757) 🌺 وَ سَواءٌ عَلَيْهِمْ أَ أَنْذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنْذِرْهُمْ لا يُؤْمِنُونَ 🌺
💐 ترجمه
و یکسان است بر آنان، چه انذارشان بدهی یا ندهی، ایمان نمیآورند.
سوره یس (36) آیه10
1397/3/6
11 رمضان 1439
@yekaye
🔹سَواءٌ
قبلا بیان شد که ماده «سوی» در اصل دلالت بر استقامت و اعتدال بین دو چیز میکند.
از این ماده، مشتقات متعددی در قرآن کریم به کار رفته است.
▪️دو کلمه «مساوی» و «متساوی» معروف است (به معنای برابری و هماندازه بودن)؛ که در قرآن به صورت فعل (ساوی، کهف/۹۶) و نیز به صورت مصدر (سواء، آلعمران/۶۴) به کار رفته است؛
▪️کلمه «استوی» نیز در قرآن زیاد به کار رفته، که در حالت عادی در همان معنای برابری است «لا يَسْتَوُونَ عِنْدَ اللَّهِ» (التوبة/ ۱۹)، اما وقتی با حرف «علی» متعدی شود به معنای استیلاء، تسلط و اشراف پیدا کردن است مانند «الرحمن علی العرش استوی» (طه/۵) (که گفته شده استفاده کلمه «استوی» در معنای «استیلاء»، بدین جهت است که نسبت همه آنچه تحت سیطره اوست، با او یکسان است).
▪️کلمه «تسویه» نیز به معنای برابر و یکسان قرار دادن اجزای یک شیء و درواقع، طراحی حکیمانه و نظاممند و متعادل یک مخلوق است.
🔖جلسه 134 http://yekaye.ir/ash-shams-091-07/
@yekaye
🔹 أَ أَنْذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنْذِرْهُمْ
همزه ابتدای این جمله را «همزه تسویه» گویند [که یکی از اقسام همزه استفهام است] و تسویه [= مساوی قلمداد کردن] با دو حرف «أ» و «أم» انجام میشود که روی هم شبیه حرف «أیّ» [کدامیک] عمل میکنند و اگرچه در فارسی ما تعبیر «این یا آن» را به کار میبریم اما در اینجا به جای «أم» نمیتواند حرف «أو» را گذاشت.
📚(مجمع البيان، ج1، ص127)
🔹درباره معنای کلمه «انذار» و ماده «نذر» نیز در آیه 6 همین سوره توضیحاتی گذشت:
🔖جلسه 753 http://yekaye.ir/ya-seen-36-6/
📖اختلاف قرائت
در قرائت ابنمحیصن (از قراء اربعه عشر) و برخی قرائتهای غیرمشهور (مانند قرائت زهری) «أنذرتهم» (با یک همزه) آمده
که گفتهاند به لحاظ معنایی تفاوتی نمیکند و در این قرائت همزه استفهام برای تخفیف در کلام ساقط شده است.
📚 (مجمع البيان، ج8، ص648-649)
@yekaye
🔹لا يُؤْمِنُونَ
▪️عبارت «سَواءٌ» خبر مقدم
و
▪️ عبارت «أَ أَنْذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنْذِرْهُمْ» که به تاویل مصدر میرود (= انذرک و عدم انذارک) است مبتدای آن است؛
▪️ اما اینکه نقش نحوی جمله «لا يُؤْمِنُونَ» چیست چند حالت متصور است:
▫️جمله استینافیه باشد که مضمون جمله قبل را تاکید میکند؛
▫️جمله حالیه باشد برای تاکید مضمون جمله قبل؛
▫️بدل باشد از جمله قبل.
📚(إعراب القرآن و بيانه، ج8، ص179)
@yekaye
☀️1) در جلسه 755 شأن نزولی برای این آیات گذشت که ابوجهل و عدهای از قریش قصد اهانت به پیامبر را داشتند و موفق نشدند.
https://eitaa.com/yekaye/1085
شبیه آن مطلب در روایتی از امام باقر ع آمده است و در پایان آن اشاره شده است:
و فرمود «و یکسان است بر آنان، چه انذارشان بدهی یا ندهی، ایمان نمیآورند» و هیچیک از آن جماعت از بنیمخزوم ایمان نیاورد، و منظورش فرزند مغیره بود.
📚تفسير القمي، ج2، ص212
و قوله: سَواءٌ عَلَيْهِمْ أَ أَنْذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنْذِرْهُمْ لا يُؤْمِنُونَ فلم يؤمن من أولئك الرهط من بني مخزوم أحد يعني ابن المغيرة.
@yekaye
☀️ 2) ذیل آیه قبل حدیث2، روایتی از امام صادق ع گذشت.
https://eitaa.com/yekaye/1113
در ادامه آن روایت آمده است:
سپس فرمود: ای محمد! «و یکسان است بر آنان، چه انذارشان بدهی یا ندهی، ایمان نمیآورند» به خدا و به ولایت علی ع و کسانی که بعد از اویند ...
📚الكافي، ج1، ص432؛ تأويل الآيات الظاهرة، ص476
مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع ... ثُمَّ قَالَ يَا مُحَمَّدُ «وَ سَواءٌ عَلَيْهِمْ أَ أَنْذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنْذِرْهُمْ لا يُؤْمِنُونَ» بِاللَّهِ وَ بِوَلَايَةِ عَلِيٍّ وَ مَنْ بَعْدَهُ ...
✅ادامه روایت ذیل آیه بعد خواهد آمد، انشاءالله.
@yekaye
☀️3) ابن اذینه میگوید:
به امام صادق ع عرض کردم: فدایت شوم؛ درباره قضا و قدر چه میفرمایید؟
فرمود:
میگویم همانا خداوند تبارک و تعالی هنگامی که بندگان را در روز قیامت جمع میکند از آنان از آنچه با آنان عهد کرده سوال میکند اما از آنچه بر آنان مقدر کرده است [= در تحقق آن اختیاری نداشتهاند] سوال نمی کند.
📚التوحيد (للصدوق)، ص365؛ الإرشاد (المفید)، ج2، ص204
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِيدِ رَحِمَهُ اللَّهُ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ الصَّفَّارُ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مَعْبَدٍ عَنْ دُرُسْتَ عَنِ ابْنِ أُذَيْنَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ:
قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا تَقُولُ فِي الْقَضَاءِ وَ الْقَدَرِ؟
قَالَ أَقُولُ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى إِذَا جَمَعَ الْعِبَادَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ سَأَلَهُمْ عَمَّا عَهِدَ إِلَيْهِمْ وَ لَمْ يَسْأَلْهُمْ عَمَّا قَضَى عَلَيْهِم.
@yekaye