09.Tawba.106.mp3
2.31M
#تفسیر_سوره_توبه_آیه_۱٠۶_جز۱۱
@tafsir_qheraati ایتا
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مَسْجِداً ضِراراً وَ كُفْراً وَ تَفْرِيقاً بَيْنَ الْمُؤْمِنِينَ وَ إِرْصاداً لِمَنْ حارَبَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ مِنْ قَبْلُ وَ لَيَحْلِفُنَّ إِنْ أَرَدْنا إِلَّا الْحُسْنى وَ اللَّهُ يَشْهَدُ إِنَّهُمْ لَكاذِبُونَ «107»
و (گروهى ديگر از منافقان) كسانى هستند كه مسجدى براى ضربه زدن به اسلام و براى ترويج كفر و تفرقهافكنى ميان مؤمنان و كمينگاهى براى (مساعدت) به دشمنان ديرينهى خدا و پيامبرش ساختند، و همواره سوگند مىخورند كه جز خير، قصدى نداريم! (ولى) خداوند گواهى مىدهد كه آنان دروغگويانند.
نکته ها
آيه، به داستان مسجد ضرار اشاره دارد كه منافقان به بهانهى افراد ناتوان و بيمار يا روزهاى بارانى، در برابر مسجد قُبا مسجدى ساختند كه در واقع پايگاه تجمّع خودشان بود، و از پيامبر در آستانهى عزيمت به جنگ تبوك، خواستند آنجا نماز بخواند و افتتاح كند. بعد از مراجعت پيامبر صلى الله عليه و آله از تبوك، آيه نازل شد و نيّت شومشان را بر ملا كرد. پيامبر فرمان داد
جلد 3 - صفحه 502
مسجد را آتش بزنند و ويران كنند و محلّ آن را زبالهدان كنند. «1»
طبق بعضى روايات، ساختِ مسجد ضرار در مدينه، به دستور ابوعامر بود. وى كه پدر حنظلهى غسيل الملائكه است، از عابدان مسيحى بود و در قبيلهى خزرج نفوذ داشت. با هجرت پيامبر صلى الله عليه و آله و گسترش و نفوذ اسلام، او به مخالفت با پيامبر پرداخت و نقش منافقانه در جنگ احد داشت. سرانجام به مكّه گريخت و از آنجا به روم رفت و از پادشاه روم براى براندازى اسلام كمك خواست. شگفتا كه او رهبر منافقان بود و پسرش حنظله، عاشقِ اسلام و پيامبر و شهيد شد! «2»
هنگام دعوت پيامبر براى نماز در مسجد ضرار، سه مسأله را مطرح كردند: عشق به نماز جماعت، عشق به ناتوانان و عشق به رهبر و نماز او. و هر سه منافقانه بود. منافقان همواره چنين بودهاند؛ در برابر موسى، سامرى توطئه مىكند، در برابر مسجد نبوى، مسجد اموى مىسازند و در برابر على عليه السلام قرآن بر نيزه مىكنند. همان گونه كه گوسالهى سامرى را سوزاندند، مسجد منافقان را نيز مىسوزانند تا درسى براى تاريخ باشد.
در كوفه و شام نيز به خاطر پيروزى يزيد بر امام حسين عليه السلام مساجدى ساخته شد، كه امامان ما آنها را مساجد ملعونه ناميدند!.
هرگونه ضررى در اسلام ممنوع است، «لا ضرر و لا ضرار فى الأسلام» «3» از جمله:
الف: ضررهاى جانى. «لا يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ» «4»
ب: ضرر به مردم. «لا تَعاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَ الْعُدْوانِ» «5»
ج: ضرر به همسر. «لا تُضآرُّوهُنَّ لِتُضَيِّقُوا عَلَيْهِنَّ» «6»
د: ضرر به فرزند. «لا تُضَارَّ والِدَةٌ بِوَلَدِها» «7»
ه: ضرر به ورثه. «مِنْ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوصى بِها أَوْ دَيْنٍ غَيْرَ مُضَارٍّ» «8»
«1». تفاسير مجمعالبيان، المنار و نورالثقلين.
«2». تفسير نمونه.
«3». وسائل، ج 26، ص 14.
«4». بقره، 185.
«5». مائده، 2.
«6». طلاق، 6.
«7». بقره، 233.
«8». نساء، 12.
جلد 3 - صفحه 503
و: آموزشهاى مضرّ. «يَتَعَلَّمُونَ ما يَضُرُّهُمْ وَ لا يَنْفَعُهُمْ» «1»
ز: ضرر در معاملات وبدهكارىها. «وَ لا يُضَارَّ كاتِبٌ وَ لا شَهِيدٌ» «2»
ح: ضرر به مكتب و وحدت. «اتَّخَذُوا مَسْجِداً ضِراراً»
پیام ها
1- دشمن، از مسجد و مذهب، عليه مذهب سوء استفاده مىكند، ظاهر شعارها و القاب، فريبمان ندهد! «اتَّخَذُوا مَسْجِداً ضِراراً»
2- توطئهگران مىخواهند حتّى از نمازِ پيامبر نيز به نفع خود سوء استفاده كنند. (با توجّه به شأن نزول)
3- مسجدسازى مهّم نيست، بايد انگيزههاى بانيان و متولّيان خالص باشد. اتَّخَذُوا مَسْجِداً ضِراراً وَ ...
4- در اسلام، هرگونه ضرر، ممنوع است، گرچه تحت عنوانِ مسجد باشد. «اتَّخَذُوا مَسْجِداً ضِراراً»
5- احترام و قداست مسجد، در شرايطى كه مورد سوءاستفاده دشمنان باشد، برداشته مىشود. (با توجّه به شأن نزول)
6- خداوند حامى پيامبر و دين خود مىباشد و از طريق وحى توطئههاى منافقان را افشا مىكند. وَ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مَسْجِداً ضِراراً ...
7- هر مسجدى كه عامل تفرقه ميان مسلمانان باشد، مسجد ضرار است. اتَّخَذُوا مَسْجِداً ... تَفْرِيقاً بَيْنَ الْمُؤْمِنِينَ
8- منافقان در خدمت كفّارند. «إِرْصاداً لِمَنْ حارَبَ اللَّهَ»
9- هنگام جنگ با دشمنان خارجى، از توطئههاى دشمنان داخلى غافل نشويم. منافقان در آستانهى جنگ تبوك از پيامبر مىخواستند تا رسماً پايگاه آنها را افتتاح كند، امّا پيامبر صلى الله عليه و آله، على عليه السلام را در مدينه بجاى خود گذاشت و پس از
«1». بقره، 102.
«2». بقره، 282.
جلد 3 - صفحه 504
بازگشت، مسجد ضرار را خراب كرد.
10- شكستن وحدت مسلمانان، همطراز كفر است. «كُفْراً وَ تَفْرِيقاً بَيْنَ الْمُؤْمِنِينَ»
11- سوگند دروغ، شيوهى منافقان است. «لَيَحْلِفُنَّ»
12- فريب ادّعاها و ت
بليغاتِ حقّ به جانب دشمن را نخوريم. «إِنْ أَرَدْنا إِلَّا الْحُسْنى»
13- دروغگويى خصلت كفّار و منافقان است. «إِنَّهُمْ لَكاذِبُونَ»
پانویس
پرش به بالا↑ تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی
پرش به بالا↑ مفسرین گویند که بنى عمرو بن عوف مسجد قبا را آماده کردند و نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله فرستادند که بیاید و نماز بگذارد جماعتى از منافقین که از بنىغنم بن عوف بودند، حسد ورزیدند و مسجد دیگرى بنا نمودند و گفتند: ما در اینجا نماز میگذاریم و به مسجد قبا نمى رویم. اینان دوازده یا پانزده نفر بودند که از زمره آنان ثعلبة بن حاطب و معتب بن قشیر و نبتل بن الحرث بودند و مسجد خود را جنب مسجد قبا بنا نمودند. وقتى که از ساختن آن فارغ شدند نزد پیامبر آمدند در حالتى که پیامبر مترصد رفتن به جنگ تبوک بود از مسجد خویش تعریف نمودند. رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: عازم سفر هستم اگر مراجعت کردم انشاءاللَّه نزد شما خواهم آمد پیامبر به تبوک رفت و بعد از مراجعت از تبوک این آیه نازل گردید».
پرش به بالا↑ ابن مردویه در تفسیر خود از طریق ابن اسحق روایت کرده و گوید: ابن الشهاب الزهرى از ابن اکیمة لیثى از برادرزاده خود ابورهم الغفارى نقل نموده و درباره مسجد ضرار چنین افزوده که پیامبر هنگام بازگشت از تبوک نزدیک مدینه وارد گردید این آیه درباره مسجد مزبور نازل گردید. پیامبر پس از نزول این آیه مالک بن الدخشن و معن بن عدى یا برادرش عاصم بن عدى را خواند و فرمود: بروید به طرف این مسجدى که اهل آن ظالم مى باشند آن را خراب کنید و بسوزانید. آنها رفتند و دستور پیامبر را عملى کردند.
پرش به بالا↑ على بن ابراهیم در تفسیر خود گوید: عده اى از منافقین نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله آمدند و اجازه خواستند که مسجدى براى مردان پیر و سالخورده و علیل بنا کنند. پیامبر در حالتى که براى رفتن به جنگ تبوک خود را آماده کرده بود اجازه داد پس از بازگشت از جنگ تبوک این آیه درباره مسجد مزبور و درباره ابوعامر الراهب سازنده آن نازل گردید و امام حسن عسکرى علیهالسلام بنا به نقل سید هاشم بحرانى در تفسیر برهان که از امام کاظم علیهالسلام نقل فرموده. چنین فرماید که ابوعامر مردى فاسق بود و پیامبر پس از مراجعت دستور فرمود مسجد مزبور را بسوزانند.
پرش به بالا↑ محمدباقر محقق، نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص439."
#تفسیر_سوره_توبه_آیه_۱٠۷_جز۱۱
@tafsir_qheraati ایتا
09.Tawba.107.mp3
3.52M
#تفسیر_سوره_توبه_آیه_۱٠۷_جز۱۱
@tafsir_qheraati ایتا
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
لا تَقُمْ فِيهِ أَبَداً لَمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقْوى مِنْ أَوَّلِ يَوْمٍ أَحَقُّ أَنْ تَقُومَ فِيهِ فِيهِ رِجالٌ يُحِبُّونَ أَنْ يَتَطَهَّرُوا وَ اللَّهُ يُحِبُّ الْمُطَّهِّرِينَ «108»
در آن (مسجد ضرار،) هرگز (براى نماز) نايست، همانا مسجدى كه از روز نخست بر اساس تقوا بنا شده، سزاوارتر است كه در آن نماز برپادارى. (زيرا) در آن مسجد، مردانى هستند كه دوست دارند خود را پاك سازند و خداوند پاكان را دوست مىدارد.
نکته ها
مسجدى كه از آغاز بر پايهى تقوا، بنا نهاده شد، مسجد «قُبا» ست كه هنگام هجرت به مدينه ساخته شد. «1»
فخر رازى مىگويد: وقتى سابقهى تقوا، مايهى ارزش يك مسجد است، سبقت انسان به ايمان و تقوا، بيشتر ارزش دارد و على عليه السلام كه از روز اوّل مؤمن بود، برتر از كسانى است كه پس از سالها شرك، مسلمان شدند. «2»
پیام ها
1- در مسجدى كه پايگاه مخالفانِ نظام اسلامى است، به نماز نايستيم. «لا تَقُمْ فِيهِ أَبَداً»
2- عبادت از سياست جدا نيست. حتّى به وسيله نماز نبايد باطلى را تقويت
«1». تفسير نورالثقلين.
«2». تفسير كبيرفخررازى.
جلد 3 - صفحه 505
كرد. «لا تَقُمْ فِيهِ أَبَداً» (تائيد كفر و نفاق وتفرقه حرام است)
3- رهبر، الگوى ديگران است. پيامبر نبايد وارد مسجد ضرار شود تا ديگران هم وارد نشوند. لذا خطابِ آيه به پيامبر است. «لا تَقُمْ فِيهِ»
4- رهبر جامعه بايد در موضعگيرى پيشگام باشد. «لا تَقُمْ فِيهِ»
5- اگر مردم را از رفتن به مراكز فساد باز مىداريم، بايد مكانهاى سالم و مفيدى را جايگزين و به آن راهنمايى كنيم. «لا تَقُمْ، تَقُومَ»
6- ارزش هرچيز وابسته به اهداف و انگيزهها و نيّات بنيانگزاران آن دارد. «أُسِّسَ عَلَى التَّقْوى»
7- مسجد، زمينهى پاكى از پليدىهاى جسمى و روحى است. «فِيهِ رِجالٌ يُحِبُّونَ أَنْ يَتَطَهَّرُوا»
8- همنشينى با صالحان ارزش است. فِيهِ رِجالٌ ...
9- ارزش مكانها، بسته به افرادى است كه به آنجا رفت وآمد مىكنند. ارزش يك مسجد به نمازگزارانِ آن است، نه گنبد و گلدستهى آن. لَمَسْجِدٌ ... أَحَقُّ أَنْ تَقُومَ، فِيهِ رِجالٌ يُحِبُّونَ أَنْ يَتَطَهَّرُوا
10- نماز و مسجد، وسيلهى تهذيب و پاكى است. لَمَسْجِدٌ فِيهِ ... يَتَطَهَّرُوا
11- علاقه به كمال و پاكى، خود يك كمال است. «يُحِبُّونَ أَنْ يَتَطَهَّرُوا»
12- پاكان، محبوب خدايند. «يُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِينَ»
پانویس
پرش به بالا↑ تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی
پرش به بالا↑ واحدى در اسباب النزول خود از سعد بن ابى وقاص روایت کند که منافقین مسجدى شبیه مسجد قبا ساختند و منظورشان این بود که ابوعامر راهب را به امامت جماعت مسجد برگمارند. وقتى که از ساختن آن فارغ شدند نزد رسول خدا صلى الله علیه و آله آمدند و گفتند: مسجدى ساختیم و از تو مى خواهیم که در آن نماز بگذارى سپس این آیه نازل شد.
پرش به بالا↑ ترجمه، «در آن، مردانى هستند که دوست میدارند پاکیزه باشند و خداوند پاکیزگان را دوست میدارد».
پرش به بالا↑ صحیح ترمذى.
پرش به بالا↑ کتاب اخبارالمدینه از عمر بن شبه.
پرش به بالا↑ محمدباقر محقق، نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص441."
#تفسیر_سوره_توبه_آیه_۱٠۸_جز۱۱
@tafsir_qheraati ایتا
09.Tawba.108.mp3
3.19M
#تفسیر_سوره_توبه_آیه_۱٠۸_جز۱۱
@tafsir_qheraati ایتا
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
أَ فَمَنْ أَسَّسَ بُنْيانَهُ عَلى تَقْوى مِنَ اللَّهِ وَ رِضْوانٍ خَيْرٌ أَمْ مَنْ أَسَّسَ بُنْيانَهُ عَلى شَفا جُرُفٍ هارٍ فَانْهارَ بِهِ فِي نارِ جَهَنَّمَ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ «109»
آيا كسىكه بنيان (كار) خود را بر پايهى تقوا و رضاى الهى قرار داده بهتر است، يا كسىكه بنياد (كار) خويش را بر لبهى پرتگاهى سست و فروريختنى نهاده كه او را در آتشِ دوزخ مىاندازد؟ خداوند گروه ستمگر را هدايت نمىكند.
جلد 3 - صفحه 506
نکته ها
آيهى قبل، مقايسهى مسجد ضرار و مسجد قبا بود، و در اين آيه مقايسهى بانيان آن دو مسجد است.
كلمهى «شَفا»، به معناى لبه و كناره، «جُرُفٍ»، به معناى حاشيهى نهر يا چاه كه آب زير آن را خالى كرده و پرتگاه شده است، و «هارٍ»، به معناى سست مىباشد.
پیام ها
1- ارزش كارها به نيّت آنان است، نه ظاهر اعمال. مسجد قبا براى خدا ساخته شد و مسجد ضرار با انگيزهى تفرقهافكنى! «أَسَّسَ بُنْيانَهُ عَلى تَقْوى»
2- بنياد باطل بر باد است. «بُنْيانَهُ عَلى شَفا جُرُفٍ هارٍ»
3- گاهى مسجد، بانيان خود را به قعر دوزخ مىافكند. «فَانْهارَ بِهِ فِي نارِ جَهَنَّمَ»
4- سوء استفاده از مراكز مذهبى و باورهاى دينى مردم، ظلم است. «الظَّالِمِينَ»"
#تفسیر_سوره_توبه_آیه_۱٠۹_جز۱۱
@tafsir_qheraati ایتا
09.Tawba.109 (1).mp3
3.06M
#تفسیر_سوره_توبه_آیه_۱٠۹_جز۱۱
@tafsir_qheraati ایتا
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
لا يَزالُ بُنْيانُهُمُ الَّذِي بَنَوْا رِيبَةً فِي قُلُوبِهِمْ إِلَّا أَنْ تَقَطَّعَ قُلُوبُهُمْ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ «110»
بنيانى را كه منافقان بنا نهادند، همواره موجب تحيّر و سردرگمى در دلهاى آنان است. (آنها راه نجاتى ندارند،) مگر آنكه دلهايشان (از نفاق) جدا شود (يا با مرگ، متلاشى شود) و خداوند دانا و حكيم است.
پیام ها
1- بنيانهاى اعتقادى منافقان، سست و همراه با ترديد است. «بَنَوْا رِيبَةً»
2- امراض قلبى و روحى، گاهى به صورت خصلتى پايدار و بىتغيير در مىآيد.
لا يَزالُ ... رِيبَةً فِي قُلُوبِهِمْ
3- بيمارىهاى قلبى و روحى، با توبهى ظاهرى و لفظى مداوا نمىشود. «إِلَّا أَنْ تَقَطَّعَ قُلُوبُهُمْ»
جلد 3 - صفحه 507
4- منافقان داراى تشكيلات و پايگاه هستند. «بُنْيانُهُمُ»
5- منافق، آرامش ندارد. «رِيبَةً»
6- خداوند از انگيزهى منافقان در ساختن مسجد ضرار آگاه است. «عَلِيمٌ»"
#تفسیر_سوره_توبه_آیه_۱۱٠_جز۱۱
@tafsir_qheraati ایتا
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
إِنَّ اللَّهَ اشْتَرى مِنَ الْمُؤْمِنِينَ أَنْفُسَهُمْ وَ أَمْوالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ يُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَيَقْتُلُونَ وَ يُقْتَلُونَ وَعْداً عَلَيْهِ حَقًّا فِي التَّوْراةِ وَ الْإِنْجِيلِ وَ الْقُرْآنِ وَ مَنْ أَوْفى بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّهِ فَاسْتَبْشِرُوا بِبَيْعِكُمُ الَّذِي بايَعْتُمْ بِهِ وَ ذلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ «111»
همانا خداوند از مؤمنان، جانها و اموالشان را به بهاى بهشت خريده است. آنان در راه خدا مىجنگند تا بكشند يا كشته شوند. (وفاى به اين) وعدهى حقّ كه در تورات و انجيل و قرآن آمده بر عهده خداست و چه كسى از خدا به عهدش وفادارتر است؟ پس مژده باد شما را بر اين معاملهاى كه به وسيلهى آن (با خدا) بيعت كرديد و اين همان رستگارى بزرگ است.
نکته ها
دنيا، بازار است و مردم در آن معاملهگر. فروشنده، مردماند و خريدار خداوند. متاعِ معامله، مال و جان است و بهاى معامله بهشت. اگر به خدا بفروشند، سراسر سود و اگر به ديگرى بفروشند، يكسره خسارت است.
معامله با خدا چند امتياز دارد:
1. خود ما و توان و دارايى ما از اوست، سزاوار نيست كه به جز او بدهيم.
2. خداوند، اندك را هم مىخرد. «مِثْقالَ ذَرَّةٍ خَيْراً يَرَهُ»
3. عيوب جنس را اصلاح مىكند و رسوا نمىسازد.
4. به بهاى بهشت مىخرد. خداوند در خريدن وارد مزايده مىشود و نرخى را پيشنهاد مىكند كه فروختن به غير او احمقانه و خسارت است.
امام صادق عليه السلام مىفرمايد: براى بدنهاى شما جز بهشت، بهايى نيست، پس خود را به كمتر
جلد 3 - صفحه 508
از بهشت نفروشيد. «1»
پیام ها
1- با داشتن خريدارى همچون خدا، چرا به سراغ ديگران برويم؟ «إِنَّ اللَّهَ اشْتَرى»
2- خداوند، تنها از مؤمن خريدار است، نه از منافق و كافر. «مِنَ الْمُؤْمِنِينَ»
3- در پذيرش الهى، جهاد با جان بر جهاد مالى مقدّم است. «أَنْفُسَهُمْ وَ أَمْوالَهُمْ»
4- بهشت، در سايهى جهاد و شمشير و تقديم جان و مال به خداوند است. «لَهُمُ الْجَنَّةَ يُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ»
5- اگر هدف از جهاد، خدا باشد، كشته شدن يا كشتن، تفاوتى نمىكند. «يُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَيَقْتُلُونَ وَ يُقْتَلُونَ»
6- هدف مؤمن از جنگ، ابتدا نابود كردن باطل و اهل آن و سرانجام شهادت است. «فَيَقْتُلُونَ وَ يُقْتَلُونَ»
7- در معامله با خدا، سود يقينى و قطعى است. «وَعْداً عَلَيْهِ حَقًّا» در مزايده با خداوند هرچه هست حقّ و به سود انسان است، بر خلاف ديگران كه يا قصد جدّى نيست يا بىانگيزهو دروغ است، يا غلّو، يا از روى هوس و يا براى طرد كردن رقيب است.
8- ارزش جهاد، مجاهدان و شهيدان، مخصوص اسلام نيست، در تورات و انجيل هم مطرح است. و اگر امروزه در آن كتابها نيست، نشان تحريف آنهاست. «فِي التَّوْراةِ وَ الْإِنْجِيلِ»
9- گرچه ما بر خدا حقى نداريم، امّا خداوند براى ما بر عهدهى خودش حقوقى قرار داده است. «وَعْداً عَلَيْهِ حَقًّا»
10- خداوند مجاهدان مخلص را طرف معاملهى خود قرار داده است. «بايَعْتُمْ» و نفرمود: «بعتم»
«1». تفسير مجمعالبيان.
جلد 3 - صفحه 509
11- بهترين بشارت، تبديل فانى به باقى و دنيا به آخرت است و غير آن خسارت و حسرت است. «فَاسْتَبْشِرُوا»
12- در كنار انتقاد از منافقانِ جهادگريز، بايد از مؤمنانِ مجاهد تقدير وتشكّر شود. «فَاسْتَبْشِرُوا»
13- بالاترين رستگارى تنها در سايهى معامله با خداست. «ذلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ»"
#تفسیر_سوره_توبه_آیه_۱۱۱_جز۱۱
@tafsir_qheraati ایتا
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
التَّائِبُونَ الْعابِدُونَ الْحامِدُونَ السَّائِحُونَ الرَّاكِعُونَ السَّاجِدُونَ الْآمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّاهُونَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ الْحافِظُونَ لِحُدُودِ اللَّهِ وَ بَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ «112»
(مؤمنانِ مجاهد،) اهل توبه، عبادت، ستايش، سياحت، ركوع، سجود، امر به معروف ونهى از منكر و حفظِ حدود و مقرّرات الهىاند و چنين مؤمنانى را بشارت ده.
نکته ها
در اين آيه، نُه صفت براى مؤمنانِ مجاهد بيان شده است: از گناهان توبه كرده، در مدار عبادت قرار مىگيرند. با زبان، حمد و با پا حركت و با بدن ركوع و سجود دارند، پس از خودسازى، با امر به معروف به اصلاح جامعه مىپردازند و از مرز قوانين الهى خارج نمىشوند.
توبه از گناه، راه عبادت را باز مىكند، زبانِ ستايشگر همراه با پويايى و تحرّك، آمادگى براى ركوع و سجود در پيشگاه خدا مىآورد، و امر به معروف و نهى از منكر، حافظِ حدود الهى در جامعه است.
كلمهى «التَّائِبُونَ»، نشانهى آن است كه مؤمنانى كه جان و مال خود را به خدا مىفروشند، مىتوانند با يك انقلاب و بازسازى درونى و اعراض از كردارهاى نارواى گذشته، وارد اين
جلد 3 - صفحه 510
ميدان معامله با خدا شوند. «1»
عُبّاد بصرى در راه مكّه امام سجاد عليه السلام را ديد، به حضرت گفت: «تركتَ الجهادَ و صعوبَته واقبلتَ الىالحجِّ و لِينَه؟» جهاد و سختى آن را رها كردهاى، به حج وآسانى آن روى آوردهاى؟ آنگاه آيهى إِنَّ اللَّهَ اشْتَرى ... را خواند! حضرت فرمودند: ادامهى آن را هم بخوان! عبّاد آيهى التَّائِبُونَ ... را خواند. حضرت فرمود: اگر ياران ما اين صفات و كمالات را دارا مىبودند، بر ما واجب بود، قيام كنيم و در آن صورت، جهاد از حجّ برتر بود. «2»
در روايتى آمده است كه مراد از «السَّائِحُونَ» روزهداران مىباشد. «3»
پیام ها
1- شرط وفادارى خداوند به پيمان خود، پايدارى مؤمنان بر حفظ حدود الهى است. وَ مَنْ أَوْفى بِعَهْدِهِ ... التَّائِبُونَ ...
2- جهاد اكبر و خود سازى، لازمهى جهاد اصغر در جبهههاست. يُقاتِلُونَ ... التَّائِبُونَ ...
3- اسلام دينى جامع است، اشك را در كنار شمشير و عبادت را در كنارِ سياحت قرار داده است. يُقاتِلُونَ ... التَّائِبُونَ الْعابِدُونَ ... السَّائِحُونَ
4- آنچه مطلوب است، ملكه شدن كمالات در انسان است. التَّائِبُونَ الْعابِدُونَ ...
5- تقويت روحيهى رزمندگان اسلام، با ذكر و ياد خدا و عبادت است، نه شراب و موسيقى و ... كه در جبههى دشمن است. يُقاتِلُونَ، التَّائِبُونَ الْعابِدُونَ، ...
6- تحرّك، تلاش، سياحت، هجرت و خودسازى، در راه كسب كمال و قربالهى ارزش است. «السَّائِحُونَ» (مردان خدا، راكد و زمينگير نيستند)
7- سرباز ورزمندهى اسلام بايد اهل نماز و عبادت باشد. «يُقاتِلُونَ، الرَّاكِعُونَ السَّاجِدُونَ»
«1». چنانكه در ماجراى كربلا، افرادى مانند زُهير و حُر، با آنكه سابقهى درخشانى نداشتند، ولى در يك چرخش و معامله با خدا، جان خود را تسليم كردند و درخشيدند.
«2». وسائل، ج 15، ص 46.
«3». تفسير نورالثقلين.
جلد 3 - صفحه 511
8- در مسير كمال، اوّل خودسازى است، بعد جامعهسازى. التَّائِبُونَ الْعابِدُونَ ... الْآمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ ...
9- درگيرى با دشمن در مرزها، ما را از مفاسد و منكرات داخلى غافل نسازد. يُقاتِلُونَ، الْآمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ ...
10- براى حفظ حدود الهى، بايد هم با دشمن خارجى جنگيد، هم با مفاسد داخلى مبارزه كرد. «يُقاتِلُونَ، النَّاهُونَ عَنِ الْمُنْكَرِ، الْحافِظُونَ لِحُدُودِ اللَّهِ»"
#تفسیر_سوره_توبه_آیه_۱۱۲_جز۱۱
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6Asتلگرام