#معراج_السعادة 1⃣2⃣
باب دوم
«سبب حصول اخلاق ذمیمه»
تن [مانند] مملکتی است و از برای روح
[(که پادشاه این مملکت است)]، اعضا
و جوارح و قوای ظاهریه و باطنیه و
لشگر و خَدَم بسیار قرارداده و هریکی
راخدمتیمعینو شغلیمقرر تعیینکرده
و از میانهٔ ایشان، قوایأربَع¹ که #عقل
و #شهوت و #غضب و #وهم باشد،
حکم کارفرمایان و سران لشگر دارند و
سایر قوا زیردستان و فرمانبرانند.
[فایدهٔ هر یک از این قُوا]:
قوهٔ عقل: ادراک حقایق و تمییز میان خیرات و شرور² و امر به افعال جمیله و نهی از صفات مذمومه
قوهٔ شهوت: بقای بدن
قوهٔ وهم: فهمیدن امور جزییه
قوهٔ غضب: دفع مضرتهای خارجه و فرونشاندن قوای وهمیه و شهویه اگر قدم از جادهٔ اطاعت عقل بیرون نهند.
۱.قوای اربع: قوای چهارگانه
۲.شرور: کارهای شر، بدیها