5.85M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎞 چهکار داریم با عقائد مردم؟!
👤 استاد غلامحسین ابراهیمی دینانی
https://eitaa.com/vaezi_vazna
حذف مذهب در ایران یک خودکشی اجتماعی است.
چه باید کرد؟
✅ پروفسور #رفیعپور در #کتاب «دریغ است ایران که ویران شود»، مطالب جالبی دارد. وی معتقد است که بسیاری از #ایرانیان در ظاهر، متجدد و غربزده ولی در باطن اهل #دین و مذهب هستند و رابطه قوی با آن دارند (اگرچه در مقابل رفتارها و سیاستهای ناشیانه ممکن است از #دین و #حکومت دینی زده شوند.) او یکی از نشانه های دینداری ایرانیان را زنده داشتن یاد #عاشورا دانسته و می گوید : #عاشورا ملیترین روز ایرانیان است که همه با موضوع #حسین (ع) به دین میگرایند.
من هم معتقدم #ایرانیان در طول تاریخ هیچ وقت #دین را کنار نگذاشته اند و روحیه #معنوی و #مذهبی آنها با فراز و نشیبی تداوم یافته است البته ممکن است در اثر وقایع اتفاقیه، جبر زمانه و اشتباهات حاکمه اختلالاتی در #دینداری مردم پدید آید که در این صورت شیرازه #جامعه ازهم خواهد پاشید. پس باید تدابیر دقیق و عالمانه در این مورد اتخاذ شود.
✅ پیشنهادات ایشان را برای تداوم و تحکیم #دینداری ایرانیان به طور خلاصه و با مقداری تغییرات ذکر می کنم :
🔹 الف- (درکنار #فقه و #کلام) مهمترین زمینه پیشرفت و معرفی ما در دنیا، #عرفان و معرفت #الهی است. میتوانیم در دنیا به این موضوع شناخته شویم. هر کشوری در امری پیشرفت کرده است ما هم در این موضوع. ارائه این چهره از دین باعث گرایش تمام دنیا به ما خواهد شد و مزیت ما در این است و باید با این برند شناخته شویم. #ایران اقیانوسی از دریاچههای بهم پیوست #عرفان است.
🔹ب- در عین حال نباید فقط #عرفان فردی را گسترش داد و از کارکرد #عرفان در پهنه #اجتماع غافل شد. در اینکه برخی عرفا مثل #عینالقضاة همدانی، #شریعت (و دین مصطلح) را رد کردهاند به این دلیل است، به این نکته توجه نداشته اند که #خداوند علاوه بر تک تک #انسان ها موجود دیگری به نام #جامعه آفریده است که باید #قواعدی برای رشد و و کمال داشته باشد. و الزامات عرفانی خود را میخواهد.
🔹ج- مهمترین کار برای احیای #اسلام،ارائه اسلام محتوایی است. برای موفقیت در نشر #اسلام اصیل و محتوایی؛
اولا؛ باید در داخل کشور شرایط رشد #عرفان #حوزوی فراهم گردد و از این طریق عرفان اسلامی رشد یابد.
ثانیا؛ در داخل و خارج باید #دانشمندان را مجاب کرد نه عوام را. چون عوام بیشتر دنبال اسلام شکلی هستند نه محتوایی . عوام حتی اسلام عرفانی را بر نمیتابند یا کج می بافند. #دانشمندان وقتی مجاب میشوند که شما محتوا، معرفت و استدلال داشته باشد. بنابراین نباید دستورالعملها جایگزین استدلال شود.
🔹د- #دین و #حکومت جدایی ناپذیرند. اسلام یک دین حکومتی است نه فردی. اوج قدرت #اسلام وقتی بود که دین و حکومت یکی بودند. بنابراین هرگونه تلاش برای تفکیک این دو ، به تضعیف دین می انجامد. اتفاقاً #انقلاباسلامی ایران باعث احیای اسلام مظلوم و دگرگونی در اسلام تحریف شده بود.
به همین دلیل #مراجع و #علمای حوزه باید:
- توجه وسیعتر از حلقه خود
- احساس مسئولیت وسیعتر
- نگاه وسیعتر به مسائل
- هماهنگی با یکدیگر
داشته باشند.
🔹ه-روش اتصال #دین و #حکومت در ایران #ولایت فقیه است که خارج از ریل #استعمار فکر کند و جمیع #مسائل اجتماعی را ببیند نه فقط فقه فردی دیده شود.
https://eitaa.com/vaezi_vazna
سکوت جامعه در برابر بیحجابی؛ آغازی برای فروپاشی هویت ملی و فرهنگ اسلامی
مسأله #بیحجابی که در جامعه امروز به شکل فزایندهای به یک هنجار فرهنگی و اجتماعی تبدیل شده است، در واقع چیزی بیش از یک مسئله ظاهری است. وقتی #حجاب، بهعنوان یکی از اساسیترین اصول اخلاقی و اسلامی، کنار گذاشته شود، این تنها یک مرحله از یک فرایند وسیعتر و بسیار پیچیدهتر است. عدم پایبندی به این اصل بهمثابه شکسته شدن سدهای اخلاقی و فرهنگی است که جامعه را از تهاجم بیحد و مرز عناصر بیگانه و منحرف محافظت میکند.
تصویری که امروز از یک مترو در تهران میبینیم، نمادی است از بیتوجهی گسترده به این اصل. آنچه در این تصویر شاهدش هستیم، تنها یک نمایش عمومی از بیحیایی نیست، بلکه نشانهای از فروپاشی فرهنگی است که در سایه بیاعتنایی به مفاهیم اصیل اسلامی رخ داده است. اگر روزی حجاب بهعنوان مرزی فرهنگی و دینی شکسته شود، دیگر نمیتوان مرز دیگری برای کنترل بیقیدیها تعیین کرد. جامعهای که حجاب را کنار گذاشته، به تدریج دیگر هیچ قاعده و اصلی را محترم نخواهد شمرد. «آزادیخواهی بیحد و حصر» و نادیده گرفتن ارزشهای دینی و فرهنگی، به فروپاشی هویت ملی و دینی میانجامد.
▫️از منظر سیاسی: این وضعیت میتواند نشانهای از نفوذ فرهنگهای غربی و غیر اسلامی باشد که با هدف تضعیف ارکان جامعه ایرانی و اسلامی برنامهریزی شده است. از زمان انقلاب اسلامی تا امروز، حجاب نه فقط یک مسأله دینی، بلکه نماد مقاومت فرهنگی و سیاسی در برابر استعمار فکری و فرهنگی غرب بوده است. حال، با بیتوجهی به این نماد، در واقع بهتدریج شاهد هستیم که جامعه از هویت مقاوم و ایستادگی خود فاصله میگیرد و به سوی تسلیم در برابر هجوم فرهنگی غربی پیش میرود.
▫️از منظر اجتماعی و فرهنگی: جامعهای که مرزهای اخلاقی خود را نادیده میگیرد، به سرعت به سوی آنارشی و بینظمی حرکت خواهد کرد. اگر امروز در اماکن عمومی چنین رفتارهای غیرقابلقبولی دیده میشود، فردا شاید شاهد از بین رفتن دیگر قوانین و هنجارهای اجتماعی باشیم. «بیحجابی، بهانهای برای شکستن دیگر اصول است»
دیروز آغوش رایگان بود، امروز یک بوسه است و فردا رابطهجنسی است.
امروز بیحجابی است، فردا بیتوجهی به ارزشهای خانوادگی، و پسفردا فروپاشی ساختارهای اساسی جامعه.
در نهایت، باید این حقیقت را بپذیریم که کنار گذاشتن حجاب و بیتوجهی به اصول اسلامی، آغازگر روندی است که انتهای آن چیزی جز فروپاشی فرهنگی و سیاسی جامعه نخواهد بود. جامعهای که به بیحجابی و بیحیایی اجازه خودنمایی میدهد، بهزودی در برابر دیگر بیقاعدگیها نیز ساکت خواهد ماند، و این سکوت مرگبار، گام به گام به پایان ارزشهای فرهنگی و هویت ملی خواهد انجامید.
https://eitaa.com/vaezi_vazna
بسم الله الرحمن الرحیم
الا ان حزب الله هم الغالبون
شهادت بزرگ مردی از تبار راست قامتان تاریخ سید حسن نصرالله که شجاعت واژه کوچکی در تبیین دلیری اوست بسیار سنگین و جان فرساست ، ارادتش به ولی فقیه زمان از او چهره ایی محبوب برای جوانان مشتاق به مبارزه با صهیونیسم بین المللی ساخت لذا غم فقدان او جز با وعده خدواند که خود خونبهای اوست التیام نمی یابد و یقینا با این خونهاست که نابودی بساط ظلم و جنایت وجرثومه فساد رژیم اشغالگر قدس امضا و به تحقق خواهد رسید.
این درد جانکاه را محضر ولی امر مسلمین جهان حضرت آیتالله المعظم خامنه ایی کبیر تسلیت عرض نموده و آمادگی خود را در اخذ انتقام این خونهای پاک و شرکت در جهاد عظیم علیه کفر جهانی اعلام می داریم.
دکتر علی واعظی
دانشگاه پیام نور مرکز آمل
🔰ما کمین خوردهایم!
✍ سید علیرضا آلداود
🔸چند وقت قبل داشتم در حوزه شناختی گیم استریمیرها را در شبکه اجتماعی دیسکورد، پیام رسان تلگرام و آپارات بررسی میکردم. انتشار نتایجش بماند برای بعد، اما یک جنگ شناختی ادراکی در آنجا وجود دارد که یا عامدانه یا از روی غفلت به آن پرداخته نشده است.
🔻دیدن وضعیت امروز این نوجوانان عمدتا ۱۲ تا ۱۸ ساله در این فضای مسموم و تحت مدیریت منافقین، ضد انقلاب ، پهلویستها، یگان ۸۲۰۰ رژیم صهیونسیتی و مرکز اعتدال عربستان مرا یاد این جملهی سال ۹۵ رهبر حکیم انقلاب اسلامی انداخت که ایشان فرمودند: فضای مجازی قتلگاه جوانان و نوجوانان شده است.
🔻در اصطلاحات رایج نظامی وقتی نیرویی در کمین گرفتار میشود به آن کمین کشتارگاه یا قتلگاه میگویند! امروز هم نوجوانان و جوانان ما در شبکههای اجتماعی آمریکایی - صهیونسیتی در جنگ ترکیبی و شناختی در کمین گرفتار شدهاند و دارد ذهن و قلبشان به مسلخ میرود.
🔻یک نگاه به آمار نوجوانان حاضر در اغتشاشات پاییز ۱۴۰۱ نیز نشان میدهد دشمن یکی از نقاطی که بسیار روی آن برای این جنگ ترکیبی و شناختی حساب کرده است، همین ول بودن فضای مجازی ول و رها و حضور بی ضابطه شبکههای اجتماعی و ارتباطی آمریکایی-صهیونیستی در کشور بخصوص فضای بازیهای برخط است. از وجود میلیونها فیلترشکن که اتفاقا از طرف دشمن پشتیبانی فنی - مالی میشود هم نباید غافل شد.
🔻این کمین دیر یا زود دامن هویت، فرهنگ، اصول و ارزشهای انقلاب اسلامی ما را در صورت عدم ورود هوشمندانه ما خواهد گرفت با هدفگیری ذهن و قلب سرمایه اجتماعی در کشور، مخصوصا که امروز قشر نوجوان و جوان ما با فقر سواد رسانهای حضور هیجانی - احساسی در این شبکهها دارند.
🔻در بیانیه گام دوم انقلاب نیز رهبر انقلاب به این موضوع در ۲۲ بهمن ۹۷ اشاره کردهاند که هیچ جای توجیهی برای در کمین گرفتار کردن سرمایه اجتماعی کشور باقی نمیگذارد.
رهبر انقلاب در قسمتی از بیانیه میفرمایند:
💠ابزارهای رسانهای پیشرفته و فراگیر، امکان بسیار خطرناکی در اختیار کانونهای ضدّ معنویّت و ضدّ اخلاق نهاده است و هماکنون تهاجم روزافزون دشمنان به دلهای پاک جوانان و نوجوانان و حتّی نونهالان با بهرهگیری از این ابزارها را به چشم خود میبینیم. دستگاههای مسئول حکومتی دراینباره وظایفی سنگین بر عهده دارند که باید هوشمندانه و کاملاً مسئولانه صورت گیرد. و این البتّه به معنی رفع مسئولیّت از اشخاص و نهادهای غیرحکومتی نیست. در دورهی پیشِرو باید دراینبارهها برنامههای کوتاهمدّت و میانمدّت جامعی تنظیم و اجرا شود؛ انشاءالله.
✅کاش حاج قاسم فضای مجازی داشتیم تا ملت را از کمین صهیونسیتهای داخلی و خارجی نجات دهد! کاش...
https://eitaa.com/vaezi_vazna
هدایت شده از کانال روشنگری🇵🇸
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
😱 موج عجیب گرویدن به اسلام در دنیا
شگفتی مهمان برنامه کره ای از مسلمانان زیاد در کره جنوبی
👉 @roshangarii 🚩
🔖 قسمت قبل | نقد و بررسی مکاتب اخلاقی ٢٢
🧩 قدرتگرایی (واقعگرایی) ۱
📌 فردریش نیچه، یكی از فیلسوفان و اندیشمندان بزرگ آلمانی است كه در قرن بیستم توجه بسیاری از اندیشمندان غربی را به خود جلب كرد. آندره مالرو، نویسنده معاصر فرانسوی درباره اهمیت و جایگاه اندیشههای وی در فرهنگ غرب مینویسد: «اندیشههای بنیادی قرن بیستم یا از آنِ ماركس است یا از آنِ نیچه». دیدگاه اخلاقی وی، به دلیل نقش محوری و بنیادینی كه به مفهوم «قدرت» میدهد، به نام قدرتگرایی یا قدرتطلبی معروف شده است.
🪜اصول اخلاقی نیچه
۱. تنفر از اخلاق مسیحی
نیچه اخلاق مسیحی را «اخلاق زوال» مینامید؛ و آن را اخلاقی میدانست كه ثمرهای جز انحطاط انسانیت و تمدن انسانی ندارد؛ زیرا مسیحیت اهانت و تحقیر به غرایز اصلی حیات را تعلیم میدهد. اخلاق مسیحی پدید آورنده انسانهای انحطاط یافتهای است كه نسبت به زندگی و حیات انسانی تنفر دارند و آن را انكار میكنند. اخلاق مسیحی همه همت و هنر آن این است كه از رشد و پیشرفت مردان برجسته منع كند و ظهور ابرمرد را ناممكن جلوهگر سازد. مسیحیت به همه آنچه كه طبیعی، فطری و غریزی است دست رد میزند. اساس مسیحیت بر پایه دشمنی با طبیعت و فطرت است.
۲. نابرابری طبیعی انسانها
نیچه بر این عقیده بود كه مردم از هیچ جهتی با یكدیگر مساوی نیستند و فریاد برابری و مساوات را معلول ضعف و ناتوانی طرفداران این ایده میدانست و به همین دلیل بودكه با نظام دموكراسی كه اشراف و قدرتمندان را هم سطح مردمان عادی میسازد، به شدت، مخالفت میكرد. وی نظریه خود را مستند به مشی طبیعت كرده و میگفت: «طبیعت از برابری نفرت دارد.»
۳. اخلاق سروران و اخلاق بندگان
وی انسانها را به دو دسته اكثریت و اقلیت تقسیم میكرد و بر این باور بود كه اكثریت باید فقط وسیلهای باشند برای عز و علو اقلیت، و نباید آنها را به عنوان كسانی كه دعوی مستقلی بر سعادت یا رفاه دارند در نظر گرفت. نیچه معمولاً از مردم عادی به عنوان مشتی بیسر و پا نام میبرد و مانعی نمیبیند كه برای پدید آمدن یك مرد بزرگ این مردم رنج بكشند. نیچه تأكید میكند كه عوام الناس و مردم عادی صرفاً وسیلهای برای عزت و برتری اشراف هستند.
۴. معیار اخلاق
نیچه بر این باور است كه برای تشخیص فضایل و رذایل اخلاقی باید دید كه چه كاری موجب تقویت حس قدرتطلبی ما میشود و چه كاری موجب تضعیف این حس میشود: كارهای نوع اول، فضیلت و كارهای نوع دوم، رذیلت به حساب میآیند. خود وی در تعریف «خوب» و «بد» اخلاقی میگوید:
«نیك چیست؟ آنچه حس قدرت را تشدید میكند، اراده به قدرت و خود قدرت را در انسان. بد چیست؟ آنچه از ناتوانی میزاید. نیك بختی چیست؟ احساس این كه قدرت افزایش مییابد؛ احساس چیره شدن بر مانعی. خلاصه اینکه ناتوانان و ناتندرستان باید نابود شوند. این است نخستین اصل بشر دوستیِ ما.»
📘#محمدتقی_مصباح_یزدی، نقد و بررسی مکاتب اخلاقی، ٢١١-٢١٦
https://eitaa.com/vaezi_vazna
📌 تاثیر اسطورهای به نام #نصر_الله بر جهان علم
✍🏻 ابراهیم فیاض
🔹انسانها همانطور که زندگی میکنند، همانطور نیز میمیرند و همانطور هم محشور میشوند. اینکه انسان چگونه زندگی کند اهمیت دارد؛ اگر زندگیِ شهادتگونه داشته باشد، مرگ او نیز با شهادت همراه میشود. سیدحسن نصرالله یک شخصیت تاریخی است یعنی یک تاریخ ۴۰ ساله را رقم زده است؛ آن هم تقریباً تاریخی جهانی. بخاطر همین هم اسرائیل اسم عملیات ترور شهید سیدحسن نصرالله را نیز «نظم نوین» گذاشته بود.
🔸با شهادت سیدحسن نصرالله، او از حالت تاریخی خارج میشود و تبدیل به #اسطوره خواهد شد. شخصیت تاریخی وقتی با شهادت تبدیل به اسطوره میشود، به شدت احساس ایجاد میکند. در تاریخ لبنان که یک کشور کوچک است، شخصیتی را نداشتهاند که اینطور از آن دفاع کند و در نهایت نیز شهید شود. نه تنها خود او شهید شد که پسر او نیز قبل از او در دفاع از لبنان شهید شد. وقتی او شهید شد بسیاری از مردم لبنان شوکه شدند و الان سیدحسن نصرالله تبدیل به شخصیت اسطورهای لبنان میشود.
🔹اسطوره، معنایی حماسی ایجاد میکند همانطور که شهادت حاج قاسم در خاورمیانه و در ایران اینقدر معنا و معنویت ایجاد کرد؛ ما میتوانیم خاورمیانه را به خاورمیانه قبل از سیدحسن نصرالله و بعد از سیدحسن تقسیم کنیم. من در دانشگاههای خاورمیانه چرخیدهام و این را دیدهام! قبل از این قصهها حالت غربگرایی شدید داشتند ولی با این شهادتها و حماسه فلسطین و حماسه لبنان، جوانان حماسی میشوند و از حالت رخوت و سستی که در تمدنگرایی غربی برای آنها وجود داشت، خارج میشوند.
🔸شهید سیدحسن نصرالله اسطوره میشود و اسطوره معانی ایجاد میکند و معانی کنشها را میسازد. یعنی یکسری معارفی بهوجود میآید که ساختار کنشهای بعدی نیز بر مبنای آن ایجاد میشود. آن معانی تبدیل به یکسری معرفتشناسیهایی میشود که ساختارها را بازسازی خواهد کرد. خون سیدحسن نصرالله #معرفت_شناسی جدیدی ایجاد خواهد کرد که در قالب علوم انسانی اسلامی تبیین خواهد شد چرا که مرجعیت علوم انسانی غربی هم از بین خواهد رفت.
https://eitaa.com/vaezi_vazna
📌 ضرورت مقابله با میراث انجمن حجتیه
🔹انجمن حجتیه، یک جریان مذهبی و گسترده در سراسر کشور بودند که دغدغه امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) داشتند و با جان و دل در این راه میکوشیدند و بسیاری از مذهبیهای شهرهای بزرگ و تجار را جذب کرده بودند. این جریان در سالهای مبارزات جریان انقلابی با دستگاه پهلوی، که مجاهدان اسلامی در زندانها و در تبعید بودند معتقد بودند که مشکل #بهائیت است و باید به آنها پرداخت و کاری به انقلاب و دستگاه پهلوی و ظلمهای آنها به مردم نداشتند و بعدها در دفاع مقدس هم به بهانه امام زمان و #ولایت در حال توطئه بودند که حضرت امام خمینی در برابر آنها ایستاد.
امام خمینی در منشور روحانیت مینویسد:
««ولایتی» های دیروز که در سکوت و تحجر خود آبروی اسلام و مسلمین را ریختهاند، و در عمل پشت پیامبر و اهل بیت عصمت و طهارت را شکستهاند و عنوان ولایت برایشان جز تکسب و تعیش نبوده است، امروز خود را بانی و وارث ولایت نموده ...» (صحیفه امام، ج۲۱، ص۲۸۱)
🔸متاسفانه امروز همان جریانات و اندیشههای همسو، در حال تخریب جبهه مقاومت هستند و با برجسته سازی اختلافات مذهبی میان اهل تشیع و اهل تسنن درصدد تضعیف جبهه مقاومت و تردید در حمایتهای مراجع تقلید و نظام جمهوری اسلامی از همهی جبهه مقاومت هستند.
🔹برخی از مؤمنان ومتدینین نیز ناخواسته و بیاطلاع از عوارض و نتایج شوم این اندیشه، گاه چنین اظهاراتی میکنند که نیازمند به #جهاد_تبیین هستند و باید آنها را با مبانی اندیشه مقاومت و تفکرات امام خمینی و مقام معظم رهبری آشنا کرد که اگر چنین شود حتما مثل عموم ملت ایران مدافع جبهه مقاومت و دلسوز مردم غزه و بیروت، صنعا و کرانهی باختری خواهند شد. امروز، باید تفکرات انحرافی و التقاطی #چپها و #تحجر و #جمود را افشا کرد.
🔸 رهبر حکیم و فقیه انقلاب اسلامی حضرت آیتالله خامنهای در #جمعه_نصر فرمودند که امروز، همه جهان اسلام از فلسطین، لبنان، مصر ، عراق، ایران با یک دشمن لجوج و عنود روبرو هستند و باید براساس اصل #ولایت_مؤمنین و #اخوت_اسلامی در یک صف واحد و جبهه متحد قرار گیرند و یک صدا و همافزا علیه رژیم سفاک و غاصب صهیونیسم بایستدند و از هرگونه تفرقه و اختلاف بپرهیزند که قطعا موجب تقویت دشمن میشود.
🔹به اعتقاد ایشان همهی فرماندهان مقاومت، چهرهی درخشان اسلام و فخر بشریت هستند و همهی شهدای مقاومت از غزه و رفح تا ضاحیه و بیروت، از یمن تا عراق و ایران، تحت ولایت الهیه قرار دارند و رستگارند و در مراتب عالیه رضوان الهی سکنی دارند. انشاءالله.
https://eitaa.com/vaezi_vazna
🔖 نقد و بررسی مکاتب اخلاقی ٢٣
🧩 قدرتگرایی (واقعگرایی) ۲
✍ نقد و بررسی اصول اخلاقی نیچه
۱. نقاط قوت قدرتگرایی:
نظریه اخلاقی نیچه، علیرغم سستیها و كاستیهایی كه دارد، خالی از نكات آموزنده هم نیست. تأكید بر عزت و كرامت انسانی ـ كه در اسلام عزیز نیز فراوان بدان اشاره رفته است ـ از نقاط قوت این دیدگاه به شمار میرود. همچنین میبینیم كه نیچه ارباب كلیسا را به دلیل توصیه به ریشهكنی غرایز سرزنش میكند و معتقد است روش درست در برخورد با غرایز سركش، مهار آنها است نه نابودسازی آنها.
۲. واكنشی در برابر اخلاق مسیحی:
نیچه در این باره میگوید: «از دیدگاه من، مسیحیت نهائیترین صورتِ تصورپذیر تباهی است، من مسیحیت را نفرین و لعنتی عظیم مینامم.» به نظر میرسد كه انتقاد نیچه از نظام اخلاقی مسیحی و رواقی تا اندازهای قابل توجیه باشد و افراط در حالت تواضع و تسلیم و انقیاد و سر به زیر بودن در اخلاق مسیحی و رواقی ناپذیرفتنی است. با این همه، متأسفانه، خود نیچه نیز به وادی تفریط گرائید و با مطلق دانستن ارزش قدرت و بیارزش پنداشتن هر گونه ترحم و عطوفتی، با عقل سلیم به مخالفت پرداخته است. به عبارت دیگر، برای فرار از چاله ظلم پذیری به چاه ظلم كردن و ستمگری سقوط كرده است. وی حسن و قبح ذاتی عدل و ظلم را نادیده گرفته و لذا حتی كارهای عادلانهای كه عامل ضعف یا معلول آن باشند، بد و كارهای ظالمانهای كه علت یا معلول قدرت باشند، خوب میداند.
۳. تكیه بر تكامل داروینی:
برخی از نویسندگان، با استناد به كلماتی از نیچه، بر تأثیرپذیری وی از نظریه تكاملی داروین صحه گذاشتهاند. اما نیچه در برخی از سخنانش به شدت بر نظریه داروین میتازد و میگوید گزینش طبیعت به نفع «نیرومندتران» و «نیك بنیادتران» نیست.
در عین حال اشكال اساسی به این نظریه اخلاقی این است كه میخواهد قانون اخلاقی را به قانون حاكم بر یك واقعیت طبیعی و غیر اختیاری تشبیه كرده و بر اساس قانون طبیعت، قوانین اخلاقی را استخراج كند. و حال آن كه طبیعت بیجان و عاری از انگیزه نمیتواند مبنایی برای اخلاق، كه در آن نیت و انگیزه و اختیار نقش محوری دارد، قرار گیرد و ملاك خوبی و بدی افعال دانسته شود. قلمرو طبیعت، قلمرو پدیدههای جبری و موجودات بیاراده و بیشعور است؛ در حالی كه قلمرو اخلاق و قوانین اخلاقی، قلمرو پدیدههای انتخابی و اختیاری است و قوام اخلاق به ادراك و اختیار و شعور و انتخاب و نیت و قصد و امثال آن است.
۴. فروكاستن منزلت انسانی در حد درندگان:
قدرتگرایی نیچه شباهت زیادی با لذتگرایی حسی آریستیپوس دارد. آریستیپوس «لذت» را صوت طبیعت و لذتجویی را امری مطابق فطرت و طبیعت آدمی میپنداشت و در نتیجه ارزش آدمی را تا سطح حیوانات و چهارپایان تنزل میداد. و نیچه نیز بر این پندار است كه قدرت و قدرتطلبی صوت طبیعت و مقتضای فطرت و طبیعت آدمی و قانون حیات است، و در نتیجه ارزش آدمی را تا حد حیوانات درنده پایین میآورد. مكتب آریستیپوس بُعد شهوانی آدمی را تقویت میكرد و مكتب نیچه بُعد درندهخویی او را. و هر دو مكتب در حقیقت به یكسان اساس ارزش اخلاقی را نشانه گرفته و آن را نابود میكنند. بر اساس نظام اخلاقی نیچه به هیچ وجه نمیتوان از این دو اصل اخلاقی مورد قبول همه نظامهای اخلاقی و همه انسانهای عاقل كه «عدالت خوب است» و «ظلم بد است» دفاع كرد.
📘#محمدتقی_مصباح_یزدی، نقد و بررسی مکاتب اخلاقی، ۲۱۶-۲۱۹
https://eitaa.com/vaezi_vazna
🔖 قسمت قبل | نقد و بررسی مکاتب اخلاقی ٢۴
🧩 تطورگرایی (واقعگرایی)
💠 در حقیقت مبدع و طراح اصلی این نظریه، اسپنسر انگلیسی است. وی به دنبال آن بود كه اخلاق طبیعی جدیدی را جایگزین اخلاق ناشی از عقاید كهن کند. و بر این باور بود كه قانونی اخلاقی كه سازگار با اصل تنازع بقا و انتخاب طبیعی نباشد، از همان ابتدا، بیهودگی و یاوه بودن خود را نشان داده است. رفتار خوب یا رفتار بد را باید بر اساس تطابق یا عدم تطابق آن با مقاصد حیات تعریف و تبیین كرد.
🗿 او معتقد بود انسان اولیه خودگزین بوده و تنها به لذت شخصی خودش میاندیشید. انسان در نخستین مرحله تكاملی خود، همه چیز و همه كس را تنها برای خود میخواسته است. اما در اثر قانون تطور، آدمیان تكامل پیدا كرده و به مرحلهای از رشد و انسانیت رسیدند كه سود و لذت دیگران نیز برای آنان اهمیت دارد.
🔚 از دیدگاه اسپنسر، رفتار، به طور كلی و در یك تعریف عام، عبارت است از كاری كه ناظر به غایت و هدفی است. اما هر اندازه كه در نردبان تكامل به پلههای بالاتری صعود كنیم، شاهد كارهای هدفمند بیشتری خواهیم بود: كارهایی كه در جهت خیر و صلاح فرد یا نوع انسانی هستند. او در یک تقسیمبندی رفتار را به نیمه متکامل و کاملا متکامل و اخلاق را به نسبی و مطلق تقسیم میکند.
✍ نقد و بررسی تطورگرایی
۱. مبنایی اثبات ناشده؛
نخستین ایراد این مكتب این است كه مبتنی بر فرضیهای اثبات ناشده است. این فرضیه كه قانون تطور در طبیعت ثابت است یا نه، هر چند یك فرضیه مشهور و گرایشی مسلط در نزد زیست شناسان است، اما تاكنون هیچ دلیل قاطعی برای اثبات آن اقامه نشده است.
۲. دلیل بیربط؛
حتی اگر بپذیریم كه قانون تكامل در طبیعت امری مسلم و قطعی است، باز هم منطقاً نمیتوان این قانون را، به صرف این كه در طبیعت جریان و سریان دارد، به عالم اخلاق نیز سرایت داد. مسائل اخلاقی یك سلسله مفاهیم خاصی است كه مربوط به اختیار و اراده انسان است. در حالی كه این قانون، قانونی است مربوط به طبیعت بیشعور و بیاراده كه همه فعل و انفعالات آن به صورت جبری تحقق مییابد. یك قانون جبری طبیعی چگونه میتواند منشأ ارزشهای اخلاقی، كه قوام آنها به اراده و اختیار و نیّت است، شود.
۳. همان دیگرگرایی است؛
حتی اگر از دو اشكال پیشگفته نیز صرف نظر كنیم، حاصل این نظریه این است كه انسانها در این مرحله از تكامل خود، دارای عاطفه دیگرگزینی هستند. و انسان اخلاقی به كسی گفته میشود كه در تزاحم میان منافع و لذات شخصی و فردیاش با منافع و لذات گروهی و اجتماعی جانب اجتماع و گروه را مقدّم بدارد. اما این سخن چیزی جز همان مدّعای مكتب دیگرگرایی نیست. در نتیجه همان اشكالاتی كه بر آن مكتب وارد بود، بر این مكتب نیز وارد خواهد شد.
📘#محمدتقی_مصباح_یزدی، نقد و بررسی مکاتب اخلاقی، ۲۲۱-۲۲۹
https://eitaa.com/vaezi_vazna