🔹 خَلا
▪️ماده «خلو» در اصل دلالت دارد بر عاری بودن چیزی از چیزی، و از این ماده، تعابیر «خالی بودن» و «خلوت» در زبان فارسی هم رایج است.
📚(معجم مقاييس اللغة، ج2، ص205)
▪️«خَلاء» به مکانی گفته میشود که هیچ پوششی از حیث ساختمان و ... نداشته باشد، و بدین ترتیب «خُلُوّ» هم در مورد زمان به کار میرود و هم در مورد مکان، اما چون در مورد زمانِ گذشته به کار میرود، تعبیر «خلا الزمان» به معنای «زمان گذشت و رفت» میباشد و این معنای «گذشتن و سپری شدن» برای این کلمه در قرآن کریم زیاد به کار رفته است:
وَ ما مُحَمَّدٌ إِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ، آل عمران/144؛
قدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِمُ الْمَثُلاتُ، رعد/6؛
تِلْكَ أُمَّةٌ قَدْ خَلَتْ بقرة/141؛
قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِكُمْ سُنَنٌ، آل عمران/137؛
إِلَّا خَلا فِيها نَذِيرٌ، فاطر/24؛
مَثَلُ الَّذِينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِكُمْ،بقرة/214؛
وَ إِذا خَلَوْا عَضُّوا عَلَيْكُمُ الْأَنامِلَ مِنَ الْغَيْظِ، آل عمران/119
📚 (مفردات ألفاظ القرآن، ص297)
▪️و بدین معنا گاه به صورت اسم فاعل در وصف زمانها (الایام خالیه و القرون الخالیه و ...) به کار میرود چنانکه (كُلُوا وَ اشْرَبُوا هَنيئاً بِما أَسْلَفْتُمْ فِي الْأَيَّامِ الْخالِيَةِ؛ حاقة/24) به معنای روزهای سپری شده است
📚(معجم مقاييس اللغة، ج2، ص204)
▪️تعبیر «خلا الی فلان» به معنای آن است که در خلوت به هم رسیدند (وَ إِذا خَلَوْا إِلى شَياطِينِهِمْ، بقرة/14؛ خَلا بَعْضُهُمْ إِلى بَعْض، بقره/76)
📚(مفردات ألفاظ القرآن، ص298)
▪️این ماده وقتی به باب تفعیل میرود و مثلا گفته میشود «خَلَّيْتُ فلانا» یعنی او را در خلوت رها کردم؛ و به همین مناسبت به هر رها کردنی «تخلیه» گفته میشود؛ مثلا «فَخَلُّوا سَبِيلَهُمْ» (توبه/5)
📚(مفردات ألفاظ القرآن، ص298)
▪️برخی تذکر دادهاند که تمامی این معنای بیان شده، ناظر به ماده «خلو» است و این ماده با ماده «خلی» که برای کندن گیاهان به کار میرود و ماده «خلأ» که به معنای استقرار («خلأ فیه» یعنی همچنان در مکانش باقی ماند) است متفاوت است.
📚(التحقيق فى كلمات القرآن الكريم، ج3، ص137)
ماده «خلو» و مشتقاتش جمعا 28 بار در قرآن کریم به کار رفته است و اگر تمایز مادههای «خلی» و «خلأ» از «خلو» را بپذیریم، ظاهرا این دو ماده در قرآن کریم به کار نرفته است.
✅@Yekaye
☀️1) از امام جواد ع روایت شده که فرمود:
ای جماعت شیعه! با سوره «انا انزلناه» (سوره قدر) با مخالفانتان بحث کنید تا پیروز شوید، که به خداوند سوگند آن حجتی است بر خلایق بعد از رسول خدا ص و همانا آن ملکه دین شماست و غایت علم ما*
ای جماعت شیعه! با «حم، قسم به کتاب مبین، همانا ما آن را در شبی مبارک نازل کردیم، همانا ما انذاردهندگان بودیم» (دخان/1-3) با مخالفانتان بحث کنید که همانا این خاص والیان امر پس از رسول الله ص است.*
ای جماعت شیعیان: همانا خداوند تبارک و تعالی میفرماید «و هیچ امتی نیست جز اینکه در آن انذاردهندهای گذشت.»
گفته شد: یا اباجعفر! انذاردهندهاش حضرت محمد ص است!
فرمود: درست گفتی؛ اما آیا او که انذاردهنده بود از زمان بعثتش در تمام نقاط زمین زنده و حاضر بود؟
سوال کننده گفت: خیر.
فرمود: آیا کسی را او که بفرستد، انذاردهنده او نیست همان گونه که خود حضرت محمد ص را که خدا فرستاده بود انذاردهنده از جانب خدا بود؟
گفت: بله.
فرمود: پس به همین ترتیب، حضرت محمد ص از دنیا نرفت مگر اینکه انذاردهنده ای را برانگیخته بود.
گفت: اگر بگویم نه، باید اذعان کنم که رسول الله حق کسانی که در صلب مردان از امتش بودند را ضایع گردانیده است!
سپس گفت: آیا قرآن کفایتشان نمی کرد؟
فرمود: بله، به شرطی که مفسری برایش بیابند!
گفت: آیا پیامبر تفسیرش نکرد؟
فرمود: [کل] آن را برای یک نفر تفسیر کرد و برای امت شءن آن یک نفر را بازگو نمود و او علی بن ابیطالب است.
سوالکننده گفت: یا اباجعفر! این [نکته که فرمودید] مطلب خاصی است که عامه مردم تحملش نمیتوانند بکنند!
فرمود: خداوند ابا دارد از اینکه تا پیش از آنکه زمانی که قرار است دینش در آن ظاهر شود [یا: دینش بر همه غلبه کند] جز در سرّ و خفا پرستیده شود، همان گونه که رسول الله ص همراه با خدیجه [دینداریشان به دین اسلام را] مخفی می کردند تا اینکه دستور به آشکار کردن آمد.
گفت: آیا صاحب این دین را سزد که مخفی کند؟
فرمود: آیا علی بن ابیطالب روزی که همراه با رسول الله ص اسلام آورد تا زمانی که [پیامبر ص] امرش را اظهار فرمود مخفی نکرد؟
گفت: بله.
فرمود: امر ما نیز چنین است تا موعدش برسد.
*پینوشت:
حجت آوردن با سوره قدر به این است که سوال شود با توجه به اینکه فعل «تنزلُ الملائکه» مضارع است و هر سال در شب قدر فرشتگان نازل میشوند، وقتی پیامبر ص از دنیا رفت، بر چه کسی نازل میشوند؟!
📚الكافي، ج1، ص250
✅@Yekaye
👇متن حدیث👇
مُحَمَّدُ بْنُ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ جَمِيعاً عَنِ الْحَسَنِ بْنِ الْعَبَّاسِ بْنِ الْحَرِيشِ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ الثَّانِي ع قَالَ ...
وَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ: يَا مَعْشَرَ الشِّيعَةِ خَاصِمُوا بِسُورَةِ «إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ» تَفْلُجُوا فَوَ اللَّهِ إِنَّهَا لَحُجَّةُ اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى عَلَى الْخَلْقِ بَعْدَ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ إِنَّهَا لَسَيِّدَةُ دِينِكُمْ وَ إِنَّهَا لَغَايَةُ عِلْمِنَا
يَا مَعْشَرَ الشِّيعَةِ خَاصِمُوا بِ «حم وَ الْكِتابِ الْمُبِينِ إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِي لَيْلَةٍ مُبارَكَةٍ إِنَّا كُنَّا مُنْذِرِينَ» فَإِنَّهَا لِوُلَاةِ الْأَمْرِ خَاصَّةً بَعْدَ رَسُولِ اللَّهِ ص
يَا مَعْشَرَ الشِّيعَةِ يَقُولُ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى «وَ إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلَّا خَلا فِيها نَذِيرٌ»
قِيلَ يَا أَبَا جَعْفَرٍ نَذِيرُهَا مُحَمَّدٌ ص!
قَالَ صَدَقْتَ فَهَلْ كَانَ نَذِيرٌ وَ هُوَ حَيٌّ مِنَ الْبِعْثَةِ فِي أَقْطَارِ الْأَرْضِ؟
فَقَالَ السَّائِلُ لَا.
قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع أَ رَأَيْتَ بَعِيثَهُ أَ لَيْسَ نَذِيرَهُ كَمَا أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص فِي بِعْثَتِهِ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ نَذِيرٌ؟
فَقَالَ بَلَى.
قَالَ فَكَذَلِكَ لَمْ يَمُتْ مُحَمَّدٌ إِلَّا وَ لَهُ بَعِيثٌ نَذِيرٌ
قَالَ فَإِنْ قُلْتُ لَا فَقَدْ ضَيَّعَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ فِي أَصْلَابِ الرِّجَالِ مِنْ أُمَّتِهِ؛ قَالَ وَ مَا يَكْفِيهِمُ الْقُرْآنُ؟
قَالَ بَلَى إِنْ وَجَدُوا لَهُ مُفَسِّراً!
قَالَ وَ مَا فَسَّرَهُ رَسُولُ اللَّهِ ص؟
قَالَ بَلَى قَدْ فَسَّرَهُ لِرَجُلٍ وَاحِدٍ وَ فَسَّرَ لِلْأُمَّةِ شَأْنَ ذَلِكَ الرَّجُلِ وَ هُوَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ ع.
قَالَ السَّائِلُ يَا أَبَا جَعْفَرٍ كَانَ هَذَا أَمْرٌ خَاصٌّ لَا يَحْتَمِلُهُ الْعَامَّةُ!
قَالَ أَبَى اللَّهُ أَنْ يُعْبَدَ إِلَّا سِرّاً حَتَّى يَأْتِيَ إِبَّانُ أَجَلِهِ الَّذِي يَظْهَرُ فِيهِ دِينُهُ كَمَا أَنَّهُ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ مَعَ خَدِيجَةَ مُسْتَتِراً حَتَّى أُمِرَ بِالْإِعْلَانِ.
قَالَ السَّائِلُ يَنْبَغِي لِصَاحِبِ هَذَا الدِّينِ أَنْ يَكْتُمَ؟
قَالَ أَ وَ مَا كَتَمَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ ع يَوْمَ أَسْلَمَ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ ص حَتَّى ظَهَرَ أَمْرُهُ؟
قَالَ بَلَى.
قَالَ فَكَذَلِكَ أَمْرُنَا حَتَّى يَبْلُغَ الْكِتابُ أَجَلَهُ.
📚الكافي، ج1، ص250
✅@Yekaye
☀️2) زندیقی خدمت امام صادق ع میرسد و سوالاتی از ایشان میپرسند که فرازهایی از آن قبلا گذشت.
در فرازی میگوید:
به من خبر بدهید از مجوسیان [زرتشتیان] که آیا خداوند برایشان پیامبری مبعوث فرمود؟ چون من در آنها مکتوبات حکیمانه و موعظههایی رسا و مَثَلهایی شفابخش دیدهام؛ آنان به ثواب و عقاب اقرار دارند و احکام شرعیای دارند که بدان عمل میکنند.
امام صادق ع فرمود: «هیچ امتی نیست جز اینکه در آن انذاردهندهای گذشت.» و خداوند پیامبری را با کتابی از نزد خداوند به سویشان مبعوث فرمود، اما او را انکار کردند و با کتابش مخالفت ورزیدند. ...
📚الإحتجاج (للطبرسي)، ج2، ص346
وَ مِنْ سُؤَالِ الزِّنْدِيقِ الَّذِي سَأَلَ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ مَسَائِلَ كَثِيرَة ...
قَالَ فَأَخْبِرْنِي عَنِ الْمَجُوسِ أَ فَبَعَثَ اللَّهُ إِلَيْهِمْ نَبِيّاً فَإِنِّي أَجِدُ لَهُمْ كُتُباً مُحْكَمَةً وَ مَوَاعِظَ بَلِيغَةً وَ أَمْثَالًا شَافِيَةً يُقِرُّونَ بِالثَّوَابِ وَ الْعِقَابِ وَ لَهُمْ شَرَائِعُ يَعْمَلُونَ بِهَا قَالَ ع مَا «مِنْ أُمَّةٍ إِلَّا خَلا فِيها نَذِيرٌ» وَ قَدْ بُعِثَ إِلَيْهِمْ نَبِيٌّ بِكِتَابٍ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ فَأَنْكَرُوهُ وَ جَحَدُوا كِتَابَه ...
✅@Yekaye
3) از امام صادق ع روایت شده است:
همانا خداوند تبارک و تعالی بندگان را از راههای هدایت باخبر نمود و در آن راهها برایشان منارههایی وضع نمود و بدانان خبر داد که چگونه آن راه را بپیمایند و فرمود «و حقّا كه من بسيار آمرزندهام كسى را كه توبه كند و ايمان آورد و عملهاى شايسته كند، سپس هدايت يابد» (طه/82) و فرمود : «خدا فقط از تقواپيشگان مىپذيرد.» (مائده/27) پس هرکه تقوای الهی را در آنچه به او امر کرده در پیش گیرد در حالی به ملاقات خدا نائل شود که بدانچه حضرت محمد ص آورده است مومن باشد،
اما هیهات هیهات که قومی از دست رفتند و مردند پیش از آنکه هدایت یابند و گمان کردند که ایمان آورده اند در حالی که از حیثی که نمی دانند شرک ورزیدند.
همانا کسی که از در وارد خانه شود هدایت یافته است و کسی که راه دیگری در پیش گیرد راه هلاکت را پیموده است.
خداوند طاعت ولیّ امر خود را به طاعت رسولش گره شد و طاعت رسولش را به طاعت خویش؛ پس هرکه طاعت آنان که ولی امرند را ترک کند نه خدا را اطاعت کرده است و نه رسولش را، و این همان اقرار است بدانچه از نزد خداوند عز و جل نازل شده است که «نزد هر مسجدی زینتتان را برگیرید» (اعراف/31) و به دنبال خانههایی باشید که «خدا رخصت داده كه رفعت يابند و نامش در آنها ياد شود» (نور/36) و او به شما خبر داد که آنان «مردانى كه هيچ تجارت و خريد و فروشى آنها را از ياد خدا و برپا كردن نماز و پرداختن زكات مشغول نمىكند، از روزى مىترسند كه دلها و ديدهها در آن دگرگون شود» (نور/37)
همانا خداوند پیامبرانی را برای امر خویش، خالص و ممتاز بین خلق گرداند؛ سپس آنان را در تصدیق به این امر خود در انذاراتی که فرموده ، خالص و ممتاز گرداند و فرمود « هیچ امتی نیست جز اینکه در آن انذاردهندهای گذشت.» (فاطر/24)
سرگردان شد کسی که جاهل ماند و هدایت یافت کسی که بصیرت یافت و تعقل کرد، که همانا خداوند عز و جل میفرماید «در حقيقت، چشمها كور نيست ليكن دلهايى كه در سينههاست كور است.» (حج/46) و چگونه هدایت یابد کسی که بصیرت ندارد و چگونه بصیرت داشته باشد کسی که تدبر نمیکند.
از رسول خدا ص و اهل بیتش پیروی کنید و بدانچه از نزد خداوند نازل شده اقرار نمایید و نشانههای هدایت را تعقیب کنید که همانا آنان علامتهای امانت و تقوایند و بدانید که اگر کسی حضرت عیسی بن مریم ع را انکار کند و نبوت بقیه پیامبران را اقرار نماید واقعا ایمان نیاورده است؛
راه را با جستجو کردن از منارهها بیابید و از پشت حجابها در پی نشانهها و ردپاها باشید تا دینتان را کامل کنید و به خداوند که پروردگارتان است ایمان آورید.
📚الكافي، ج1، ص181-182 و ج2، ص47-48
✅@Yekaye
👇متن حدیث👇
عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ أَبِيهِ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي لَيْلَى عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: ...
إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى أَخْبَرَ الْعِبَادَ بِطُرُقِ الْهُدَى وَ شَرَعَ لَهُمْ فِيهَا الْمَنَارَ وَ أَخْبَرَهُمْ كَيْفَ يَسْلُكُونَ فَقَالَ «وَ إِنِّي لَغَفَّارٌ لِمَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ صالِحاً ثُمَّ اهْتَدى» وَ قَالَ «إِنَّما يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ» فَمَنِ اتَّقَى اللَّهَ فِيمَا أَمَرَهُ لَقِيَ اللَّهَ مُؤْمِناً بِمَا جَاءَ بِهِ مُحَمَّدٌ ص هَيْهَاتَ هَيْهَاتَ فَاتَ قَوْمٌ وَ مَاتُوا قَبْلَ أَنْ يَهْتَدُوا وَ ظَنُّوا أَنَّهُمْ آمَنُوا وَ أَشْرَكُوا مِنْ حَيْثُ لَا يَعْلَمُونَ إِنَّهُ مَنْ أَتَى الْبُيُوتَ مِنْ أَبْوَابِهَا اهْتَدَى وَ مَنْ أَخَذَ فِي غَيْرِهَا سَلَكَ طَرِيقَ الرَّدَى وَصَلَ اللَّهُ طَاعَةَ وَلِيِّ أَمْرِهِ بِطَاعَةِ رَسُولِهِ وَ طَاعَةَ رَسُولِهِ بِطَاعَتِهِ فَمَنْ تَرَكَ طَاعَةَ وُلَاةِ الْأَمْرِ لَمْ يُطِعِ اللَّهَ وَ لَا رَسُولَهُ وَ هُوَ الْإِقْرَارُ بِمَا أُنْزِلَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ «خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ» وَ الْتَمِسُوا الْبُيُوتَ الَّتِي «أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَ يُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ» فَإِنَّهُ أَخْبَرَكُمْ أَنَّهُمْ «رِجالٌ لا تُلْهِيهِمْ تِجارَةٌ وَ لا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَ إِقامِ الصَّلاةِ وَ إِيتاءِ الزَّكاةِ يَخافُونَ يَوْماً تَتَقَلَّبُ فِيهِ الْقُلُوبُ وَ الْأَبْصارُ» إِنَّ اللَّهَ قَدِ اسْتَخْلَصَ الرُّسُلَ لِأَمْرِهِ ثُمَّ اسْتَخْلَصَهُمْ مُصَدِّقِينَ بِذَلِكَ فِي نُذُرِهِ فَقَالَ «وَ إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلَّا خَلا فِيها نَذِيرٌ» تَاهَ مَنْ جَهِلَ وَ اهْتَدَى مَنْ أَبْصَرَ وَ عَقَلَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ «فَإِنَّها لا تَعْمَى الْأَبْصارُ وَ لكِنْ تَعْمَى الْقُلُوبُ الَّتِي فِي الصُّدُورِ» وَ كَيْفَ يَهْتَدِي مَنْ لَمْ يُبْصِرْ وَ كَيْفَ يُبْصِرُ مَنْ لَمْ يَتَدَبَّرْ اتَّبِعُوا رَسُولَ اللَّهِ وَ أَهْلَ بَيْتِهِ وَ أَقِرُّوا بِمَا نَزَلَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَ اتَّبِعُوا آثَارَ الْهُدَى فَإِنَّهُمْ عَلَامَاتُ الْأَمَانَةِ وَ التُّقَى وَ اعْلَمُوا أَنَّهُ لَوْ أَنْكَرَ رَجُلٌ عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ ع وَ أَقَرَّ بِمَنْ سِوَاهُ مِنَ الرُّسُلِ لَمْ يُؤْمِنْ اقْتَصُّوا الطَّرِيقَ بِالْتِمَاسِ الْمَنَارِ وَ الْتَمِسُوا مِنْ وَرَاءِ الْحُجُبِ الْآثَارَ تَسْتَكْمِلُوا أَمْرَ دِينِكُمْ وَ تُؤْمِنُوا بِاللَّهِ رَبِّكُمْ.
📚الكافي، ج1، ص181-182 و ج2، ص47-48
✅@Yekaye
یک آیه در روز
724) 🌺 إِنَّا أَرْسَلْناكَ بِالْحَقِّ بَشيراً وَ نَذيراً وَ إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلاَّ خَلا فيها نَذير
.
1️⃣ «إِنَّا أَرْسَلْناكَ بِالْحَقِّ بَشيراً وَ نَذيراً وَ إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلاَّ خَلا فيها نَذيرٌ»
خداوند در مورد پیامبر ص میفرماید که ما به حق تو را بهحق بشارتدهنده و انذاردهنده فرستادیم؛
چرا که هیچ امتی نیست جز اینکه در آن انذاردهندهای گذشت.
اگر این مطلب را به خاتم پیامبران بودن پیامبر ص گره بزنیم نتیجه میشود که پیامبر و دین او (احادیث 1 و 3) برای انذار تمامی امتها تا قیامت کافی است.
💠 تاملی با خویش
آیا این مطلب را ما باور داریم؟
یا غلبه ظاهری دنیای غرب از سویی،
و کمکاریمان در شناخت و ارائه معارف اسلام از سوی دیگر،
کاری کرده که گمان میکنیم که ...❗️
✅ @Yekaye
یک آیه در روز
724) 🌺 إِنَّا أَرْسَلْناكَ بِالْحَقِّ بَشيراً وَ نَذيراً وَ إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلاَّ خَلا فيها نَذير
.
2️⃣ «إِنَّا أَرْسَلْناكَ بِالْحَقِّ بَشيراً وَ نَذيراً»
همانا ما تو را بهحق بشارتدهنده و انذاردهنده فرستادیم؛
با توجه به ظرفیت نحوی «بالحق» در این جمله، چنانکه در نکات ادبی گذشت از این تعبیر میتوان نتیجه گرفت:
▪️هم خدا بحق بود پیامبرش را فرستاد؛
▪️هم پیامبرش بحق بود که خدا او را فرستاد؛
▪️هم خود این فرستادن امر حقی بود؛ و
▪️هم بشارت و انذاری که آورد بشارت و انذار به حق بود.
▪️یعنی هم فرستنده، هم پیامآور، هم محتوای پیام، و هم خود ارسال پیام حق است؛
▪️یعنی اساسا سر و کار مخاطبان دین فقط با حقی است که از جانب حقی توسط حقی به شیوه حقی آمده است.
چقدر جان و روح انسان باید آلوده به باطل و دور از حق و حقیقت دور باشد که در برابر چنین حقی تسلیم نباشد‼️
✅@Yekaye
یک آیه در روز
724) 🌺 إِنَّا أَرْسَلْناكَ بِالْحَقِّ بَشيراً وَ نَذيراً وَ إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلاَّ خَلا فيها نَذير
.
3️⃣ «إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلاَّ خَلا فيها نَذيرٌ»
💠سوال
خداوند در آیهای دیگر میفرماید «وَ لَوْ شِئْنا لَبَعَثْنا في كُلِّ قَرْيَةٍ نَذيرا و اگر فرضاً می خواستیم، حتما در هر قریهای انذاردهنده ای میفرستادیم» این تعبیر ظهورش در این است که چنین نیست که حتما هر قریهای انذاردهنده ای داشته باشد.
این مطلب چگونه جمع میشود با این آیه که میفرماید «هیچ امتی نیست جز اینکه در آن انذاردهندهای گذشت»؟
📝 پاسخ
🍃الف. در نکات ترجمه گذشت که امت جماعتی را میگویند که قصد و هدف واحد و دین واحدی آنها را در کنار هم جمع کرده باشد. این آیه ضابطه فرستادن انذاردهنده را همین دانسته که یک وحدت رویه ای در جامعهای باشد؛ و مقیاس را شهر و منطقه جغرافیایی قرار نداده است. پس اگر صدها شهر و بلکه چند کشور یک وحدت رویهای داشته باشند، یک انذاردهنده برایشان کافی است.
🍃ب. ...
✅@Yekaye
یک آیه در روز
724) 🌺 إِنَّا أَرْسَلْناكَ بِالْحَقِّ بَشيراً وَ نَذيراً وَ إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلاَّ خَلا فيها نَذير
.
4️⃣ «وَ إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلاَّ خَلا فيها نَذيرٌ»
هیچ امتی نیست جز اینکه در آن انذاردهندهای گذشت.
اما این بدان معنا نیست که:
▪️حتما آن انذاردهنده از خودشان برخاسته باشد (نفرمود «منها» بلکه فرمود «فیها»)
📚(المیزان، ج17، ص38)
یا
▪️حتما به هر فردی هم انذاردهندهای مستقیما برسد (فرمود «أمت» و نفرمود «فرد، رجل، انسان، یا ...»)
البته هر فردی از این جهت که در امتی هست و همانند آن امت بر شیوه و آیینی است (تدبر3)، حتما کسی هست که نسبت بدان شیوه و آیین هشدار داده باشد؛
یعنی منطقا حجت بر همه تمام میشود هرچند معنایش این نیست که لزوما انذاردهندهای سراغ تکتک افراد برود.
🌐 ثمره #دینشناختی
از مطلب فوق چهبسا بتوان نتیجه گرفت که خداوند خبر داده که هرکس در هر جامعهاش شروع به تحقیق در دین کند، حتما در مسیر تحقیقش انذار و هشدارهایی وجود خواهد داشت که شخص بتواند مسیر درست را بیابد.
شاید بدین جهت است که در اسلام و بویژه در شیعه، برخلاف اغلب دینها و آیینهای رایج در جهان، بر تحقیقی بودن اصول دین اصرار میشود. کسی که حق است و میداند که خداوند راه حق را برای جویندهاش حتما نمایان میسازد، از اینکه مورد تحقیق قرار بگیرد نهتنها پروا ندارد، بلکه استقبال هم میکند.
✅@Yekaye
یک آیه در روز
724) 🌺 إِنَّا أَرْسَلْناكَ بِالْحَقِّ بَشيراً وَ نَذيراً وَ إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلاَّ خَلا فيها نَذير
.
5️⃣ «إِنَّا أَرْسَلْناكَ بِالْحَقِّ بَشيراً وَ نَذيراً وَ إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلاَّ خَلا فيها نَذيرٌ»
چرا با اینکه پیامبر را هم به عنوان بشارتدهنده و هم به عنوان انذاردهنده فرستاد، اما فقط بر این تاکید کرد که هر جامعهای انذاردهنده دارد؟
🍃الف. چون این دو را در عبارت اول با هم آورد، آوردن یکی برای مخاطب کفایت میکند که هر دو را در نظر بگیرد
📚(الکشاف، ج3، ص608 ؛ البحر المحیط، ج9، ص28)
🍃ب. با اين كه وظيفهى انبيا بشارت و انذار است، امّا به دليل غفلت مردم، هشدار انبيا بيشتر بوده است.
📚(تفسير نور، ج9، ص492)
🍃ج. مفهوم انذار به نحوی است که شامل بشارت، و بلکه شامل سایر مسئولیتهای پیامبر هم میشود.
🔖جلسه قبل، تدبر3
🍃د. ...
✅@Yekaye
یک آیه در روز
724) 🌺 إِنَّا أَرْسَلْناكَ بِالْحَقِّ بَشيراً وَ نَذيراً وَ إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلاَّ خَلا فيها نَذير
.
6️⃣ «إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلَّا خَلا فِيها نَذِيرٌ»
اگر هیچ امتی نیست مگر اینکه نذیری در آن هست؛
پس معلوم میشود که هرگز زمين از حجّت الهى خالى نبوده است.
📚(تفسير نور، ج9، ص492)
✅@Yekaye
725) 🌺 و إِنْ يُكَذِّبُوكَ فَقَدْ كَذَّبَ الَّذينَ مِنْ قَبْلِهِمْ جاءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّناتِ وَ بِالزُّبُرِ وَ بِالْكِتابِ الْمُنيرِ 🌺
سوره فاطر (35) آیه 25
💐 ترجمه
و اگر تو را تکذیب کنند، قطعا کسانی که پیش از آنان بودند [نیز] تکذیب کردهاند؛ [در حالی که] پیامبرانشان برای آنها دلایل آشکار و کتابها و نوشتهی روشنگر آوردند.
28 رجب 1439
1397/1/26
✅@Yekaye
🔹الزُّبُرِ
▪️ماده «زبر» در معانی متعددی به کار رفته است.
برخی همه این معانی را به دو معنا برگرداندهاند:
▫️ یکی محکم کردن چیزی و
▫️دیگری قرائت و کتابت و اموری از این سنخ.
📚(معجم المقاييس اللغة، ج3، ص44)
▪️در معنای اول تعبیر «زَبَرْتُ البِئر» به معنای چاه با سنگچین محکم کردن را داریم که در همین تعبیر «زُبْرة الحديد» به معنای قطعه آهن است و جمع آن «زُبُر» میشود (آتُونِي زُبَرَ الْحَدِيدِ؛ كهف/96)
📚(معجم المقاييس اللغة، ج3، ص44)
و این کلمه به طور مجاز برای امر تکهتکه شدهای به کار میرود؛ چنانکه «فَتَقَطَّعُوا أَمْرَهُمْ بَيْنَهُمْ زُبُراً كُلُّ حِزْبٍ بِما لَدَيْهِمْ فَرِحُونَ» (مؤمنون/53) به معنای آن است در آن امر چند حزب شدند
📚(مفردات ألفاظ القرآن، ص377)
▪️گفته شد که یک معنای «زبر» به معنای نوشتن و یا گاه خواندن است 📚(معجم المقاييس اللغة، ج3، ص45).
البته اهل لغت تذکر دادهاند که ماده «زبر» برای هر نوشتن یا نوشتهای به کار برده نمیشود، بلکه
▫️به نوشته یا نوشتنی که با غلظت و شدت همراه باشد زبور میگویند، و گفته شده که «زبور» (جمعِ آن هم «زُبُر» است) هر نوشته و کتابی از کتب آسمانی است که وقوف بر آن دشوار باشد (وَ إِنَّهُ لَفِي زُبُرِ الْأَوَّلِينَ؛ شعراء/196)،
▫️و نیز گفتهاند «زبور» آن کتابی است که فقط مشتمل بر احکام عقلی (مثلا مواعظ و ...) و نه احکام شرعی باشد در حالی که «کتاب» هم شامل احکام عقلی و هم شامل احکام شرعی میشود، بویژه که این کلمه برای خاص کتاب حضرت داوود به کار رفته (وَ آتَيْنا داوُدَ زَبُوراً، نساء/163؛ وَ لَقَدْ كَتَبْنا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ، أنبياء/105) و معروف است که کتاب وی شامل بر احکام شرعی نبوده است.
📚(مفردات ألفاظ القرآن، ص377)
اما شاید تعبیر «أَمْ لَكُمْ بَراءَةٌ فِي الزُّبُرِ» (قمر/43) شاهدی علیه این مدعا باشد.
▫️برخی هم تفاوت زبور و کتاب را در این دانستهاند که «زبور» کتابتی بوده که روی سنگ انجام میشده (سنگنبشته) و تدریجا در مورد عموم کتابها و کتابتها به کار رفته، اما در مجموع معنای غلظت و سختی را در خود حفظ کرده است
📚 (الفروق في اللغة، ص286)
▫️و برخی هم به همین مناسبت گفتهاند «زبور» در کتابت و کتاب بودن ثابتتر از «کتاب» است، چرا که نوشتهای بوده که بر روی سنگ حک میشده است.
📚 (مجمعالبیان، ج8، ص634)
▪️بدین ترتیب، برخی این دو معنا را هم به یک معنا برگردانده و بر این باورند که اصل این ماده دلالت میکند بر تثبیت خطوطی با استحکام، و این خط اعم از آن است که با کتابت باشد یا با امر طبیعی خارجی یا با فکر و نظر
📚(التحقيق في كلمات القرآن الكريم، ج4، ص305)
این ماده و مشتقاتش جمعا 8 بار در قرآن کریم به کار رفته است.
✅@Yekaye
🔹الْمُنيرِ
در آیه 20 همین سوره توضیح داده شد که «مُنیر» اسم فاعل از ماده «نور» در باب افعال است و به معنای «نور دهنده» و «روشنیبخش» میباشد.
🔖جلسه 720 http://yekaye.ir/al-fater-35-20/
✅@Yekaye
☀️1) از امام باقر روایت شده است:
اینکه می فرماید «پس اگر تو را تکذیب کردند، قطعا پیامبرانی که پیش از تو بودند [نیز] تکذیب شدهاند؛ آوردند البینات» که آیات است «و الزُبُر» که همان کتابهای انبیا در نبوت است «و الکتاب المنیر» حلال و حرام است.
📚تفسير القمي، ج1، ص128
وَ فِي رِوَايَةِ أَبِي الْجَارُودِ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع فِي قَوْلِهِ «فَإِنْ كَذَّبُوكَ فَقَدْ كُذِّبَ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِكَ جاؤُوا بِالْبَيِّناتِ» هِيَ الْآيَاتُ «وَ الزُّبُرِ» وَ هِيَ كُتُبُ الْأَنْبِيَاءِ بِالنُّبُوَّةِ «وَ الْكِتابِ الْمُنِيرِ» الْحَلَالَ وَ الْحَرَامَ.
✅@Yekaye
☀️۲) حفص بن غیاث از امام صادق ع روایت کرده که فرمودند:
ای حفص! همانا کسی که صبر و شکیبایی میورزد، اندکی صبر میکند؛ و کسی هم که جزع و بیتابی میکند، این بیتابی و جزعش اندک است [ظاهرا اشاره به موقت بودن دنیاست].
سپس فرمود: بر تو باد به شکیبایی در تمام کارهایت چرا که خداوند عز و جل [وقتی] حضرت محمد ص را مبعوث کرد به او دستور صبر و مدارا داد و فرمود: «و بر آنچه میگویند شکیبا باش و از آنان به شیوهای زیبنده دوری گزین. و تکذیبکنندگانِ صاحب نعمت [و ثروت] را به من واگذار!» (مزمل/۱۰-۱۱)؛
و نیز فرمود: «[بدى را] به آنچه خود بهتر است دفع كن، آن گاه كسى كه ميان تو و او دشمنى است، گويى دوستى يكدل مىگردد و و اين [خصلت] را جز كسانى كه شكيبا بودهاند نمىيابند، و آن را جز كسى كه سهم بزرگى [از كمال انسانيت] دارد، نخواهد يافت.» (فصلت/۳۴-۳۵).
پس رسول الله ص شکیبایی ورزید تا جایی که آزارهای عظیمی در حقش روا داشتند و او را مورد هجوم قرار دادند، که سینهاش به تنگ آمد، و خداوند عز و جل نازل فرمود: «و قطعاً مىدانيم كه سينه تو از آنچه مىگويند تنگ مىشود؛ پس با ستايشِ پروردگارت، تسبيح گوى؛ و از سجده كنندگان باش.» (حجر/۹۷-۹۸).
باز هم او را تکذیب کردند و هدف قرار دادند و اندوهگین شد و خداوند عز و جل به همین دلیل نازل فرمود: «به يقين، مىدانيم كه آنچه مىگويند تو را سخت غمگين مىكند. در واقع آنان تو را تكذيب نمىكنند، بلکه ستمكاران آيات خدا را انكار مىكنند. و پيش از تو نيز پيامبرانى تكذيب شدند، ولى بر آنچه تكذيب شدند و آزار ديدند شكيبايى كردند تا يارى ما به آنان رسيد» (انعام/۳۲-۳۳)؛
آنان از این حد هم گذر کردند و خداوند تبارک و تعالی را هم به بدی یاد کردند و او را تکذیب نمودند و رسول الله ص فرمود: من در مورد خودم و خانوادهام و آبرویم شکیبایی ورزیدم اما بر اینکه خدا را چنین یاد کنند صبر ندارم؛ پس خداوند عز و جل نازل کرد: «و به يقين آسمانها و زمين و آنچه را كه در ميان آن دو است در شش روز آفريديم و هيچ رنج و خستگى به ما نرسيد؛ پس بر آنچه میگویند شکیبا باش» (ق/۳۸-۳۹). پس پیامبر در جمیع احوالش صبر کردند ... .
📚الكافي، ج2، ص88 ؛ تفسير القمي، ج1، ص197
عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ وَ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ الْقَاسَانِيِّ جَمِيعاً عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْأَصْبَهَانِيِّ عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ دَاوُدَ الْمِنْقَرِيِّ عَنْ حَفْصِ بْنِ غِيَاثٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع:
يَا حَفْصُ إِنَّ مَنْ صَبَرَ صَبَرَ قَلِيلًا وَ إِنَّ مَنْ جَزِعَ جَزِعَ قَلِيلًا ثُمَّ قَالَ عَلَيْكَ بِالصَّبْرِ فِي جَمِيعِ أُمُورِكَ فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ بَعَثَ مُحَمَّداً ص فَأَمَرَهُ بِالصَّبْرِ وَ الرِّفْقِ فَقَالَ «وَ اصْبِرْ عَلى ما يَقُولُونَ وَ اهْجُرْهُمْ هَجْراً جَمِيلًا وَ ذَرْنِي وَ الْمُكَذِّبِينَ أُولِي النَّعْمَةِ» وَ قَالَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى «ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ [السَّيِّئَةَ] فَإِذَا الَّذِي بَيْنَكَ وَ بَيْنَهُ عَداوَةٌ كَأَنَّهُ وَلِيٌّ حَمِيمٌ وَ ما يُلَقَّاها إِلَّا الَّذِينَ صَبَرُوا وَ ما يُلَقَّاها إِلَّا ذُو حَظٍّ عَظِيمٍ» فَصَبَرَ رَسُولُ اللَّهِ ص حَتَّى نَالُوهُ بِالْعَظَائِمِ وَ رَمَوْهُ بِهَا فَضَاقَ صَدْرُهُ فَأَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَيْهِ «وَ لَقَدْ نَعْلَمُ أَنَّكَ يَضِيقُ صَدْرُكَ بِما يَقُولُونَ فَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ وَ كُنْ مِنَ السَّاجِدِينَ» ثُمَّ كَذَّبُوهُ وَ رَمَوْهُ فَحَزِنَ لِذَلِكَ فَأَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَ «قَدْ نَعْلَمُ إِنَّهُ لَيَحْزُنُكَ الَّذِي يَقُولُونَ فَإِنَّهُمْ لا يُكَذِّبُونَكَ وَ لكِنَّ الظَّالِمِينَ بِآياتِ اللَّهِ يَجْحَدُونَ وَ لَقَدْ كُذِّبَتْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِكَ فَصَبَرُوا عَلى ما كُذِّبُوا وَ أُوذُوا حَتَّى أَتاهُمْ نَصْرُنا» فَأَلْزَمَ النَّبِيُّ ص نَفْسَهُ الصَّبْرَ فَتَعَدَّوْا فَذَكَرَ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى وَ كَذَّبُوهُ فَقَالَ قَدْ صَبَرْتُ فِي نَفْسِي وَ أَهْلِي وَ عِرْضِي وَ لَا صَبْرَ لِي عَلَى ذِكْرِ إِلَهِي فَأَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ «وَ لَقَدْ خَلَقْنَا السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ ما بَيْنَهُما فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ وَ ما مَسَّنا مِنْ لُغُوبٍ فَاصْبِرْ عَلى ما يَقُولُونَ» فَصَبَرَ النَّبِيُّ ص فِي جَمِيعِ أَحْوَالِه ...
✅@Yekaye
3) عبدالواحد بن مختار از امام باقر ع کرده است که ایشان فرمودند:
ای عبدالواحد! اگر کسی صاحب رای و اندیشه صحیح باشد هر چه مردم دربارهاش بگویند ضرری به او نمیرساند هرچند بگویند که او دیوانه است؛ و به او ضرر نمیرسد حتی اگر [تنها] در بالای کوهی خدا را عبادت کند تا مرگش سر رسد.
📚الكافي، ج2، ص245
عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنِ ابْنِ بُكَيْرٍ عَنْ فُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ عَنْ عَبْدِ الْوَاحِدِ بْنِ الْمُخْتَارِ الْأَنْصَارِيِّ قَالَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع
يَا عَبْدَ الْوَاحِدِ مَا يَضُرُّ رَجُلًا إِذَا كَانَ عَلَى ذَا الرَّأْيِ مَا قَالَ النَّاسُ لَهُ وَ لَوْ قَالُوا مَجْنُونٌ وَ مَا يَضُرُّهُ وَ لَوْ كَانَ عَلَى رَأْسِ جَبَلٍ يَعْبُدُ اللَّهَ حَتَّى يَجِيئَهُ الْمَوْتُ.
✅@Yekaye
✅ توجه
در آیه 4 همین سوره درباره تکذیب نسبت به پیامبران احادیث و تدبرهایی گذشت که اغلب آنها در اینجا نیز میتواند مطرح شود و از طرح مجدد آنها خودداری میکنیم:
🔖جلسه 704 http://yekaye.ir/al-fater-35-4/
✅@Yekaye