هدایت شده از دروس استاد موالی زاده
📚 فقه و فلسفه : تضاد یا تضایف ؟ (۱)
✍نوشتاری از استاد موالی زاده
📙 بخش اول
🔰 مقدمه
🔹 نسبت میان فقه و فلسفه به عنوان دو علم اصالی در حوزه علوم اسلامی ، پس از چشم پوشی از نگاه برون دینی به فلسفه و اتهام تکفیری به فلاسفه ، از مباحث چالشی حال حاضر مجامع علمی است که در صورت تعیین سرنوشت آن می تواند به تحول در هر دو حوزه دانشی کمک شایانی کند .
🔹 بی شک انتقال از فقه مساله محور به فقه منظومه ای ، و همچنین تولید علوم انسانی اسلامی ، بدون تعیین تکلیف نحوه ارتباط منطقی میان فقه و فلسفه(حکمت) به عنوان نخستین گام انجام این پویش ، امکان پذیر نیست .
به جرات می توان گفت ، یکی از عوامل اصلی کند بودن حرکت تولید علم در عرصه علوم اسلامی ، مبهم ماندن ارتباط میان فلسفه و فقه است .
🔸پرسشهای زیر بستر مناسبی برای تحلیل دقیق تر این موضوع ارزشمند خواهد بود :
🔸 آیا فقیه باید از فلسفه دوری کند تا ذوق فقهی تعبدی خود را از دست ندهد و به استفاده از قیاس و سد ذرایع و استحسان در امر استنباط احکام شرعی گرایش نیابد،
یا آنکه فلسفه ، می تواند فقه را پویا کند و بدان تحرک بخشد و از انجماد و ایستائی خارج نماید بدون آنکه هویت جواهری آن به خطر افتد ؟
🔹 در مقابل ،آیا فقه می تواند برای فلسفه فایده داشته باشد و آن را از انتزاعی بودن و حصر ذهن خارج کند و بدان امتداد عملیاتی دهد ،
و یا آنکه فیلسوف باید از فقه که از سویی نماد امور تعبدی ، و از سوی دیگر نماد عرفیات و نگاه تسامحی است ، دوری گزیند تا دچار ضعف در قوّه عاقله خود نگردد و ملکه پرسشگری و کنجکاوی خود را از دست ندهد ؟
🔸کسانی که به نزدیک کردن و تقریب این دو علم باور دارند ، چه فرآیندی را تعریف کرده اند ؟ آیا به دنبال جمع مکسر این دو علم و درهم آمیختن فلسفه در فقه هستند به گونه ای که قوانین تکوینی را در میان مقولات اعتباری حاکم کنند ،
و یا فقه را امتداد عملی فلسفه و حکمت می دانند بدون آنکه امتزاج ظاهری رخ دهد ؟ تلاش می کنند از وحدت وجود و قاعده بسیط الحقیقه و بسیاری دیگر از مبانی حکمت متعالیه ، یک دستگاه فلسفی اجتماعی ، سیاسی و اقتصادی درست شود تا بر پایه آن وضع حکومت ، روابط اجتماعی مردم با همدیگر ، نظام اقتصادی و دیگر مسائل روشن گردد (۲).
💠 در مساله نسبت میان فقه و فلسفه ، می توان به سه دیدگاه اشاره کرد :
ا ـ دیدگاه تباین و تفریق
ب ـ دیدگاه تداخل و جمع
ج ـ دیدگاه امتداد حکمت
♦️ان شا اله ، ادامه بحث و شرح هر یک از دیدگاهها در بخش های آینده خواهد آمد ...
(۱) تضاد و تضایف در اینجا به معنای اعتباری آن است .
(۲) برگرفته از بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با اساتید علوم عقلی حوزه علمیه در سال ۸۲
#امتداد_حکمت
#تولید_علم
#علوم_انسانی_اسلامی
#فقه_منظومه_ای
هدایت شده از دروس استاد موالی زاده
تمدن نوین اسلامی از آرمان تا واقعیت.pdf
233.9K
📚 تمدن نوین اسلامی : از آرمان تا واقعیت
✍ به قلم استاد موالی زاده
🔹جهان بینی ، زیربنای تمدنها :
شرط اصلی تمدن سازی ، داشتن جهان بینی و اندیشه فلسفی قابل امتداد عملیاتی در عرصه های زندگی است
🔹تمدن توحیدی و تمدن الحادی :
به سبب خوی استکباری و طاغوتی تمدن الحادی ، جهاد ابتدایی برای دفاع از توحید ، ابزار تمدن توحیدی است
🔹مکتب توحید ، تمدن ساز یا تمدن سوز ؟
نپرداختن فلاسفه بزرگ اسلامی به امتداد حکمت سبب توهم ناتوانی دین در ساخت تمدن گردید .
🔹تمدن توحیدی و امتداد حکمت :
تمدن نوین اسلامی ، تمدنی بر پایه جهان بینی توحیدی با توجه به امتداد سیاسی ، اجتماعی ، اقتصادی آن است .
🔹تمدن توحیدی و مرزهای اقلیمی و نژادی:
نفی ناسیونالیسم اسلامی در تمدن توحیدی و لزوم تعامل انسانها با هم بر مبنای فطرت . از این رو ، تجمع اربعین حسینی نوید بخش تمدن اسلامی است.
🔹سودای تمدن اسلامی بدون امتداد بخشیدن به حکمت اسلامی ، دچار آسیب گرته برداری از اندیشه غرب می گردد.
🔹فقه اکبر تا میزبان فقه اصغر نگردد ، (لا اله الا الله) از زندان تصورات و فروض فلسفی آزاد نمی گردد .
#تمدن_نوین_اسلامی
#علوم_انسانی_اسلامی
#امتداد_حکمت
#سبک_زندگی