🔖 #دریافت_مقاله تداوم و تحول در ادبیات دعای امامیه: مصباح المتهجد شیخ طوسی [اعلی الله مقامه]
🌐 https://jap.isca.ac.ir/article_72958.html
🌐 https://jap.isca.ac.ir/article_72958_c1fcc33be1a24020d13d1d76d4be28d2.pdf
✔️ #چکیده
با تألیف #مصباح_المتهجد (بین سالهای ۴۴۱/ ۴۴۴ تا ۴۴۷ق) دوره جدیدی در #ادبیات_دعایی امامیه آغاز میشود. ویژگیهای کتاب مصباح المتهجد یعنی #جامعیت، #تبویب_نوآورانه و #اتقان آن و نیز اعتبار و اهمیت شخصیت #شیخ_طوسی (۴۶۰ق) سبب شد از جنبههای مختلف توجه علما و دانشمندان امامیه به این کتاب جلب شود و قبول عام یابد. بدین ترتیب کتاب یا به عبارت دیگر قرائتی معیار از میراث دعایی پراکنده شیعه عرضه شد.
مصباح المتهجد مهمترین و معتبرترین دعانامه شیعی است و همه کتابهای نوشتهشده در ادبیات دعای #امامیه پس از آن به صورت مستقیم یا غیرمستقیم وامدار آن هستند. در این مقاله نخست تأثیر تألیف مصباح المتهجد در حوزه #ادبیات_دعا بررسی شده است. سپس درباره زمینهها و انگیزه تألیف، نام دقیق کتاب، هویت مهدی الیه، تاریخ تألیف و تحریرهای مصباح المتهجد به تفصیل بحث شده است. آن گاه با بررسی نسخهها و نگارشهای پیرامونی و ترجمههای کهن، سیر گسترش و تداول این کتاب تا #قرن_نهم هجری گزارش شده است. شواهدی نیز از تأثیر این کتاب بر مجامیع دعایی سایر مذاهب مانند #شافعیان و #زیدیه ارائه شده است.
همچنین به ضرورت بررسی تاریخ تألیف مصباح المتهجد، بحثی درباره تاریخ تألیف آثار دیگر شیخ طوسی مطرح شده است.
@tafaaqqoh
🔖 #دریافت_مقاله شیخ طوسی و منابع تفسیری وی در التبیان
🌐 https://jfiqh.um.ac.ir/article_42118.html
🌐 https://jfiqh.um.ac.ir/article_42118_860c4a7912b6452701add0eebd647daa.pdf
✍🏻 مرتضی کریمینیا
✔️ #چکیده
#التبیان_فی_تفسیر_القرآن تألیف #شیخ_طوسی (۳۸۵ ـ ۴۶۰ ق) نخستین تفسیر کامل شیعه است که در بغداد و دوران #حکومت_آلبویه تدوین یافته است. این اثر از جهات بسیاری با سایر تفاسیر مختصر شیعه (پیش از شیخ طوسی) مانند #عیاشی، #فرات و #علی_بن_ابراهیم قمی و نیز تفاسیر اهل سنت چون #فراء، #طبری و #جبّائی متفاوت است. همین شیوهی تفسیرنگاری شیخ طوسی را طی قرون بعدی در میان مفسران معروف شیعی چون #طبرسی، #ابوالفتوح، #مولی_فتحالله_کاشانی و #علامه_طباطبایی میتوان دید. مقاله حاضر با مروری بر منابع و روشهای تفسیری شیخ طوسی در #التبیان روشن میسازد که این اثر محصول ذهن پویا، نقّاد و #جامعنگر شیخ طوسی در عصر خود در #بغداد بوده است. مجموعهی شرایط زمانی و مکانی قرن چهارم و پنجم هجری در بغداد، علاوه بر نیازها، تنگناها و پرسشهای اساسی علوم اسلامی در آن زمان، #تفسیر_التبیان شیخ #طوسی را یکسره متفاوت از تمام تفاسیر پیشطوسی ساخته است، به گونهای که میتوانیم به وضوح آن را ترکیبی گزینششده از مهمترین آثار و آرای ادبی، لغوی، فقهی، کلامی و تفسیری #شیعه و #سنی در حوزه قرآن و در عصر شیخ طوسی بدانیم.
@tafaqqoh
🔖 #دریافت_مقاله تأثیر غالیان بر روایات تفسیر منسوب به علی بن ابراهیم قمی
🌐 https://s-hadith.kashanu.ac.ir/article_111074.html
🌐 https://s-hadith.kashanu.ac.ir/article_111074_39654643562bdbc801202533fea39fb8.pdf
✔️ #چکیده
ابوالحسن علی بن ابراهیم قمی (زنده در ۳۰۷ ق) از برجستهترین محدثانی است که عموم بزرگان شیعه، وثاقت او را تأیید کردهاند. تفسیر منسوب به او که امروزه در دسترس همگان است، دربردارنده مطالبی است که با مقام علمی او چندان سازگار نیست. به نظر نگارندگان این مقاله، برخی روایات مجعول که با افکار غالیان تناسب دارد، در این تفسیر راه یافته است. این امر با توجه به حضور تعدادی از راویان غالی و متهم به جعل حدیث در سلسله اسناد برخی از روایات این اثر تقویت میشود. به ظنّ قوی، دانشمند نامداری نظیر #شیخ_طوسی (م ۴۶۰ ق)، مطالب این تفسیر را قبول نداشته و از این رو، در تفسیر خود به تفسیر قمی چندان استناد و اتکا نکرده است. در مقاله حاضر هم درباره صحت انتساب و وثاقت کتاب بحث شده و هم نقش و تأثیر غالیان بازنمایی و بررسی شده است.
@tafaqqoh
اصالت و اعتبارسنجی کتاب جعفر بن محمد بن شریح الحضرمی.pdf
14.68M
🔖 #دریافت_مقاله اصالت و اعتبارسنجی کتاب جعفر بن محمد بن شریح الحضرمی
✍🏻 نگارندهی مقاله - فاضل گرامی آقای شیخ مرتضی اسکندری تبریزی دام عزه - در این پژوهش تلاش کردهاند بر اساس مبنایِ #اعتبارسنجی_فهرستی استادشان آیة الله سید احمد مددی حفظه الله مَشی کنند و تفاوتهای این رویکرد با #اعتبارسنجی_رجالی را آشکار کنند.
✔️ #چکیده
#جعفر_بن_محمد_بن_شریح_حضرمیّ از راویان امامی مذهب بوده که در حدود #قرن_دوم در عراق میزیسته است. از اساتید او میتوان به #ذریح_المحاربی و #حمید_بن_شعیب_سبیعی و #عبدالله_بن_طلحه_النهدی اشاره کرد. کتابِ جعفر حضرمیّ، از معدود اصولِ باقیمانده از قرون اولیه بوده که اولین بار در حدود سدهی دوازده قمری در آثار #شیخ_حر_عاملی و #علامه_مجلسی منعکس شده است. در بین عالمانِ متقدمِ #رجالی، تنها #شیخ_طوسی، #جعفر_حضرمی را در کتاب الفهرست معرفی و کتاب را به ایشان نسبت داده است؛ منبعِ این انتساب، کتاب #حمید_بن_زیاد_کوفی است. نگارنده با استفاده از روش #فهرستی و #رجالی و جمع آوری قرائن و بررسی احتمالات و شواهد، ثابت کرده که کتابِ مذکور تألیف #حمید_بن_شعیب_سبیعی است و انتساب به جعفر حضرمیّ اشتباه است. همچنین انتساب اشتباه کتاب توسط شیخ طوسی به جعفر حضرمی، ناشی از اشتباه #هارون_بن موسی_تلعکبری در تشخیص نسخه کتاب و مؤلف حقیقی آن است.
📥 دریافت متنِ کاملِ مقاله
@tafaqqoh