"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ جاءَ أَهْلُ الْمَدِينَةِ يَسْتَبْشِرُونَ «67»
واهل شهر شادى‌كنان (براى تعرض به مهمانان به سراغ خانه لوط) آمدند.
قالَ إِنَّ هؤُلاءِ ضَيْفِي فَلا تَفْضَحُونِ «68»
لوط گفت: همانا اين گروه مهمان من هستند پس مرا (در برابر آنان) رسوانكنيد.
وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ لا تُخْزُونِ «69»
و از خدا پروا كنيد و مرا خوار و شرمنده نسازيد.
قالُوا أَ وَ لَمْ نَنْهَكَ عَنِ الْعالَمِينَ «70»
(تبهكاران شهر) گفتند: آيا ما تو را از (مهمان كردن) مردم منع نكرديم.
جلد 4 - صفحه 471
نکته ها
در روايات آمده كه زن لوط به گنهكاران خبر داد كه مهمانانى زيباروى براى حضرت لوط آمده است و آنان به دنبال مقصد شوم خود رو به سوى خانه‌ى لوط هجوم آوردند. امّا خداوند قبل از هر اقدامى آنان را نابود نمود. «1»
از آيه به دست مى‌آيد كه گناهكار هم مى‌تواند فرشته را ببيند.
پیام ها
1- در نهى از منكر از كلمات عاطفى و انسانى استفاده كنيد. «ضَيْفِي»
2- آبرو بسيار ارزش دارد. «فَلا تَفْضَحُونِ، وَ لا تُخْزُونِ»
3- اهانت به ميهمان، اهانت به ميزبان است. «فَلا تَفْضَحُونِ»
4- در جامعه‌ى فاسد، مجرم وگنهكار، طلبكار مى‌شود. «أَ وَ لَمْ نَنْهَكَ»
5- در جامعه‌ى فاسد، مردان خدا حقّ تصرّف در اموال خود را ندارند. «أَ وَ لَمْ نَنْهَكَ ...»
«1». تفسير مراغى."
#تفسیر_سوره_حجر_آیه_۶۷_۷٠جز۱۴
#سوره_مبارکه_حجر
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
قالَ هؤُلاءِ بَناتِي إِنْ كُنْتُمْ فاعِلِينَ «71»
(لوط) گفت: اگر شما قصد كارى داريد اينها دختران من هستند. (با آنان ازدواج كنيد و از آلودگى به لواط بپرهيزيد)
نکته ها
سؤال: آيا لوط عليه السلام مى‌توانست دخترانش را به كفّار بدهد؟ كه اين پيشنهاد را مطرح كرد.
پاسخ: ممكن است مراد، ازدواج همراه با ايمان آوردن آنان باشد و يا آنكه در آن زمان ازدواج با كفّار منعى نداشته است. واللَّه العالم.
جلد 4 - صفحه 472
پیام ها
1- براى بازداشتن از گناه، ابتدا راههاى قانونى و حلال را ارائه دهيد. «هؤُلاءِ بَناتِي»
2- در امر به معروف ونهى از منكر و جلوگيرى از گناه، از خودمان مايه بگذاريم. «هؤُلاءِ بَناتِي»
3- مكتب انبيا، حرام كردن لذّت‌ها و سركوب غرائز نيست، بلكه هدايت كنترل آنهاست. «هؤُلاءِ بَناتِي إِنْ كُنْتُمْ فاعِلِينَ»"
#تفسیر_سوره_حجر_آیه_۷۱جز۱۴
#سوره_مبارکه_حجر
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
لَعَمْرُكَ إِنَّهُمْ لَفِي سَكْرَتِهِمْ يَعْمَهُونَ «72»
(اى پيامبر) به جان تو سوگند كه آنان در مستى خود سرگردان بودند.
فَأَخَذَتْهُمُ الصَّيْحَةُ مُشْرِقِينَ «73»
پس به هنگام طلوع آفتاب صيحه‌اى مرگبار آنان را فراگرفت.
فَجَعَلْنا عالِيَها سافِلَها وَ أَمْطَرْنا عَلَيْهِمْ حِجارَةً مِنْ سِجِّيلٍ «74»
پس آن شهر را زيرورو كرديم و بر آنان سنگ‌هائى از گل سخت بارانديم.
نکته ها
«عمر» و «عمر» هر دو به يك معنا مى‌باشند ولى هنگام سوگند ياد كردن از لفظ «عمر» استفاده مى‌شود. «1»
در قرآن به غير از پيامبراكرم صلى الله عليه و آله به جان پيامبر ديگرى سوگند ياد نشده است. (البتّه مراغى مى‌گويد: مراد از «لَعَمْرُكَ» سوگند ملائكه است به جان حضرت لوط)
«يَعْمَهُونَ» از «عمه» به معناى تحيّر مى‌باشد و «مُشْرِقِينَ» به معنى داخل در اشراق و روشنايى صبح شدن مى‌باشد.
شايد سنگباران براى نابودى كسانى بوده كه هنگام زيرورو شدن شهر جان سالم بدر برده
«1». تفسير الميزان.
جلد 4 - صفحه 473
بودند و يا براى محو و نابودى كامل شهر بوده است.
پیام ها
1- سوگند به نام پيامبر، جايز است. «لَعَمْرُكَ»
2- گناه و انحراف، عقل و هوش انسان را محو مى‌كند، «سَكْرَتِهِمْ» و او را از شناخت باز مى‌دارد. «يَعْمَهُونَ»
3- مست دنيا را بايد صيحه‌هاى آسمانى بيدار كند. «سَكْرَتِهِمْ، الصَّيْحَةُ»
4- صوت و صيحه مى‌تواند سبب زيرورو شدن شهرى شود. فَأَخَذَتْهُمُ الصَّيْحَةُ ... فَجَعَلْنا
5- دست خداوند باز است، همان گونه كه از آسمان باران رحمت نازل مى‌كند مى‌تواند بارانى از سنگ و عذاب نازل كند. «أَمْطَرْنا عَلَيْهِمْ حِجارَةً»
6- سه نوع عذاب: صيحه، زيرورو شدن شهر و سنگباران، كيفرى است كه براى گناه لواط آمده است."
#تفسیر_سوره_حجر_آیه_۷۲_۷۴جز۱۴
#سوره_مبارکه_حجر
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
إِنَّ فِي ذلِكَ لَآياتٍ لِلْمُتَوَسِّمِينَ «75»
همانا در اين سرگذشت، براى اشارت‌فهمان و تيزبينان نشانه‌هايى روشن است.
وَ إِنَّها لَبِسَبِيلٍ مُقِيمٍ «76»
و (ويرانه‌هاى) آن سرزمين (هنوز) در كنار راه (كاروان‌ها) پا برجاست.
إِنَّ فِي ذلِكَ لَآيَةً لِلْمُؤْمِنِينَ «77»
همانا در اين ماجرا براى مؤمنان نشانه‌اى روشن است.
نکته ها
«متوسم» از «وسم» به معنى اثر گذاردن، به كسى گفته مى‌شود كه از كمترين اثر به واقعيّت‌ها پى ببرد، يعنى با فراست و هوشيار باشد. در روايات آمده است كه مراد از
جلد 4 - صفحه 474
«لِلْمُتَوَسِّمِينَ» پيامبر و اهل‌بيت او مى‌باشند. «1»
شخصى به امام صادق عليه السلام گفت: مسئله‌اى دارم، حضرت فرمودند: آيا مى‌خواهى قبل از آنكه سؤال كنى بگويم سؤالت چيست؟ آن شخص با تعجب پرسيد: از كجا مى‌دانيد كه در ذهنم چيست؟ حضرت فرمودند: «بالتوسم» و آنگاه اين آيه را تلاوت فرمودند. «2»
ممكن است معناى آيه‌ى «إِنَّها لَبِسَبِيلٍ مُقِيمٍ» اين باشد كه قهر خداوند تنها براى قوم لوط نيست، بلكه راه و سنّتى است ثابت براى تمام جنايتكاران تاريخ. «3»
پیام ها
1- حوادث تاريخى براى مؤمنان باهوش، نشانه‌ها و براى مؤمنان عادّى نشانه است. «آيات، آية»
2- حفظ آثار و بقاياى اقوام گذشته، مايه عبرت آيندگان است. «إِنَّها لَبِسَبِيلٍ مُقِيمٍ»
«1». تفسير نورالثقلين.
«2». تفسير نورالثقلين.
«3». تفسير اطيب‌البيان."
#تفسیر_سوره_حجر_آیه_۷۵_۷۷جز۱۴
#سوره_مبارکه_حجر
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ إِنْ كانَ أَصْحابُ الْأَيْكَةِ لَظالِمِينَ «78»
و به راستى اهالى سرزمين ايْكه (نيز) ستمگر بودند.
فَانْتَقَمْنا مِنْهُمْ وَ إِنَّهُما لَبِإِمامٍ مُبِينٍ «79»
پس از آنان انتقام گرفتيم و همانا (شهرهاى ويران شده) اين دو منطقه در برابر چشمان شما آشكار است.
نکته ها
«ايكه» به معناى بيشه و درختان درهم پيچيده است و مراد از «اصحاب ايكه»، قوم حضرت شعيب مى‌باشند كه در منطقه‌ى خوش آب و هوا و پردرختى ميان حجاز و شام‌زندگى مى‌كردند.
در روايتى از پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله آمده كه اصحاب مدين و اصحاب الايكة دو امّت بودند كه
جلد 4 - صفحه 475
شعيب پيامبر هر دوى آنان بود و هر دو كفر ورزيدند، ولى به دو نوع عذاب گرفتار شدند؛ يكى به عذاب «يَوْمِ الظُّلَّةِ» و ديگرى به عذاب «صيحة». «1»
چون ما از خداوند طلبى نداريم، آنچه را دريافت مى‌كنيم، «انعام» خداوند است، امّا در كيفر الهى، چون قهر او به خاطر گناهان، عيب‌ها واستحقاق خود ماست، كلمه‌ى «انتقام» بكار مى‌رود.
پیام ها
1- ستمگران بدانند كه شرارت و ستم آنان در طول تاريخ، براى ديگران بازگو مى‌شود. «وَ إِنْ كانَ أَصْحابُ الْأَيْكَةِ لَظالِمِينَ»
2- در طراحى جاده‌ها، سعى كنيم محل حوادث تاريخى، در ديدگاه عابرين باشد. «لَبِإِمامٍ مُبِينٍ»
«1». تفسير فرقان از درالمنثور، ج 4، ص 103."
#تفسیر_سوره_حجر_آیه_۷۸_۷۹جز۱۴
#سوره_مبارکه_حجر
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ لَقَدْ كَذَّبَ أَصْحابُ الْحِجْرِ الْمُرْسَلِينَ «80»
وهمانا (قوم ثمود) اهالى حِجر نيز پيامبران را تكذيب كردند،
وَ آتَيْناهُمْ آياتِنا فَكانُوا عَنْها مُعْرِضِينَ «81»
وما آيات خود را به آنان ارائه داديم، ولى آنها از آيات ما روى‌گردان شدند.
وَ كانُوا يَنْحِتُونَ مِنَ الْجِبالِ بُيُوتاً آمِنِينَ «82»
و آنان خانه‌هاى امن در دل كوه‌ها مى‌تراشيدند.
فَأَخَذَتْهُمُ الصَّيْحَةُ مُصْبِحِينَ «83»
(امّا سرانجام) صيحه (مرگبار)، صبحگاهان آنان را فراگرفت.
فَما أَغْنى عَنْهُمْ ما كانُوا يَكْسِبُونَ «84»
و آنچه را بدست آورده بودند بكارشان نيامد.
جلد 4 - صفحه 476
نکته ها
«حجر» نام شهرى است كه قوم ثمود در آن زندگى مى‌كردند و به طور كلى به محل سكونت نيز گفته مى‌شود. «حجر» به معناى دامن مادر و «حجر اسماعيل» و «حجره» از همين كلمه مى‌باشد «1» و نام اين سوره از اين آيه گرفته شده است.
از كلمه‌ى «الْمُرْسَلِينَ» استفاده مى‌شود: اصحاب‌حِجر، غير از حضرت صالح، پيامبران ديگر نيز داشته‌اند، وبعضى مى‌گويند چون تكذيب يك پيامبر در واقع تكذيب همه انبياست، لذا مرسلين آمده است.
مراد از «صيحه» در اينجا، صاعقه است، به دليل آيه: «أَنْذَرْتُكُمْ صاعِقَةً مِثْلَ صاعِقَةِ عادٍ وَ ثَمُودَ» «2»
پیام ها
1- تمام انبيا داراى معجزه بوده‌اند. «آتَيْناهُمْ آياتِنا»
2- افراد لجوج فرصت فكر كردن به خود نمى‌دهند. آتَيْناهُمْ ... فَكانُوا ...
3- اعراض از حقّ وبى‌اعتنايى به مردان حقّ، براى گروهى يك عادت است. «فَكانُوا عَنْها مُعْرِضِينَ»
4- به خانه‌هاى سنگى و محكم مغرور نشويد، كه در برابر اراده الهى متلاشى مى‌شوند. يَنْحِتُونَ مِنَ الْجِبالِ بُيُوتاً ... فَأَخَذَتْهُمُ الصَّيْحَةُ
«1». تفسير مجمع‌البيان.
«2». فصّلت، 13."
#تفسیر_سوره_حجر_آیه_۸٠_۸۴جز۱۴
#سوره_مبارکه_حجر
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ ما خَلَقْنَا السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ ما بَيْنَهُما إِلَّا بِالْحَقِّ وَ إِنَّ السَّاعَةَ لَآتِيَةٌ فَاصْفَحِ الصَّفْحَ الْجَمِيلَ «85»
وما آسمان‌ها وزمين وآنچه را ميان آنهاست جز به حقّ نيافريديم وقطعاً ساعت قيامت آمدنى است، پس به نيكويى (از لغزش‌ها) صرف نظر كن.
إِنَّ رَبَّكَ هُوَ الْخَلَّاقُ الْعَلِيمُ «86»
همانا پروردگار تو، اوست آفريننده دانا.
نکته ها
«صفح» از «صفحه» به معنى صورت مى‌باشد. «فَاصْفَحِ الصَّفْحَ» يعنى روى بگردان ولى نه از روى قهر، بلكه از روى عفو و اغماض. همچنانكه امام رضا عليه السلام صفح جميل را به عفو بدون مؤاخذه تفسير نموده‌اند. «1»
پیام ها
1- آفرينش، هدفدار است و هدفش حقّ است. ما خَلَقْنَا ... إِلَّا بِالْحَقِ
2- خلقت، هدفدار و مسيرش معاد است. «إِنَّ السَّاعَةَ لَآتِيَةٌ»
3- اگر توان تنبيه كفّار را نداريد، نگران نباشيد، قيامتى در كار است. «إِنَّ السَّاعَةَ لَآتِيَةٌ فَاصْفَحِ»
4- زير بناى مسائل اخلاقى وگذشت وعفو، بايد ايمان به مبدأ ومعاد و هدف‌گيرى‌هاى صحيح باشد. خَلَقْنَا ... بِالْحَقِّ وَ إِنَّ السَّاعَةَ لَآتِيَةٌ فَاصْفَحِ
5- اكنون كه قيامت حقّ است و به حساب همه رسيدگى مى‌شود، پس نگران حيله‌ها و عنادهاى كفّار مباش و آنان را عفو كن. «إِنَّ السَّاعَةَ لَآتِيَةٌ فَاصْفَحِ»
6- كسى كه فرمان گذشت مى‌دهد، خدايى است كه مربّى وخلّاق وعليم است «إِنَّ رَبَّكَ هُوَ الْخَلَّاقُ الْعَلِيمُ»
(او مى‌داند كه عفو وگذشت در روح فرد وجامعه و جذب و رشد مردم چه اثرى دارد، پس عمل به فرمان صَفح براى شما سنگين نباشد.)
«1». تفسير نمونه.
تفسير نور(10جلدى)، ج4، ص: 478"
#تفسیر_سوره_حجر_آیه_۸۵_۸۶جز۱۴
#سوره_مبارکه_حجر
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As