"تفسیر نور (محسن قرائتی) كَيْفَ يَكُونُ لِلْمُشْرِكِينَ عَهْدٌ عِنْدَ اللَّهِ وَ عِنْدَ رَسُولِهِ إِلَّا الَّذِينَ عاهَدْتُمْ عِنْدَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ فَمَا اسْتَقامُوا لَكُمْ فَاسْتَقِيمُوا لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَّقِينَ «7» چگونه مى‌تواند نزد خدا و رسولش، پيمانى با مشركان (عهد شكن) باشد، مگر كسانى‌كه نزد مسجدالحرام با آنان پيمان بستيد. پس تا هنگامى كه به عهدشان وفا دارند، شما هم وفادار بمانيد كه خداوند، متقيّن را دوست دارد. نکته ها اين آيه، توجيه آيات نخست سوره‌ى برائت و دليلى براى دستور برائت وبيزارى است، چرا كه آنان وفادار به پيمان‌هايشان نبودند. چون از هر طرف كعبه تا 48 ميل، جزو حرم محسوب مى‌شود، به قراردادهايى كه در اين مناطق بسته مى‌شود، «عِنْدَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ» گفته مى‌شود. مثل پيمان حديبيّه كه در 15 ميلى مكّه بسته شد. آوردن كلمه‌ى «مسجدالحرام» در بيان محلّ قرارداد، اشاره به اهميّت آن مكان است، و گرنه پيمان‌هاى ديگر نيز كه در كنار مسجدالحرام نباشد، لازم الوفاست. پیام ها 1- چون مشركان، بيشترين دشمنى را با مسلمانان دارند، «1» از بيشتر آنان انتظار وفادارى نداشته باشيد. كَيْفَ يَكُونُ‌ ... 2- هنگام انتقاد، كلّى نگوييم و به افراد سالمِ گروهها هم توجّه كنيم. «إِلَّا الَّذِينَ عاهَدْتُمْ» «1». «لَتجدنَّ اشدّ الناسِ عَداوةً للّذين آمنوا اليهود و الّذين اشركوا» مائده، 85. جلد 3 - صفحه 382 3- با دشمنان خود، در وفادارى به پيمان‌ها يا نقض آن، مقابله به مثل كنيد. فَمَا اسْتَقامُوا لَكُمْ‌ ... 4- تقوا ووفاى به عهد، ملازم يكديگرند. «فَاسْتَقِيمُوا لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَّقِينَ»" ‏‏‏‏#تفسیر_سوره_توبه_آیه۷_جز۱٠ @tafsir_qheraati ایتا

‏‏‏‏#تفسیر_سوره_توبه_آیه۷_جز۱٠ @tafsir_qheraati ایتا

‏‏‏‏#قرائتی_حجاب @tafsir_qheraati ایتا

"تفسیر نور (محسن قرائتی) كَيْفَ وَ إِنْ يَظْهَرُوا عَلَيْكُمْ لا يَرْقُبُوا فِيكُمْ إِلًّا وَ لا ذِمَّةً يُرْضُونَكُمْ بِأَفْواهِهِمْ وَ تَأْبى‌ قُلُوبُهُمْ وَ أَكْثَرُهُمْ فاسِقُونَ «8» چگونه (مى‌توان با آنان پيمانى داشت) در حالى كه اگر بر شما دست يابند، هيچ خويشاوندى و پيمانى را درباره‌ى شما مراعات نمى‌كنند. شما را با زبانِ (نرم) خويش راضى مى‌كنند، ولى دلهايشان پذيرا نيست و بيشترشان فاسق و (پيمان شكن) اند. نکته ها «ال»، به معناى خويشاوندى، همسايگى و روابط عاطفى و انسانى و عرفى است. «1» «ذِمَّةً»، به معناى عهد و پيمانى است كه وفاى به آن لازم است و اگر نقض شود، مردم، عهدشكن را مذّمت مى‌كنند. اين آيات نيز دليل فرمان سخت‌گيرى نسبت به پيمان شكنان مشرك است. به صرف اينكه اگر دشمن بر ما غالب شود چنين و چنان خواهد كرد، نمى‌توان به او حمله كرد، بلكه بايد قرائنى بر توطئه و تجاوز او باشد وگرنه قصاص قبل از جنايت مى‌شود. پیام ها 1- عمق كينه‌ى دشمن را هنگام قدرتش بايد شناسايى كرد، نه هنگام ضعف او. «إِنْ يَظْهَرُوا عَلَيْكُمْ» 2- سكوت و ساده‌انديشى درباره‌ى دشمنى كه اگر چيره شود مراعات هيچ مسأله‌اى را نمى‌كند، گناه است. «لا يَرْقُبُوا فِيكُمْ إِلًّا وَ لا ذِمَّةً» «1». ميان مسلمانان صدر اسلام و مشركان، قرابت و خويشاوندى وجود داشت. جلد 3 - صفحه 383 3- مشركان، نه مراعات مسائل عاطفى و همسايگى را مى‌كنند، نه به پيمان‌ها و تعهّدات احترام مى‌گذارند. «إِلًّا وَ لا ذِمَّةً» 4- ظاهرسازى و بازى‌هاى سياسى و تبليغاتى دشمنان، ما را فريب ندهد. «يُرْضُونَكُمْ بِأَفْواهِهِمْ وَ تَأْبى‌ قُلُوبُهُمْ» 5- پيمان شكنى، نفاق، تظاهر و سياست‌بازى، فسق است. «تَأْبى‌ قُلُوبُهُمْ وَ أَكْثَرُهُمْ فاسِقُونَ» 6- اكثريّت مشركان فاسقند، ولى افراد سالم هم ميانشان پيدا مى‌شود. «أَكْثَرُهُمْ فاسِقُونَ» (در نسبت‌دادن‌ها، انصاف داشته باشيم)" ‏‏‏‏#تفسیر_سوره_توبه_آیه۸_جز۱٠ @tafsir_qheraati ایتا

‏‏‏‏#تفسیر_سوره_توبه_آیه۸_جز۱٠ @tafsir_qheraati ایتا

"تفسیر نور (محسن قرائتی) اشْتَرَوْا بِآياتِ اللَّهِ ثَمَناً قَلِيلًا فَصَدُّوا عَنْ سَبِيلِهِ إِنَّهُمْ ساءَ ما كانُوا يَعْمَلُونَ «9» (مشركان پيمان شكن،) آيات خدا را به بهاى اندكى فروختند و (مردم را) از راه خدا بازداشتند، به راستى آنان بد اعمالى انجام مى‌دادند. پیام ها 1- انسان در عمل و گزينش راه، داراى حقّ انتخاب است. «اشْتَرَوْا» «1» 2- در برابر از دست دادن آيات الهى، هر چه به دست آوريم، كم است، چرا كه همه‌ى دنيا و آنچه در آن است، در برابر الطاف الهى به مؤمنان، متاع قليل و ناچيز است. اشْتَرَوْا ... ثَمَناً قَلِيلًا ... ساءَ ما كانُوا يَعْمَلُونَ‌ 3- دنياطلبى، سبب مبارزه با دين و باز داشتن مردم از راه خداست. «اشْتَرَوْا بِآياتِ اللَّهِ ثَمَناً قَلِيلًا فَصَدُّوا عَنْ سَبِيلِهِ» 4- رضاى الهى و بهشت ابدى را به دنياى زودگذر و پرآفت فروختن، بدترين كار است. اشْتَرَوْا ... ثَمَناً قَلِيلًا ... ساءَ ما كانُوا يَعْمَلُونَ‌ «1». آياتى كه بر داد وستد انسان دلالت دارد، نشانه اختيار انسان است. تفسير نور(10جلدى)، ج‌3، ص: 384 پانویس پرش به بالا↑ صاحب روض الجنان گوید: مراد، اهل طایف مى باشند که از طرف کفار قریش آن‌ها یارى و کمک گردید تا با رسول خدا صلی الله علیه و آله به جنگ پردازند چنان که ابن عباس روایت کرده است». پرش به بالا↑ محمدباقر محقق،‌ نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص401." ‏‏‏‏#تفسیر_سوره_توبه_آیه۹_جز۱٠ @tafsir_qheraati ایتا

‏‏‏‏#تفسیر_سوره_توبه_آیه۹_۱٠_جز۱٠ @tafsir_qheraati ایتا

"تفسیر نور (محسن قرائتی) لا يَرْقُبُونَ فِي مُؤْمِنٍ إِلًّا وَ لا ذِمَّةً وَ أُولئِكَ هُمُ الْمُعْتَدُونَ «10» (مشركان پيمان‌شكن، نه تنها درباره‌ى شما، بلكه) درباره‌ى هيچ مؤمنى، (هيچ‌گونه) حقّ خويشاوندى و (هيچ) عهد وپيمان را مراعات نخواهند كرد و ايشان همان تجاوزكارانند. نکته ها اين آيه نيز در بيان حكمتِ فرمانِ شديد خدا، بر برائت از مشركان است. در دو آيه‌ى قبل، مراعات نكردن پيمان در خصوص شما حاضرين مطرح بود، «لا يَرْقُبُوا فِيكُمْ» ولى در اين آيه تعبيرِ «لا يَرْقُبُونَ فِي مُؤْمِنٍ» آمده كه ستيزه‌جويى آنان را با همه‌ى اهل ايمان بيان مى‌كند. پیام ها 1- مشركان با مؤمنان دشمنى دارند، پس دربرخورد شديد با آنان، هيچ گونه ترديدى نداشته باشيد. «لا يَرْقُبُونَ فِي مُؤْمِنٍ» 2- در ديد كفّار، بزرگ‌ترين جرم مسلمانان، همان ايمان به خداوند است و همين بهانه‌ى خصومتشان با اهل ايمان است. «1» «لا يَرْقُبُونَ فِي مُؤْمِنٍ» 3- پيمان شكنى، تجاوزگرى است. «أُولئِكَ هُمُ الْمُعْتَدُونَ» 4- رعايت حقوق خويشاوندان ووفادارى به پيمان، واجب و بى‌اعتنائى به آنها برخاسته از روح تجاوزگرى است. «أُولئِكَ هُمُ الْمُعْتَدُونَ» 5- جنگ با مشركان پيمان‌شكن، جنبه دفاعى دارد و همان گونه كه در آيه 13 آمده است، ما آغازگر آن نبوده‌ايم. «أُولئِكَ هُمُ الْمُعْتَدُونَ» «1». نظير آيه‌ى «و مانقموا منهم الّا ان يؤمنوا باللَّه العزيز الحكيم» بروج، 8." ‏‏‏‏#تفسیر_سوره_توبه_آیه۱۰_جز۱٠ @tafsir_qheraati ایتا

"تفسیر نور (محسن قرائتی) فَإِنْ تابُوا وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ فَإِخْوانُكُمْ فِي الدِّينِ وَ نُفَصِّلُ الْآياتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ «11» امّا اگر توبه كردند و نماز بر پا داشتند و زكات پرداختند، در اين صورت برادران دينى شمايند. و ما آيات خود را براى گروهى كه مى‌دانند (و مى‌انديشند)، به تفصيل بيان مى‌كنيم. جلد 3 - صفحه 385 نکته ها خداوند در آيات قبل فرمود: اگر مشركان توبه كرده و نماز خواندند و زكات دادند، ديگر متعرّض آنان نشويد، «فَخَلُّوا سَبِيلَهُمْ» در اين آيه مى‌فرمايد: نه تنها مزاحمشان نشويد، بلكه گذشته‌ها را فراموش كرده، برادرانه با آنان رفتار كنيد. پیام ها 1- در شيوه‌ى برخورد، مسأله‌ى گام به گام و تدريج را مراعات كنيد. ابتدا عدم تعرّض، «فَخَلُّوا سَبِيلَهُمْ» سپس الفت و برادرى. «فَإِخْوانُكُمْ فِي الدِّينِ» 2- توبه‌ى واقعى، همراه با عمل است. تابُوا وَ أَقامُوا ... 3- آنان كه تارك نماز و زكاتند، برادران دينى ما نيستند. فَإِنْ‌ ... أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ فَإِخْوانُكُمْ فِي الدِّينِ‌ 4- شرط ورود به دايره‌ى اخوّت دينى، نماز و زكات است. أَقامُوا ... فَإِخْوانُكُمْ‌ 5- اساس روابط وحبّ وبغض يك مسلمان، مكتب است. فَإِنْ تابُوا ... فَإِخْوانُكُمْ‌ چنانكه در آيه‌ى بعد آمده است: وَ إِنْ نَكَثُوا ... فَقاتِلُوا 6- با نادم وتوّاب، برخوردى برادرانه داشته باشيد. فَإِنْ تابُوا ... فَإِخْوانُكُمْ‌ 7- هدف جنگ‌هاى اسلامى، بازگرداندن مشركان به توحيد است. فَإِنْ تابُوا ... فَإِخْوانُكُمْ‌ 8- آنان كه تا ديروز، واجب القتل بودند، در سايه‌ى توبه و نماز و زكات، حقوق اجتماعى برابر با مسلمانان مى‌يابند و جنگ با آنان حرام مى‌شود. «فَإِخْوانُكُمْ فِي الدِّينِ» 9- علم و دانش، زمينه‌ى انديشه وتفكّر در آيات الهى است. «لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ» تفسير نور(10جلدى)، ج‌3، ص: 386" ‏‏‏‏#تفسیر_سوره_توبه_آیه۱۱_جز۱٠ @tafsir_qheraati ایتا

‏‏‏‏#تفسیر_سوره_توبه_آیه۱۱_جز۱٠ @tafsir_qheraati ایتا

"تفسیر نور (محسن قرائتی) وَ إِنْ نَكَثُوا أَيْمانَهُمْ مِنْ بَعْدِ عَهْدِهِمْ وَ طَعَنُوا فِي دِينِكُمْ فَقاتِلُوا أَئِمَّةَ الْكُفْرِ إِنَّهُمْ لا أَيْمانَ لَهُمْ لَعَلَّهُمْ يَنْتَهُونَ «12» امّا اگر (به جاى توبه،) سوگندهاى خويش را پس از بستنِ پيمانشان شكستند و در دين شما، زبان به طعنه (و عيب‌گوئى) گشودند، پس با سران كفر بجنگيد. زيرا كه آنان را (پايبندى به) سوگندى نيست، باشد كه (با شدّتِ عمل شما،) از كردار خود باز ايستند. نکته ها از على عليه السلام پرسيدند: چرا فراريان جنگ صفّين را تعقيب كرديد، ولى در جنگ جمل، كارى به فراريان نداشتيد؟ حضرت فرمود: در صفّين، رهبر كفر زنده بود و فراريان دور او جمع شده، متشكّل مى‌شدند و حمله‌ى مجدّد مى‌كردند، امّا در جنگ جمل، با كشته شدن رهبرشان، محورى براى تشكّل و سازماندهى مجدّد نداشتند. امام صادق عليه السلام فرمود: هركس به دين شما طعنه زند، قطعاً كافر مى‌شود. سپس اين آيه را تلاوت فرمود. «1» پیام ها 1- ارتداد از دين، يكى از نمونه‌هاى پيمان‌شكنى و مسخره كردن مكتب است. «وَ إِنْ نَكَثُوا» (شايد «نَكَثُوا» پس از «تابُوا» اشاره به ارتداد باشد). 2- كيفر طعن و توهين به اسلام، اعدام است. «طَعَنُوا، فَقاتِلُوا» (با توهين كنندگان به مقدّسات مذهبى، بايد به شدّت برخورد كرد) 3- جهاد اسلامى، براى دفاع از مكتب است. «نَكَثُوا، طَعَنُوا، فَقاتِلُوا» 4- چون پيمان‌شكنى و مسخره كردن دين، از ناحيه‌ى رهبران كفر است، پس با آنان مبارزه كنيد. «فَقاتِلُوا أَئِمَّةَ الْكُفْرِ» «1». تفسير نورالثقلين. جلد 3 - صفحه 387 5- در مبارزه، بايد نابودى سران توطئه و مركز فرماندهى و تشكيلات دشمن، در اولويت باشد. «فَقاتِلُوا أَئِمَّةَ الْكُفْرِ» 6- هر سوگندى شما را نفريبد. سوگند پيمان‌شكنان، بى‌اعتبار است. «لا أَيْمانَ لَهُمْ» 7- از اهداف جهاد اسلامى، جلوگيرى از توطئه دشمن است. «لَعَلَّهُمْ يَنْتَهُونَ»" ‏‏‏‏#تفسیر_سوره_توبه_آیه۱۲_جز۱٠ @tafsir_qheraati ایتا

‏‏‏‏#تفسیر_سوره_توبه_آیه۱۲_۱۳_جز۱٠ @tafsir_qheraati ایتا

"تفسیر نور (محسن قرائتی) أَ لا تُقاتِلُونَ قَوْماً نَكَثُوا أَيْمانَهُمْ وَ هَمُّوا بِإِخْراجِ الرَّسُولِ وَ هُمْ بَدَؤُكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ أَ تَخْشَوْنَهُمْ فَاللَّهُ أَحَقُّ أَنْ تَخْشَوْهُ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ «13» آيا با گروهى كه سوگندها (و پيمان‌هاى) خود را شكستند و به بيرون كردن پيامبر (از وطنش) همّت گماشتند، و آنان نخستين بار جنگ را با شما آغاز كردند، پيكار نمى‌كنيد؟ آيا از آنان مى‌ترسيد؟ اگر ايمان داريد، سزاوارتر آن است كه از خدا بترسيد! پیام ها 1- اهداف و انگيزه‌هاى جنگ، بايد براى رزمنده‌ى مسلمان روشن باشد. «نَكَثُوا، هَمُّوا، بَدَؤُكُمْ» (بيان اينكه: دشمنان پيمان‌ها را شكستند و نسبت به رسول خدا سوء قصد داشتند و آغازگر جنگ بودند) 2- جنگ شما تدافعى است و دشمن آغازگر تهاجم بوده است. «هُمْ بَدَؤُكُمْ» 3- هنگام جنگ، ميان آتش جنگ و آتش دوزخ مقايسه كنيد، تا رزمندگان بهتر بتوانند تصميم بگيرند. «أَ تَخْشَوْنَهُمْ‌، فَاللَّهُ أَحَقُّ أَنْ تَخْشَوْهُ» 4- مؤمن واقعى، تنها از خدا بيم دارد. «فَاللَّهُ أَحَقُّ أَنْ تَخْشَوْهُ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ» تفسير نور(10جلدى)، ج‌3، ص: 388" ‏‏‏‏#تفسیر_سوره_توبه_آیه_۱۳_جز۱٠ @tafsir_qheraati ایتا