مجموعه مباحث #کودک_از_نظر_تربیت_و_وراثت_در_اسلام دوره دوم؛ موضوع: #اصول_تربیت_دینی جلسه بیست و هفتم اصل چهارم: #برقراری_ارتباط(5) #موانع_برقراری_ارتباط در راه برقراري ارتباط آسيب هايي وجود دارد كه هر كدام از آنها مي توانند عامل از بين رفتن ارتباط شوند. كه ما با توجه به آيات و روايات به برخي از آنها در ذيل اشاره خواهيم كرد: 1) ظاهر سازی و خود نمایی: در ظاهر عملی دارد؛ ولی در باطن به آن باور ندارد، یا خود خلاف آن را مرتكب مي¬شود. دوگانگي در رفتار و گفتار عامل به هم خوردن ارتباط است. چنانچه خداوند می‌فرماید: (لِمَ تَقُولُونَ ما لا تَفْعَلُونَ) ؛ «برای چه چیزی می‌گویید که خود عمل نمی کنید؟». واعظان کاین جلوه در محراب و منبر می کنند چود به خلوت می روند آن کار دیگر می کنند مشکلـــی دارم زدانشمنـد مجــلس بــازپـرس توبـه فـرمایان چـرا خـود توبـه کمتر می کنند مربی باید به آنچه که می گوید و اظهار می کند باور داشته باشد و در عمل به کار بندد. «قال الصادق علیه السلام : رَحِمَ‏ اللَّهُ‏ قَوْماً كَانُوا سِرَاجاً وَ مَنَاراً- كَانُوا دُعَاةً إِلَيْنَا بِأَعْمَالِهِمْ وَ مَجْهُودِ طَاقَتِهِمْ ؛ خدا رحمت کند قومی را که چراغ روشن و کانون و پایگاه نو هستند و با رفتار و تلاش های خود، مردم را به سوی ما دعوت می کنند. اين گونه رفتار آثار مخربي را به همراه خواهد داشت، از جمله: ایجاد تنفر در مخاطب، ایجاد تزلزل و بی اعتمادی، تعلیم ریا ونفاق، جرأت پیدا کردن بر گناه، دروغ گویی، از دست رفتن آبرو و اعتبار. 2) تعریف بیش از حد از خود انسان هایی که بیش از حد از خود تعریف می کنند، نزد مخاطب فردی از خود راضی جلوه می نمایند. در نتیجه وقتی نگاه مخاطب نسبت به او منفی شد، باعث قطع ارتباط و یا به پایان خوش نرسیدن آن خواهد شد. 3) دست انداختن، مسخره کردن و تحقیر افراد بعضی برخوردها به فرد می‌فهماند که او را دست انداخته‌ایم، و این امر او را خیلی ناراحت می‌کند و به نوعی او را تحقیر کرده و او از ما بیزار می‌شود. امام صادق علیه السلام می‌فرماید: «کسی که مردم را دست می‌اندازد نباید انتظار دوستی راستین داشته باشد.» مثلاً بگوییم: تو خنگی، احمقی، بی‌احساسی، بی‌شعوری و ... باید دانست چه به قصد توهین و یا بدون قصد، نام زشت گذاشتن بر دیگران حرام است. قرآن کریم می فرماید: (وَلا تَنابَزُوا بِالْاَلْقاب) ؛ «دیگران را با القاب زشت نخوانید.» زیرا این کار کرامت و عزت فرد را خدشه‌دار می‌کند و به نوعی عقده و حقارت را در او به وجود می‌آورد، و مانع برقراري ارتباط مي شود. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «لا تَحْقِّرنَّ اَحَداً مِنَ الْمُسْلِمينَ فَاِنَّ صَغيرَهُمْ عِنْدَ اللَّهِ كَبيرٌ...؛ احدی از مسلمانان را تحقیر و خوار نکنید؛ زيرا كوچك‌ترين آنان نزد خداوند بزرگ است.» امام صادق علیه السلام فرمود: «خداوند فرموده است: ِيَأْذَنْ بِحَرْبٍ مِنِّي مَنْ أَذَلَّ عَبْدِيَ الْمُؤْمِنَ وَ لْيَأْمَنْ غَضَبِي مَنْ أَكْرَمَ عَبْدِيَ الْمُؤْمِن‏ ؛ كسى كه بنده مؤمن مرا خوار سازد (و يا به چشم حقارت در او بنگرد) خود را آماده مبارزه با من كرده است (و يا به من اعلان جنگ داده است)، و اگر كسى بنده مؤمن مرا گرامى و عزيز بدارد از خشم من در امان خواهد بود.» تحقير كردن پيامدهایي دارد، از قبيل: ناديده گرفتن حرمت ديگران، دوري از كار خير، تكبر ، نفاق و دورويي 4) عیب جویی: يكي از دلایلي كه باعث فرار افراد از يكديگر مي شود، واکاوی رفتاری واخلاقی دیگران، خصوصاً وارد شدن به زندگي شخصي و يا بزرگ جلوه دادن و به رخ كشيدن بعضی از عيوب آنان است كه زياد مهم نيستند. امام صادق علیه السلام می‌فرماید: «نهان مردم را مکاو، که بی دوست می‌مانی.» همچنین می فرماید: «هرکه تنها با افراد بی‌عیب برادری کند، دوستانش اندک شوند.» . در روايت ديگري امام علي علیه السلام مي فرمايد: « بايد دشمن ترين مردم نزد تو و دورترين آنها از تو كساني باشند كه بيشتر در صدد يافتن خطاهاي مردم هستند.» به کانال #تربیت_دینی_کودک_و_نوجوان ملحق شوید: https://eitaa.com/tarbiatkoodak_nojavan

مجموعه مباحث #کودک_از_نظر_تربیت_و_وراثت_در_اسلام دوره دوم؛ موضوع: #اصول_تربیت_دینی جلسه بیست و هشتم اصل چهارم: #برقراری_ارتباط(5) #موانع_برقراری_ارتباط(2) 5) تندی کردن ودرشتی کردن: برای برقراری ارتباط باید اخلاق خوش ونرمی داشت. در غیر اینصورت، دیگران با شما ارتباط برقرار نمی‌کنند و از محیط پیرامون شما دوری می¬كنند. تا جايي كه خداوند تند‌خويي و درشتي را عامل متفرق شدن افراد اطراف پيامبر صلی الله علیه و آله وسلم مي داند و مي فرمايد: (فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَ شاوِرْهُمْ فِي الْأَمْرِ فَإِذا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلِينَ ؛ از پرتو رحمت الهى در برابر آنها نرم (و مهربان) شدى و اگر خشن و سنگدل بودى از اطراف تو پراكنده مى‏شدند بنا بر اين آنها را عفو كن و براى آنها طلب آمرزش نما و در كارها با آنها مشورت كن اما هنگامى كه تصميم گرفتى (قاطع باش و) بر خدا توكل كن زيرا خداوند متوكلان را دوست دارد.» خصوصيت انسان اين است؛ از هر کسی که تندخو باشد از او دوري مي گزيند و سخن او را نمی‌پذیرد. امام علي علیه السلام مي فرمايد: «مَنْ سَاءَ خُلُقُهُ مَلَّهُ أَهْلُه؛ هر كه بدخو شود خاندانش را تنگدل سازد.» 6) سرزنش کردن و فحش دادن امام علی علیه السلام می فرماید: «سرزنش بسیار ، دل‌ها را کینه‌ور می‌کند و یاران را می¬پراکند.» پیامبر اکرم فرمود: «نسبت به هم خشمگين نشويد و دشنام و ناسزا مگویيد.» 7) انتقاد اولیه و بی جا بعضی فکر می‌کنند که اگر انتقاد نکنند دیگران پیشرفت نمی‌کنند. در حالی که انتقاد، خصوصاً در برخورد اولیه عامل بهم خوردن ارتباط می‌شود. در روایت داریم : «انتقاد دوستی‌ها را به دشمنی تبدیل می‌کند.» به کانال #تربیت_دینی_کودک_و_نوجوان ملحق شوید: https://eitaa.com/tarbiatkoodak_nojavan

مجموعه مباحث #کودک_از_نظر_تربیت_و_وراثت_در_اسلام دوره دوم؛ موضوع: #اصول_تربیت_دینی جلسه بیست و نهم اصل چهارم: #برقراری_ارتباط(6) #موانع_برقراری_ارتباط(3) 8) نگرش منفی مراد، نگرش منفي به مقدسات است، از طرف مخاطب باشد، يا از طرف مربي، عامل بر هم زدن ارتباط است. اگر مخاطب به مقدسات مربي و ارزشهاي او نگرش منفي داشته باشد و يا مربي براي مقدسات مخاطب و ارزشهاي او شأني قائل نباشد، ارتباط صورت نمي گيرد. 9) علت گذاری در رفتار(قضاوت عجولانه) براي رفتار ديگران علتي را مشخص مي كنيم و رفتار ديگران را تفسير به راي مي كنيم؛ البته در اين گونه برداشت هاي شخصي، عقل و خرد به كار گرفته نمي شود؛ بلكه هوا و هوس برداشت هايمان را مديريت مي كند. مثلاً: تو به خاطر فلاني اين كار را انجام دادي. می دونم واسه چی این کار را می‌کنی می‌خواهی لج کنی؟ می‌خواهی با این عملت نشان دهی که کسی هستی. 10) تعریف بي جا همراه با ارزیابی بعضی در مقابل تعریف دیگران از خود مقاومت نشان می‌دهند.مثلاً با اينكه کار را عالی انجام داده است؛ اما مقاومت نشان مي دهد و اين مقاومت در عكس العمل هايي كه نشان مي دهد، كاملاً مشهود است. مثلاً می‌گوید: می‌توانم بهتر از این انجام دهم. کار من نبود. شانسی بود. 11) گفتگوی آمرانه و تحکمی: بعضي عادت كرده اند كه دستور بدهند و اصرار دارند كه گفته هاي آنان انجام شود، در حالي كه اين اصرار و پافشاري عامل گسست ارتباط خواهد بود و از طرفي باعث بروز مخالفت و اخلال و خرابكاري خواهد شد. يكي از موانع برقراري ارتباط اجبار و تحكم در رفتار و گفتار است. انسانها با توجه به نوع آفرينش (مختار و آزاد بودن)، اجبار و تحكم را، مگر در شرايطي خاص، برنمي تابند. خداوند متعال نيز در آيات فراواني انسانها را در انتخاب خود آزاد گذاشته و انتخاب مسير را بر آنها تحميل نمي كند؛ بلكه اين كار را خلاف خلقت مي¬داند: (وَ عَلَى اللَّهِ قَصْدُ السَّبِيلِ وَ مِنْها جائِرٌ وَ لَوْ شاءَ لَهَداكُمْ أَجْمَعِينَ ؛ و بر خداست كه راه است را به بندگان نشان دهد، اما بعضى از راهها بيراهه است و اگر خدا بخواهد همه شما را (به اجبار) هدايت مى‏كند (ولى اجبار سودى ندارد).» (إِنَّا هَدَيْناهُ السَّبِيلَ إِمَّا شاكِراً وَ إِمَّا كَفُوراً ؛ ما راه را به او نشان داديم، خواه شاكر باشد (و پذيرا گردد) يا كفران كن.» امام علی علیه اسلام می‌فرماید: «شما زندگی وبقا را در این دنیا دوست دارید ومن نمی‌توانم شما را به چیزی که دوست ندارید مجبور سازم. من کسی را به چیزی که اکراه دارد اجبار نمی‌کنم.» اكراه، تحكم و اجبار، نه تنها در غالب اوقات بي فايده است؛ بلكه به عكس، مضراتي را نيز در پي دارد. از قبيل: تربیت نشدن، تضعیف عزت نفس، نفاق و دورویی، اقدام تلافی جویانه. 12) طرح سؤالهای زیاد و نامناسب(پرسشگری منفی) يكي از موانع ارتباط، گير دادن به مخاطب با طرح سوالات زياد و نامناسب است كه بسياري از مخاطبان با شنيدن آن كلافه مي¬شوند. سؤال¬هايي از قبيل: کجا رفتی؟ چه کار کردی؟ چرا دیر کردی؟ چرا نیامدی؟ به کانال #تربیت_دینی_کودک_و_نوجوان ملحق شوید: https://eitaa.com/tarbiatkoodak_nojavan

مجموعه مباحث #کودک_از_نظر_تربیت_و_وراثت_در_اسلام دوره دوم؛ موضوع: #اصول_تربیت_دینی جلسه سی ام اصل چهارم: #برقراری_ارتباط(6) #موانع_برقراری_ارتباط(3) 13) نصیحت و موعظه بیش از حد و بدون رعایت شرایط آن: انشاالله در روش های تربیت به آنها اشاره خواهیم کرد. 14) بی‌تفاوت بودن و اجتناب از نگرانی‌های مخاطب برخي در هنگام گفتگو با ديگران، با رفتار هاي متفاوت، بي‌تفاوتي خود را به مخاطب نشان مي دهند، ازجمله: ‌أ) منحرف ساختن مسیر بحث از طریق حواس پرتی فرد به مربی مراجعه می‌کند و میگوید: نمی‌دونی چقدر دلم گرفته است! مربی می‌گوید: آیا دیروز به فلان جا رفتی يا مي گويد من هم دلم گرفته بود و !!! . ‌ب) بحث منطقی برای متقاعد کردن، بدون در نظر گرفتن عوامل مثلاً: آقا! واقع بینانه فکر کن، اگه آن کار را نمی‌کردی! این حادثه رخ نمی‌داد. چون بحث منطقی از حقائق خبر می‌دهد ، سرد و خشک و بی‌روح است. و با احساسات کاری ندارد، در حالی که طرف مقابل دارای احساسات و هیجانات است. الان هم احساساتی است، در نتیجه این دو با هم نمی‌سازد و حرف هاي شما را نوعي بي‌تفاوتي قلمداد مي¬كند و از شما دور مي شود. ‌ج) اطمینان آفرینی‌های بی جا و بدون دلیل چون نمی‌خواهد مشکل فرد را بشنود و یا بپذیرد، با اطمینان دادن به او می‌خواهد حرف او را قطع کند. او فکر می‌کند خیلی گرفتار است ومشکل او با این حرف‌ها حل نمی‌شود مربي مي¬گويد: آقا مشکلی نیست حل می‌شود. 15) بی عدالتی و تبعیض بی‌عدالتی و فرق گذاشتن بین‌افراد، باعث دل زدگی فرد نسبت به ما می‌شود، همانگونه که فرزندان حضرت یعقوب از اینکه پدرشان یوسف را از دیگر فرزندان بیشتر دوست می‌داشت، تصميم به قتل حضرت يوسف گرفتند. بي‌عدالتي در رفتار آثار مخربي دارد، از جمله: الف: احساس حقارت ب: ایجاد حسادت ج: ایجاد دشمنی د:بدآموزی و الگوبرداری منفی 16) جر و بحث و مراء امام علی علیه السلام فرمود: «اَلْمِراءُ بَذْرُ الشَّرِ ؛ جر و بحث بذر بدی‌هاست.» و باز فرمود: «محور لجاجت، و جر و بحث زیاد است.» جر و بحث كردن آثار مخرب فراواني دارد از جمله: ‌أ)از بین رفتن آبرو ومروت انسان امام صادق فرمود: «هرکس با مردم به نزاع بپردازد، مروتش از بین می رود.» ‌ب)همراه شدن با نادانان و تباه ساختن برادران: امام علي علیه السلام در وصيتي به «كميل ابن زياد نخعي» مي فرمايد: «يا كُمَيْلُ! إِيَّاكَ وَ الْمِرَاءَ فَإِنَّكَ تُغْرِي بِنَفْسِكَ السُّفَهَاءَ إِذَا فَعَلْتَ وَ تُفْسِدُ الْإِخَاءَ ؛ اى كميل از جدال بپرهيز؛ زيرا خود را به نادانان مى‏چسبانى و برادران را تباه ميكنى.» ‌ج)ایجاد دشمنی نصیحت حضرت سلیمان به فرزندش: «قالَ سُلَيْمَانُ بْنُ دَاوُدَ ع لِابْنِهِ: يَا بُنَيَّ! إِيَّاكَ‏ وَ الْمِرَاءَ فَإِنَّهُ لَيْسَتْ فِيهِ مَنْفَعَةٌ وَ هُوَ يُهَيِّجُ بَيْنَ الْإِخْوَانِ الْعَدَاوَة ؛ پسرم! از جدال بپرهیز؛ زیرا هیچ نفعی درآن نیست؛ بلکه میان برادران دشمنی ایجاد می‌کند.» ‌د)نفاق و دورویی: پیامبر اکرم فرمود: «إِيَّاكُمْ وَ الْمِرَاءَ وَ الْخُصُومَةَ فَإِنَّهُمَا يُمْرِضَانِ الْقُلُوبَ عَلَى الْإِخْوَانِ وَ يَنْبُتُ عَلَيْهِمَا النِّفَاق؛ از جدال ودشمنی بپرهیزید؛ چراکه این دو قلوب انسانها را نسبت به برادران خود بیمار می‌کند و نفاق را در آنها می‌رویاند.» 17) خجالت دادن مخاطب بعضی فکر می‌کنند کاری انجام دهند که فرد خجالت بکشد، در حالیکه به خجالت کشاندن مخاطب عامل به هم خوردن ارتباط خواهد شد و فرد را نسبت به شما بدبین خواهد کرد. علی علیه اسلام می فرماید: «هرگاه شخص مؤمن برادرش را خجالت دهد، از او جدا شده است.» به کانال #تربیت_دینی_کودک_و_نوجوان ملحق شوید: https://eitaa.com/tarbiatkoodak_nojavan