نديده است و اگر كسى چنين ادّعايى داشته باشد، دروغگو و كافر است، چنانكه آن حضرت فرمودند: «مَن شبّه اللّه بخلقه فقد كفر» كسى كه خدا را به صفات مخلوقات تشبيه
«1». تفاسير نورالثقلين و فرقان.
جلد 3 - صفحه 169
كند، كافر است. حضرت على عليه السلام در پاسخ به اين سؤال كه اى برادر پيامبر صلى الله عليه و آله! آيا تو خدا را ديده‌اى؟ فرمود: «لم أعبد ربّاً لم أره و لم تره العيون بمشاهدة الاعيان و لكن تراه القلوب بحقايق الايمان»، «1» خدايى را كه نديده باشم عبادت نمى‌كنم، امّا نه با چشم سر، كه با چشم دل. در جاى ديگر فرمود: «ما رأيتُ شيئاً الّا و قد رأيتُ اللّه قبله و بعده و معه و فيه» «2» چيزى را نديدم، مگر آنكه خداوند را قبل و بعد و همراه با آن ديدم.
آرى، چشم توان ديدن او را ندارد، «لا تدركه الابصار و هو يدرك الابصار» «3»، امّا با چشم دل مى‌توان خدا را ديد، چنانكه قرآن مى‌فرمايد: «لَقَدْ رَآهُ نَزْلَةً أُخْرى. عِنْدَ سِدْرَةِ الْمُنْتَهى» «4» پيامبر، در معراج، آيات عظمت الهى را ديد. البتّه آنچه در تورات در مورد ماجراى حضرت موسى در كوه طور آمده، از تحريفات تورات است. «5»
پیام ها
1- سخن گفتن خداوند با موسى، در جهت رشد و تربيت او بود. «كَلَّمَهُ رَبُّهُ»
2- خداوند، با چشم ظاهر ديدنى نيست، نه در دنيا و نه در آخرت. «لَنْ تَرانِي»
3- تجلّى خداوند بر موجودات طبيعى، امكان دارد. «تَجَلَّى رَبُّهُ لِلْجَبَلِ»
4- خداوند را بايد از راه آثارش شناخت و به جلوه‌هاى او نگريست. (حقيقت تجلّى هم روشن نيست، بلكه آثار آن مشهود است). تَجَلَّى ... جَعَلَهُ دَكًّا
5- خدا ديدنى نيست، وگرنه موسى شايستگى و لياقت دارد. «سُبْحانَكَ»
6- ديده شدن خداوند با چشم، نشانه‌ى جسم بودن اوست كه بايد خداوند را از آن منزّه دانست. «سُبْحانَكَ»
7- فكر و تقاضاى ناروا نيز توبه دارد، هرگاه درباره خداوند توهّم باطلى تصوّر شد، بايد به سرعت او را تنزيه كرد. «سُبْحانَكَ»
«1». تفسير فرقان، معانى الاخبار.
«2». تفسير فرقان.
«3». انعام، 103.
«4». نجم، 13- 14.
«5». تورات، سِفرخروج، باب 23، آيه 9.
جلد 3 - صفحه 170
8- پس از روشن شدن حقيقت، بايد آن را پذيرفت و به آن اعتراف كرد. قالَ ... أَنَا أَوَّلُ الْمُؤْمِنِينَ"
#تفسیر_سوره_اعراف_آیه۱۴۳_جز۹
@tafsir_qheraati ایتا
🌹🌹 گروه الذاکربن حسینی از وات ساپ به ایتا پبوست🌹💫💫💫
👇👇https://eitaa.com/joinchat/1561264506C4a51756dad
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
قالَ يا مُوسى إِنِّي اصْطَفَيْتُكَ عَلَى النَّاسِ بِرِسالاتِي وَ بِكَلامِي فَخُذْ ما آتَيْتُكَ وَ كُنْ مِنَ الشَّاكِرِينَ «144»
(خداوند) فرمود: اى موسى! من تو را بر مردم با پيام‌هايم و سخنم برگزيده‌ام، پس آنچه (از الواح و تورات) به تو دادم بگير و از سپاسگزاران باش.
نکته ها
امام صادق عليه السلام مى‌فرمايد: خداوند به موسى عليه السلام فرمود: آيا مى‌دانى چرا تورا برگزيدم؟ زيرا خضوع و خشوع تو به درگاه من بى‌نظير بود؛ هرگاه به نماز مى‌ايستادى، گونه‌هاى خود را بر خاك مى‌نهادى. «1»
در حديث ديگرى آمده است كه خداوند فرمود: چون در ميان بندگانم خود را نسبت به من ذليل‌تر مى‌دانستى. «2»
پیام ها
1- حضرت موسى، بنده‌ى مخلص خدا بود. «اصْطَفَيْتُكَ» ( «اصطفاء» به معناى انتخاب گوهر خالص است)
2- نبوّت و رسالت مقامى انتصابى است، نه انتخابى. «إِنِّي اصْطَفَيْتُكَ»
3- بيانِ درخواست نابجاى مردم، مانع برگزيدگى ونبوّت موسى نيست.
«اصْطَفَيْتُكَ»
4- چهل شب عبادت در ميعادگاه، مقدّمه‌اى براى گرفتن تورات و بكار بستن آن شد. «جاءَ مُوسى لِمِيقاتِنا- فَخُذْ ما آتَيْتُكَ»
5- پس از براندازى طاغوت و تشكيل حكومت دينى، بايد قانون و احكام الهى
«1». تفسير صافى.
«2». تفسير نورالثقلين.
جلد 3 - صفحه 171
اجرا شود. «فَخُذْ ما آتَيْتُكَ»
6- مسئوليّت‌هاى دينى و ارشادى، نعمت الهى است كه بايد سپاسگزارى شود.
«وَ كُنْ مِنَ الشَّاكِرِينَ» (شكرگزارى، علاوه بر زبان بايد با بكار بستن دستورات الهى باشد)
#تفسیر_سوره_اعراف_آیه۱۴۴_جز۹
@tafsir_qheraati ایتا
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ كَتَبْنا لَهُ فِي الْأَلْواحِ مِنْ كُلِّ شَيْ‌ءٍ مَوْعِظَةً وَ تَفْصِيلًا لِكُلِّ شَيْ‌ءٍ فَخُذْها بِقُوَّةٍ وَ أْمُرْ قَوْمَكَ يَأْخُذُوا بِأَحْسَنِها سَأُرِيكُمْ دارَ الْفاسِقِينَ «145»
و در الواح (تورات) براى موسى، در هر موردى پندى و براى هر چيز تفصيلى نوشتيم. (اى موسى!) آنها را با قوّت بگير و به قوم خود فرمان بده كه بهترين آنها (مثلًا از ميان عفو و قصاص، عفو) را بگيرند. به زودى جايگاه فاسقان را به شما نشان مى‌دهم.
نکته ها
مراد از «الواح»، همان سنگ نبشته‌هاى تورات است كه در آيه‌ى قبل به آن اشاره شد.
در اين‌كه مراد از احسن در «وَ أْمُرْ قَوْمَكَ يَأْخُذُوا بِأَحْسَنِها» چيست، اقوال مختلفى بيان شده است، از جمله: مراد با بهترين قدرت گرفتن، يا بهترين گرفتن از حيث علم و عمل، يا در دَوَرانِ امر بين اهمّ و مهمّ، بهترين عمل را انجام دادن است و يا مراد اين است كه دستورات تورات، احسن تمام قوانين و دستوراتِ آن زمان است. امّا احسن مطلق، قرآن است، چنانكه خداوند مى‌فرمايد: «وَ اتَّبِعُوا أَحْسَنَ ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ مِنْ رَبِّكُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَكُمُ الْعَذابُ بَغْتَةً وَ أَنْتُمْ لا تَشْعُرُونَ» «1»
ممكن است مراد از آيه اين باشد كه اگر با قدرت به تورات عمل كنيد، بر دشمنان غالب خواهيد شد و خانه‌هاى آنها را به دست مى‌آوريد.
«1». زمر، 55.
جلد 3 - صفحه 172
امام صادق عليه السلام فرمود: عبارت «مِنْ كُلِّ شَيْ‌ءٍ»، بيانگر آن است كه خداوند تمام امور را براى موسى عليه السلام بيان نكرده است. «1»
مراد از «دارَ الْفاسِقِينَ» يا كاخ و دربار فرعونيان است يا خانه‌هاى ساكنان بيت‌المقدّس قبل‌از ورود قوم موسى و ممكن است مراد جايگاه متخلّفان از دستورات موسى در قيامت باشد. «2»
پیام ها
1- تورات، به صورت نوشته نازل شده است. «كَتَبْنا»
2- در يافت وحى، نياز به قوّت، اراده و جدّيت دارد. «فَخُذْها بِقُوَّةٍ وَ أْمُرْ قَوْمَكَ»
3- در ميان چند راه و برنامه، بايد بهترين روش را انتخاب و با بهترين توان انجام داد. «بِأَحْسَنِها»
4- مخالفت با قانون آسمانى، فسق است و مجازات دارد. «سَأُرِيكُمْ دارَ الْفاسِقِينَ»
5- رهبر بايد در عمل پيشگام باشد. (خداوند، ابتدا به خود موسى عليه السلام دستور مى‌دهد، سپس به مردم) خذ ... يأخذوا"
#تفسیر_سوره_اعراف_آیه۱۴۵_جز۹
@tafsir_qheraati ایتا
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
سَأَصْرِفُ عَنْ آياتِيَ الَّذِينَ يَتَكَبَّرُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَ إِنْ يَرَوْا كُلَّ آيَةٍ لا يُؤْمِنُوا بِها وَ إِنْ يَرَوْا سَبِيلَ الرُّشْدِ لا يَتَّخِذُوهُ سَبِيلًا وَ إِنْ يَرَوْا سَبِيلَ الغَيِّ يَتَّخِذُوهُ سَبِيلًا ذلِكَ بِأَنَّهُمْ كَذَّبُوا بِآياتِنا وَ كانُوا عَنْها غافِلِينَ «146»
به زودى كسانى را كه بناحقّ در زمين تكبّر مى‌ورزند، از (ايمان به) آيات خود منصرف مى‌سازم، (به گونه‌اى كه) اگر هر نشانه‌اى (از قدرت ما را) ببينند، ايمان نمى‌آورند و اگر راه رشد را ببينند، آن را برنمى‌گزينند و اگر راه انحراف را ببينند، آن را راه خود گيرند. اين بدان جهت است كه آنان آيات ما را تكذيب كردند و همواره از آنها غافل بودند.
«1». تفسير نورالثقلين.
«2». تفسير راهنما.
جلد 3 - صفحه 173
نکته ها
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمودند: هنگامى كه دنيا در نظر مسلمانان جلوه كند، هيبت اسلام از آنان جدا مى‌شود و زمانى كه امر به معروف و نهى از منكر را ترك كنند، از بركت وحى محروم مى‌شوند. «و اذا تركوا الامر بالمعروف و النهى عن المنكر حرّمت بركة الوحى» «1»
پیام ها
1- متكبّران، بدانند كه از هدايت و ايمان به آيات الهى محروم مى‌شوند. «سَأَصْرِفُ عَنْ آياتِيَ الَّذِينَ يَتَكَبَّرُونَ»
2- خداوند، بى‌جهت لطف خود را از كسى برنمى‌گرداند، بلكه اين نتيجه‌ى عملكرد خود انسان است. سَأَصْرِفُ ... يَتَكَبَّرُونَ
3- تكبّر انسان، برخاسته از تصوّرات موهوم اوست. يَتَكَبَّرُونَ ... بِغَيْرِ الْحَقِ
4- تكبّر، هرگز براى موجود ضعيف و محتاجى همچون انسان، زيبنده نيست.
يَتَكَبَّرُونَ ... بِغَيْرِ الْحَقِ
5- تكبّر، اگر ادامه يابد، آيات متعدّد نيز انسان را هدايت نمى‌كند. يَتَكَبَّرُونَ ... كُلَّ آيَةٍ
6- انسان درانتخاب هدايت و گمراهى آزاد است. لا يَتَّخِذُوهُ سَبِيلًا ... يَتَّخِذُوهُ سَبِيلًا
7- استمرار غفلت وتكذيب آيات الهى، موجب تكبّر و انحراف در ديدگاه و انتخاب است. «ذلِكَ بِأَنَّهُمْ كَذَّبُوا بِآياتِنا وَ كانُوا عَنْها غافِلِينَ»"
#تفسیر_سوره_اعراف_آیه۱۴۶_جز۹
@tafsir_qheraati ایتا
هدایت شده از تفسیر صوتی و متنی استاد قرائتی
🌹🌹 گروه الذاکربن حسینی از وات ساپ به ایتا پبوست🌹💫💫💫
👇👇https://eitaa.com/joinchat/1561264506C4a51756dad
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآياتِنا وَ لِقاءِ الْآخِرَةِ حَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ هَلْ يُجْزَوْنَ إِلَّا ما كانُوا يَعْمَلُونَ «147»
و كسانى كه آيات ما و ديدار قيامت را تكذيب كردند، اعمالشان نابود است، آيا جز آنچه عمل مى‌كردند، مجازات خواهند شد؟
«1». تفسير صافى.
جلد 3 - صفحه 174
نکته ها
«حَبِطَ»، به معناى نابودى عمل است. «حبطت الناقة»، يعنى شترى كه سَمّ خورده و شكمش باد كرده و سوراخ شده است. برخى از كارهاى انسان هم مانند سمّ، عملكرد يك عمر انسان را بر باد مى‌دهد و تباه مى‌سازد. «1»
حبط عمل، بر خلاف عدل الهى نيست، بلكه امرى قهرى و تكوينى و نتيجه‌ى عملكرد خود انسان است. «هَلْ يُجْزَوْنَ إِلَّا ما كانُوا يَعْمَلُونَ»
پیام ها
1- كفر و تكذيب، سبب حبط اعمال گذشته است. كَذَّبُوا ... حَبِطَتْ
2- پاداشها و كيفرهاى قيامت، تجسّم اعمال ماست. «هَلْ يُجْزَوْنَ إِلَّا ما كانُوا يَعْمَلُونَ»
3- آنچه بدتر از گناه است، اصرار بر آن است. «كانُوا يَعْمَلُونَ»"
#تفسیر_سوره_اعراف_آیه۱۴۷_جز۹
@tafsir_qheraati ایتا
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ اتَّخَذَ قَوْمُ مُوسى مِنْ بَعْدِهِ مِنْ حُلِيِّهِمْ عِجْلًا جَسَداً لَهُ خُوارٌ أَ لَمْ يَرَوْا أَنَّهُ لا يُكَلِّمُهُمْ وَ لا يَهْدِيهِمْ سَبِيلًا اتَّخَذُوهُ وَ كانُوا ظالِمِينَ «148»
و قوم موسى پس از (رفتن) او (به كوه طور) از زيورهاى خود مجسّمه‌ى گوساله‌اى (ساختند و به پرستش) گرفتند كه صداى گاو داشت، آيا نديدند كه آن (گوساله) با آنان سخن نمى‌گويد و به راهى هدايتشان نمى‌كند؟ آن را (به پرستش) گرفتند در حالى كه ستمكار بودند.
نکته ها
«عجل»، به گوساله‌ى نر گفته مى‌شود و كلمه‌ى «حلى»، به معناى زيورآلات است و «خُوارٌ» صداى مخصوص گاو است.
امام باقر عليه السلام فرمود: حضرت موسى عليه السلام به خدا گفت: سامرى، گوساله‌اى از طلا براى مردم ساخته است، امّا صداى آن از چيست؟ وحى آمد كه اين وسيله‌ى آزمايش مردم است،
«1». تفسير فى‌ظلال‌القرآن.
جلد 3 - صفحه 175
«يا موسى انّ تلك فتنة فلا تفحص عنها»، «1» قرآن نيز مى‌فرمايد: «إِنْ هِيَ إِلَّا فِتْنَتُكَ تُضِلُّ بِها مَنْ تَشاءُ وَ تَهْدِي مَنْ تَشاءُ» «2»
قرآن، به مسأله‌ى گوساله‌پرستى بنى‌اسرائيل، در چهار سوره اشاره كرده است. البتّه گوساله‌پرستى بنى‌اسرائيل زمينه‌هاى فرهنگى، اجتماعى داشت، زيرا؛ اوّلًا آنان ساليان دراز در مصر، بت‌هايى به شكل گاو ديده بودند، ثانياً همان گونه كه در آيه‌ى 138 خوانديم، پس از عبور از رود نيل چشمشان به قومى بت‌پرست افتاد و تحت تأثير قرار گرفته و در عمق روحشان باقى ماند. ثالثاً تمديد مدّت سى شب به چهل شب، شايعه‌ى مرگ موسى را به دست مخالفان پديد آورد و زمينه را براى انحراف آماده كرد و در نهايت، جهل مردم و هنر سامرى باعث شد تا قوم موسى از خداپرستى به گوساله‌پرستى گرويدند. «3»
بنابراين عوامل انحراف چند چيز است:
1. نبود رهبرى يا غيبت او.
2. جهل و ناآگاهى مردم.
3. عالمان و هنرمندان منحرف و سوء استفاده از علم و هنر.
4. زيبايى و زرق و برق ظاهرى.
5. سر و صدا و تبليغات كاذب.
در آيه‌ى 87 سوره‌ى طه، ساختن گوساله به سامرى نسبت داده شده است، امّا شگفت آنكه در تورات، به هارون نسبت داده شده است؟! «4» البتّه در اين آيه به قوم موسى نسبت داده شده است، زيرا بسيارى از كار او راضى بودند و او را يارى نمودند. «5»
حضرت موسى براى هدايت مردم و رهايى از انحراف و دام سامرى، از دلائل ملموس استفاده كرد. مثلًا براى نفى الوهيّت گوساله با بيان اين‌كه مصنوع است نه صانع، محتاج مكان است و داراى وزن و حجم و شكل و هيچ گونه هدايت و راهنمايى براى كسى ندارد،
«1». تفسير فرقان.
«2». اعراف، 155.
«3». تفسير نمونه.
«4». تورات، سِفر خروج، باب 32.
«5». تفسير نمونه.
جلد 3 - صفحه 176
آنان را ارشاد نمود. «1»
پیام ها
1- گاهى انسان به چيزى كه واقعيّتى ندارد، ارزش مى‌دهد و تا حدّ پرستش آن چيز پيش مى‌رود. «وَ اتَّخَذَ»
2- دعوت به گوساله‌پرستى، پس از نافرمانى از رهبر و در غياب رهبرى حقّ صورت مى‌گيرد. «مِنْ بَعْدِهِ» (زمانى كه حضرت موسى به ميعادگاه رفته بود)
3- دشمن براى انحراف مردم، از هنر و تمايلات نفسانى استفاده مى‌كند.
(مجسّمه‌ى طلا) «حُلِيِّهِمْ عِجْلًا»
4- ارتدادِ اقوام، سابقه‌ى طولانى دارد. وَ اتَّخَذَ ... عِجْلًا ...
5- گوساله‌ى سامرى، مجسمّه‌اى بيش نبود. «جَسَداً»
6- در انحراف انسان، زرق و برق و سروصدا نقش عمده‌اى دارد. حُلِيِّهِمْ ... خُوارٌ بنابراين در پى هر صدا و هر زرق و برق و زيبايى نبايد رفت.
7- معبود انسان بايد هادى انسان باشد. «لا يَهْدِيهِمْ»
8- شرك، ظلم است و كسى كه بدون دليل و تنها بر اساس لجاجت، حقّ را رها كند و اسير ساخته‌هاى دست خود شود، ظالم است. «كانُوا ظالِمِينَ»"
#تفسیر_سوره_اعراف_آیه_۱۴۸_جز۹
@tafsir_qheraati ایتا