#عزت_ملی
#استقلال_و_آزادی
#تاریخ_معاصر #ساواک
✅ از اختناق تا دخالت
🔰 انتقادات رئیس ضدجاسوسی ساواک از عملکرد ساواک در داخل کشور
🔶 ساواک، ادارهکلهای مختلفی داشت که ادارهسوم(امنیتداخلی) معروفترینش است. ادارهکل دوم مسئولیت جمعآوری اطلاعاتخارجی، ادارههفتم مسئولیت تحلیل و بررسی اطلاعات جمعآوری شدهی خارجی و ادارههشتم مسئولیت ضدجاسوسی را عهدهدار بودند.
🔶 آن چه مردم در آن سالها به عنوان ساواک میشناختند و با زندگی اغلب آنها در تماس و تعامل بود، همان ادارهکل امنیتداخلی بود. واقعیت آن است که شدتِ عمل و خشونت امنیتداخلی که از سال ۵٢ #پرویز_ثابتی رئیسش بود، همیشه مورد انتقاد مسئولان و مدیران سایر قسمتها که کارشان ناظر به خارج از مرزها بود قرار داشت. از نظر آنها، عملکرد ادارهسوم، ساواک را به موجودی بدنام، ترسناک و نهایتا غیرقابل دفاع تبدیل کرده بود که نامش مترادف با سرکوب و بازداشت و شکنجه بود. به خصوص کمیته مشترک ضد خرابکاری که رسما کارویژه اش شکنجه بود. این اما، همهی انتقادات آنها به مشی پرویز ثابتی نبود.
🔶 منوچهر هاشمی، سالها مسئولیت ادارهکل هشتم (ضدجاسوسی) را عهدهدار بود. او در کتاب خاطراتش که سال ١٣٧٣ در لندن منتشر شده نتیجهی عملکرد خشن اداره امنیت داخلی را با تعبیر «اختناق شدید که خشک و تر را با هم میسوزانید» توصیف میکند. یکی از مهمترین انتقادات دیگر او، «دخالتهای غیر مجاز اداره امنیت داخلی در امور مختلف مملکت که ساواک را از وظیفه اصلی خود دور کرد» است. او اگرچه از شکنجه «اگر حیات و استقلال و تمامیت ارضی مملکت در بین باشد» دفاع کرده و آن را «تا حدودی قابل توجیه» میداند، اما «مهمترین عامل ضدیت و نفرت مردم از ساواک» را «دخالت در وظایف سازمانها و نهادهای دیگر» معرفی میکند.
🔶 مهمترین مثالهای او «دخالت در استخدام و انتصاب افراد»، «دخالت در انتخابات»، «دخالت در امور دانشجوئی و دانشگاهها و مدارس»، «دخالت در امور دانشجویان خارج از کشور»، «دخالت در امور مطبوعات و إعمال سانسور» و «اجرای منویات اشخاص و افرادِ بهخصوص» است. او معتقد است دخالتهای ساواک «بتدریج از عوامل بازدارنده پیشرفت، بخصوص در زمینههای مربوط به دموکراسی و عدالت اجتماعی شد.»
🔶 هاشمی نهایتا این مساله را اینگونه جمعبندی میکند: «نظایر این قبیل مداخلات فراوان و موارد آن، آنچنان زیاد بوده که هیچ عمل و اقدام و حرکتی در پهنهی کشور، بدون تصویب ساواک یا به بهانه تصویب ساواک صورت نمیگرفت، حتی انتخاب مدیر یک مدرسه در یک نقطه دورافتاده.»
🔸 #منبع:موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی
🆔 @tahlil_shjr
#عزت_ملی
#استقلال_و_آزادی
#تاریخ_معاصر #ساواک
✅ پایانِ مرد هزارچهرهی ساواک
🔶 نخستین بار که پرویز ثابتی جلوی دوربین تلویزیون و خبرنگاران نشست تا اقتدار ساواک را به رخ بکشد، دیماه ۴۹ بود. وقتی که چندماه پس از ترور تیمور بختیار توسط ساواک در عراق، خبر دستگیری تشکیلات گسترده حزب توده در کشور را داد. آن زمان کمتر کسی میدانست مجرم اصلی که ثابتی از تصویر نیمرخش رونمایی و رسانهها به «مرد هزار چهره حزب توده» ملقبش کردند، شاهمُهرهی نفوذی ساواک یعنی «عباسعلی شهریاری» است.
🔶 ثابتی در آن کنفرانس خبری در واقع داشت آخرین گامِ پروژهی چندسالهاش یعنی زمینگیر کردن بقایای حزب توده در داخل کشور را برمیداشت. او در این چندسال، دو کیس اطلاعاتی مهم را با موفقیت به پایان برده بود: اول در دست گرفتن تشکیلات داخل کشور حزب توده از طریق شبکهای از منابع به سردستگی عباسعلی شهریاری و دوم نفوذ در تشکیلات تیمور بختیار، رئیس پیشین ساواک که در عراق مستقر شده و فعالیتهای خرابکارانه را هدایت میکرد.
🔶 شهریاری پس از دستگیری کوتاهش در سال ۴۲ توسط ساواک به عنوان منبع جذب و در عرض این هفت سال به مهمترین دام ساواک برای رصد و دستگیری چپهای ایرانی تبدیل شد. از «حزب توده» و «گروه بیژن جزنی» تا «گروه فلسطین» و «آرمان خلق» و تشکیلات تیمور بختیار که نامش را «جنبش آزادیبخش ملت ایران» گذاشته بود.
🔶 مردادماه ۱۳۴۹ بختیار توسط ساواکیهای اطرافش ترور میشود. دیماه پس از آنکه شوروی، اطلاعات جاسوسبودن شهریاری را به کیانوری میدهد؛ رادمنش دبیرکل حزب توده که اعتماد چندینسالهاش به شهریاری باعث چنین فاجعهای شده برکنار میشود. در همین روزها #پرویز_ثابتی آخرین پردهی نمایش عباسعلی شهریاری را کلید میزند. کنفرانس تلویزیونی برگزار میشود، سلاحهای رسیده از تشکیلات بختیار به داخل ایران در جلسه چیده میشود و فاتحانه خبر فروپاشی تشکیلات حزب توده در داخل را اعلام میکند. در این جلسه، چهرهاصلی این تشکیلات که همان شهریاری است با نام «اسلامی» معرفی و او فردی حرفهای ترسیم میشود که با درایت #ساواک به دام افتاده است.
🔶 پس از این شهریاری به عنوان مدیر یک شرکت کشتیرانی در آبادان مشغول به کار میشود. تا چندسال ردپای چندانی از او دیده نمیشود تا اینکه چریکهای فدائی خلق موفق به شناسائی و نهایتا ترورش در ۱۴ اسفند ۱۳۵۳ میشوند.
🔶 اما او تنها منبع ساواک در تشکیلات حزب توده نبود. کاووس صاحب، دیگر منبع ساواک تا چندسال بعد همچنان مشغول فعالیت بود تا اینکه تیرماه ۱۳۵۵رسما از طرف حزب توده اعلام شد او از «کارگزاران ساواک و همکاران نزدیک عباس شهریاری» است.
🔸 #به_قلم_اساتید: موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی
🆔 @tahlil_shjr