#تلاوت_نور 🔹 جزء چهارم 🔹 🍃ثواب تلاوت امروز را تقدیم میکنیم به ارواح پاک و طیبه ی شهدای مظلوم حمله تروریستی کرمان که در راه منتهی به گلزار شهدای کرمان آسمانی شدند.

#به_وقت_عروج #حاج_قاسم 🌷حاج قاسم سلیمانی: ⭕️درهر ارتقایی و ارتفاعی که انسان پیدا می‌کند؛ اگر در آن انکسار وجودنداشته باشد، خودشکستگی وجود نداشته باشد... این "تکبر و غرور و نخوت و طاغوت" را درست می کند. ‌

جبران نمی‌شوی حتی به گریه های عمیق...💔 به وقت دلتنگی #حاج_قاسم ۱:۲۰

✍ عرض شد که طبق پروژه آخرالزمانی یهودیان صهیونیست و مسیحیان نیو انجیلی (اوانجلیست)؛ ابتدا باید #فلسطین تصرف میشد، سپس #مسجدالاقصی تخریب شده و #معبد_سوم (هیکل سلیمان) بنا میشد. در نهایت با وقوع جنگ #آرماگدون، #ماشیح، منجی یهودیان، مجبور به ظهور می‌گردید. 🔺 نکته اینکه، تنها تفاوت نگاه یهودیان صهیونیست (دولت و ملت #اسرائیل) با مسیحیان صهیونیست (دولت‌های حاکم بر #آمریکا و برخی کشورهای غربی)، در خود #منجی است. ❌ صهیونیست‌های مسیحی معتقد به زنده‌شدن #حضرت_عیسی پس از سه روز از به دار آویخته شدن ایشان هستند و معتقد به بازگشت مجدد ایشان. صهیونیست‌های یهودی معتقد هستند که #حضرت_مسیح علیه‌السلام که بیش از دو هزار سال قبل به دنیا آمد، #مسیح_دروغین بوده و به درستی اقدام به قتل او کرده‌اند و مسیح اصلی، ماشیح، در #آخرالزمان به دنیا آمده و منجی اصلی یهود است! ✅ از نظر قرآن، هر دو گزاره غلط است. ✍ بنابراین یهودیان صهیونیست و مسیحیان صهیونیست، با هدف مشترک، قصد سرکوب کامل #غزه را دارند، سپس به جهت تخریب #مسجدالاقصی در شهر بیت‌المقدس (قدس یا اورشلیم) اقدام خواهند نمود و پس از تخریب آن، با ساخت #معبد_سلیمان (معبد سوم، هیکل سلیمان) و قربانی کردن #گوساله_سرخ_مو برای آمدن منجی خود، آماده خواهند شد. ✍ به فضل الهی، به اهداف‌شان نخواهند رسید. 💚 السلام علیک یا اباصالح المهدی 🇮🇷🇵🇸 #جنگ_غزه #صهیونیسم #دجال #اوانجلیست 🏴🚩

#تلنگر 🟦 ... عکس حاج قاسم، نقطه اشتراک خیلی‌هاست؛ ‏ حتی "غیرمذهبی‌ها" ‏اما وصیت نامه حاج قاسم نقطه شروع "غربال" خیلی‌هاست ‏حتی "مذهبی‌ها" ‌

🎥 چرا سید بحرالعلوم سید بن طاووس و مقدس اردبیلی این قدر با امام زمان علیه السلام رفیق بودن ولی من نه؟!... 🎙حجت الاسلام#عالی 🌷 ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌#امام_زمان عجل الله تعالی فرجه

دعای روز چهارم ماه مبارک رمضان #مهدی_رعنایی #روز_چهارم 🇮🇷

احكام روزه مسافر: مسافرى كه بايد نمازهاى چهار ركعتى را در سفر دو ركعت بخواند، نبايد روزه بگيرد و مسافرى كه نمازش را تمام می‌خواند، مثل كسى كه شغلش مسافرت يا سفر او سفر معصيت است، بايد در سفر روزه بگيرد. مسافرت در ماه رمضان اشكال ندارد، ولى اگر براى فرار از روزه باشد، مكروه است. اگر غير روزه رمضان روزه معين ديگرى بر انسان واجب باشد، بنابراحتياط واجب نبايد در آن روز مسافرت كند و اگر در سفر باشد، بايد قصد كند كه ده روز در جايى بماند و آن روز را روزه بگيرد، ولى اگر نذر كرده باشد روز معينى را روزه بگيرد، می‌تواند در آن روز مسافرت نمايد. اگر نذر كند روزه بگيرد و روز آن را معين نكند، نمی‌تواند آن را در سفر بجا آورد ولى چنانچه نذر كند كه روز معينى را در سفر روزه بگيرد، بايد آن را در سفر بجا آورد و نيز اگر نذر كند روز معينى را چه مسافر باشد يا نباشد روزه بگيرد، بايد آن روز را اگرچه مسافر باشد روزه بگيرد. مسافر می‌تواند براى خواستن حاجت، سه روز در مدينه طيبه روزه مستحبى بگيرد. كسى كه نمی‌داند روزه مسافر باطل است، اگر در سفر روزه بگيرد و در بين روز مساله را بفهمد، روزه‏اش باطل می‌شود و اگر تا مغرب نفهمد، روزه‏اش صحيح است. اگر فراموش كند كه مسافر است يا فراموش كند كه روزه مسافر باطل می‌باشد و در سفر روزه بگيرد، روزه او باطل است. اگر روزه‏دار بعد از ظهر مسافرت نمايد، بايد روزه خود را تمام كند، و اگر پيش از ظهر مسافرت كند، وقتى به حد ترخص برسد، يعنى به جايى برسد كه ديوار شهر را نبيند و صداى اذان آن را نشنود، بايد روزه خود را باطل كند و اگر پيش از آن روزه را باطل كند، بنابر احتياط كفاره نيز بر او واجب است. اگر مسافر پيش از ظهر به وطنش برسد، يا به جايى برسد كه می‌خواهد ده روز در آن جا بماند، چنانچه كارى كه روزه را باطل می‌كند انجام نداده، بايد آن روز را روزه بگيرد، و اگر انجام داده روزه آن روز بر او واجب نيست. اگر مسافر بعد از ظهر به وطنش برسد، يا به جايى برسد كه می‌خواهد ده روز در آن جا بماند، نبايد آن روز را روزه بگيرد. مسافر و كسى كه از روزه گرفتن عذر دارد، مكروه است در روز ماه رمضان در خوردن و آشاميدن كاملا خود را سير كند.

آثار و فوائد روزه‏ داری مهم‏ترین اثر روزه بعد تربیتی آن است. روزه روح آدمی را لطیف و اراده انسان را «قوی» و غرائز او را «تعدیل» می‏کند. از مرتاضان، که از خودداری‏های مخصوص به تطهیر روح می‏پردازند، گرفته تا صوفیان، که چله‏نشینند و امساک از اصول آنها است، و عارفان که می‏گویند: «اندرون از طعام خالی‏دار تا در او نور معرفت بینی.» همگی نقش محوری روزه در خودسازی و تهذیب نفس را باور دارند؛ زیرا روزه، تمرین مقاومت و آمادگی روحی در خودسازی است. اخلاق و تهذیب نفس بر دو پایه استوار است: الف) تخلیه؛ یعنی پاکسازی و تصفیه روح از عادات ناپسند و آلودگی‏های مادی که مقدمه آن شناخت صفات پسندیده و ناپسند است. ب) تحلیه؛ یعنی آراستن نفس به صفات پسندیده و مطلوب انسانی، مانند تقوا که از حکمت‏های روزه است «لعلکم تتقون.»(1) روزه بستر مناسبی را برای ایجاد تقوا فراهم می‏سازد. افرادی که سالیانه، یک دوره یک ماهه‏ای را برای مبارزه با خواسته‏های درونی می‏گذرانند، از آمادگی رزمی و دفاعی بیشتری برخوردارند. پیامبر اکرم(ص) شکم‏چرانی و شهوت جنسی را از جمله سه امری برشمرد که پس از خویش، برای امتش نسبت به آنها بیمناک بود. و نیز از کلام گوهربار آن حضرت است که فرمود: «اولین چیزهایی که موجب گرفتاری انسان در آتش جهنم است، دهان (ابزار گناهان فراوان)، و فرج (ابزار شهوت جنسی) است.» روزه‏دار باید در حال روزه با وجود گرسنگی و تشنگی از غذا و آب، از بعضی لذات هم چشم بپوشد و عملاً ثابت کند که همچون حیوان، در بند اصطبل و علف نیست. او می‏تواند کنترل امور نفس سرکش را به دست بگیرد و با تمرین‏های پیگیر و خستگی‏ناپذیر از وسوسه‏های دشوار شکم و شهوت بگذرد و بر هوس‏ها و شهوات خود مسلط گردد. در حقیقت بزرگترین فلسفه روزه همین اثر تربیتی و معنوی آن است. انسانی که انواع غذاها و نوشابه‏ها را در اختیار دارد و هر لحظه که تشنه و گرسنه شد به سراغ آن می‏رود، مانند درختانی است که در پناه دیوارهای باغ بر لب نهرها می‏رویند، این درختان نازپرورده، بسیار کم مقاومت و کم‏دوامند. اگرچند روزی آب از پای آنها قطع شود، پژمرده شده و خشک می‏شوند ؛ اما درختانی که در لابه‏لای صخره‏ها در دل کوه‏ها و بیابان‏ها می‏رویند و در همان اوان رشد، همواره با طوفان‏های سخت، آفتاب سوزان، سرمای زمستان و با انواع محرومیت‏ها دست و پنجه نرم می‏کنند، بسیار محکم و بادوام هستند. روزه، آدمی را از عالم حیوانات جدا کرده و به جهان فرشتگان می‏برد. اگر پیامبر اسلام(ص) می‏فرمایند: «الصوم جنة من النار؛ روزه سپری است در برابر آتش دوزخ.»(2) اشاره به همین موضوع است. یعنی روزه موجب غفران و آمرزش گناهان و معاصی انسان است، که به وسیله روزه نجات از آتش جهنم و عقوبت پروردگار حاصل می‏شود. در روایت آمده که امام علی(ع) از پیامبر اکرم(ص) پرسیدند: چه کنیم که شیطان از ما دور شود؟ حضرت فرمود: «الصوم یسود وجهه و الصدقة تکسر ظهره و الحب فی‏اللّه‏ و المواظبة علی العمل الصالح یقطع دابره و الاستغفار یقطع و تینه؛ روزه روی شیطان را سیاه می‏کند و انفاق در راه خدا پشت وی را می‏شکند و دوست داشتن به خاطر خدا و مواظبت بر عمل نیک، دنباله او را قطع می‏کند و استغفار رگ قلبش را قطع می‏کند.»(3) روزه‏دار روحیه تقوا را در خود زنده می‏کند و این مراقبت ثمربخش در ماه مبارک رمضان و در حال روزه بسیار آسان‏تر است چرا که گرسنگی و تشنگی و دیگر محدودیت‏های روزه شعله‏های سرکش غرایز حیوانی و هوس‏ها را تا حد چشمگیری خاموش می‏سازد و حتی اگر موقت هم باشد گریبان عقل و جان را از چنگال شهوت رها می‏سازد و برای روزه‏دار زمینه آمادگی برای تمرین تقوا و پرهیزگاری فراهم می‏شود و با مراقبت و تمرین پیاپی در یک ماه نیروی بازدارنده از گناه در او به وجود می‏آید و خصلت خودداری در او ریشه می‏گیرد و رشد می‏کند و او با گذراندن این برنامه یک ماهه توفیق می‏یابد که پس از ماه روزه نیز پرهیزگار باقی بماند. بدین ترتیب بهروزه‏دار باید در حال روزه با وجود گرسنگی و تشنگی از غذا و آب، از بعضی لذات هم چشم بپوشد و عملاً ثابت کند که همچون حیوان، در بند اصطبل و علف نیست. او می‏تواند کنترل امور نفس سرکش را به دست بگیرد و با تمرین‏های پیگیر و خستگی‏ناپذیر از وسوسه‏های دشوار شکم و شهوت بگذرد و بر هوس‏ها و شهوات خود مسلط گردد. روزه‏دار روحیه تقوا را در خود زنده می‏کند و این مراقبت ثمربخش در ماه مبارک رمضان و در حال روزه بسیار آسان‏تر است چرا که گرسنگی و تشنگی و دیگر محدودیت‏های روزه شعله‏های سرکش غرایز حیوانی و هوس‏ها را تا حد چشمگیری خاموش می‏سازد و حتی اگر موقت هم باشد گریبان عقل و جان را از چنگال شهوت رها می‏سازد و برای روزه‏دار زمینه آمادگی برای تمرین تقوا و پرهیزگاری فراهم می‏شود و با مراقبت و تمرین پیاپی در یک ماه نیروی بازدارنده از گناه در او به وجود می‏آید و خصلت خودداری در او ریشه می‏گیرد و رشد

می‏کند و او با گذراندن این برنامه یک ماهه توفیق می‏یابد که پس از ماه روزه نیز پرهیزگار باقی بماند. بدین ترتیب به مقام پر ارج تقوا که به تعبیر قرآن و فرموده پیشوایان معصوم ما کرامت انسان بدان وابسته است برای همیشه نائل آید. مقام پر ارج تقوا که به تعبیر قرآن و فرموده پیشوایان معصوم ما کرامت انسان بدان وابسته است برای همیشه نائل آید. نقش روزه در تقویت اراده انسان با روزه‏داری که، امساک در خوردن و آشامیدن و خودداری از برخی چیزهای دیگر است در واقع با خواهش‏های خویش می‏جنگد و در برابر غرایز خود مقاومت می‏کند، تمرین این عمل، اراده و تصمیم را در انسان نیرومند می‏سازد و جان را از قید حکومت و سلطه هوس‏ها و خواهش‏ها می‏رهاند. پیشوایان اسلام فرموده‏اند: «افضل الناس من جاهد هواه و اقوی الناس من غلب هواه؛ بهترین مردم کسی است که با هوای نفس مبارزه کند و نیرومندترین آنان کسی است که بر آن پیروز شود.»(4) پس روزه‏داران بهترین مردمند چرا که با خواسته‏های نفسانی مبارزه می‏کنند و اگر با مراقبت و کوشش از روزه خویش بتوانند بر نفس خود مسلط شوند، از نیرومندترین مردم نیز خواهند بود. ماه رمضان زمان مخصوصی است که بهترین فصل برای تربیت و تقویت ایمان و اراده می‏باشد حضرت زهرا(س) در ضمن خطبه‏ای که در مسجد پیامبر(ص) ایراد نمود، فرمود: «و الصیام تثبیتا للاخلاص؛ (علل الشرایع، ص 236) و روزه را خداوند قرار داد برای ثبات و استواری در اخلاص.» شخص روزه‏دار، در درجه اول با مقاومت در برابر نیرومندترین خواسته‏های طبیعی و غریزی خود از خوردن و آشامیدن و غیره، اراده خود را محکم و تقویت می‏نماید و مهم‏ترین عادت‏های خویش را ترک و بر شهوات نفس خود مستقلاً حکومت می‏کند. روزه روح و باطن انسان را از خواهش‏های ناشایسته پاک می‏گرداند و صیقل می‏دهد و صفای باطن می‏آورد زیرا وقتی شکم انسان از غذاها خالی شد. پرهیزگاری، امانت‏داری، صداقت و خلاصه انسانیت او تقویت‏شده و نور ایمان در قلب او تجلی می‏کند. حضرت عیسی بن‏مریم(ع) فرمود: «یا معشر الحواریین جوعوا بطونکم لعل قلوبکم تری ربکم؛ (سفینة النجات، ج 1، ص 180) ای حواریین خالی نگه دارید شکم‏های خود را شاید پروردگار خود را از راه دل ببینید.» روزه و صبر «صبر» از خصائلی است که در اخلاق اسلام بر آن بسیار تأکید شده است، انسان مسلمان در زندگی فردی و اجتماعی خویش در راه هدف‏هایی مبارزه می‏کند و با مشکلاتی نیز روبه‏رو است. بدون خصلت صبر، پیروزی بر مشکلات و رسیدن به هدف‏ها آسان نیست. صبر و مقاومت بر نیروی پایداری انسان می‏افزاید و اراده را توانا می‏سازد. هیچ جامعه‏ای اگر تحمل ناگواری‏ها را نداشته باشد، بر مشکلات مختلف و بر دشمنان خویش نمی‏تواند پیروز گردد. با صبر و مقاومت است که می‏توان به پیکار ستمگران رفت و دست استعمارگران را کوتاه نمود و روزه - به ویژه در روزهای گرم و طولانی تابستان که فشار تشنگی طاقت‏فرسا می‏شود، به طور چشمگیری به انسان صبر و مقاومت می‏بخشد و تحمل رنج و سختی را بر آدمی آسان می‏سازد. قرآن کریم با توجه به همین اثر، از روزه به صبر تعبیر کرده است: و استعینوا بالصبر و الصلوة... از صبر (روزه) ... و از نماز کمک بگیرید ... . امامان معصوم ما (ع) «صبر» را در این آیه به روزه تفسیر کرده‏اند و پیامبر گرامی(ص) نیز ماه رمضان را ماه صبر نامیده‏اند: «شهر الصبر و ان الصبر ثوابه الجنة؛ (رمضان ماه صبر است و پاداش صبر بهشت است.» روزه و قناعت اسلام برخلاف مکاتب مادی شرق و غرب، دنیا و نعمت‏های مادی آن را وسیله‏ای برای تکامل معنوی و رسیدن به سعادت جاوید می‏داند و به همین دلیل فرهنگ اسلام فرهنگ لذت‏جویی و مصرف نیست بلکه فرهنگ قناعت و ایثار است. در روش‏های مادی تن آدمی و خور و خواب آن اصالت دارد و حرص و آز برای برخورداری بیشتر گریبانگیر افراد است و در اسلام اصالت با معنویت انسان است و قناعت و ایثار و فداکاری از راههای وصول به مراتب بلند انسانیت محسوب می‏شود. روزه روح و باطن انسان را از خواهش‏های ناشایسته پاک می‏گرداند و صیقل می‏دهد و صفای باطن می‏آورد زیرا وقتی شکم انسان از غذاها خالی شد. پرهیزگاری، امانت‏داری، صداقت و خلاصه انسانیت او تقویت‏شده و نور ایمان در قلب او تجلی می‏کند. روزه، فریضه‏ای است که مسلمانان را از غرقه شدن در مادی‏گرایی و حرص و آز برای لذت‏های مادی و مسابقه برای مصرف و تن‏پروری می‏رهاند و به او می‏آموزد که به فکر دیگران باشد و بر خواهش‏های جسمانی خویش مسلط گردد و به مصرف به مقدار نیاز قناعت ورزد و از اسراف و تبذیر بپرهیزد. روزه به مسلمانان می‏آموزد که با کم هم می‏توان زیست و حرص و طمع فقط غرق شدن در مادیات و انحراف از معنویات است و برای زیستن لازم نیست که با همه وجود به تن و لذت‏های آن پرداخت. روزه، فریضه‏ای است که مسلمانان را از غرقه شدن در مادی‏گرایی و حرص و آز برای لذت‏های مادی و مسابقه برای مصرف و تن‏پرور

ی می‏رهاند و به او می‏آموزد که به فکر دیگران باشد و بر خواهش‏های جسمانی خویش مسلط گردد و به مصرف به مقدار نیاز قناعت ورزد و از اسراف و تبذیر بپرهیزد. روزه به مسلمانان می‏آموزد که با کم هم می‏توان زیست و حرص و طمع فقط غرق شدن در مادیات و انحراف از معنویات است و برای زیستن لازم نیست که با همه وجود به تن و لذت‏های آن پرداخت. آثار اجتماعی اخلاقی روزه نظام طبقاتی و فاصله زیاد میان تهیدستان و مرفهین، یکی از عوامل نارضایتی در نظام و اجتماع است. به هر میزان فاصله طبقاتی، عمیق‏تر گردد، ناهنجاری‏های اجتماعی و مفاسد اخلاقی بیشتر می‏شوند و گروه تهیدست به واسطه‏های فشارهای اقتصادی و محرومیت‏های اجتماعی نسبت به توانگران، دچار حس حسد و کینه می‏شوند تا آنجا که کار به خشونت‏های اجتماعی می‏رسد. شریعت حیات‏بخش اسلام با تکیه بر اصل «عدالت اجتماعی»، نهایت تلاش و کوشش را در تنظیم روابط جامعه به کار برده و از آنجا که طبیعت بشر به واسطه استعدادها و توانمندی‏های فردی، مختلف است، همواره در حال تلاش بوده تا با جعل احکام و دستورهای گوناگون، آن اختلاف طبیعی را نیز به حداقل برساند، از جمله این احکام، «روزه» است. که شرایطی را پدید می‏آورد تا ثروتمندان با درک موقعیت محرومان، فشارهای اقتصادی و رنج‏های اجتماعی آنان را درک کنند و کاهش دهند و با این اقدام، جامعه را از پریشانی و نارضایتی، پاک می‏سازد و روحیه برادری و همگرایی را در آنان به وجود می‏آورد. هنگامی که «هشام بن‏حکم» از امام صادق(ع) فلسفه روزه را می‏پرسد، حضرت می‏فرماید: «به راستی خداوند روزه را واجب کرد، تا به وسیله آن بین تهیدستان و ثروتمندان برابری ایجاد کند و ثروتمندان هرگز درد گرسنگی و فقر را احساسس نکرده‏اند و هرگاه (خوردنی و آشامیدنی) را اراده نموده‏اند برایشان میسر بوده است، پس خداوند متعال «روزه را واجب نمود» تا بین بندگانش از فقیر و غنی، مساوات و برابری به وجود آورد (هر دو گروه رنج گرسنگی و تشنگی را بکشند) سرمایه‏داران مسلمان گرسنگی و درد فقیران را لمس نمایند تا بر آنان شفقت ورزند و ترحم کنند.»(6) پیشوایان گرامی دین، در روایات و ادعیه اسلامی ماه رمضان را ماه مواسات نامیده‏اند. از نتایج بارز روزه برانگیختن حس همدردی نسبت به مستمندان و همنوعان تنگدست است، آنان که زندگی آسوده‏ای دارند و رنج فقر و طعم گرسنگی را نچشیده‏اند، ممکن است از حال مستمندان غافل بمانند و روزه وسیله‏ای است که آنان را از غفلت می‏رهاند و رنج مستمندان را به یاد آنان می‏آورد تا به دستگیری فقیران همت گمارند و به درد دل آنان برسند. یکی از آثار و برکات اخلاقی و معنوی روزه این است که انسان با گرسنگی و تشنگی، به یاد گرسنگی و عطش روز قیامت می‏افتد و تصمیم می‏گیرد برای روز قیامت توشه‏ای آماده کند روز قیامت گرمای طاقت‏فرسا دارد. و همگی در آن روز از شدت گرما عرق‏ریزان و تشنه می‏شوند. پیامبر اکرم(ص) در «خطبه شعبانیه» می‏فرماید: «با گرسنگی و تشنگی خویش در روزه رمضان به یاد گرسنگی و تشنگی روز قیامت باشید.»(7) کسی که روزه می‏گیرد و تمامی روز را با وجود اینکه به انواع خوردنی‏ها و آشامیدنی‏ها دسترسی دارد، در عین حال امساک می‏کند، جز اخلاص به پیشگاه حق تعالی غرضی دیگر ندارد و کسی که به پیشگاه خداوند متعال اخلاص ورزد، مورد قبول درگاه خدا می‏شود. آثار بهداشتی و درمانی روزه روزه، افزون بر فوائد تربیتی و اجتماعی فوائد بهداشتی نیز دارد. روزه تمام دستگاه‏های بدن را از خستگی مدام رها می‏سازد، عمر را طولانی می‏کند، به جسم نشاط تازه‏ای می‏بخشد و آدمی را از کسالت و سستی در می‏آورد، از بیماری و دردها آزاد می‏سازد و چاقی زیاد را از بین می‏برد. روزه سبب می‏شود که ذخایر مخصوص گلیکوژن یا چربی بدن از نقاط مختلف برداشته شوند و به مصرف سوخت و ساز داخلی برسند و مسلم است که بدن در حال روزه ابتدا چربی‏های زیر جلدی را به مصرف رسانده و به تدریج نوبت به چربی‏های احشا می‏رسد. دکتر «الکسیس کارل» در کتاب «انسان، موجود ناشناخته» می‏نویسد: «با روزه‏داری، قند خون در کبد می‏ریزد و چربی‏هایی که در زیر پوست ذخیره شده‏اند و پروتئین‏های عضلات و غدد و سلول‏های کبدی آزاد می‏شوند و به مصرف تغذیه می‏رسند.» وی می‏گوید: «لزوم روزه‏داری در تمام ادیان تأکید شده است. در روزه، ابتدا گرسنگی و گاهی نوعی تحریک عصبی و بعد ضعفی احساس می‏شود، ولی در عین حال، کیفیات پوشیده‏ای که اهمیت زیادی دارند، به فعالیت می‏افتند و بالأخره تمام اعضا، مواد خاص خود را برای نگهداری و تعادل محیط داخلی و قلب، قربانی می‏کنند و به این ترتیب روزه تمام بافت‏های بدنی را می‏شوید (خانه تکانی می‏کند) و آنها را تازه می‏کند.» دکتر «ژان فرموزان» روش معالجه با روزه را، به شست و شوی اعضای بدن تعبیر می‏کند، که در آغاز روزه‏داری، زبان باردار است، عرق بدن زیاد است، دهان بدبو است و گاه آب از بینی راه می‏افتد، که همه

اینها علامت شروع شست‏وشوی کامل بدن است. پس از سه چهار روز بو برطرف می‏شود، اسیداوریک ادرار کاهش می‏یابد و شخص احساس سبکی و خوشی خارق‏العاده‏ای می‏کند. در این حال اعضا هم استراحتی کافی دارند. پیشوایان گرامی دین، در روایات و ادعیه اسلامی ماه رمضان را ماه مواسات نامیده‏اند. از نتایج بارز روزه برانگیختن حس همدردی نسبت به مستمندان و همنوعان تنگدست است، آنان که زندگی آسوده‏ای دارند و رنج فقر و طعم گرسنگی را نچشیده‏اند، ممکن است از حال مستمندان غافل بمانند و روزه وسیله‏ای است که آنان را از غفلت می‏رهاند و رنج مستمندان را به یاد آنان می‏آورد تا به دستگیری فقیران همت گمارند و به درد دل آنان برسند. دکتر «تومانیاس» درباره فوائد بهداشتی روزه‏داری می‏نویسد: «فایده بزرگ کم خوردن و پرهیز نمودن از غذاها در مدت کوتاه، آن است که چون معده در طول مدت یازده ماه مرتب پر از غذا بوده، در مدت یک ماه روزه‏داری مواد غذایی خود را دفع می‏کند و همین‏طور کبد که برای هضم غذا مجبور است دائما صفرای خود را مصرف کند، در مدت سی روز ترشحات صفراوی را صرف حل کردن باقیمانده غذای جمع‏شده خواهد کرد. دستگاه هاضمه در نتیجه کم خوردن غذا، اندکی فراغت حاصل نموده و رفع خستگی می‏نماید. روزه، یعنی کم خوردن و کم آشامیدن در مدت معینی از سال و این بهترین راه معالجه و حفظ تندرستی است، که طب قدیم و جدید را از این جهت متوجه خود ساخته است. به ویژه امراضی که بر دستگاه هاضمه، بخصوص کلیه و کبد عارض می‏شود و توسط دارو نمی‏تواند آنها را درمان کرد، روزه به خوبی معالجه می‏نماید. چنانچه بهترین دارو برای برطرف ساختن سوءهاضمه نیز روزه گرفتن است. بیماری مخصوص کبد نیز که موجب یرقان می‏گردد، بهترین طریق درمانش همانا روزه گرفتن است؛ زیرا ایجاد این امراض اغلب اوقات به واسطه خستگی کبد است که در هنگام زیادی عمل و فعالیت نمی‏تواند صفرا را از خود بگیرد.» دکتر «گوئل پا» فرانسوی می‏گوید: «چهار پنجم بیماری‏ها از تخمیر غذا در روده‏ها ناشی می‏شود که همه با روزه اصلاح می‏گردد.» دکتر «آلکسی سوفورین» می‏نویسد: «جسم به هنگام روزه به جای غذا از مواد باقیمانده در بدن استفاده کرده و آنها را مصرف می‏کند و بدین وسیله مواد کثیف و عفونی‏ای که در جسم است و ریشه و خمیره بیماری‏ها از آنهاست، از بین می‏رود، روزه سبب بهبودی همه بیماری‏ها است. بنابراین، شایسته است که جسم خود را به وسیله روزه، نظیف و پاکیزه کنید.» بیماری‏هایی را که این دانشمندان توانسته‏اند به وسیله روزه معالجه نمایند به قرار ذیل است: «نوراستنی، التهاب معده، التهاب حنجره، سفلیس، سل، درد چشم، زکام مزمن، درد سینه، نفخ و ورم ریه‏ها، بیماری‏های عصبی، لرزش اندام، استسقاء، فلج، کم‏خونی، اضطراب روحی، ضعف عمومی بدن، بیماری کبد، مالاریا و بالأخره تضعیف غده‏های سرطانی و ترک اعتیاد.» دکتر «کاریو» آمریکایی می‏نویسد: «هر شخص بیمار باید در سال مدتی از غذا پرهیز کند؛ زیرا مادامی که غذا به تن می‏رسد، میکروب‏ها در حال رشدند، ولی هنگامی که از غذا پرهیز شود، میکروب‏ها رو به ضعف می‏روند.» وی همچنین می‏افزاید: «روزه‏ای که اسلام واجب کرده است، بزرگترین ضامن سلامتی تن است.» روزه کمک شایانی به بهبود عوارض برخی بیماری‏ها است، نظیر: 1. هنگامی که نارسایی‏های معده و روده، بیمار را دچار دل دردهای شدید می‏کند. 2. زمانی که براثر پرخوری و کم حرکتی، وزن بدن زیاد می‏شود. 3. در بیماران مبتلا به فشارخون. 4. در بیماری قند. از مطالب یادشده درباره فایده بهداشتی درمانی روزه درمی‏یابیم که امروزه در علم پزشکی به اثبات رسیده که عامل بسیاری از بیماری‏ها زیاده‏روی در خوردن و آشامیدن و عدم رعایت بهداشت تغذیه است. پیام‏آور بزرگ اسلام، پیامبر اکرم(ص) قرن‏ها پیش، این مطلب را در کلامی ژرف چنین فرمود: معده، خانه تمام دردهاست و پرهیز و امساک بالاترین داروهاست. همچنین ایشان فرموده‏اند: «روزه بگیرید تا سالم بمانید.»(8) و نیز در روایات بسیاری پیشوایان گرامی اسلام فرموده‏اند: «معده آدمی خانه بیماری‏های اوست و پرهیز از غذا درمان آن است.» با روزه و امساک می‏توان بیماری‏ها را بهبود بخشید و معالجه کرد. البته در صورتی که با اعتدال و به دور از هرگونه زیاده‏روی باشد و در هنگام سحر و افطار در خوردن و آشامیدن افراط نشود. متأسفانه برخی افراد شکم‏پرست که از روزه گرفتن دوری می‏کنند، با استدلال‏های نادرست به دنبال مضر دانستن روزه هستند. آنها معتقدند که: «روزه موجب زخم معده می‏شود.» که البته این باور اشتباهی است زیرا روزه باعث استراحت معده است و در حال روزه اسید معده به جای غذا به وسیله صفرا خنثی می‏شود و هیچ گونه زخمی ایجاد نمی‏گردد. آثار عرفانی الهی روزه در حدیث قدسی آمده: که خدای تعالی فرمود: از میان اعمال و عبادات فرزندان آدم، فقط «روزه» برای من است و من پاداش روزه‏ام.(9) این روایت را شیعه و سنی ال

بته با اندکی اختلاف نقل کرده‏اند و وجه اینکه روزه برای خدای متعال است، این است که تنها عبادتی است که از امور عدمی تشکیل می‏شود، به خلاف عبادات دیگر، از قبیل نماز، و حج و امثال آن، که از امور وجودی ترکیب می‏یابد، و یا حداقل امور وجودی هم در آنها دخالت دارند، و روشن است که فعل وجودی نمی‏تواند محض و خالص در اظهار عبودیت عبد و ربوبیت خدای متعال باشد؛ زیرا خالی از نقایص مادی و آفت محدودیت و اثبات انانیت نیست، و ممکن است در انجام آن قصد غیرخدا؛ (ریا) نیز به میان آید، و سهمی از آن را برای غیر خدا انجام دهد، چنان که در موارد ریا و سمعه و سجده برای غیر خدا این آفات مشاهده می‏شود، به خلاف عملی که همه آن نفی است، یعنی روزه که عبارت است از نخوردن، ننوشیدن، و ترک بسیاری از مشتهیات دیگر که صاحبش خود را بالاتر از اسارت در برابر مادیات می‏بیند، و با خویشتن‏داری خود را از لوث شهوات نفس پاک نگه می‏دارد، و این امور عدمی چیزی نیست که غیرخدا هم سهمی از آن داشته باشد؛ زیرا امری است تنها میان بنده و پروردگارش (پنهان از چشم دیگران است) و طبعا کسی جز خدا از آن باخبر نمی‏شود. و اینکه فرمود: «و انا اجزی به» اگر واژه «اجزی به» را به صیغه معلوم بخوانیم، یعنی من جزای آن را می‏دهم، آن وقت دلالت می‏کند بر اینکه در دادن اجر به بنده، کسی میان او و خدا فاصله و واسطه نمی‏شود، همان‏طور که بنده هم در بندگی و عبادت خدا به وسیله روزه کسی را دخیل قرار نداد، و نگذاشت کسی از روزه‏داریش باخبر شود، چنان که درباره صدقه آمده است: صدقه را تنها خدا می‏گیرد، و بین صدقه‏دهنده و خدا کسی واسطه نیست، و در قرآن کریم نیز آمده: «و یاخذ الصدقات؛ و فقط خداوند می‏گیرد صدقات را.»(10) روزه، افزون بر فوائد تربیتی و اجتماعی فوائد بهداشتی نیز دارد. روزه تمام دستگاه‏های بدن را از خستگی مدام رها می‏سازد، عمر را طولانی می‏کند، به جسم نشاط تازه‏ای می‏بخشد و آدمی را از کسالت و سستی در می‏آورد، از بیماری و دردها آزاد می‏سازد و چاقی زیاد را از بین می‏برد. و اما اگر «اُجزی به» را به صیغه مجهول بخوانیم، معنایش این می‏شود: خود من (خدا) جزای روزه قرار می‏گیرم. علامه طباطبایی(ره) درباره این حدیث می‏نویسد: در این صورت کنایه از نزدیکی روزه‏دار به خدای تعالی است. بر سالکان حق اهل تحقیق پوشیده نیست که این حدیث شریف دارای معنای بلندی است که سزاوار بود دانشمند بزرگواری چون علامه طباطبایی درباره آن سخن می‏گفت. ولی به هر حال درک معنای این حدیث بسیار مشکل است؛ زیرا تساوی میان کالا و بهای آن از بدیهیات عقلایی است و درباره پاداش اعمال بندگان، هرچه خداوند عطا فرماید، تفضل است و کسی از او حق مطالبه ندارد. از این رو، معقول است حق تعالی، عدل جان انسان را، فردوس برین، قرار دهد، آنگونه که فرموده است: «خداوند از مؤمنان جان‏ها و اموال‏شان را خریداری می‏کند که (در برابرش) بهشت برای آنان باشد ...» یا درباره روزه‏داران آمده است، که باب مخصوصی در بهشت دارند، «ان للجنه بابا یدعی الریان لایدخل منه الا الصائمون». به هر حال معنای اینکه خداوند متعال پاداش روزه‏دار است، «من پاداش روزه‏ام این است که من خود را به روزه‏دار می‏دهم؛ خودم را به او می‏دهم، یعنی او را خدایی می‏کنم و این، همان است که در روایت آمده است که اخلاق‏تان را خدایی کنید. (تخلقوا باخلاق‏اللّه‏) یعنی انسان «خداگونه» شود. چنانکه در حدیث قدسی آمده است: «... وقتی که بنده‏ام در اثر عبادت و کارهای شایسته به من نزدیک شود، او را دوست خواهم داشت و در نتیجه آن، من چشم او می‏شوم که به توسط من می‏بیند و زبان و دست او هستم، به طوری که او به توسط من می‏گوید و می‏گیرد.» شایان ذکر است که روزه‏ای این پاداش را دارد که تمام اعضا و بدن و قلب آدمی صائم (روزه‏دار) باشد. در این صورت شخص به گونه‏ای از مادیات فاصله می‏گیرد و با عالم عقل که نزدیکترین موجود به خداست نزدیک می‏شود، تا جایی که فانی در اراده خدا می‏گردد و به مبدأ مطلق اتصال می‏یابد و به مقام صائمین واقعی (خواص الخواص) می‏رسد. امیرمؤمنان علی(ع) نیز به همین مرتبه اشاره می‏فرماید: «صیام القلب عن الفکر فی الاثام افضل من صیام البطن عن الطعام؛ روزه دل از اندیشه گناهان برتر از روزه شکم ازخوردن و آشامیدن است.»(11) و البته این بدان معنا نیست که ظاهر روزه و امساک از خوردن و آشامیدن را رها کنیم بلکه لازم است به آن اکتفا ننماییم و همراه با آن بکوشیم که به نتایج معنوی روزه نیز برسیم.

کیفیت خواندن نماز شب نماز شب 11 رکعت است که ابتدا 8 رکعت نماز به صورت نماز دو رکعتی مانند نماز صبح ولی به نیت نماز شب خوانده می‌شود. بعد دو رکعت به نیت نماز شفع‌، سپس یک رکعت نماز به نیت وتر خوانده می‌شود. کیفیت نماز های دو رکعتی نیت: دو رکعت نماز شب می خوانم قربه الی الله در رکعت اول: یک بار سوره حمد+یک بار سوره قل هو الله احد+رکوع + سجده در رکعت دوم: یک بار سوره حمد+یک بار سوره قل هو الله احد+قنوت +رکوع + سجده + تشهد + سلام نماز فوق را چهار بار با همان نیت بخوانید که جمعا هشت رکعت می شود کیفت نماز شفع نیت:دو رکعت نماز شفع می خوانم قربه الی الله در رکعت اول:یک بار سوره حمد + یک بار سوره قل هو الله + یک بار سوره قل اعوذ برب الناس+ رکوع + سجده در رکعت دوم:یک بار سوره حمد + یک بار سوره قل هو الله + یک بار سوره قل اعوذ برب الفلق + قنوت + رکوع + سجده + تشهد +سلام کیفت نماز وتر نیت: یک رکعت نماز وتر می خوانم قربه الی الله در رکعت اول:یک بار سوره حمد + سه بار سوره قل هو الله + یک بار سوره قل اعوذ برب الفلق+ یک بار سوره قل اعوذ برب الناس در قنوت:خواندن کامل قنوت در حالی که دست ها به حالت قنوت است در حق چهل مؤمن دعا می‌کند مثلاً می‌گوید اللهم اغفر لفلان (خدایا بخشش فلانی را) به جای گفتن "فلان‌" نام شخصی که می‌خواهد برایش دعا کند را می‌گویدیا به صورت کلی 40 بار می گویی اللهم اغفر للمؤمنین و المؤمنات‌ (خدایا ببخش مردان مومن و زنان مومن را) سپس هفتاد مرتبه می‌گوییم‌: استغفر الله ربی و اتوب الیه ( آمرش می طلبم از خدایی که پرودگارم است و بسویش باز می گردم) بعد هفت مرتبه می‌گوییم‌: هذا مقام العائذ بک من النار(این است مقام کسی که از آتش قیامت به تو پناه می برم) سپس سیصد مرتبه می‌گوییم‌: العفو (ببخش) و بعد از آن می‌گوییم‌: رب‌ّ اغفرلی و ارحمنی و تب علی‌ّ انک انت التواب الغفور الرحیم‌ (پروردگارا ببخش و به من رحم کن و توبه من را بپذیر،به راستی که تو،بخشنده و مهربانی) بعد به رکوع و سپس به سجده رفته و تشهد و سلام می‌دهیم البته دعاها و ذکرهای مستحبی فراوانی در میان اذکار نماز شب و رکعات آن وجود دارد که مستحب است‌.(برای آگاهی بیشتر ر.ک‌: مفاتیح الجنان‌، مرحوم شیخ عباس قمی‌، ص 217 ـ 244، حاشیه مفاتیح‌، انتشارات مطبوعات دینی‌، قم‌.) ى را كه بر او واجب نكرده‏ام، قضا مى‏كند! (و در حديث ديگرى افزوده شده كه: شما را شاهد مى‏ گيرم كه او را آمرزيدم). 21) در روايت صحيح از عبدالرحمن بن ابى نجران از آن حضرت عليه السلام نقل شده كه مى‌گويد: «درباره نماز شب هنگام در سفر، ميان كجاوه پرسيدم، فرمود: هرگاه روبه قبله نبودى به سوى قبله برگرد، سپس تكبير بگو و نماز بخوان به هر جا كه شترت تو را برد مانعى ندارد». در روايت صحيح از معاوية بن عمار از آن حضرت نقل شده است كه فرمود: «باكى نيست كه در سفر انسان نماز را در حال رفتن بخواند و اشكالى ندارد اگر نماز شبش را كه از او فوت شده، روز در حال رفتن رو به قبله كند و همان طور كه راه مى‌رود قضايش را بخواند. و هرگاه خواست ركوع برود، رو به قبله كند و ركوع و سجود را انجام دهد سپس راه برود. 22) قضاي نماز شب را نيز فضيلت بسيار است، چنانكه از امام صادق (ع) روايت است كه شخصي به آن حضرت عرض كرد: فدايت شوم چه بسا اتّفاق مي‌افتد كه يك، دو، يا سه ماه نماز شب از من فوت مي‌شود و من آن را به روز قضا مي‌كنم. آيا اين كار جايز است؟ فرمودند: به خدا قسم اين كار مايه روشني چشم تو است. و آن جمله را سه بار تكرار كرد. رسول خدا (ص) فرمودند: خداي تعالي به بنده‌اي كه قضاي نماز شب را بجاي مي‌آورد مباهات مي‌كند و مي‌فرمايد: اي فرشتگان، اين بنده چيزي را كه به او واجب نكرده‌ام قضا مي‌كند. گواه باشيد كه من او را آمرزيدم. در روايت صحيح از حماد بن عثمان از امام كاظم (ع) نقل شده است كه درباره مردى كه نماز نافله مى‌خواند در حالى كه روى مركبش بين شهرها حركت مى‌كند، سؤ ال شد. فرمود: اشكالى ندارد). در روايت صحيح از عبدالرحمن بن حجاج از آن حضرت نقل است كه مى‌گويد: «درباره نماز نافله در وطن، بر پشت مركب پرسيدم؛ هرگاه پگاه از كوفه خارج شدم و يا در شهر كوفه شتابان در پى كار بودم (چه كنم؟) فرمود: اگر شتابزده بودى و نتوانستى از مركب پياده شوى و مى‌ترسى كه اگر سواره نماز را نخوانى فوت شود، سواره بخوان، اگر نه نماز خواندنت روى زمين نزد من پسنديده‌تر است». در روايت صحيح از عبدالرحمن بن ابى عبداللّه به نقل از امام صادق عليه السلام آمده است كه مى‌فرمايد: «روى مركب كسى حق ندارد نماز واجب را بخواند مگر مريض كه مى‌بايد رو به قبله باشد و به قرائت (فاتحة الكتاب) اكتفا كند و در نماز واجب بر هر چه ممكن باشد صورتش را بنهد و در نماز نافله اشاره مخصوصى بكند».

در روايت صحيح از جميل به دراج از آن حضرت نقل شده كه مى‌گويد: شنيدم كه مى‌فرمود: «رسول خدا صلى اللّه عليه و اله نماز واجب را در يك روز گل آلود و بارانى در كجاوه خواند». 23) اگر مشغول نماز شب بود و صبح طلوع کرد، اگر چهار رکعت از نماز شب را خوانده است و بعد صبح شد، بقيه نماز شب را به طور مخفف و بدون مستحباب مي‌خواند و اگر هنوز چهار رکعت از نماز شب نخوانده بعد صبح شد، همان دو رکعتی را که شروع کرده تمام مي‌کند و پس از آن دو رکعت نافله صبح را مي‌خواند و سپس دو رکعت نماز صبح واجب را مي‌خواند و پس از آن، باقيمانده نماز شب را قضا مي‌کند. اگر اصلا به نماز شب شروع نکرده و بعد صبح طلوع کرده باشد دو رکعت نماز نافله صبح را اول مي‌خواند و پس از آن نماز صبح را و پس از آن قضای نماز شب را بجا مي‌آورد. تذکر: اگر نماز شب را در بين الطلوعين (يعنی بعد از اذان صبح و پيش طلوع آفتاب) مي‌خواند، بهتر است که نيت ادا يا قضا نکند، بلکه به نيت (ما فی الذمه) بخواند. توضيح اينکه: (ما فی الذمه) به آن معنی است که نيت کند نماز شب مي‌خوانم (قربه الی الله) خواه ادا باشد خواه قضا، هر چه خدا و رسولش فرموده‌اند. 24) در مواردى كه تقديم نماز شب جايز است سزاوار است كه نيّت اداء نكند بلكه به نيّت (تعجيل) و جلو انداختن بخواند. 25) شخصي به امام صادق (ع) عرض كرد: فدايت شوم؛ من گاهى به خواندن نماز شب موفّق نمى‌شوم، آيا اجازه مى‌فرمائيد پس از خواندن نماز صبح پيش از آنكه آفتاب طلوع كند قضاى نماز شب را بخوانم؟ فرمود: آرى؛ امّا اهل خانه‌ات را از اين كار با خبر مكن زيرا آنان هم از تو ياد مى‌گيرند و اين كار را سنّت قرار مى‌دهند. 26) قضاى نماز شب را بر تقديم آن يعنى پيش از نيمه شب خواندن رجحان دارد. بنابر اين اگر مى‌داند كه قضاى نماز شب از او فوت نخواهد شد قضا اولويت دارد. 27) اگر وقت براى اداى نماز شب تنگ نباشد ولى انسان مى‌خواهد نماز وَتر را بخواند بايد آن را (رجائا) بخواند. 28) نماز وتر يك ركعت است، و كافى است در قنوت سه بار تسبيح گفتن. 29) مستحب است سوره‏هاى بزرگ، در ركعت اول و سوره‏هاى كوتاه را در ركعت دوم بخواند و در نماز (شفع) و (وتر) سوره‏هاى فلق، ناس و توحيد، قرائت كند و يا اينكه، در همهٴ آنها سورهٴ (قل هوالله احد) بخواند. 30) در نماز شَفع و وَتر بهتر است بعد از حمد سوره توحيد را بخواند تا ثواب يك ختم قرآن را ببرد. نماز شب در قرآن با اينكه آيات متعددى در اهميت نافله شب در قرآن كريم آمده است اما جهت توضيحاتي اختصار به دو آيه اكتفا مى كنیم . آيه اول : و من الليل فتهجد به نافلة لك عسى ان يبعثك ربك مقاما محمودا (سوره اسرى آيه 79) آيه دوم : ان ربك يعلم انك تقوم ادنى من ثلثى الليل و نصفه و ثلثه و طائفة من الذين معك و الله يقدر الليل و النهار… (سوره مزمل آيه 20) در آيه اول خداوند ((مقام محمود)) كه تفسير به مقام شفاعت شده محصول نافله شب پيامبر مى شمارد و آينده اى اين چنين با ارزش ‍ را براى نافله شب بيان مى كند. مى فرمايد: مقدارى از شب را به بيدارى بگذران در حالى كه به نافله پرداخته اى اميد است پروردگارت به تو مقام محمود عنايت كند. در آيه دوم : نافله شب را بر پيامبر صلى الله عليه و آله واجب مى كند مى فرمايد: يا ايها المزمل قم الليل الا قليلا. اى گليم به خود پيچيده ! شب را به پاخيز مگر مقدار كمى . قطب راوندى در فقه القرآن معتقد است كه اين آيه وجوب نماز شب را بر پيامبر مسلم مى كند. كه امام صادق عليه السلام به اين وجوب تصريح دارد عمار ساباطى گفت ما در منى خدمت امام صادق عليه السلام نشسته بوديم يك نفر از حاضران پرسيد شما درباره نافله چه مى فرماييد؟ فرمود: واجب است (از شنيدن اين جواب هم ما و هم سوال كننده تعجب كرديم ) امام كه متوجه وحشت و تعجب ما بود فرمود منظورم نماز شب است كه بر پيامبر صلى الله عليه و آله واجب است خداوند در اين آيه مى فرمايد: و من الليل فتهجد به نافلة لك بعضى از علما مى گويند از باب تائسى به پيامبر صلى الله عليه و آله بر مومنين نيز واجب بوده ولى آيه سوره اسرى ((نافله لك )) كه خطاب به شخص پيامبر مى نمايد مومنين را از حكم وجوب خارج مى كند. بالاخره از آيات قبل مخصوصا آيه سوره مزمل استفاده مى شود كه گروهى از مومنين به شب زنده دارى اهتمام داشته اند كه مى فرمايد: ان ربك يعلم انك تقوم ادنى من ثلثى الليل و نصفه و ثلثه و طائفه من الذين معك . پروردگارت مى داند تو و گروهى از كسانى كه با تو هستند نزديك دو ثلث از شب يا نصف و يا ثلث شب را به پا مى خيزند.

گرچه ما از جهت تشويق ، پيوسته رفتار و كردار پاك مردان صدر اسلام را به عنوان الگو ياد مى كنيم ، اما بالاخره در اين ميان ما خود چه كرده ايم و چه بايد بكنيم . نماز شب بسيار با اهميت و كارساز است ، غفلت از آن همراه با يك محروميت غير قابل جبران خواهد بود: غوغاى زندگى روزانه از جهات مختلف انسان را به خود جلب مى كند و فكر آدمى را به واديهاى گوناگون مى كشاند كه جمعيت خاطر حضور قلب كامل در آن بسيار مشكل است اما در دل شب به هنگام سحر و فرو نشستن غوغاى زندگى مادى و آرامش روح و جسم انسان در پرتو مقدارى خواب ، حالت توجه و نشاط خاصى به انسان دست مى دهد كه بى نظير است . آرى در اين محيط آرام دور از هرگونه ريا و تظاهر و خودنمايى تواءم با حضور قلب حالت توجهى به انسان دست مى دهد كه فوق العاده روح پرور و تكامل آفرين است . به همين دليل دوستان خدا هميشه از عبادتهاى آخر شب براى تصفيه روح و حيات قلب و تقويت اراده و تكميل اخلاص نيرو مى گرفته اند در آغاز اسلام نيز پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله با استفاده از همين برنامه روحانى مسلمانان را پرورش داد و شخصيت آنها را آنقدر بالا برد كه گويى آن انسان سابق نيستند، از آنها انسان تازه اى آفريد. مصمم ، شجاع ، با ايمان ، پاك ، با اخلاص و شايد مقام محمود كه در آيات قبلى به عنوان نتيجه نافله شب آمده است اشاره به همين حقيقت باشد اين عبادت تاءثير فوق العاده اى در صفاى روح و تهذيب نفس و تربيت معنوى انسان و پاكى قلب و بيدارى دل و تقويت ايمان و اراده و تحكيم پايه هاى تقوى در دل و جان دارد كه حتى با يك مرتبه آزمايش انسان آثار آن را به روشنى در خود احساس مى كند.(بحارالانوار ج 87 ص 152.) با اينكه نماز شب از نمازهاى مستحبى است ولى كرارا در قرآن مجيد به آن اشاره شده ، اين نشانه اهميت فوق العاده آن است تا اينجا كه قرآن آن را وسيله وصول به مقام محمود و مايه روشنى چشم شمرده است . در روايات اسلامى نيز فوق العاده روى اين نوع راز و نياز شبانه و بيدارى در سحر گاهان تكيه شده است . 1) وقت خواندن نماز شب، بعد از نصفه شب (ساعت 12 نيمه شب) تا طلوع صبح صادق و هر چه به سحر نزديك اذان صبح (نماز صبح) نزديكتر باشد، بهتر است. 2) (افضل) بهتر است كه نماز شب به هنگام سحر خوانده شود و هنگام سحر و شب از ديدگاه شرع عبارت است از يك سوم آخر شب و هر قدر به صبح نزديكتر باشد بهتر است و فوايد آن بيشتر خواهد بود. 3) وقت نماز شب؛ نماز شب را در هر موقع شب می توان خواند، ولي بهتر است که در نزديکی اذان صبح خوانده شود. وقت نماز شب از نيمه شب تا فجر صادق است و هنگام سحر از ساير مواقع بهتر است

سؤال5 : کسی فراموش کند که روزه قضا دارد و روزه مستحبی بگیردآيا روزه اش باطل است؟ الف) قبل از ظهر یادش بیاید : روزه مستحبی او به هم می خورد و می تواند نیت روزه قضا بنمايد. ب) بعد از ظهر یادش بیاید : مشهور : روزه مستحبی او باطل است. و نمی تواند نیت روزه قضا بنمايد. آیت الله سیستانی : بنابراحتیاط باطل است و نمی تواند نیت خود را به روزه واجب برگرداند. ج) بعد از مغرب یادش بیاید : آیات عظام امام ، خوئی ، سیستانی ، فاضل ، تبریزی ، نوری : روزه اش صحیح است. آیت الله مکارم : دلیلی بر صحت روزه اش نداریم . آیت الله صافی : معلوم نیست روزه اش صحیح باشد. (توضیح المسائل مراجع مسأله 1563)

سؤال 4 : اگر کسی احتمال می دهد روزه قضا دارد آیا می تواند روزه مستحبی بگیرد؟ آیات عظام سیستانی ، مکارم : بله . (استفتائات آیت الله مکارم ج1 س 289)

سؤال3 : کسی که روزه قضا دارد آيا می تواند روزه مستحبی بگیرد؟ خير نمي تواند. (توضیح المسائل مراجع مسأله 1563)

سؤال : روزه چيست و برچند قسم است؟ روزه يعني شخص تصميم داشته باشد براي انجام فرمان خداوند از اذان صبح تا مغرب كاري كه روزه را باطل مي كند انجام ندهد و چهار قسم می‌باشد: الف. روزه واجب ب.روزه مستحب ج.روزه حرام د.روزه مکروه امّا روزه‌های واجب دارای اقسامی می‌باشد که از جمله آنها موارد ذیل می‌باشد: 1) روزه ماه مبارک رمضان 2) روزه قضا 3) روزه کفّاره. 4) روزه‌ای که به واسطه نذر یا عهد یا قسم واجب شده است. 5) روزه‌ای که به واسطه اجاره یا شرط ضمن عقد واجب شده است. 6) روزه عوض از قربانی حج تمتّع . 7) روزه روز سوم ایّام اعتکاف. 8) روزه هاي فوت شده پدر نسبت به پسر بزرگتر. (عروه الوثقي ابتداء كتاب صوم)

سؤال1 : نیّت روزه چگونه بايد باشد؟ لازم نيست شخص نیّت را از قلب خود بگذراند و يا بر زبان جاري كند بلکه همین قدر که بنا داشته باشد برای انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب کاری که روزه را باطل می کند انجام ندهد کافی است. (توضيح المسائل مراجع مسأله 1550و1551)

«روزه» در لغت عبارت است از امساک، خوددارى و ترک ؛ بنابراین هر کس از چیزى امساک و خوددارى ورزد، از آن چیز روزه گرفته است. چنان که قرآن کریم از قول حضرت مریم (علیها السلام) نقل مى کند که فرمود: «إِنِّي نَذَرْتُ لِلرَّحْمَنِ صَوْمًا فَلَنْ أُكَلِّمَ الْيَوْمَ إِنْسِيًّا؛ براى خداى رحمان روزه نذر کرده ام و امروز با هیچ بشرى سخن نمى گویم» (سوره مریم آیه۲۶) و در شرع، روزه آن است که انسان براى انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب از چیزهایى که روزه را باطل مى کند، خوددارى نماید.

سؤال2: آيا شخص روزه دار مي تواند در بين روز نيت روزه اش را عوض كند مثلاً از استيجاري به قضاء خودش يا از قضاء به كفاره ويا موارد ديگر عدول كند؟ آيات عظام امام، مكارم : عدول از يك روزه به روزه ديگر مطلقا صحيح نيست. (بله مي تواند ابتداء نيت را قطع كند و بگويد هيچ نوع روزه اي نيستم،سپس روزه ديگر را اگر وقتش باقي است نيت كند) آيات عظام خويي، وحيد : عدول از يك روزه به روزه ديگر صحيح است به شرط آنكه وقت آن روزه ديگر باقي باشد. (عروه الوثقی فصل فی النيه مسأله24 و منهاج الصالحين مسأله 981)

10- برترين روزه : قال أميرالمؤمنين (عليه السلام) : صوم القلب خير من صيام اللسان و صوم اللسان خير من صيام البطن. امام علي (عليه السلام) فرمودند: روزه قلب بهتر از روزه زبان است و روزه زبان بهتر از روزه شكم است. (غرر الحكم ج1 ص417 ح 80)

برخی از آثار و فوائد روزه ۱. استقامت بدن ۲. اعتدال مزاج ۳. نزدیکی به خداوند عزوجل ۴. بی نیاز شدن از طب ۵. حکمت آمیز شدن بیان ۶. تقویت و سلامت قلب ۷. درمان قساوت قلب ۸. کاهش شهوت ۹. غذای روح ۱۰. پیشگیری از تمام بیماری ها ۱۱. افزایش عزت نفس ۱۲. استمراء غذا (جذب مواد غذایی در بدن) ۱۳. تقویت معده ۱۴. تیزهوشی و تقویت عقل ۱۵. تقویت حافظه ۱۶. سبکی و راحتی بدن ۱۷. ضعیف شدن شیطان ۱۸. افزایش رزق ۱۹. آسانی روز قیامت ۲۰. درمان وسواس ۲۱. نورانی شدن قلب ۲۲. صاف شدن طبع ۲۳. پاک شدن روح ۲۴. تقویت ذهن ۲۵. سلامت دین و ایمان ۲۶. دوری از گناه ۲۷. پیشگیری از لک و پیس ۲۸. پیشگیری از تمام بیماری های پوستی ۲۹. حضور قلب بیشتر در نماز ۳۰. تازگی و شاداب شدن رخسار ۳۱. پاک شدن قلب ( از بیماری های روحی مثل حسادت، تکبر، عجب، نفاق و...) ۳۲. نشاط در عبادت ۳۳. پاک شدن نفس ۳۴. خوش بو شدن بدن ۳۵. لذت از خوردن غذا ۳۶. روزه سپر بلا های دنیایی و اخروی ۳۷. ایمنی از عذاب اخروی ۳۸. تقویت اراده ۳۹. بهترین روش پاکسازی بدن از اخلاط زائد ۴۰. پاک شدن گناهان ۴۱. خواب روزه دار عبادت ۴۲. نفس کشیدنش تسبیح ۴۳. زکات بدن ۴۴. درمان افسردگی ۴۵. شادی آور ۴۶. شفای حدیث نفس(حرف زدن با خود) ۴۷. آسان شدن سکرات مرگ ۴۸. امان از آتش جهنم ۴۹. جذب نیروی ملائکه ۵۰. استجابت دعا

9- روزه واقعی : قال أميرالمؤمنين (عليه السلام) : الصيام اجتناب المحارم كما يمتنع الرجل من الطعام و الشراب. امام علي (عليه السلام) فرمودند: روزه پرهيز از حرامها است همچنانكه شخص از خوردني و نوشيدني پرهيز مي كند. (بحارالانوار ج 93 ص 249)

8- سودمندترین روزه : قال أميرالمؤمنين (عليه السلام) : صوم النفس عن لذات الدنيا انفع الصيام. أميرالمؤمنين علي (عليه السلام) فرمودند: روزه نفس از لذتهاي دنيوي سودمندترين روزه هاست. (غرر الحكم ج1 ص416 ح 64)

سؤال5 : کسی فراموش کند که روزه قضا دارد و روزه مستحبی بگیردآيا روزه اش باطل است؟ الف) قبل از ظهر یادش بیاید : روزه مستحبی او به هم می خورد و می تواند نیت روزه قضا بنمايد. ب) بعد از ظهر یادش بیاید : مشهور : روزه مستحبی او باطل است. و نمی تواند نیت روزه قضا بنمايد. آیت الله سیستانی : بنابراحتیاط باطل است و نمی تواند نیت خود را به روزه واجب برگرداند. ج) بعد از مغرب یادش بیاید : آیات عظام امام ، خوئی ، سیستانی ، فاضل ، تبریزی ، نوری : روزه اش صحیح است. آیت الله مکارم : دلیلی بر صحت روزه اش نداریم . آیت الله صافی : معلوم نیست روزه اش صحیح باشد. (توضیح المسائل مراجع مسأله 1563)