دعوتی از او شده باشد، #شیوه_نمادین (عملی) #تربیت گفته میشود. این گونه یادگیری و تربیت به صورت پنهان صورت می گیرد و در شکل گیری شخصیت کودک بسیار مؤثر بوده و در عین حال، دارای دامنه گسترده ای است. 🔹اساساً یکی از #شیوه‌های_تربیتی_انبیاء تربیت از راه #عمل بوده و برای تربیت دینی مردم از آن استفاده می کرده‌اند؛ یعنی پیش از آنکه به مردم دستوری بدهند، خود به آن عمل می نمودند و برای مردم #الگو قرار می گرفتند. بیشتر مردم و به ویژه #کودکان، از رفتار ظاهری دیگران تقلید می کنند و یا پس از مشاهده رفتار آن ها دست کم، زمینه تربیت کلامی برایشان فراهم می شود. بر این اساس، #حضرت_ابراهیم (ع) برای هدایت بت پرستان از شیوه غیر کلامی و عملی استفاده می نمود و به جای موعظه و نصیحت، با شکستن بت ها به آن ها نشان داد که چنان معبودهایی بی‌روح، نفع و ضرری به حالشان ندارد و وقتی بت پرستان او را مورد بازپرسی و تهدید قرار دادند، برای او زمینه تربیت کلامی فراهم شد و با بیان قوی و استدلال منطقی به سؤالات بت پرستان پاسخ داد و وجدان خفته آنها را بیدار ساخت. در اثر گفتار منطقی و بیان شیوای حضرت ابراهیم (ع)، فطرت توحیدی بسیاری از بت پرستان از پشت پرده های جهل و تعصب ظاهر گشت و گروهی از آن ها به دین توحیدی گرویدند. [۱] 🔹 #پیامبر_اکرم (ص) نیز در موارد متعددی، مانند تعلیم نماز و حج، از این شیوه استفاده کردند و فرمودند: «صلوا کما رایتمونی اصلی؛ نماز بگزارید، آن گونه که می بینید من نماز می گزارم». [۲] استفاده از شیوه غیر کلامی و عملی در تربیت دینی کودک نیز بسیار مؤثر است و باید در این زمینه، از آن بهره گرفت. #دوره_کودکی دوره وابستگی و اعتماد کامل کودک به والدین است و میزان تأثیرپذیری او از پدر و مادر بسیار عمیق و پابرجاست. از این رو برای #تربیت_دینی_کودک فرصت مناسبی است. بیشترین ارتباط کودک در این دوره با #والدین است و ارتباط در تمامی ابعاد پنهان و آشکار و کلامی و غیر کلامی آن زمینه ساز رشد و تحول کودک در جنبه های روحی و بدنی است. تنها الگوی مورد اعتماد کودک در این دوره، پدر و مادر است و تا آنجا که بتواند، خود را بر اساس رفتارهای آنان منطبق می سازد. [۳] 🔹چشمان ظریف و تیزبین #کودک مانند دوربین حساس از تمام صحنه های زندگی #خانواده و به خصوص حرکات و رفتار #والدین و دیگر اعضای آن، فیلم برداری می کند. از لبخندها، زمزمه ها و نوازش های والدین درس خوشبینی، امیدواری، اعتماد و محبت می آموزد، و به عکس، از تندی ها، بد رفتاری ها و عصبانیت های آنها درس تندی و بداخلاقی می گیرد. معمولاً #کودک، سخن گفتن، آداب معاشرت، رعایت نظم یا بی نظمی، امانتداری یا خیانت، راستگویی یا دروغگویی، خیرخواهی یا بدخواهی را در محیط خانه فرا می گیرد. اگر #والدین به #دستورات_دینی اهمیت دهند، اهل عبادت، نماز، دعا، تلاوت قرآن و توجه به معنویات باشند، بدون شک، بر ابعاد روحی و دینی کودک تأثیر می گذارند. [۴] 🔹به همین دلیل، کودک سه یا چهار ساله هنگام مشاهده نماز والدین به نماز ترغیب میشود و مانند آنان به رکوع و سجده می رود. فرزندان کوچکی که همراه پدر و مادر به مساجد و حسینیه ها رفته در مجالس عزاداری حضرت سیدالشهداء (ع) شرکت می نمایند و مانند پدر و مادر خود را به حالت گریه در می آورند، همه حاکی از #تأثیر_عملکرد_والدین بر رفتار دینی فرزندان است. اظهار اینگونه رفتارها از کودک ناشی از تأثیر عمیق رفتار والدین بر جسم و روح اوست، که غالباً تبدیل به ملکه میشود و تا پایان عمر در او باقی می ماند. از میان اعضای خانواده، #مادر نقش بیشتری در #تربیت_کودک دارد؛ چرا که او نخستین کسی است که رابطه ای مستقیم با کودک دارد، نیازهای او را تأمین می کند و به خواسته هایش پاسخ میگوید. از این رو، کودک از عواطف، احساسات، نگرشها و اندیشه های مادر بیشتر متأثر میشود و بر این اساس، #وظیفه_مادر در قبال تربیت دینی کودک سنگین تر است. #ادامه_دارد... پی نوشت‌ها؛ [۱] تفسیر نمونه، ج ۱۳، ص ۴۳۵ - ۴۴۲؛ المیزان، ج ۱۴، ص ۴۲۲-۴۲۶ [۲] بحارالانوار، ج ۸۵، ص ۲۷۹ [۳] مصطفی عباسی، نقش اسوه ها در تعلیم و تربیت، سازمان تبلیغات اسلامی، ص ۴۱ به بعد [۴] ابراهیم امینی، آیین تربیت، ص ۱۰۱ برگرفته از فصلنامه معرفت، شماره ۳۲، محمد احسانی منبع: حوزه نت #تربیت #تربیت_دینی @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد

💥☄💥☄💥☄💥☄💥 ☄ ⭕️تربیت دینی خانواده (بخش سیزدهم) 🔸عوامل مؤثر در تربیت دینی خانواده 💠تغذیه (۲) 🔹کودکانی که با #غذای_حرام تغذیه شوند و #دوره_حساس_کودکی را به همین صورت سپری نمایند، #فطرت_دینی خود را از دست می دهند و به هر خلافی دست می زنند. دلیل بر این مطلب کلامی است از امام حسین (ع) که در روز عاشورا پس از ناامیدی از هدایت لشگریان عمر سعد خطاب به آنان فرمودند: «فقد ملئت بطونکم من الحرام؛ به تحقیق، شکم های شما از #حرام پر شده است؛» [۱] یعنی: گوشت و پوست شما از حرام پرورش یافته و قابل هدایت و اصلاح نیستید و حتی کلام امام معصوم (ع) بر شما تاثیری ندارد. در این زمینه، رسول خدا (ص) نسبت به زنان باردار می فرمودند: «زنان باردار را در آخرین ماه های حاملگی خرما بخورانید تا فرزندان شما بردبار و متقی شوند». [۲] 🔹طبق این روایت، خوردن خرما در دوره بارداری توسط مادر، به تربیت دینی کودک کمک می کند و او را متدین و با تقوا بار می آورد. نخستین غذایی که پس از تولد، کودک از آن تغذیه می کند شیر مادر است. شیر مادر از جنبه های گوناگون بر کودک تأثیر می گذارد و آنچه مهم است تاثیرات روحی آن است. نسبت به تغذیه از شیر مادر و چگونگی آن دستوراتی از ائمه معصومین (ع) رسیده که قابل توجه است: امام علی (ع) فرمودند: «چیزی برای کودک سودمندتر و پربرکت تر از شیر مادر نیست». [۳] در مورد انتخاب دایه نیز فرمودند: در انتخاب دایه چنان تلاش و دقت کنید که در ازدواج دقت می نمایید؛ زیرا شیر طبیعت کودک را دگرگون میسازد. [۴] و نیز فرمودند: «از شیر زن های زانیه و دیوانه به فرزندانتان ندهید؛ زیرا شیر در اخلاق کودک سرایت می کند». [۵] 🔹از مجموع روایات، برمی آید که #تغذیه_حلال و مطلوب، اعم از شیر مادر و غذا، در #دوره_کودکی بر #تربیت_دینی_کودک تأثیر فراوان دارد. از این رو بر پدران و مادران لازم است به این دستورات معصومین (ع) توجه کنند و از #غذاهای_حلال استفاده نمایند تا #فرزندانی_صالح و مفید، هم برای خودشان و هم برای جامعه تربیت کنند. شخصیت های بزرگ دینی و اسلامی در آغوش پدران و مادران مؤمن و متدین پرورش یافته اند که منشأ خیرات و برکات قرار گرفته اند. درباره شیخ انصاری (ره) نقل شده است که مادرش هیچگاه بدون طهارت، به ایشان شیر نداد. مرحوم شیخ انصاری در اثر این مراقبت ها و تربیت درست خانوادگی به مقامی رسید که جهان اسلام و حوزه های علمیه شیعه تاکنون مدیون خدمات علمی و فرهنگی اوست. #ادامه_دارد... پی نوشت ها؛ [۱] جواد قیومی، صحیفة الحسین (ع)، انتشارات اسلامی، ص ۲۹۲ [۲] مکارم الاخلاق، ج ۱، ص ۱۹۶ [۳] شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج ۱۵، ص ۱۷۵ [۴] همان، ص ۱۸۸ [۵] بحارالانوار، ج ۱۰۳، ص ۳۳۳ برگرفته از فصلنامه معرفت، شماره ۳۲، محمد احسانی منبع: حوزه نت #تربیت #تربیت_دینی @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد

💥☄💥☄💥☄💥☄💥 ☄ ⭕️تربیت دینی خانواده (بخش شانزدهم) 🔸عوامل مؤثر در تربیت دینی خانواده 🔴دستورات والدین (۳) 💠 #نهاد_خانواده یک نظام کوچک اجتماعی است که اعضای آن ارتباط متقابل با یکدیگر دارند. اگرچه افراد خانواده روابط گوناگونی با هم دارند، ولی آنچه بیش از همه مؤثر به نظر می رسد #ارتباط_کلامی است؛ زیرا بایدها و نبایدهای دینی و دیگر معارف اسلامی معمولاً در قالب گفت‌وگو و دستورات توسط پدر و مادر به فرزندان القا می شود. #دستورات_والدین نقش اساسی در #تربیت_دینی_کودک دارد و آنها می توانند با ارائه رهنمودهای درست به فرزند خود، پایه های فکری او را به شکل کاملاً مطلوب بنیان نهند. در این زمینه، نکات چندی به نظر می رسد که ذیلاً بدان ها اشاره می شود: 🔹ج - «قابل فهم بودن دستورات والدین»: یکی از شروط لازم برای تأثیر امر و نهی والدین در محیط خانه، #قابل_فهم_بودن آن برای کودک است. پدر و مادر باید با توجه به آمادگی ذهنی و ادراکی کودک به او دستور دهند. اساساً شیوه تعلیمات انبیاء در تبلیغ دین به مردم این بوده که با هر کس به قدر استعداد و سطح درک و فهمش سخن می گفتند. به همین دلیل، پیامبر اکرم (ص) می فرمایند: «ما گروه پیامبران مأمور شده ایم که با مردم به اندازه عقلشان سخن بگوییم». [۱] این روش در سیره ائمه معصومین (ع) نیز وجود داشته و نحوه برخورد و گفت‌وگوی آنان با توجه به تفاوت سطح فکری و علمی افراد متفاوت بوده است. بر این اساس، امام صادق (ع) در زمینه مسائل اعتقادی و اثبات صانع با کسی که از اهل علم بود، از روش پیچیده فلسفی استفاده کردند، ولی با دیگری که سطح فکری پایین‌تری داشت، برای اثبات امامت و رهبری، مثال ساده چوپان و گله را مطرح نمودند. [۲] 🔹این شیوه به لحاظ تربیتی، اهمیت فراوان دارد و بهره گیری مربیان از این روش و توجه پدر و مادر به آن ضروری است. این شیوه تربیتی را از قرآن مجید نیز می توان استفاده کرد. خدای متعال به پيامبر اکرم (ص) دستور می دهد که در برخورد با مردم با توجه به خصوصیات آنان، از سه روش استفاده کن؛ با یک دسته از مردم که اهل فکرند، با حکمت و استدلال، با گروه دیگر، با موعظه و نصیحت، و با عده ای که اهل عناد و لجاجت اند با جدال احسن برخورد نما. [۳] پیامبر گرامی اسلام (ص) نیز بر اساس دستور الهی، متناسب با میزان عقل و درک مخاطب با او سخن می گفتند و هیچگاه از این روش عدول نکردند. امروزه روانشناسان و کارشناسان امور تربیتی نیز به این نتیجه رسیده اند و مساله رعایت تفاوت های فردی را مطرح می کنند؛ یعنی هر کس خصوصیات منحصر به فردی دارد که باید به آن توجه نمود، به ویژه در #دوره_کودکی، رعایت این تفاوت ها در تربیت کودک نقش اساسی دارد. تفاوت در استعداد و میزان درک و فهم مطالب از محورهای مهم تفاوت فردی است که باید در محیط خانه به وسیله والدین رعایت گردد. #ادامه_دارد... پی نوشت‌ها؛ [۱] اصول کافی، کلینی، ج ۱، ص ۱۸ [۲] شیوه های صحیح امر به معروف و نهی از منکر، ص ۲۳۹ [۳] سوره نحل، آیه ۱۲۵ «ادْعُ إِلَىٰ سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ ۖ وَ جَادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ» برگرفته از فصلنامه معرفت، شماره ۳۲، محمد احسانی منبع: حوزه نت #تربیت #تربیت_دینی @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد