پایگاه فقه حکومتی وسائل
#گزارش_اختصاصی_وسائل 🔸شرط ضمنی؛ بهترین راهحل برای مطالبه اجرتالمثل در قبال کارهای خانه گزارش «ا
🔸شرط ضمنی؛ بهترین راهحل برای مطالبه اجرتالمثل در قبال کارهای خانه
گزارش «اجرتالمثل زوجه در قانون مدنی؛ چالشهای نظری و مشکلات اجرایی»🔻
دکتر #ابتکار:
🔹امروزه مسئله خشونت در برابر زنان مسئله کشور ما نیست، بلکه مسئلهای جهانی است که به نهضتهای اجتماعی در کشورهای به اصطلاح توسعه یافته منجر شده است.
🔹حل این مسائل، منوط به انجام فعالیتهای علمی و فرهنگی است. تردیدی نیست که تعالیم و ذخیرههای بسیار درخشان دینی ما، زمینههای خوبی را برای کارآمدی بیشتر قوانین و سیاستها ما فراهم کند.
🔹یکی از هجمههایی که امروزه بر علیه کشور ما وارد میشود، بحث واپسگرایی و ناکارآمدی است.
🔹ما باید بتوانیم به این چالشها پاسخ دهیم و به جوانان امروز نشان دهیم که اگر قوانین با فقه پویا تعمیر شوند میتوانند جوابگوی مسائل و چالشهای روز باشند و در این صورت است که میتوان راهی برای آینده ترسیم کرد.
حجت الاسلام دکتر #هدایت_نیا:
🔹اولین چالش نظری، تعارض اصل عدم تبرع با ظهور عرفی تبرعی بودن خدمات زوجه است. شورای نگهبان به همین دلیل مصوبه شورای نگهبان را رد کرده بود. در روابط زن و شوهری خصوصیتی وجود دارد و آن، ظهور عرفی تبرعی بودن این اعمال است.
🔹اگر طبق تبصره، برای تعیین خدماتی که به عهده زن هست، بخواهیم به شریعت مراجعه کنیم و بگوییم که هر یک از قضات با توجه به سلیقه و برداشت خود تصمیم قضایی بگیرند، یا حضانت از فهرست خدماتی که اجرت آن باید محاسبه شود، حذف و یا تثبیت میشود. این اختلاف در برداشت در آراء صادره بسیار مهم و تاثیر گذار خواهد بود.
🔹به نظر میرسد که استفاده از شرط ضمن عقد روش صحیح تری باشد. به تعبیر دیگر، میتوان این مشکل را مثلا با اصلاح ادبیات شرط اول سند ازدواج، یعنی شرط انتقال تا نصف دارایی که ویژه طلاق واهی و بدون دلیل است، حل کرد.
🔹با توجه به فلسفه تقنینی این شرط، میتوان آن را بدون قیودی که انتقال را ویژه طلاق کرده است، مقرر کنیم و به طور کلی بگوییم که اگر زنی، به خواست شوهر از فرصتهای شغلی صرف نظر کند و به خانه داری و گرم کردن کانون خانواده مبادرت ورزد، بخشی از درآمد شوهر به وی تعلق میگیرد.
#گزارش_اختصاصی_وسائل
🌐 vasael.ir/00044u
🆔 @vasael_ir
پایگاه فقه حکومتی وسائل
#گزارش_اختصاصی_وسائل 🔸حداقل و حداکثرهای تشکیل دولت اسلامی / سبقت فقه از فلسفه در تمدنسازی گزارش
🔸حداقل و حداکثرهای تشکیل دولت اسلامی / سبقت فقه از فلسفه در تمدنسازی
گزارش دومین نشست درس گفتار الزامات فقهی دولت اسلامی🔻
حجت الاسلام #محمد_قطبی:
🔹اینکه بخواهیم کل نظام و دولت را از دین استخراج کنیم کار بسیار دشواری است، و البته در منطق دین کار غیرممکن وجود نخواهد داشت.
🔹ما در ابتدا قرار نیست از متن دین آغاز کنیم، بلکه مدل های مختلف ساختار دولت و بخشهای مختلف دولت را باید در جهان بررسی کنیم و سپس هرکدام را به دین عرضه کنیم و انطباق آن را بسنجیم، در بسیاری از حوزهها به همین صورت عمل کردهایم و هر عرصهای عرضه شده و در صورت عدم مغایرت اجرایی شده است، این حداقل و کف اسلامی سازی است و نباید به این حداقل قناعت کنیم.
🔹اما مهم در این زمینه این است که مبانی و اصول را کشف و از آنها نظریههای کلان درست کنیم و بر اساس آن کلیت دستگاهها و ساختارها و نهادها را تشکیل دهیم، ما باید نظامها و نظریه های کلی را استخراج کرده و نظام واره کلی را در نظر گرفته و آن را در بخشهای مختلف جاری کرده و به تطابق آنها بپردازیم.
🔹در این زمینه که ما تمام مسائل دولت و ساختارهای کشور را از دین استخراج کنیم مسائل مختلف و دیدگاههای مختلفی مطرح است که نظریه علم دین از جمله این مباحث است، این رویکرد میتواند در حداقل یا حداکثر انطباق باشد یا رویکرد میانه رو داشته باشد، نکته مهم این است که در تمام این مراحل فقه نقش تعیین کننده، زیربنایی، تأثیرگذار و حیاتی دارد.
🔹در گذشته این دعوای علمی بود که با ابتناء بر فقه باید به سمت تمدن سازی رفت یا بحثهای فلسفی که اخیرا برخی از علما و محققین قم به محضر رهبر معظم انقلاب رسیدند و ایشان در این زمینه صحبتهای دقیقی فرمودند، از جمله اینکه ما در حوزه فلسفه اسلامی ناکارآمد بودیم و نتوانستیم فلسفه را به صورت کاربردی در زندگی جامعه ایجاد کنیم.
🔹در این جلسه رهبر معظم انقلاب فرمودند فقه این کارایی را دارد و ما با ابتناء بر فقه میتوانیم تمدن اسلامی را بسازیم و فقه به میدان عمل بسیار نزدیکتر است اگرچه در این عرصه بی نیاز از فلسفه نیستیم.
#گزارش_اختصاصی_وسائل
🌐 vasael.ir/00045J
🆔 @vasael_ir
#گزارش_اختصاصی_وسائل
🔸آیا به لحاظ فقهی میتوان به کشور ثالثی برای حمله به دشمن پول داد؟
گزارش نشست الزامات فقه دولت🔻
حجت الاسلام #احمد_رهدار:
🔹برخی مفسرین ادعا کردهاند آیات تألیف قلوب از آیات محکمه است و نسخ نشده است، مثلا کفار ممکن است قرار داد صلح داشته باشند، در این حالت تألیف قلوب موضوعیت ندارد، نسخ اینجا معنی ندارد و نمیتوان آن را در نظر گرفت.
🔹سؤال دیگر این است که میتوان پول تألیف قلوب را به کشوری داد تا به کشور دیگر حمله کند و در نهایت منفعت این ماجرا به دوست های ما تقویت است.
🔹به عنوان مثال از سهم تألیف قلوب پولی به کشور بدهیم تا به یک کشور متخاصم ما حمله کند، این مسأله باید مورد بررسی و واکاوی قرار بگیرد و ابعاد گسترده آن در نظر گرفته شود.
🔹ضرورتا پول تألیف قلوب برای دفع شر نیست بلکه گاهی برای توسعه کشور اسلامی هم محسوب میشود و به کار گرفته خواهد شد.
🔹سؤال بعدی این است که آیا میتوان پول تألیف قلوب را به کشوری کمک کرد که به آن نیاز دارد و ممکن است به افراد هموطن خارج نشین این نوع حمایت یاری رسان باشد.
🔹مثلا در بحث تألیف قلوب اگر کسی به نیازمندان کمک کرد آیا میتوان پرداختن آن را به جای زکات یا خمس یا مالیات در نشر گرفت.
🌐 vasael.ir/00045K
🆔 @vasael_ir
#گزارش_اختصاصی_وسائل
🔸ظرفیتهای حقوق بینالملل در واکنش به ترور شهید سپهبد قاسم سلیمانی
🔹این نشست علمی در روز ۱۷ دی ماه ۱۳۹۸ با ارائه دکتر مصطفی فضائلی عضو هیات علمی دانشگاه قم، دکتر سید احمد طباطبایی عضو هیات علمی دانشگاه پردیس فارابی و دکتر محمد حبیبی مجنده عضو هیات علمی دانشگاه مفید و با دبیری این حقیر و با حضور جمعی از اساتید و دانشجویان گرانقدر در پردیس فارابی دانشگاه تهران برگزار گردید.
🔹در برگزاری این نشست، گروه حقوق عمومی و بین الملل پردیس فارابی از همکاری دانشگاه قم، دانشگاه مفید، دانشگاه حضرت معصومه(س) و انجمن فقه و حقوق حوزه علمیه بهره برد و إن شالله قرار است این نشستها ادامه پیدا نماید.
🔹در جلسه فوق ماهیت این عمل ددمنشانه از منظر دانش حقوق بین الملل و در چارچوب ترمینولوژی این رشته مورد بررسی قرار گرفت که آیا تجاوز است یا عمل تروریستی و نیز نظریه اعلام شده دفاع پیشگیرانه از سوی دولت آمریکا مورد نقد و رد قرار گرفت.
🔹همچنین در خصوص امکان استفاده از ظرفیتهایی مانند دیوان بین المللی کیفری به دلیل عدم پیوستن ایران و عراق به اساسنامه آن و یا شورای حقوق بشر و یا مجمع عمومی سازمان ملل و مانند آن بحث و گفتگو شد.
🌐 vasael.ir/00045o
🆔 @vasael_ir
پایگاه فقه حکومتی وسائل
#گزارش_اختصاصی_وسائل 🔸بررسی ابعاد فقهی، حقوقی و اجتماعی معاضدت زوجین و خانواده کرسی«ماهیت شناسی م
🔸بررسی ابعاد فقهی، حقوقی و اجتماعی معاضدت زوجین و خانواده
کرسی«ماهیت شناسی مفهوم معاضدت زوجین؛ بار اخلاقی یا حقوقی»🔻
خانم #صابره_احمدی_موقّر:
🔹در این مقاله مبتنی بر دیدگاه پویای فقه نظام ساز با نگاهی سیستماتیک به تشریعات شارع در فقه خانواده به استنباط اصل معاضدت به عنوان یک اصل اساسی حاکم بر کیان خانواده با بررسی فقهی مصادیق نشوز و استخراج دو ملاک مهم از آن و پیش بردن نظریه اصل معاضدت بر اساس ملاک استخراج شده است.
🔹به این مضمون که رفتار نامناسب یکی از زوجین در برابر رفتار قابل قبول و پسندیده دیگری از مصادیق نشوز میباشد، پرداخته شده است.
🔹فلذا عدم رعایت این اصل نخستین نهاد خانواده توسط هر یک از زوجین، مصداق نشوز برشمرده شده و ضمانت اجراهایی با لحاظ مراتب آن در پی خواهد داشت.
حجت الاسلام والمسلمین #وحدتی_شبیری:
🔹برخی از مباحث ارائه شده بر اساس فقه نظام ساز مطرح شده است و با در نظر گرفتن یک هرم و اصول کلی، میخواهید احکام شرعی را از آن استخراج کنید، اما فقه رایج ما در حوزههای علمیه فقه نظام ساز نیست.
🔹نیاز است که بر اساس فقه رایج و متدلوژی استنباط به مسأله خودتان نگاه کنید. شیوه فقه نظام ساز جدید است و شیوه سنتی ما این نیست.
دکتر #محمد_علی_سعیدی:
🔹در ماده ۱۱۰۴ دو رویکرد وجود دارد که از کلمه باید در این ماده الزام آور بدون آن معنا میشود و نتیجه این است که ضمانت اجراء دارد و این برداشت درست است.
🔹مراتبی از معاضدت در خانواده مسلما اخلاقی است و به همین دلیل است که قانونگذار ضمانت اجرائی روشنی را مطرح نکرده است که تغافل و چشم پوشی از جمله این مصادیق در روابط زوجین است.
خانم #نیک:
🔹در آیه ۱۲۸ سوره نساء«وَإِنِ امْرَأَةٌ خَافَتْ مِنْ بَعْلِهَا نُشُوزًا» بحث نشوز مرد مطرح است و شما در اینجا اشاره به نشوز طرفین دارید.
🔹در قانون ما نیست که اگر مردی زن را آزار دهد حد داشته باشد در صورتی که حد نیست و تعزیر وجود دارد و این امر حقوقی نیست که تعزیر به حد ملحق شود.
خانم #رضایی:
🔹مباحث مشارکت در امور منزل از موارد استحباب است و روایت هائی که ذکر شده است بار استحبابی دارد و بار حقوقی در آنها نیست.
🔹بر اساس ارائه اصل معاضدت بر قیومیت جامعیت دارد و دوباره به این امر تأکید میشود که اصل قیومیت است و تغافل و مدارا درباره ادعای معاضدت همخوانی ندارد و از طریق عرف و سیره متشرعه این قاعده به عنوان یک اصل اساسی و جامع مطرح شود که اصل قیومیت در قرآن است.
خانم #تقربی:
🔹در نگاه فقهی مستندات بسیار ضعیف است و در نگاه فقه الحدیثی گفته میشود که پیش نیاز به مصدریابی است و سپس رسیدن به مقصود اصلی است. مستندات باید کامل و جامع باشد.
🔹مراحل اخلاقی این اصل مقدم بر مراحل حقوقی است و مصادیق معاضدت در این ارائه اخلاقی است و بر این اساس نمیتوان افراد را مجبور به محبت کرد.
خانم #احمدی_موقر:
🔹با توجه به اینکه متن صریحی در فقه در باب معاضدت دیده نشد، نظریه با استمداد از دیدگاه نوین فقه نظام ساز تبیین گشت که گویا بانوان ناقد، اطلاعی از این شیوه نداشته اند؛ چراکه فرمودند در آیات و روایات فراوانی این کلمه دیده می شود که باید عرض شود اصلا این کلمه در فقه تصریح نشده است.
#گزارش_اختصاصی_وسائل
🌐 vasael.ir/00045w
🆔 @vasael_ir
پایگاه فقه حکومتی وسائل
#گزارش_اختصاصی_وسائل 🔸خطر عرفی شدن دین در کمین فقه حکومتی / رواج گفتمان مهدویت؛ بسترساز تمدن اسلام
🔸خطر عرفی شدن دین در کمین فقه حکومتی / رواج گفتمان مهدویت؛ بسترساز تمدن اسلامی
گزارش سومین نشست جایگاه فقه حکومتی در تحقق گام دوم انقلاب اسلامی🔻
حجت الاسلام والمسلمین #لطفی:
🔹یکی از چیزهایی که می تواند به ما برای رسیدن به تمدن درست و صحیح الگو بدهد، بحث مهدویت است چراکه ما معتقدیم که در زمان ظهور حضرت مدینه فاضله ای که بشریت از دیرباز به دنبال تحقق آن بوده است را به وجود خواهد بود.
🔹این مدینه فاضله تنها با وجود منجی بشریت تشکیل خواهد شد. تنها در این جامعه انسان می تواند به تمام آرزوها و ایده آل های زندگی خود دست پیدا کند.
🔹برای تمدن سازی چاره ای نداریم که در مسیر زمینه سازی ظهور حضرت حرکت کنیم. تمدن اسلامی می خواهد مقدمه ظهور باشد بنابراین باید مقدمه با ذی المقدمه سازگاری و همسویی داشته باشد.
🔹آموزه مهدویت به عنوان آخرین و تنها ترین راهکار برای نجات بشریت تعریف شده است؛ این اعتقاد ما مسلمانان است.
حجت الاسلام والمسلمین #علی_اکبریان:
🔹اگر بخواهیم همه چیزهایی که حکومت برای اداره جامعه نیاز دارد را از فقه بیرون بکشیم دچار عرفی شدن دین می شویم. عرفی شدن دین خطری است که با روح شریعت سازگار نیست.
🔹کسانی که می خواهند خروجی فقه را بر اساس مقتضیات زمان تنظیم کنند، دچار عرفی شدن فقه می شوند و در آخر به همان فقه المقاصدی می رسند که از آن فرار می کردند.
🔹فقه آنها نتیجه محور است یعنی می گوید من باید چنین فتوایی بدهم و بر این اساس به سراغ شریعت می رود در حالی باید خالی الذهن به ادله مراجعه کرد و فتوا داد؛ اگر مشکلی ایجاد شد باید سراغ ولایت رفت تا آن را حل کند.
🔹فقه مدیر و طراح نیست بلکه کاشف است؛ بنابراین به عقیده بنده فقه ولایت مدار راه حل امروز ما است. ناکارآمدی احکام شریعت هیچ نقصی برای شریعت نیست چراکه ما ولایت را در کنار شریعت داریم.
🔹حتی برخی احکامی که در زمان پیامبر(ص) صادر می شد ممکن بود ناکارآمد باشد اما حضرت بر اساس مقتضیات زمان و شرایط برخی از احکام را تغییر می داد.
#گزارش_اختصاصی_وسائل
🌐 vasael.ir/00046e
🆔 @vasael_ir
#گزارش_اختصاصی_وسائل
🔸ضرورت راهاندازی آزمایشگاه برای پژوهش در علوم اسلامی و انسانی
گزارش نشست «حدیث در گام دوم»🔻
حجت الاسلام #احسانی_فر:
🔹در اصول فقه بسیاری از گزاره ها بر پایه عرف یا سیره عقلا بنیان گذاری شده است در حالی که معمولا این عرف ادعایی است و عرف طبیعی استغراقی نیست.
🔹غالب موارد عرف ادعایی در اصول هم ممکن است با واقعیت میدانی تطبیق کند ولی استغراقی نیست. آن وقت می بینیم که گاهی بر پایه گزاره فرضی اصولی گزاره های بعدی بنیان گذاری می شود.
🔹مثلا در مباحث الفاظ صحبت از حجیت سیره عقلا در فهم می شود و گفته می شود که سیره عقلا بر حجیت تبادر در انتخاب معنا یا تعیین معنا دخالت می کند، کسی نباید این ادعا را راستی آزمایی کند؟ یا کیفیت سنجی کند؟
🔹در واقع در گام دوم برای پیاده سازی حدیث در جامعه ابتدا نیاز به یک واسطه داریم و آن آزمایشگاه علوم اسلامی است تا بتوانیم از گزاره های حدیثی دفاع نظری بر اساس علوم روز و بر اساس تعاریفی که امروز مردم متوجه می شوند داشته باشیم.
🔹ما در چنین مرکزی درستی این گزاره ها را در میدان عمل بررسی می کنیم و این را از حالت آزمایشگاهی خارج می کنیم و بعد آن را به محیط بزرگتر می بریم تا برسد به اینکه قانون کلی شود.
🌐 vasael.ir/00046Y
🆔 @vasael_ir
پایگاه فقه حکومتی وسائل
#گزارش_اختصاصی_وسائل 🔸شروط کشف حکم شرعی از راه مقاصد شریعت گزارش نشست «فقه مقاصدی»🔻 🌐 vasael.ir/
🔸شروط کشف حکم شرعی از راه مقاصد شریعت
گزارش نشست «فقه مقاصدی»🔻
حجت الاسلام #شمس:
🔹مهم ترین بحث این است که ما با چه شروطی می توانیم از مقاصد در جهت رسیدن به کشف احکام شرعی استفاده کنیم؟ چند شرط را باید لحاظ و احراز کنیم اولا اصل مقصد شریعت به طریق قطعی یا تعبدی معتبری احراز شود.
🔹دوم اطلاق مقصدی که شارع دارد احراز شود، می دانیم شارع می خواهد که این هدف به هر ترتیب محقق شود در مقابل این مقصد مطلق این است که ما احتمال بدهیم که این هدف باید محقق شود اما در چارچوب همان قوانینی که گفته و تشریح کرده است.
🔹شارع به دنبال اجتماعی است اما با همان چارچوب و خطوطی که خودش مشخص کرده اینطور نیست که به عنوان امر ضروری لاینفک اتفاق بیفتد که ما بگوییم از این طریق احکام شرعی را کشف می کنیم.
🔹نکته سوم این است که باید احراز کنیم که این مقاصد مزاحمی ندارد گاهی ما مصلحتی را کشف می کنیم که جز مقاصد شریعت است و شارع می خواهد ما به این موضوع برسیم اما این مصلحت ممکن است مزاحمی داشته باشد و بر اساس این مزاحم شارع حکم جعل نکند.
🔹نکته چهارم، باید مقصد جوری باشد که برای تامین شدن و تحقق آن نیاز به جعل حکم باشد، مقتضی و مستدعی جعل حکم است.
🔹اگر مقصدی که جز مقاصد شریعت است بدون جعل حکم جعل نیز تامین می شود و تحقق پیدا می کند در اینجا باز ما نمی توانیم کشف حکم شرعی داشته باشیم.
🔹انصاف این است که این چهار مرحله آنقدر عرصه را به فقیه تنگ می کند که به ندرت ممکن است فقیه از راه مقاصد شریعت به یک حکم شرعی دست پیدا کند و حکمی را به دست آورد در جایی که دلیلی وجود دارد ظهور دلیل را به واسطه مقاصد رفع ید کند.
#گزارش_اختصاصی_وسائل
🌐 vasael.ir/00046c
🆔 @vasael_ir