✅خلاصه تفسیر سوره مبارکه حمد
📆 جلسه: ۲۳
♦️مفسر: علامه جوادی آملی
♦️موضوع: اهدنا الصراط المستقیم
🔰هدایت اصولا در برابر ضلالت و گمراهی بوده و درباره صراة و راه است. اما خداوند گاهی #هدایت را در برابر اعمی و کور بکار برده است.
لذا یک هدایت در برابر #ضلالت است که شخص، هدف را میداند اما راه را نمیبیند. یک هدایت هم در برابر #غوایت است. غَیّ یعنی انسان بی هدف. غاوی و غاوون، افراد بی هدفند. لذا هدایت برای اینها، یافتن هدف است، نه یافتن راه.
🔺آیه اهدنا الصراط المستقیم در مورد راه و ضلالت است. «و لا الضالین»
اگر هدایت در برابر اعمی (کور) باشد پس #نور است! خداوند میفرماید«ما به قوم ثمود راه را نشان دادیم اما آنها کوری را برگزیدند».
معنای این کوری، کوری دل است، نه کوری چشم.
🔺 (بینش، هدایتگر است نه دانش).
کسی که #میداند، هدایت نشده بلکه کسی که #میبیند هدایت شده است. چون دانش بسیاری وقتها به عمل ختم نمیشود. دانستن باید همراه با دیدن باشد وگرنه انسان در برابر گناه معصوم نخواهد بود. «لا تعمی الابصار و لکن تعمی القلوب التی فی الصدور» (حج_۴۶)
🔺جسم میسوزد اما روح خوار میشود. خدا میفرماید کسی که در اینجا کور است در آخرت، عذاب هون دامنگیرش میشود و #هون یعنی خواری و رسوایی.
🔰تنها زمانی خداوند دل را نورانی می کند که انسان، مدتی از گناه دوری کرده و در راه خدا قدم گذارد. در این زمان نوری به انسان میبخشد تا کمکی برای ادامه راهش باشد تا بد و خوب را بهتر ببیند.
ما گوییم «اهدنا الصراط المستقیم» و خدا بلافاصله گوید «استعینوا بالصبر و الصلاة» (از صبر و نماز برای هدایت و نورانی شدن کمک بگیرید.)
🔺کسی که #جهاد با نفس میکند به نفع خودش است و خدا نفعی نمیبرد. «و من جاهد فانما یجاهد لنفسه» (عنکبوت_۶)
در آیات آخر عنکبوت آمده «و الذین جاهدوا فینا لنهدینّهم سبلنا» (کسانیکه در راه ما جهاد میکنند قطعا هدایتشان میکنیم). پس به این خاطر جهاد به نفع خود انسان است که خدا راه را به وی نشان میدهد و نوری می دهد که انسان احساس میکند آن نور دارد او را به سمت خوبی ها و جدایی از بدیها اجبار میکند.
💠معیّت و #همراهی خدا دو گونه است:
۱. همراهی عامه (معیت قیّومیّه):
«و هو معکم اینما کنتم» (خدا با شماست هرجا که باشید /حدید_۴). این همراهی، تذکری عمومیست که بدانیم لحظه ای از ما دور نیست. در اینجا خدا با فاسقان هم هست. «انک لبالمرصاد» (خدا همیشه در کمین است.)
۲. همراهی خاصه:
«ان الله لمع المحسنین» این معیت، همیشگیست و جهت هدایت. این هدایت مخصوص کسانیست که به سوی خدا حرکت می کنند.
🔺خدا همسفری مانند انسان به او میدهد که او را در راهش کمک می کند.
«و من یؤمن بالله فهو قلبه» فرشتگان از سوی خدا همیشه با مؤمنانند تا برزخ. لذا این فرشتگان به او کمک می کنند در خیرات.
اما اگر شخص خود را به کوری زد و توبه هم نکرد خدا همسفری بد به او میدهد که اگر هم خواست جایی کار خوبی بکند آن همسفر نمیگذارد.
«وَمَن يَعْشُ عَن ذِكْرِ الرَّحْمَٰنِ نُقَيِّضْ لَهُ شَيْطَانًا فَهُوَ لَهُ قَرِينٌ»
ﻭ ﻫﺮ ﻛﺲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻳﺎﺩ خدای ﺭﺣﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﻛﻮﺭﺩﻟﻲ ﺑﺰﻧﺪ ، ﺷﻴﻄﺎﻧﻲ ﺑﺮ ﺍﻭ ﻣﻰ ﮔﻤﺎﺭﻳﻢ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺷﻴﻄﺎﻥ ﻣﻠﺎﺯم ﻭ ﺩﻣﺴﺎﺯﺵ ﺑﺎﺷﺪ .(زخرف_٦٣)
🔰متن کامل جلسه:
🆔http://bit.ly/2qakzgY
______________
✅تفسیر تسنیم
📥 @tafsire_tasnim1
📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: 107
🔖 آیه: ۳۵ و ۳۶
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
✅ آیه ۳۵ بقره:
«وقلنا یا آدم اسکن انت وزوجک الجنة وکلا منها رغدا حیث شئتما ولا تقربا هذه الشجرة فتکونا من الظالمین»
و گفتیم: «ای آدم! تو با همسرت در بهشت سکونت کن؛ و از (نعمتهای) آن، از هر جا میخواهید، بهره ببرید؛ (اما) نزدیک این درخت نشوید؛ که از ستمگران خواهید شد.
✅ آیه ۳۶ بقره:
«فازلهما الشیطان عنها فاخرجهما مما کانا فیه وقلنا اهبطوا بعضکم لبعض عدو ولکم فی الارض مستقر ومتاع الی حین»
پس شیطان موجب لغزش آنها از بهشت شد؛ و آنان را از آنچه در آن بودند، بیرون کرد. و (در این هنگام) به آنها گفتیم: «همگی (به زمین) فرود آیید! در حالی که بعضی دشمن دیگری خواهید بود. و برای شما در زمین، تا مدت معینی قرارگاه و وسیله بهره برداری خواهد بود.»
1⃣بارها عرض شد که نهی از خوردن میوه، #نهی_ارشادی بود نه تشریعی و تکلیفی. لذا این امر نه واجب بود نه مستحب چون اینها برای امر تکلیفی است نه ارشادی. لذا همه امور در این آیات در قلمرو ارشاد دور می زند و #ظلم_به_نفس بود. پس ظلم و غوایتی که در این آیات است برای ارشاد است.
2⃣نهی الهی به حضرت آدم، همانند دستوری که طبیب به بیمار می دهد بود. حال اگر بیمار گوش نداد به خودش ظلم کرده است و اگر دوباره پیش طبیب رفت و گفت این بار به حرفت گوش می دهم همان #توبه_ارشادی است که حال قبل را باز نمی گرداند اما از حالا به بعد مراقب است.
3⃣ظلم به نفس بسیاری از خیرات را از انسان باز می دارد اگرچه گناه و مکروه نباشد. مثلا جوانی که در #جوانی باید درس بخواند و در مجالس علما باشد در مجالس خنده و بطالت وقتش را تلف کرده است از فضایل زیادی محروم خواهد شد. دور شدن از خدا، #عذاب نیست.
3⃣اگر آن نهی، حرام یا مکروه بود باید #تکلیف می بود درحالیکه هنوز شریعت و پیامبری در آن زمان نیامده بود که تکلیفی باشد و با عدم انجام امر خدا، جهنم در انتظار شخص باشد. لازمه معصیت، عذاب است نه محروم شدن از برخی #منافع.
4⃣«غیّ» به انسان بی هدف گویند و «ضالّ» به انسانی که راه را گم کرده است. لذا در اینجا وقتی از #غوایت و #ضلالت سخن می گوید باز هم بحثش مربوط به امر ارشادی است.
5⃣توبه یعنی رجوع. خداوند هر توبه را که می پذیرد محفوف به دو توبه است. خداوند ابتدا #توفیق_توبه را می دهد و عقل انسان را بیدار می کند تا بتواند به سوی خدا برگردد. سپس برای بار دیگر رحمت می کند و زمانی که انسان توبه کرد توبه او را می پذیرد. در مورد آدم نیز خدا توبه او را پذیرفت.
6⃣اینکه این درخت چه بوده بحث است و معصوم گوید هر جور درختی می تواند باشد زیرا درخت بهشتی، هر چه را که مومن درخواست کند به او می دهد و مانند درخت زمینی نیست. معصوم دیگر هم گوید این درخت، #درخت_علم بوده است زیرا آدم استعداد آن علم را نداشت پس نهی شد.
7⃣قران نشان می دهد از زمانی که حضرت آدم در درخت تصرف کرد قدم به قدم از بهشت دورتر شد. زیرا خداوند پس از خوردن میوه دیگر نمی گوید این درخت بلکه گوید «تلک» یعنی آن درخت.
8⃣شیطان هر کسی را از راه خودش فریب می دهد. #خیانت را به لباس نصیحت نشان می دهد و به آدم گوید من شما را دلالت می کنم به راه درست و این خیانت به خدا نیست. پس او انسان عارف را نیز فریب می دهد لذا به آدم می گوید برای اینکه جاودان شوی یا ملک شوی این کار را بکن.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1542
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
تفسیر بزرگ تسنیم👇
✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190