✅خلاصه تفسیر سوره مبارکه حمد
📆 جلسه: ۳۴
♦️مفسر: علامه جوادی آملی
♦️موضوع: هدایت-آیات آخر سوره حمد
🔅 باید دانست که طبق آیه ۹۳ سوره انبیا، همه انسانها در حال حرکت به سوی خدا هستند (کلٌّ الینا راجعون)، گروهی به سوی #رحمت خدا و گروهی به سمت #غضب خدا...
لذا باید در هر لحظه خود را با دیگران مقایسه کرد که در کدام یک از این دو گروه است.
اگر کسی در صراط مستقیم است یک معیت (همراهی) دارد و یک مغایرت: #معیت با انبیا و صدیقین و شهدا و انبیا و #مغایرت با مغضوب علیهم و ضالین.
🔆 ، این معیت در بهشت است یا شامل حرکت در طریق نیز هست؟
این همراهی در حال طی طریق نیز هست تا رسیدن به بهشت و پس از آن.
همراه، یعنی یک رفیق خوب؛ و رفیق خوب، در راه است. سالکانِ راه با اینها و به دنبال اینها هستند اما اگر با تقوای الهی به جایگان #ولی_اللهی رسیدند دیگر تنها «با» و «به دنبال» آن ۴ گروه نیستند بلکه حالا از ۴ گروه صدیقین و شهدا و ... بوده و خود اسوه سالکان راهند.
♻️انسان توصیه شده که در #مکارم اخلاق و #فضایل، از بقیه سبقت بگیرد. این راه اگرچه در ابتدا طی کردنش سخت است اما در ادامه راحت میشود.
گفته اند علم را با تواضع با هم تحصیل کن و در تواضع مرتبا نمره ات را بالاتر ببر تا از دیگران جلو بیفتی. بدین صورت، خودت #امام_امت میشوی آنگاه باید دست دیگران را نیز بگیری تا از دیگران سبقت گرفته و خود، امام، الگو و پیشوای جامعه شوند. این راه، راه امامت و از اهل بیت شدن است؛ اگرچه نمیتوان پیامبر و امام معصوم شد اما میتوان ولی خدا شد. در باز است اما #همت_عالی میخواهد.
(#دکترین_رقابت_در_فضایل
#نفی_رقابت_اقتصادی_فزاینده)
💠 ۳ نوع روایت داریم که گفته اند:
۱. مُنعَم الیه همان ائمه و پیامبرند.
۲. مغضوب علیهم، یهودیانند.
۳. ضالین و گمراهان، ترسایان و مسیحیان هستند.
🔺 این سه گروه از روایات تنها از باب تعیین مصادیقند، نه اینکه این مصادیق حصری بوده و افراد دیگر نتوانند مصداق صفات منعم الیه، مغضوب علیهم و ضالین شوند.
🔰 حال، انسان چگونه می تواند این معیت و همراهی را به مِن (از آنها شدن) تبدیل کند و از صدیقین و شهدا و ... شود؟ علم مهمتر است یا عمل؟
🔹 هر دو نیاز است اما #علم مهمتر است.
عمل به مثابه #بدن است و علم به مثابه #روح در بدن. آنچه که به عبادات بها و ارزش میدهد میزان معرفت و علم به خداوند است. آنکه خدا را در حد والا شناخت او را عاشقانه میپرستد اما دیگری که تنها با قهر خدا آشنا بود از روی خوف از خدا، عبادت میکند. لذا خداوند در آیه ۱۰ سوره مجادله فرمود ما به مؤمن «درجه» و به مؤمن عالم «درجات» می دهیم زیرا عالم با غیر عالم برابر نیست.
🔺هر درجه ای از علم باعث ارتقای عمل و عبادت است و هر درجه از ارتقای عبادت و عمل، موجب ارتقای علم و معرفت میشود پس رابطه ای دو سویه دارند.
#رابطه_علم_و_عمل
🎁کانال تفسیر تسنیم علامه جوادی
🎁 @tafsire_tasnim1
✅ خلاصه تفسیر سوره مبارکه حمد
📆 جلسه: ۳۵
♦️ مفسر: علامه جوادی آملی
موضوع: هدایت-آیات آخر سوره حمد
📚 #محور صراط مستقیم و میزان اعمال، انبیا، اولیا و ائمه معصومین هستند.
در سوره نساء، این محور و میزان را میگوید: «من یطع الله و الرسول فاولئک مع الرین انعم الله علیهم من النبیین و الصدیقین و الشهداء و الصالحین»
در مقابل، سوره احزاب، نتیجه عصیان در اطاعت از آن ۴ گروه را، #گمراهی_آشکار میداند: «و من یعصی الله و رسوله فقد ضلّ ضلالاً مبیناً»
💠 صراط مستقیم بین مبدا و مقصد است. این مبدا و مقصد چیست و کجاست؟
این صراط از «خدا» است تا «خدا». از #رب_العالمین که خالق جهان است شروع شده و نهایتا به #مالک_یوم_الدین که پایان جهان است میرسد. البته انتهای راه، یا #رحمت الهیست و یا #غضب الهی.
پس راهها گوناگون است اما تنها یک صراط مستقیم وجود دارد.
💠 قرآن میگوید حضرت موسی کلام خدا را در دنیا میشنید و انسانها در آخرت میشنوند. در این دنیا خداوند با #الفاظ_قرآن با انسان سخن میگوید و در آخرت با #صدا. انسان در قیامت، مظهر اراده فعلی خداوند میشود لذا هر چه بخواهد به محض اراده، انجام میشود.
❗️سالکان و راهیان این صراط مستقیم، کمند لذا حضرت امیرالمومنین میفرماید «لا تستیحشوا من طریق الحق لقلَّة اهله» (از تعداد کمِ راهیانِ راه حق نترسید). خدا در قرآن قول داده که جهنم از انسانهای بدکار پر شود اما در مورد بهش نگفته که بهشت را پر میکنم چون تعداد بهشتیان بسیار کمتر از جهنمیان است اگرچه کثیری از جهنمیان نیز پس از گذراندن مراحل جزا به بهشت وارد میشوند.
💢 شروع طی این طریق بخاطر کم بودن #سالکان راه، ترس دارد و سخت است اما پس از مدتی این ترس از بین میرود. دلیلش آن است که در ابتدای طی راه غالباً مردم میگویند «چرا وقتی اکثر مردم در برابر کفر و طغیان در جهان نمی ایستند من چرا باید خود را بخطر بیندازم و ایستادگی کنم؟»
🍃 همسفران این راه، انبیای پیشین هم هستند. اگرچه راه اسلام بالاتر از راه انبیای پیشین است اما مسلمانان از آن انبیا بالاتر نیستند زیرا این راه همان راه انبیای پیشین است اما شفافتر و فراختر و #بازتر.انبیای پیشین، صراط مستقیم را تا انتها رفته اند اما با این وجود بین پیامبران نیز درجاتیست همانطور که کتابهایشان در یک درجه نیستند.
پس اگرچه راه ما بالاتر است اما این بالایی، همانند بالای زمین نیست بلکه کاملتر از قبل است اما راه عوض نشده است. لذا خداوند گوید «فبهداهم المقتده» (به هدایت پیامبران گذشته،اقتدا کن) نه به خود پیامبر؛ لذا خطوط اصلی راههای ادیان قبلی یکیست ولی راه اسلام کاملتر است.
🍀 کانال «تفسیر تسنیم»
🍀 @tafsire_tasnim1
✅خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: ۲۴
🔖 #آیه_۶_۷
♦️مفسر: علامه جوادی آملی
✅علت اینکه متقین تنها کسانیند که توان استفاده از قرآن را دارند اینست که #پایگاه_فطری الهی، مبنای بهره برداری از قرآن است.
🔰بر این اساس متقین در یک چرخه ۳ ضلعی حرکت میکنند:
۱. اینها #سرمایه_فطری خود را حفظ میکنند. این سرمایه فطری، #طبیعت انسان را کنترل میکند تا نتواند قوای ادراکی انسان(گوش و چشم و قلب) را به سمت #شهوت و #غضب حرکت دهد.
۲. چون سرمایه فطری خود را حفظ کردند توانستند از قرآن در زندگیشان بهره گیرند.
۳. چون از قرآن بهره گرفتند به #فلاح و رستگاری رسیدند. (بقره_۵)
🍁🍁🍁
کفار و مشرکین نیز در چرخه ۳ضلعی مشابه گرفتار شدند:
۱. سرمایه فطری خود را باختند و اسیر شهوت و غضب شدند.
۲. چون سرمایه فطری را باختند نتوانستند از #قرآن بهره گیرند.
۳. چون از قرآن بهره نگرفتند به #عذاب_عظیم دچار شدند. (بقره_۷)
🍀🍀🍀
💠اینکه خداوند، انسان را از هدایت باز داشته و #توفیق_هدایت_شدن را از او میگیرد بخاطر اعمال خود اوست و خدا ابتدائاً و بی دلیل کسی را از یاد خود غافل نمیکند. قرآن دلایل را بیان میکند:
1⃣آیه ۱۴۶ اعراف علت این سلب توفیق هدایت را #تکبر_به_ناحق_در_زمین میداند.
2⃣آیه ۱۱۰ انعام، به #طغیان_در_لجاجت اشاره دارد که سبب «منقلب شدن فؤاد و بصر» (دو قوه ادراکی درونی) میشود.
3⃣در جای دیگر آیه ۲۸ کهف #تبعیت_از_هوای_نفس و #افراطی_بودن را دلیل غافل شدن از یاد خدا میداند.
4⃣آیه ۵ صف نیز هشدار میدهد که منحرف کردن دلهای بنی اسراییل توسط خداوند به سبب #انحراف_عمدی_آنها_از_پذیرش_حقیقت بوده است.
🔴 پس اگر کسی با داشتن حجت بیرونی یعنی #عقل و حجت درونی یعنی #وحی راه را عمداً کج رفت خدا نیز، توفیق هدایت را از او میگیرد.
#عقلانیت_وحیانی
#وحیانیت_عقلانی
💯💯💯
📝امتحانات الهی همانند امتحانات مدرسه است بدین معنی که این امتحانات از سوی خداوند، همه روزه از انسان گرفته میشود اما #امتحان_رسمی تنها سالی یک یا دو بار صورت میگیرد و ممکن است انسان رد شود. این قضیه در آیه ۱۲۶ و ۱۲۷ توبه بیان شده است: «اَولا یرون انّهم یفتنون فی کل عامٍ مرةً او مرتین ثم لایتوبون و لا هم یُذکّرون»
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1117
🆔🆔🆔🆔🆔🆔🆔🆔🆔🆔🆔🆔🆔🆔
دعا برای سلامتی #علامه_جوادی_آملی👇
http://eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190
✅خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: ۲۷
🔖 آیه: ۸ و ۹
♦️مفسر: علامه جوادی آملی
✅بحث از جهاد اکبر، مراحل #نفس و تاثیر آن در این #جنگ_بی_پایان است.
🔰🔰🔰🔰
💠قرآن از سویی #هدیً_للناس(هدایت برای همه مردم) است و از سویی #هدیً_للمتقین (هدایت تنها برای با تقوایان). حال چگونه قابل جمع است؟
❎قرآن مردم را به سه دسته #متقین، #کفار و #منافقین تقسیم کرده و کفار و منافقین را در یک دسته کلی قرار می دهد. سپس گوید اگرچه ما این کتاب را برای هدایت همه انسانها فرستادیم اما تنها آنهایی که #سرمایه_فطری خود یعنی تقوا را حفظ کردند می توانند از این هدایت بهره برند و اینها جز گروه اول نیستند.
🔆قرآن مانند آفتاب است که نور بوده و برای همه راه را نشان میدهد اما تنها افراد بینا قابلیت بهره برداری ازین نور را دارند.
🍀🍀🍀🍀
🔰چگونه انسان عاقل نمی تواند از قرآن بهره گیرد؟
اگر شخص در جهاد اکبر(جنگ همیشگی با نفس) خودش را باخت، عقلش را اسیر شهوت و غضب کرده و #عقل_اسیر دیگر نمیتواند هدایت و حقیقت را از قرآن بفهمد.
👇👇👇👇
🎯توضیح کاملتر:
1⃣ اولا انسان مثل حیوان تک بعدی و تحت مدیریت #شهوت و #غضب نیست و از سوی نیز مانند فرشته، تک بعدی و تحت اشراف #تسبیح و تقدیس نیست.
انسان موجودیست که هم وجه #حیوانیت در اوست به نام شهوت و غضب و هم بعد #فرشتگی به نام عقل و تسبیح.
👍👍
2⃣ در درون انسان یک #جنگ_ناتمام بین نفس و عقل وجود دارد به نام #جهاد_کبیر.
نفس طبق آیه ۵۳ یوسف، انسان را امر به بدی میکند «اِنّ النّفس لأمّارة بالسّوء» و عقل طبق آیه ۴۰ نازعات، او را نهی از هوا و هوس میکند «و نهی النّفس عن الهویٰ»
حال در این جنگ، سه حالت برای انسان متصور است:
۱. انسان باخته و عقلش #اسیر هوس میشود.
۲. انسان شهید میشود.
۳. انسان پیروز شده و هوس خود را، به اسارت عقل خود درمی آورد.
👍👍
3⃣ سلاح انسان در این جنگ عظیم، فکر و #اندیشه اوست.
قرآن مکرراً میخواهد که انسان در جهان و خود تفکر کند تا اندیشه اش آزاد شود. اندیشه، راه درست را به انسان نشان میدهد و ازین راه نفس را رام خود میکند. اما اگر انسان از راه اندیشه، نفس را رام نکرد، نفس از راه اندیشه، انسان را اسیر خود میکند و بر او حاکم میشود.
🍄🍄🍄🍄
✅نفس در راه اسیر کردن انسان، مراحلی را پشت سر می گذارد!
❌۱. در مرحله اول، نفس، زشتی ها را برای انسان زیبا نشان میدهد و سپس آن را بصورت یک #نیاز_شدید (سُؤل که از سؤال و درخواست شدیدتر است) برای انسان در میاورد بدین صورت که انسان خود را حریص و مشتاق به آن زشتی میبیند. لذا به این مرحله از نفس، #نفس_مسوّله گویند یعنی نفسی که زشتی را به صورت یک زیبای مورد احتیاج شدید نشان می دهد.
خداوند گوید: «قد اوتیت سؤلک یا موسی/طه_۳۶» (ای موسی، به یقین، خواسته ات به تو عطا شد.)
❌ ۲. وقتی که انسان پس از مدتی زشتی ها را زیبا دید و حق و باطل برایش نامشخص شد، دیگر اسیر نفس میشود و نفس به او امر به زشتی ها می کند. لذا به این مرحله از نفس، #نفس_اماره یا امر کننده به زشتی گویند. در این مرحله است که عقل اسیر شده و دیگر قرآن برای او هدایت نیست بلکه ضرر دارد.
🔴🔴🔴🔴
🔷برخی آیات در مورد نفس مسوّله صحبت میکنند.
۱. حضرت یعقوب در آیه ۱۸ یوسف به برادران یوسف که او را در چاه انداخته و ادعای دریده شدنش توسط گرگ را داشتند می گوید: «بل سوّلت لکم انفسکم امراً» نفس های شما، این امر زشت(در چاه انداختن یوسف) را برایتان #زیبا و #حق نشان داده است!
👌👌
۲. آیه ۲۵ محمد، #ارتداد انسانها پس از دریافت و فهم حق و مسلمان شدنشان را ناشی از زیبا جلوه گر شدن این زشتی از سوی نفس مسوله آنها می داند. «انّ الذین ارتدّوا علی ادبارهم من بعد ما تبیّن لهم الهدیٰ، الشّیطان سوّل لهم و املی لهم»
🍁🍁🍁🍁
‼️تسویل ممکن است در #مومنان نیز رخ دهد. وقتی مومنی، حرف حق را از دیگری شنید اما نپذیرفت در اینجا نفسش به او گوید در برابرش #تسلیم_نشو چون اگر تسلیم شوی شکست خورده ای! و بدین صورت این امر زشت را زیبا جلوه می دهد.
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1117
📚📚📚📚📚📚📚📚📚📚📚📚
پیگیری جلسات تفسیر بزرگ تسنیم👇
✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190
📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: 93
🔖 آیه: ۳۰ - ۳۳
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
✅ آیه ۳۰ بقره:
واذ قال ربک للملائکة انی جاعل فی الارض خلیفة قالوا اتجعل فیها من یفسد فیها ویسفک الدماء ونحن نسبح بحمدک ونقدس لک قال انی اعلم ما لا تعلمون
(به خاطر بیاور) هنگامی را که پروردگارت به فرشتگان گفت: «من در روی زمین، جانشینی قرار خواهم داد.» فرشتگان گفتند: «پروردگارا!» آیا کسی را در آن قرار میدهی که فساد و خونریزی کند؟! ما تسبیح و حمد تو را بجا میآوریم، و تو را تقدیس میکنیم.» پروردگار فرمود: «من حقایقی را میدانم که شما نمیدانید.»
✅آیه ۳۱ بقره:
وعلم آدم الاسماء کلها ثم عرضهم علی الملائکة فقال انبئونی باسماء هولاء ان کنتم صادقین
سپس علم اسماء را همگی به آدم آموخت. بعد آنها را به فرشتگان عرضه داشت و فرمود: «اگر راست میگویید، اسامی اینها را به من گزارش دهید!»
✅آیه ۳۲ بقره:
قالوا سبحانک لا علم لنا الا ما علمتنا انک انت العلیم الحکیم
فرشتگان عرض کردند: «منزهی تو! ما چیزی جز آنچه به ما تعلیم دادهای، نمیدانیم؛ تو دانا و حکیمی.»
✅ آیه ۳۳ بقره:
«قال یا آدم انبئهم باسمائهم فلما انباهم باسمائهم قال الم اقل لکم انی اعلم غیب السماوات والارض واعلم ما تبدون وما کنتم تکتمون»
فرمود: «ای آدم! آنان را از اسامی (و اسرار) این موجودات آگاه کن.» هنگامی که آنان را آگاه کرد، خداوند فرمود: «آیا به شما نگفتم که من، غیب آسمانها و زمین را میدانم؟! و نیز میدانم آنچه را شما آشکار میکنید، و آنچه را پنهان میداشتید!»
🔰 مفاهیم این جلسه:
1⃣تعیین #خلافت یا ناشی از قصور فاعل است و یا از قصور مستخلف است. در اینجا تعیین خلیفه ناشی از ناتوانی انسان از «بهره برداری بلاواسطه» از خداوند است که مانند انسان نیست و دیده نمی شود لذا خداوند خلیفه ای بصورت انسان کامل تعیین کرده تا مانند خود انسان ها باشد تا بتوانند از طریق او از خدا فیض و علم دریافت دارند.
2⃣خلیفه خدا باید تمام #اسماء_فعلیه خدا در او ظهور داشته باشد مانند خلق و شفا و احیا و اماته و غیره. اما #اسماء_ذاتیه مانند قادر مطلق فقط برای خداست. امام صادق گوید ما اهل بیت، اسماء حسنای خدا هستیم یعنی مظهر کامل اسماء حسنای خداییم. این خلیفه یک سرش به خدا بسته است و یک سرش به دنیا و خاک.
3⃣خدا گوید ما #امانت خود را بر ملائکه و آسمان و زمین عرضه کردیم اما آنها توان حمل این را نداشتند پس نتوانستند خلیفه ما باشند اما #انسان_کامل توانست آن امانت را حمل کرده و اسماء الهی را بفهمد.
4⃣ساقی و مطعم و رازق، خداست و نان و آب تنها وسیله رفع تشنگی و گرسنگی هستند زیرا خداوند به آب گوید از این انسانی که کنار تو آمده رفع تشنگی کن و این صفت سقی را خدا به آب داده است که انسان را سیر می کند لذا در سیر کردن مستقل از خدا نیست. این آب، «مظهر» صفت ساقی بودن خداست.
5⃣فرشتگان گفتند انسان قوای #شهوت و #غضب دارد که غالب انسان ها را از راه منحرف می کند پس چگونه میتواند خلیفه تو باشد؟ و خدا گفت من چیزی می دانم که شما نمی دانید. شما فقط «ظلوم و جهول» بودن انسان را نبینید بلکه «یا ایتها النفس المطمئنه» را که در انسان های کامل است ببینید!
6⃣سوال فرشتگان مودبانه تر از شیطان بود زیرا شیطان به قصد #استکبار سوال کرد تا بگوید من از انسان برترم و فرشتگان به قصد «استخبار» و فهمیدن پرسیدند. نتیجه سوال استکباری این است که ممکن است خدا این علم را از انسان بگیرد. خدا در پاسخ به سوال فرشتگان، آنها را ستود و در برابر شیطان او را رجم و لعن کرد.
7⃣ کسی که هوای نفس خود را بر امر خدا برتری داد و به آن گوش کرد امر خدا را به پشت سر خود انداخته است! (مهم)
8⃣اگر این خصیصه فهم امانت را به فرشته می داد، او می شد انسان و اگر انسان نمی توانست می شد فرشته.
9⃣خلافت مخصوص انسان های اکمل یعنی پیامبران نیست بلکه هر کسی که #انسان_کامل شود نصاب خلافت را دارد. اما بین انسانهای کامل نیز درجاتی است چنانکه بین انبیا نیز درجاتی است چنانکه پبامبر اسلام، شهید بر تمام انسان ها حتی پیامبران دیگر شد.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1542
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
تفسیر بزرگ تسنیم👇
✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190