📇 خلاصه متنی تفسیر قرآن، #سوره_حمد 🔺شماره جلسه: ۱۰ 🔖 آیه: ۲ 📆 تاریخ: ۱۳۶۳/۹/۱۹ 📚 مفسر: علامه جوادی آملی ♻️♻️♻️♻️♻️♻️ ✅ آیه ۲ سوره حمد: «الحمدلله رب العالمین» بخش1⃣: چرا #حمد برای خداست؟ 🔺الف) تکریم منتسب به #اوصاف است نه به شخص. وقتی می‌گوییم عالم را اکرام کن در اصل تکریم علمش است، تکریم حامد هم همینطور. اما وقتی گوییم علی را اکرام کن باید پرسید به چه خاطر؟ حال وقتی خدا را حمد و تکریم میکنیم در اصل به این خاطر است که او جمیع اوصاف کامله را داراست پس حمد مطلق برای اوست. 🔺 ب) خدا رب العالمین است، مدبر و پرورش دهنده جهان و مربی آن است. هر ربوبیت و تدبیری حمد دارد پس خدا محمود است. بخش 2⃣: توحید مراتبی دارد. 🔺۱. #توحید_وجودی: که مخصوص خداست و تنها اوست که واجب الوجود است. این بحث نظری خیلی با کار انسان در ارتباط نیست. 🔺۲. #توحید_در_خالقیت: که تنها اوست که همه چیز را خلق کرده و می کند(الله خالقٌ لا شریک له). در این بحث نظری اختلافی نیست و البته اثر عملی هم ندارد. مشرکین و کافران هم در توحید در خالقیت قبولش داشتند اما میگفتند که بعد از خلق دیگر کاری به کار مخلوق و خصوصا انسان ندارد. 🔺۳. #توحید_ربوبی: همه‌ی بحثِ توحید در اینجاست! انبیا گویند خالق تنها کسیست که پس از خلق می تواند مخلوق را بپروراند بقیه انسانها اینرا قبول ندارند. می گویند دو حالت ممکن است: یا بشر اصلا #رب نمی خواهد (مانند ساعت که پس از ساختن توسط انسان، دیگر انسان به آن کاری ندارد و خودش کار می کند) و یا اگر هم #رب میخواهد همین بتها و ستاره ها و دیگر قدیسین بشر، ربوبیت را بر عهده دارند. 🔴 دلیلش هم این است که اینها میخواهند از زیر بار #مسوولیت فرار کنند. تلاش انبیا برای اثبات «توحید ربوبی» است چون با پذیرش این توحید است که انسانها مجبور می شوند دستورات خدا را نیز اجرا کنند! بخش 3⃣: قرآن، #ربوبیت را از دو راه اثبات می کند: 🔺۱. ربوبیت با تحلیل عقلی به خلقت بر میگردد: ربوبیت یعنی صفتی را به موصوف دادن. مثلا تربیت درخت یعنی دادن ویژگی و صفت نمو و رشد به درخت. پروردن انسان نیز یعنی امکان کمال و عقل را در او قرار داده است. #رب یعنی کسی که رابطه کمالات و مستکملات را بیافریند، یعنی کمال را به آنکه نیاز به کمال دارد بدهد. پس ربوبیت به خلقت بر میگردد و چون خدا خالق تمام موجودات است پس خدا رب العالمین است. 🔺۲. کسی می تواند رب باشد که چیزی را بیافریند. اگر آن را نیافریده باشد از سازمان هستی او بی خبر است پس چگونه می تواند او را تربیت یا ربوبیت کند؟(تلازم خالقیت و ظربوبیت) تنها خالق می تواند ربوبیت کند و ادامه حیات مخلوق را به جلو ببرد چون روابط اعضا با هم، رابطه مخلوقات با هم، نیازها، ضررها و غیره را می شناسد. 🔺توحید ربوبی مقدمه ای واجب برای #توحید_عبادی است. اگر انسان پذیرفت که خدا او را پرورش می دهد او را عبادت خواهد کرد و دستورات را می پذیرد. تا توحید ربوبی، همه بحث ها، فلسفیست اما توحید عملی، بحثی کلامیست. بخش 4⃣: ربوبیت دو نوع است: ممدوحه و مذمومه خدا ربوبیت ممدوحه را از آن خود میداند چون با عدالت و رحمت همراه است وگرنه مردم مصر نیز فرعون را «رب» می دانستند! بخش 5⃣: ربوبیت و استلزامات آن: خداوند، رب تمام جهان است(الحمدلله رب العالمین) پس باید هدایتشان کند. حال مهمترین چیزی که انسان را هدایت کرده به راه می اورد بحث #معاد است. اگر معاد نبود خدا مدبر نبود چون اگر انسان معتقد بود در برابر تمام کارهایش مسوول است باعث میشود خود را تزکیه کند وگرنه انسان درخت نیست که خدا در او رشد را قرار دهد! بلکه باید به نهایت کمال خود برسد. 🔺انسان مثل حیوان و گیاه نیست که مدنی ۶زندگی کند و نهایتا از بین برود و تمام شود بلکه #نامتناهی است. پس میگوید (مالک یوم الدین) اگر قیامت نبود انسان درنده بود. خدا میگوید علت مجرم شدن مجرمین، فراموشی قیامت است(لهم عذابٌ شدیدٌ بما نسوا یوم الحساب) مساله #قیامت خود دلیلی بر محمود بودن خداست. بخش 6⃣: نحوه برخورد با منافقان: حضرت امیر گوید همیشه غالب انسانها به سمت #مادی_گرایی سوق دارند. گوید زمان پیغمبر کارشکنی منافقان بسیار زیاد بود اما بعد وفات ایشان یکباره کارشکنی ها هم تمام شد! میفرمایند: اینها یا باید همه توبه کرده باشند و یا با دستگاه حاکم کنار آمده باشند. میگوید اولی که ممکن نیست یکباره منافقان صالح شده باشند. دلیل سازش با دستگاه هم این است که غالب انسانها گرایش به #دنیا دارند. امام گوید اگرچه اینها بیشترین فشار را بمن آوردند اما از من هیچکس حریصتر به #اتحاد مسلمانان نیست چون من میدانم که اختلاف میان مسلمانان با قرآن و اسلام چه می کند. من هم از حقم گذشتم و هم هر جا بمن نیاز داشتند کمک کردم. 🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره حمد 🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/141 📜📜📜📜📜📜📜📜 📚کانال تفسیر تسنیم ✅ @tafsire_tasnim1

📇 متن خلاصه‌شده تفسیر قرآن 🔺سوره بقره : جلسه ۴۷ 🔖 آیه: ۲۱ 📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۲/۱۱ 👤 مفسر: علامه جوادی آملی ♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️ ✅آیه ۲۱ بقره: «یا ایّها الناس اعبدوا ربّکم الّذی خلقکم و الذین من قبلکم لعلّکم تتّقون» ای مردم، پروردگارتان را که شما و پیشینیان شما را خلق کرده است بپرستید تا بدین وسیله شاید پرهیزگار شوید. 🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰 🍀خداوند وقتی صفات مومنان، منافقان و کافران را ذکر کرد به اصل قضیه یعنی هدایت قرآن برای همه مردم برمی‌گردد ک همان #هدایت_عامه است. گوید ای مردم مانند کافران و منافقان نباشید که یک خدا برای #خلق جهان قائلند و خدایان دیگری برای #ربوبیت و اداره جهان! خدای واحد را بپرستید زیرا شما و قبل از شما را خلق کرده است و همانست که جهان را تربیت و اداره می‌کند و لذا مقام ربوبی دارد. 🍁تقوا هدف #خلقت است نه هدف خالق. «لعلّکم تتّقون» ما خلق شده‌ایم که خدا را عبادت کنیم و بدین وسیله به #تقوا و خشوع برسیم تا کمال پیدا کنیم وگرنه خالق نیازی به این تقوا ندارد. «و ماخلقتُ الجنّ و الانس الّا لیعبدون» 🔰چون خدا #حکیم است پس کار بدون حکمت و بیهوده انجام نمی‌دهد. بعلاوه اینکه چون خدا #غنی_محض است کاری را برای هدف انجام نمی‌دهد زیرا نقصی ندارد که با ایجاد هدف برای خود بخواهد نقصش را برطرف کند. 🎯دو دلیل برای چرایی عبادت در آیه ذکر شده است: 1⃣خدا #خالق است. هر خالقی باید عبادت شود پس خدا باید عبادت شود. 2⃣تقوا #کمال است. تقوا حاصل نمی‌شود مگر با عبادت پس برای رسیدن به کمال راهی به جز عبادت وجود ندارد. 🔵در تایید نظر بالا آیه ۱۸۳ بقره گوید: روزه بر شما واجب شد همانطور که بر پیشینیانتان واجب شده بود تا شاید باتقوا شوید «کتب علیکم الصیام کما کتب علی الذین من قبلکم لعلّکم تتّقون» لذا «تقوا نتیجه عبادت است.» پس هم خلقت و هم تقوا به صدر جمله یعنی عبادت بازمی‌گردد. خلق شده‌ایم برای عبادت و عبادت می‌کنیم برای رسیدن به تقوا. عبادت زمینه تقوا است اما ممکن است موانع زیادی در کار باشد. کسی که نماز می‌خواند اینطور نیست که حتماً با تقوا شود. 🔴آیا بت‌پرستان #بتها را واقعا خدا می‌دانستند؟ ایشان برای خلقت تنها خدای واحد را قبول داشتند اما در پرورش و اداره جهان، اربابی دیگر قائل بودند لذا برای در دسترس بودن خداوند جهت درخواست حاجت و #شفاعت بتهایی را ساختند تا دستشان به او برسد. کم کم این بتها جایگاهی بزرگ یافتند و حقیقتاً خدا تلقی شدند. 🔴آیه گوید خدای واحد را که خالق و رب جهان است بپرستید. «اعبدوا ربکم الذی خلقکم» اگر #شرک_ربوبی پیدا کردید و تربیت و پرورش و اداره جهان را به خدایانی دیگر نسبت دادید این شرک به #شرک_عبادی نیز می‌انجامد و در عبادت نیز چند خدایی خواهید شد. ♦️بدانید که خلقت و ربوبیت دو چیز مستقل نیستند بلکه یک چیز واحدند زیرا اولاً وقتی مدبر چیزی را اداره می‌کند، #اوصاف و کمالی به آن چیز می‌دهد و لذا این دادن کمال، خودش رابطه‌ای بین دو طرف ایجاد می‌کند که #خلق است. ثانیاً خدا که به موجودات #رزق می‌دهد حقیقتاً در حال خلق است چون رزق دادن مانند انتقال مال توسط انسانها نیست که اعتباری بوده، مالکیت مال تغییر کند اما واقعیت و جایگاه مال تغییر نکند بلکه رزاقیت خدا، #تکوینی است و حقیقتاً رزق می‌رساند. 📢خلاصه: آیه گوید عبادت کنید ربی را که خالقتان است زیرا #خلقت و #ربوبیت یکی هستند و بتان و خدایان دیگر، دروغین هستند. ثانیاً اگر ربتان را عبادت کردید امید است که #متقی شوید اما الزاماً عبادت موجب باتقوا شدن نمی‌شود. 🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره 🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288 📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜 📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈 ✅ @tafsire_tasnim1

📇 متن خلاصه‌شده تفسیر قرآن 🔺سوره بقره : جلسه ۵۸ 🔖 آیه: ۲۳ و ۲۴ 📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۵/۱۵ 👤 مفسر: علامه جوادی آملی ♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️ ✅ آیه ۲۳ بقره: «و ان کنتم فی ریبٍ ممّا نزّلنا علی عبدنا فأتوا بسورةٍ من مثله و ادعوا شهداءکم من دون الله ان کنتم صادقین» (و اگر نسبت به آنچه که بر بنده‌مان نازل کردیم در تردیدید پس سوره‌ای مانند آن بیاورید و شاهدانتان غیر از خدا را نیز دعوت کنید اگر راست می‌گویید.) ✅ آیه ۲۴ بقره: «فان لم تفعلوا و لن تفعلوا فاتّقوا النار التی وقودها الناس و الحجارة اعدّت للکافرین» (پس اگر نکردید که هرگز هم نمی‌توانید انجام دهید پس از آتشی که هیزمش انسانها و سنگها هستند بپرهیزید، آتشی که برای کافران آماده شده است.) 🔰🔰🔰🔰🔰🔰 🔴راه #تقوای_علمی این است که کسی که شک دارد باید با «معیارِ رافعِ شک» شکش را برطرف کند. اما اگر باز هم شکش برطرف نشد، پس مبنای تفکرش بر #شک است چون شک برای مقام اثبات است و نیاز به معیاری برای رسیدن به یقین دارد. ♦️گوید اگر تقوای علمی دارید و در شکتان راستگویید معیار رفع شک این است که اگر کلامی بی‌مانند بود و آوردن شبیه آن، ممکن نبود #کلام_الله است. اگر همگی با هم نتوانستید مثل آن را بیاورید پس کلام خداست. ✅خداوند می‌فرماید اگر خواستید مثل قرآن بیاورید بدانید #اوصاف و ویژگی‌های قران این موارد هستند: ۱. این کتاب همه حقایق و #علومی را که برای سعادت انسان نیاز است در خود دارد. (نحل_۸۹) ۲. همه حقایق را نه یکباره که در طی بیش از ۲۰ سال تنظیم کرده و به تدریج آورده و با این وجود هیچ #اختلاف و تعارضی در آن نیست. (نساء_۸۲) ۳. آورنده قرآن، پیامبری #امّی و بی‌سواد است که کلیات موجود در قران را با علوم لدنّی(از نزد خدا) خود، با جزییات تفصیل می‌دهد که باید برای فهم جزییات به او رجوع کرد. ❌در مورد نوع دوم تحدی که تحدی به #عدم_اختلاف در آیات قران در عین تدریجی بودن نزول آن می‌باشد آیه ۸۲ نساء می‌فرماید: چرا تدبر نمی‌کنید؟ اگر قران از غیر خدا بود یقیناً در آن اختلاف زیاد می‌یافتید! «افلا یتدبّرون القرآن افکان من عند غیر الله لوجدوا فیه اختلافاً کثیراً» 🔰در اینجا دو سوال مطرح می‌شود: اول چرا اگر کتاب خدا بود در آن اختلافی نیست و دوم چرا اگر کتاب انسان بود دارای اختلاف است؟ ♦️پاسخ اینکه منشأ اختلاف، #جهل و #نسیان انسان است که در خدا راه ندارد. اختلاف به دو صورت است. یا انسان چیزی را ندانسته می‌گوید و بعداً می‌فهمد که اشتباه می‌کرده است که خدا اینگونه نیست(و هو بکلّ شیءٍ علیم/بقره_۲۹) و یا اینکه قبلاً چیزی را گفته و بعداً فراموش کرده و چیز دیگری می‌گوید. اما خدا فراموشکار نیست (و ما کان ربّک نسیّاً/مریم_۶۴) ♦️هیچ پیامبری نیامده که پیامبر قبلی را رد یا تخطئه کند بلکه همه متصل به #ذات_احد بوده و از #علم_لدنّی (علم از نزد خداوند) برخوردارند. اما هیچ عالمی نیست که بگوید تمام حرف‌های قبلی من درست است. ♦️علت این است که #علوم_انسانی، همگی اکتسابی هستند و هر روز که می‌گذرد انسان با مطالعه، دانسته‌هایش را افزایش می‌دهد و اشتباهاتش را می‌یابد و البته که اشتباهات دانشندان بیشتر از باقی مردم است زیرا باقی مردم که اصلاً نظری نمی‌دهند تا اشتباه باشد یا نباشد. اما #علوم_الهی، تشریعی بوده و از نزد خدا می‌آید لذا در آینده کاملتر نمی‌شود که امکان جهل در آن باشد. ♦️جزمی که در #مسائل_عقلی هست در #مسائل_علمی نیست زیرا مسائل علمی مبتنی بر فرضیه هستند که هر لحظه امکان رد دارد. در حالیکه قران در طول ۲۰ سال و به تدریج نازل شده است که بخشی در جنگ و بخشی در صلح، بخشی در مدینه و بخشی در مکه، بخشی مربوط به تقوا و بخشی مربوط به جنگ است اما هیچ اختلافی بین آیات جنگ و تقوایش نیست. لذا آوردن مانند آن ممکن نیست. آیه ۲۳ زمر گوید این قران سراسرش شبیه همند و همدیگر را کامل می‌کنند. 🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره 🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288 📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜 📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈 ✅ @tafsire_tasnim1