"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ إِذْ قُلْنا لَكَ إِنَّ رَبَّكَ أَحاطَ بِالنَّاسِ وَ ما جَعَلْنَا الرُّؤْيَا الَّتِي أَرَيْناكَ إِلَّا فِتْنَةً لِلنَّاسِ وَ الشَّجَرَةَ الْمَلْعُونَةَ فِي الْقُرْآنِ وَ نُخَوِّفُهُمْ فَما يَزِيدُهُمْ إِلَّا طُغْياناً كَبِيراً «60»
و (به يادآور) آنگاه كه به تو گفتيم: همانا پروردگارت بر مردم احاطه دارد و آن رؤيايى را كه نشانت داديم و آن درخت نفرين شده در قرآن را، جز براى آزمايش مردم قرار نداديم. و ما مردم را بيم مىدهيم، ولى (هشدار ما) جز طغيان و سركشى بزرگ، چيزى بر آنان نمىافزايد.
نکته ها
در آيهى قبل سخن از كشتن ناقهى صالح بود و در اين آيه، سخن از شجرهى ملعونه كه قاتل اهلبيت پيامبر عليهم السلام بودند.
در روايات مىخوانيم كه اهلبيت فرمودند: ما كمتر از ناقهى صالح نيستيم، جسارت به ما هلاكت را به دنبال دارد. «1»
در قرآن، چند رؤيا براى پيامبر اسلام بيان شده است: يك رؤيا در آستانهى جنگ بدر، كه خداوند دشمنان را به چشم پيامبر اندك نشان داد، تا مسلمانان سست نشوند. «2» ديگرى
«1». بحار، ج 28، ص 206 و ج 50، ص 192.
«2». انفال، 43.
جلد 5 - صفحه 82
رؤياى ورود فاتحانه به مسجدالحرام. «1» و يكى هم خوابى كه در اين آيه مطرح است. دو خواب قبلى پس از هجرت و در مدينه بوده، اما اين خواب در مكّه بوده است. البتّه برخى رؤيا را مربوط به معراج دانستهاند، در حالى كه معراج در بيدارى بود و رؤيا ظهور در خواب ديدن دارد.
آن خواب و شجرهى ملعونه يكى است، چون نتيجهى واحدى دارد و آن فتنهبودن براى مردم است. خداوند اين شجرهى ملعونه و اعمالشان را در خواب به پيامبر صلى الله عليه و آله نشان داد و فرمود كه اين سبب فتنهى امت توست و با جملهى «إِنَّ رَبَّكَ أَحاطَ بِالنَّاسِ»، آن حضرت را دلدارى داد.
«شجرة»، هم به معناى درخت است، هم هر اصلى كه شاخهها و فروعى داشته باشد. لذا به قبيله هم شجره گفته مىشود. پيامبر نيز فرمود: من و على از يك شجرهايم «أنا و على من شجرة واحدة». «2» به سلسلهى نسب و نژاد نيز «شجرهنامه» گفته مىشود. پس شجرهى ملعونه، قومى ريشه دارند كه ملعونند.
در آخر اين آيه آمده است كه هشدارهاى الهى نسبت به شجرهى ملعونه، نتيجهاى جز افزايش طغيان بزرگ اينان ندارد. و «طغيان كبير» تنها يكبار و در همين آيه به كار رفته است. پس بايد در قرآن از يك شجره ملعونه واز قوم و قبيلهاى سراغ گرفت كه به ظاهر مسلمان، ولى در باطن داراى نفاق وسبب فتنهى مردماند.
در قرآن، امور متعدّدى لعنت شده است، مثل: ابليس، يهود، منافقان، مشركان، علمايى كه حقّ را كتمان كردند، آزاردهندگان پيامبر، امّا تنها منافقانند كه همراه مسلمانان وموجب فتنه آنانند، زيرا ابليس و اهلكتاب ومشركين، چهرهاى روشن دارند، ولى منافقان به ظاهر مسلمان، پيوسته عامل فتنه بودهاند. «3»
بعضى پنداشتهاند شجرهى ملعونه، همان «درخت زقّوم» است كه وسيلهى عذاب الهى است، ولى چيزهاى ديگرى هم وسيلهى عذاب الهى بوده است كه اين نشانهى لعنت شدن
«1». فتح، 27.
«2». بحار، ج 38، ص 309.
«3». عميقترين نظر در بارهى اين آيه كه با روايات همراه است، در تفسير الميزان آمده است.
جلد 5 - صفحه 83
آن وسيله نيست، مثل رود نيل كه فرعون را غرق كرد، يا فرشتگان كه بر اقوامى عذاب نازل كردند، يا مؤمنان كه در جنگها بازوى خدا در عذاب و نابودى كفّار بودند. «قاتِلُوهُمْ يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ بِأَيْدِيكُمْ» «1»
علامهى طباطبايى قدس سره در بحث روايى سورهى قدر، از برجستگان اهلسنّت مثل خطيب بغدادى، ترمذى، ابنجرير، طبرانى، بيهقى، ابنمردويه و از علماى شيعه مثل كلينى صاحب كتاب كافى نقل مىكند كه پيامبراكرم در خواب، بالا رفتن بوزينگان را از منبر خود ديد و بسيار غمگين شد. جبرئيل نازل شد. حضرت خواب خود را بر او بيان كرد. جبرئيل به آسمان رفت و چون برگشت، اين آيات را با خود آورد: «أَ فَرَأَيْتَ إِنْ مَتَّعْناهُمْ سِنِينَ. ثُمَّ جاءَهُمْ ما كانُوا يُوعَدُونَ. ما أَغْنى عَنْهُمْ ما كانُوا يُمَتَّعُونَ» «2» آيا نمىبينى كه اگر ما ساليانى آنان را بهرهمند سازيم، سپس عذابى كه به آنان وعده داده شده، سراغشان آيد، بهرهگيرىهاى دنيوى برايشان سودى نخواهد بخشيد. اين رؤيا، همچنين سبب نزول سورهى قدر شد، تا به پيامبر تسلى بدهد كه اگر بنىاميه هزار ماه حكومت مىكنند، در عوض ما به تو شب قدر داديم كه بهتر از هزار ماه است.
مسأله خواب ديدن بوزينههايى كه حكومت را به دست گرفتند و بر منبر پيامبر بالا مىرفتند، از امام باقر و امام صادق عليهما السلام نيز روايت شده است. «3» و مفسّران شيعه و سنّى مراد از شجرهى ملعونه را «بنىاميّه» مىدانند. امام سجاد عليه السلام فرمود: جبرئيل بوزينهها را بر بنىاميّه تطبيق داد. پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله پرسيد: آيا اين حادثه در زمان من رخ مىدهد؟ پاسخ داد: نه، حدود چهل سال بع
د از هجرت تو رخ مىدهد. «4»
در ميان بنىاميه هم، آن كس كه بيش از همه طغيان كرد و حادثهى كربلا را بهوجود آورد، «يزيد» بود و اين فاجعه، بزرگترين طغيان در تاريخ بود.
«1». توبه، 14.
«2». شعراء، 205- 207.
«3». تفسير تبيان.
«4». تفسير لاهيجى.
جلد 5 - صفحه 84
پیام ها
1- خداوند، گاهى از طريق خواب، بعضى حقايق را به پيامبر و ديگران الهام مىكند. «أَرَيْناكَ»
2- هر حادثهاى، حتّى تعبير خواب، مىتواند وسيلهى آزمايش مردم قرار گيرد. الرُّؤْيَا ... فِتْنَةً
3- قبايل و گروههايى كه عامل انحراف شوند، «شجرهى ملعونه» اند. «فِتْنَةً لِلنَّاسِ وَ الشَّجَرَةَ الْمَلْعُونَةَ»
4- هشدار به مردم، حتّى به قبايل و دودمانهاى ملعون، از سنّتهاى الهى است. «نُخَوِّفُهُمْ»
5- در دل لجوجان متعصّب، هشدارها اثر ندارد. (نرود ميخ آهنين در سنگ) «فَما يَزِيدُهُمْ إِلَّا طُغْياناً كَبِيراً»"
#تفسیر_سوره_اسرا_آیه_۶۰_جز۱۵
#سوره_مبارکه_اسرا
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6Asتلگرام
هدایت شده از رویین دژ
🔴‼️ مسابقهی عظیم فرهنگیِ «آشنای غریب (۲)»‼️🔴
(با محوریت آخرالزّمان و مهدویّت)
🎁 جوایز نقدی ارزندهی این مسابقه، در اوّلین قدم «۲۰ + ۱۱۴ میلیون تومان» برای نفرات برتر (بر اساس بالاترین نمره در کمترین زمان آزمون) شامل:
💰 ۱۴ کارت هدیهی ۳ میلیون تومانی
💰 ۷۲ کارت هدیهی ۱ میلیون تومانی
💣 ضمناً علاوه بر جوایز فوق،
💰 ۴۰ جایزهی ۵۰۰ هزار تومانی نیز برای برگزیدگانِ «پویش فعّالیت فرهنگیِ» مسابقه در نظر گرفته شده که جزئیات بیشتر آن، از طریق کانال «روییندژ» اطّلاعرسانی خواهد شد.
💎 و ارزشمندترین جایزهی مسابقه که محتوای آن است!
✅ ثبتنام در مسابقه و دریافت منبعِ مطالعاتیِ آزمون از طریق:
🌐 zil.ink/ashena2
💠 ثبتنام برای عمومِ هموطنان، حتّیٰ اتباع خارجیِ مقیم کشور، آزاد و رایگان است!
🛍 جهت آگاهی از اسامی برندگان قبلی مسابقات ما و قطعی بودن اعطای جوایز، وارد لینک زیر شوید:
🌐 b2n.ir/javayez_.rooyindezh
#مسابقه_آشنای_غریب
#جبهه_مقاومت_فرهنگی_رویین_دژ
🔺 @RooyinDezh
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ إِذْ قُلْنا لِلْمَلائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ قالَ أَ أَسْجُدُ لِمَنْ خَلَقْتَ طِيناً «61»
وبه يادآور زمانى كه بهفرشتگان گفتيم: براى آدم سجده كنيد. پس سجده كردند، مگر ابليس كه گفت: آيا براى كسى سجده كنم كه از گل آفريدهاى؟!
نکته ها
در قرآن بارها به مسألهى سجود فرشتگان و سرپيچى ابليس اشاره شده است.
ابليس، از جنّ است، «كانَ مِنَ الْجِنِّ» «1» ولشكريانى دارد، «وَ جُنُودُ إِبْلِيسَ أَجْمَعُونَ» «2» و سپاه او پياده و سواره، «وَ أَجْلِبْ عَلَيْهِمْ بِخَيْلِكَ وَ رَجِلِكَ» «3» و عامل انحراف و سجده نكردنش نيز قياس خاك و آتش بود. خَلَقْتَنِي مِنْ نارٍ وَ خَلَقْتَهُ مِنْ طِينٍ* «4»
«1». كهف، 50.
«2». شعراء، 95.
«3». اسراء، 64.
«4». اعراف، 12.
جلد 5 - صفحه 85
پیام ها
1- سجده براى غير خدا، اما به فرمان خداوند، مانعى ندارد. قُلْنا ... اسْجُدُوا لِآدَمَ
2- انسان گل سرسبد موجودات است، چرا كه فرشتگان معصوم در برابر او سجده كردند. «اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا»
3- فرشتگان، تسليم فرمان خدايند. اسْجُدُوا ... فَسَجَدُوا
4- اعتقاد به برترىهاى موهوم، شيطانى است، زيرا شيطان، به برترى نوع خود عقيده داشت. «أَ أَسْجُدُ لِمَنْ خَلَقْتَ طِيناً»
5- اعتراض به حكمت، عدل وامر خدا، بدتر از سجده نكردن است. أَ أَسْجُدُ ...
6- ابليس موجودى سنجشگر و داراى اختيار است. إِلَّا إِبْلِيسَ أَ أَسْجُدُ ...
7- اجتهاد در مقابل نصّ ممنوع است. (ابليس، در برابر نصّ خداوند، اجتهاد كرد) قُلْنا ... اسْجُدُوا ... أَ أَسْجُدُ لِمَنْ خَلَقْتَ طِيناً
8- ريشهى معصيت گاهى خودبرتربينى است. «أَ أَسْجُدُ لِمَنْ خَلَقْتَ طِيناً»
9- حسد ابليس، چشم حقيقت بين او را بست، خاك و گل بودن آدم را ديد، ولى روح الهى «نَفَخْتُ فِيهِ مِنْ رُوحِي» «1» او را نديد. أَ أَسْجُدُ ... طِيناً
10- ابليس ملاك ارزش را عناصر مادّى مىپندارد. «طِيناً»
«1». حجر، 29."
#تفسیر_سوره_اسرا_آیه_۶۱_جز۱۵
#سوره_مبارکه_اسرا
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6Asتلگرام