"تفسیر نور (محسن قرائتی)
لا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلى ما مَتَّعْنا بِهِ أَزْواجاً مِنْهُمْ وَ لا تَحْزَنْ عَلَيْهِمْ وَ اخْفِضْ جَناحَكَ لِلْمُؤْمِنِينَ «88»
اى پيامبر! به آنچه كه ما با آن گروه‌هاى از كفّار را كامياب كرده‌ايم، چشم مدوز و بر آنان اندوه مخور و بال محبّت خويش را براى مؤمنان فروگستر.
نکته ها
نهى، همه جا بعد ارتكاب عمل نيست، بلكه گاهى نيز براى هشدار و پيش‌گيرى است.
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله هرگز رغبتى به دنياى كفّار نداشت، لذا نهى خداوند، به معناى هشدار است كه ديگر مؤمنان چشم به دنياى كفّار ندوزند.
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمودند: هر كس به آنچه در دست ديگران است خيره شود همّ و غمّ او زياد شده و ناراحتيش درمان نمى‌شود. «1»
يكى از سفارشات اكيد قرآن به پيامبر صلى الله عليه و آله و مؤمنان، سفارش به نرمش و رحم و صبر، نسبت به اهل ايمان است. از جمله:
«وَ اصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ» «2» با كسانى كه همواره پروردگارشان را مى‌خوانند، شكيبايى كن،
«أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ» «3» با مؤمنان فروتن هستند،
«رُحَماءُ بَيْنَهُمْ» «4» با همديگر مهربانند.
«ازواج» شامل مرد وزن هر دو مى‌شود وممكن است در اينجا منظور اصناف مردم و كفّارباشد. «5»
«1». تفسير صافى.
«2». كهف، 28.
«3». مائده، 54.
«4». فتح، 29.
«5» .. تفسير الميزان
جلد 4 - صفحه 480
پیام ها
1- در برابر امكانات ديگران، بر توانايى‌ها وامكانات خود تكيه كنيد. تو كه قرآن دارى، «آتَيْناكَ سَبْعاً» به دنياى كفّار دل نبند، وَ لا تَمُدَّنَ ...
2- به نعمت‌هاى دنيوى خيره و وابسته نشويد. «لا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ» (زيرا دنيا هم كم است «قليل» هم زودگذر است «عرض» هم غنچه‌اى است كه براى كسى بطور كامل باز نمى‌شود «زَهْرَةَ الْحَياةِ الدُّنْيا»)
3- خيره شدن سبب علاقه و دلبستگى مى‌شود. (نگاه نكن تا دل اسير نشود) «لا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ» (گناه و انحراف را بايد از سرچشمه جلوگيرى كرد)
زدست ديده و دل هر دو فرياد
كه هر چه ديده بيند دل كند ياد
4- كسى مى‌تواند مردم را به معنويّت سوق دهد، كه خود گرفتار ماديات نباشد «لا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ» (خطاب آيه به پيامبر است)
5- همه‌ى كسانى كه به سراغ دنيا مى‌روند، به آن نمى‌رسند. «أَزْواجاً مِنْهُمْ»
6- براى كسانى كه قابل هدايت نيستند، نبايد غصه خورد. «لا تَحْزَنْ»
7- تواضع و نرمى در برابر دنيا ودنياپرستان، هرگز. «لا تَمُدَّنَّ» ولى در برابر دينداران همواره. «وَ اخْفِضْ جَناحَكَ لِلْمُؤْمِنِينَ»
8- رهبر و مربى بايد در برابر مردم، نرمش و عطوفت داشته باشد. «وَ اخْفِضْ»
تفسير نور(10جلدى)، ج4، ص: 481"
#تفسیر_سوره_حجر_آیه_۸۸جز۱۴
#سوره_مبارکه_حجر
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ قُلْ إِنِّي أَنَا النَّذِيرُ الْمُبِينُ «89»
وبگو همانا من همان هشدار دهنده روشنگرم.
پیام ها
1- همان گونه كه نرمى و عطوفت با مؤمنان و دوستان لازم است، «وَ اخْفِضْ جَناحَكَ لِلْمُؤْمِنِينَ» قاطعيّت در برابر مخالفان نيز ضرورى است. «قُلْ إِنِّي أَنَا النَّذِيرُ»
2- در مواردى بايد هشدارها بدون واسطه باشد. «إِنِّي أَنَا»
3- در مقابل كفر، تهديد و هشدار لازم است. «أَنَا النَّذِيرُ»
4- هشدار بايد صريح وجدّى باشد. «النَّذِيرُ الْمُبِينُ»"
#تفسیر_سوره_حجر_آیه_۸۹جز۱۴
#سوره_مبارکه_حجر
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
كَما أَنْزَلْنا عَلَى الْمُقْتَسِمِينَ «90»
(ما بر آنها عذابى مى‌فرستيم) همان‌گونه كه بر تجزيه‌كنندگان آيات الهى فرستاديم.
الَّذِينَ جَعَلُوا الْقُرْآنَ عِضِينَ «91»
آنان كه قرآن را قطعه قطعه كردند. (آنچه به سودشان بود گرفتند و آنچه نبود رها كردند)
نکته ها
در تفاسير براى «الْمُقْتَسِمِينَ» سه معنا گفته‌اند:
1. سران كفّار هستند كه نيروهايى را در ايام حج بر سر جاده‌ها و ورودى‌هاى مكّه تقسيم مى‌كردند، تا به مسافران بگويند كه شخصى به نام محمّد ادّعاهايى دارد، مبادا به سخنان او گوش فرادهيد و حضرت را كاهن و ساحر و مجنون معرّفى مى‌كردند.
2. گروهى كه قرآن را در ميان خود تقسيم كردند، تا هر يك مشابه بخشى از قرآن را بياورند.
3. كسانى كه به بخشى از قرآن عمل و بخشى را رها مى‌كردند.
«عِضِينَ» يا جمع «عضه» به معناى نزاع و مشاجره است يا از «عضو» به معناى قطعه‌قطعه كردن مى‌باشد.
جلد 4 - صفحه 482
پیام ها
1- از تاريخ عبرت بگيريم. «كَما أَنْزَلْنا»
2- سنّت الهى در كيفر گناهان، ثابت و پايدار است. «كَما أَنْزَلْنا»
3- كيفر كسانى‌كه كتب آسمانى را تجزيه مى‌كنند قهر الهى است. «الْمُقْتَسِمِينَ»
4- تحريف و تجزيه كتب آسمانى به دست نااهلان، تازگى ندارد. «الْمُقْتَسِمِينَ»
(مؤمن كسى است كه تمام قرآن را بپذيرد و بگويد «كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنا» «1» يعنى همه آنچه نازل شده از جانب پروردگار است، نه آنكه نسبت به بعضى بى‌اعتنا باشد يا انكار كند.)"
#تفسیر_سوره_حجر_آیه_۹٠_۹۱جز۱۴
#سوره_مبارکه_حجر
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
فَوَ رَبِّكَ لَنَسْئَلَنَّهُمْ أَجْمَعِينَ «92»
پس به پروردگارت سوگند ما از همه آنان (در قيامت) بازخواست خواهيم كرد.
عَمَّا كانُوا يَعْمَلُونَ «93»
از آنچه انجام مى‌داده‌اند.
پیام ها
1- عذاب دنيوى كفّار، عذاب اخروى آنان را برطرف نمى‌كند. أَنْزَلْنا عَلَى الْمُقْتَسِمِينَ ... فَوَ رَبِّكَ لَنَسْئَلَنَّهُمْ
2- لازمه‌ى تربيت، سؤال و توبيخ است. «فَوَ رَبِّكَ لَنَسْئَلَنَّهُمْ»
3- توجّه به سؤال و حسابرسى در قيامت و اينكه از همه مى‌پرسند، «أَجْمَعِينَ» و از همه‌ى كارها مى‌پرسند، «عَمَّا كانُوا يَعْمَلُونَ» يكى از عوامل بيدارى است.
4- وظيفه پيامبر هشدار است ولى حساب مردم با خداست. أَنَا النَّذِيرُ ... لَنَسْئَلَنَّهُمْ ...
تفسير نور(10جلدى)، ج4، ص: 483"
#تفسیر_سوره_حجر_آیه_۹۲_۹۳جز۱۴
#سوره_مبارکه_حجر
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
فَاصْدَعْ بِما تُؤْمَرُ وَ أَعْرِضْ عَنِ الْمُشْرِكِينَ «94»
پس آنچه را بدان مأمور شده‌اى آشكار كن و از مشركان اعراض نما (و به آنان اعتنا نكن).
إِنَّا كَفَيْناكَ الْمُسْتَهْزِئِينَ «95»
همانا ما تو را از (شرّ) استهزا كنندگان كفايت كرديم.
الَّذِينَ يَجْعَلُونَ مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ «96»
همانان كه معبود ديگرى را در كنار خداوند قرار مى‌دهند. پس به زودى حقيقت را خواهند فهميد.
نکته ها
«صدع» به معنى شكافتن و آشكار كردن مى‌باشد.
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله 3 سال مخفيانه به تبليغ مردم پرداخت و چون آيه «فَاصْدَعْ بِما تُؤْمَرُ» نازل شد، دعوت خود را آشكار نموده و به مردم فرمودند: اگر دعوت مرا بپذيريد، حكومت وعزّت دنيا وآخرت از آن شماست، ولى آنان حضرت را مسخره كردند و نزد ابوطالب عموى حضرت آمده و شكايت كردند كه محمد جوانان ما را فريب مى‌دهد، اگر خواهان پول و همسر و مقام است به او مى‌دهيم.
پيامبر به عموى خود فرمود: عموجان سخن من پيام الهى است و من هرگز دست بردار نيستم! كفّار از ابوطالب درخواست كردند كه محمّد را تحويل آنان نمايد، ولى او درخواست آنان را نپذيرفت. «1»
پیام ها
1- تبليغ مراحلى دارد؛ گاهى علنى است وگاهى مخفى كه بايد تقيه كرد. «فَاصْدَعْ»
2- مبلّغ نبايد به هياهوى مخالفان اعتنا كند. «وَ أَعْرِضْ عَنِ الْمُشْرِكِينَ»*
3- هرگاه فرمان و مسئوليّت سختى به كسى مى‌دهيد، بايد او را حمايت وتامين كنيد. «فَاصْدَعْ، إِنَّا كَفَيْناكَ»
«1». تفسير كنزالدقايق.
جلد 4 - صفحه 484
4- حمايت خداوند، قطعى است. «كَفَيْناكَ»
5- سخن حقّ ومنطقى، هرگز بى‌مخالف نيست. «الْمُسْتَهْزِئِينَ»
6- اگر اينها تو را مسخره مى‌كنند نگران و دل‌آزرده مباش، زيرا اينها حرمت خدا را هم نگاه نداشته‌اند. «يَجْعَلُونَ مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ»
7- كسانى كه به سراغ غير خدا مى‌روند، به اشتباه خود پى‌خواهند برد. «فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ»"
#تفسیر_سوره_حجر_آیه_۹۴_۹۶جز۱۴
#سوره_مبارکه_حجر
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ لَقَدْ نَعْلَمُ أَنَّكَ يَضِيقُ صَدْرُكَ بِما يَقُولُونَ «97»
(اى پيامبر!) البتّه ما مى‌دانيم كه سينه‌ات بواسطه آنچه مى‌گويند، تنگ مى‌شود.
فَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ وَ كُنْ مِنَ السَّاجِدِينَ «98»
پس (براى تقويت خود) پروردگارت را با سپاس و ستايش به پاكى ياد كن و از سجده كنندگان باش.
وَ اعْبُدْ رَبَّكَ حَتَّى يَأْتِيَكَ الْيَقِينُ «99»
و پروردگارت را پرستش كن تا آنكه يقينى (مرگ)، تو را فرارسد.
نکته ها
در ميان مفسران مشهور آن است كه مراد از «يقين» در اين آيات، مرگ يعنى يقينى‌ترين امر نزد بشر است. همان گونه كه در آيه‌ى 46 سوره مدّثر نيز از زبان كفّار آمده كه: «وَ كُنَّا نُكَذِّبُ بِيَوْمِ الدِّينِ حَتَّى أَتانَا الْيَقِينُ» ما معاد را تا لحظه مرگ تكذيب مى‌كرديم. گرچه معناى يقين، مرگ نيست، ولى مرگ زمينه‌اى براى يقين پيدا كردن است، چون هنگام فرارسيدن مرگ تمام پرده‌ها كنار رفته و انسان به واقعيات يقين پيدا مى‌كند.
بعضى از منحرفان آيه «وَ اعْبُدْ رَبَّكَ حَتَّى يَأْتِيَكَ الْيَقِينُ» را دستاويز قرار داده و مى‌گويند: اگر
جلد 4 - صفحه 485
به يقين رسيدى، ديگر عبادت لازم نيست!. غافل از آنكه خطاب آيه به پيامبر صلى الله عليه و آله است كه از روز اوّل به يقين رسيده بود ودر برابر تطميع وتهديدهاى كفّار مى‌فرمود: اگر ماه را در يك دستم و خورشيد را در دست ديگرم قرار دهيد، دست از وظيفه‌ى خود برنمى‌دارم، ولى با آن يقين تا آخرين لحظه عمر عبادت مى‌كرد.
پیام ها
1- اگر بدانيم رنج ما زير نظر خداست، تحمّل مشكلات آسان مى‌شود. «نَعْلَمُ»
2- ظرفيّت تمام افراد حتّى انبيا محدود است. «يَضِيقُ صَدْرُكَ»
3- گاهى لجاجت و ياوه‌گويى، سعه‌صدردارترين افراد را در فشار قرار مى‌دهد. «يَضِيقُ صَدْرُكَ» با آنكه خداوند فرموده: «أَ لَمْ نَشْرَحْ لَكَ صَدْرَكَ»
4- سينه پيامبر در جنگ‌ها تنگ نشد، ولى از حرف‌ها دلگير شد. «يَضِيقُ صَدْرُكَ بِما يَقُولُونَ»
5- دواى فشار روحى وروانى، نماز، سجده، تسبيح و حمد خداوند است. يَضِيقُ ... فَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ ... وَ اعْبُدْ (ابن عباس مى‌گويد: هرگاه پيامبر صلى الله عليه و آله غمگين مى‌شد، به نماز برمى‌خاست.) «1»
6- مهمتر از عبادت، استمرار آن است. «وَ اعْبُدْ رَبَّكَ حَتَّى يَأْتِيَكَ الْيَقِينُ»
7- تداوم بر بندگى حق، سبب پيدا شدن يقين است. وَ اعْبُدْ ... يَأْتِيَكَ الْيَقِينُ
«الحمدلِلَّه ربّ العالمين»
«1». تفسير نمونه."
#تفسیر_سوره_حجر_آیه_۹۷_۹۹جز۱۴
#سوره_مبارکه_حجر
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As