☀️2) اصبغ بن نباته می‌گوید: [بعد از اینکه امیرالمومنین ع عهده‌دار خلافت شد] عبدالله بن عمر و فرزندان ابوبکر و سعد بن ابی‌وقاص سراغ امیرالمومنین ع آمدند و درخواست کردند که به آنان سهم بیشتری دهد. حضرت بر منبر رفت و مردم دورش جمع شدند و ابتدا حمد و ثتای خدا را گفت و بر پیامبر و آلش صلوات فرستاد و سپس فرمود: اما بعد، ای مردم! مبادا آن دسته از رجال شما که دنیا آنان را در خود فرو برده و املاکی در اختیار گرفته و رودها در آن جاری ساخته‌اند و بر مَرکَب‌های تیزتک سوار شده و لباسهای نرم و لطیف بر تن کرده‌اند سخنی بگویند که این برایشان عار و ننگ شود - اگر که خداوند غفار آنان را نیامرزد؛ و هنگامی که از آنچه در آن‌ فرو رفته‌اند منع کنم و به آنچه سزاوارند بازگردانم فقدانی احساس کنند و بگویند پسر ابوطالب بر ما ظلم کرد و ما را محروم نمود و از حقوقمان بازداشت؛ که خداوند را در برابر آنان به استعانت می‌جویم. اما هرکس که رو به قبله ما نماز گزارد و از گوشت ذبح‌شده ما خورد و به پیامبر ما ایمان آورد و شهادتین ما را گفت و در دین ما وارد شد، بر او حکم قرآن و حدود اسلام را جاری می‌کنیم؛ هیچکس بر دیگری برتری‌ای ندارد مگر به تقوا؛ و تقواپیشگان را هم نزد خداوند متعال بهترین ثواب و نیکوترین پاداش و بازگشتگاه است؛ خداوند تبارک و تعالی دنیا را ثواب تقواپیشگان قرار نداد «و آنچه نزد خداوند است برای نیکان بهتر است». (آل عمران/198) ای اهل دین خدا در آنچه در کتاب خدا بدان رسیدید و نزد سنت رسول الله باقی گذاشتید و به خاطر آن در آنچه خداوند فرمود جهاد کردید، بنگرید که آیا به خاطر حسب ویا به نَسَب بوده ویا به عمل و به طاعت و به زهدورزی؛ و [بنگرید] در آنچه شب را به روز می‌رساندید در حالی که بدان راغب بودید. پس به سوی آن منزلگاههایی بشتابید – خدا شما را رحمت کند - که به ساختنش مامور شده‌اید؛ آن عمارتی که خراب نشود، آن امر باقی‌ای که فانی نگردد، که بدان دعوت و تشویق و ترغیب شده‌اید و ثواب نزد او را در آن قرار داده است؛ پس نعمتهای خدا را با تسلیم شدن به قضای او و شکر گفتن به نعمتهایش به نهایت برسانید؛ و هرکس به این از جانب ما راضی نباشد، نه از ماست و نه به سوی ما؛ و حاکم باید به حکم خدا حکم کند و در این کار ترسی بر او نیست که آنان‌اند که رستگارانند. 📚الكافي، ج8، ص360-361 @Yekaye 👇متن حدیث👇

متن حدیث 2 ☀️2) عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ جَمِيعاً عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ مِهْرَانَ وَ أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَسَنِ التَّيْمِيِّ وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ جَمِيعاً عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ مِهْرَانَ عَنِ الْمُنْذِرِ بْنِ جَيْفَرٍ عَنِ الْحَكَمِ بْنِ ظُهَيْرٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَرِيرٍ الْعَبْدِيِّ عَنِ الْأَصْبَغِ بْنِ نُبَاتَةَ قَالَ: أَتَى أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ ع عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عُمَرَ وَ وَلَدُ أَبِي بَكْرٍ وَ سَعْدُ بْنُ أَبِي وَقَّاصٍ يَطْلُبُونَ مِنْهُ التَّفْضِيلَ لَهُمْ فَصَعِدَ الْمِنْبَرَ وَ مَالَ النَّاسُ إِلَيْهِ فَقَالَ: ... أَمَّا بَعْدُ أَيُّهَا النَّاسُ فَلَا يَقُولَنَّ رِجَالٌ قَدْ كَانَتِ الدُّنْيَا غَمَرَتْهُمْ فَاتَّخَذُوا الْعَقَارَ وَ فَجَّرُوا الْأَنْهَارَ وَ رَكِبُوا أَفْرَهَ الدَّوَابِ وَ لَبِسُوا أَلْيَنَ الثِّيَابِ فَصَارَ ذَلِكَ عَلَيْهِمْ عَاراً وَ شَنَاراً إِنْ لَمْ يَغْفِرْ لَهُمُ الْغَفَّارُ إِذَا مَنَعْتُهُمْ مَا كَانُوا فِيهِ يَخُوضُونَ وَ صَيَّرْتُهُمْ إِلَى مَا يَسْتَوْجِبُونَ فَيَفْقِدُونَ ذَلِكَ فَيَسْأَلُونَ وَ يَقُولُونَ ظَلَمَنَا ابْنُ أَبِي طَالِبٍ وَ حَرَمَنَا وَ مَنَعَنَا حُقُوقَنَا فَاللَّهُ عَلَيْهِمُ الْمُسْتَعَانُ مَنِ اسْتَقْبَلَ قِبْلَتَنَا وَ أَكَلَ ذَبِيحَتَنَا وَ آمَنَ بِنَبِيِّنَا وَ شَهِدَ شَهَادَتَنَا وَ دَخَلَ فِي دِينِنَا أَجْرَيْنَا عَلَيْهِ حُكْمَ الْقُرْآنِ وَ حُدُودَ الْإِسْلَامِ لَيْسَ لِأَحَدٍ عَلَى أَحَدٍ فَضْلٌ إِلَّا بِالتَّقْوَى أَلَا وَ إِنَّ لِلْمُتَّقِينَ عِنْدَ اللَّهِ تَعَالَى أَفْضَلَ الثَّوَابِ وَ أَحْسَنَ الْجَزَاءِ وَ الْمَآبِ لَمْ يَجْعَلِ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى الدُّنْيَا لِلْمُتَّقِينَ ثَوَاباً «وَ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ لِلْأَبْرارِ» انْظُرُوا أَهْلَ دِينِ اللَّهِ فِيمَا أَصَبْتُمْ فِي كِتَابِ اللَّهِ وَ تَرَكْتُمْ عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ جَاهَدْتُمْ بِهِ فِي ذَاتِ اللَّهِ أَ بِحَسَبٍ أَمْ بِنَسَبٍ أَمْ بِعَمَلٍ أَمْ بِطَاعَةٍ أَمْ زَهَادَةٍ وَ فِيمَا أَصْبَحْتُمْ فِيهِ رَاغِبِينَ. فَسَارِعُوا إِلَى مَنَازِلِكُمْ رَحِمَكُمُ اللَّهُ الَّتِي أُمِرْتُمْ بِعِمَارَتِهَا الْعَامِرَةِ الَّتِي لَا تَخْرَبُ الْبَاقِيَةِ الَّتِي لَا تَنْفَدُ الَّتِي دَعَاكُمْ إِلَيْهَا وَ حَضَّكُمْ عَلَيْهَا وَ رَغَّبَكُمْ فِيهَا وَ جَعَلَ الثَّوَابَ عِنْدَهُ عَنْهَا فَاسْتَتِمُّوا نِعَمَ اللَّهِ عَزَّ ذِكْرُهُ بِالتَّسْلِيمِ لِقَضَائِهِ وَ الشُّكْرِ عَلَى نَعْمَائِهِ فَمَنْ لَمْ يَرْضَ بِهَذَا فَلَيْسَ مِنَّا وَ لَا إِلَيْنَا وَ إِنَّ الْحَاكِمَ يَحْكُمُ بِحُكْمِ اللَّهِ وَ لَا خَشْيَةَ عَلَيْهِ مِنْ ذَلِكَ أُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ. @Yekaye

☀️3) و از سخنان آن حضرت، اندكى پيش از شهادت و پس از آنكه ابن ملجم- كه لعنت خدا بر او باد- او را ضربت زده بود، این است که فرمود: ... به خدا كه با مردن چيزى به سر وقت من نيامد كه آن را نپسندم، و نه چيزى پديد گرديد كه آن را نشناسم، بلكه چون جوينده آب به شب‌هنگام بودم، كه ناگهان به آب رسد؛ يا خواهانى، كه آنچه را خواهان است بيابد؛ «و آنچه نزد خداست، نيكوكاران را بهتر است» 📚نهج‌البلاغه، نامه23 (ترجمه شهيدى، ص284) و من كلام له ع قاله قبل موته على سبيل الوصية لما ضربه ابن ملجم لعنه الله ... وَ اللَّهِ مَا فَجَأَنِي مِنَ الْمَوْتِ وَارِدٌ كَرِهْتُهُ وَ لَا طَالِعٌ أَنْكَرْتُهُ وَ مَا كُنْتُ إِلَّا كَقَارِبٍ وَرَدَ وَ طَالِبٍ وَجَدَ «وَ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ لِلْأَبْرارِ» @Yekaye

. 1⃣ «لا يَغُرَّنَّكَ تَقَلُّبُ الَّذينَ كَفَرُوا ... لكِنِ الَّذينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ لَهُمْ جَنَّاتٌ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدينَ فيها نُزُلاً مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ لِلْأَبْرارِ» کفر یعنی چشم بستن بر روی حقیقت و انکار حقیقت. کسانی که کفر پیشه می‌کنند، می‌پندارند که از این راه بیشتر به منافع خود می‌توانند برسند. در آیه قبل تذکر داد که درست است که متاع و بهره‌ای نصیبشان می‌شود، اما این متاع قلیل است و سرانجام دردناکی در انتظارشان هست. در مقابل کسانی که پروای پروردگارشان را داشته باشند، و خود را در بهره‌مندی از متاع دنیا کنترل کنند، برای آنها بهشتهایی است که از پایین آنها نهرها جاری است، در آنها جاودانه‌اند، تازه این صرفاً پیشکشی از نزد خداوند؛ و آنچه نزد خداوند است برای نیکان بهتر است. @Yekaye

. 2⃣ «لا يَغُرَّنَّكَ تَقَلُّبُ الَّذينَ كَفَرُوا ... لكِنِ الَّذينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ لَهُمْ جَنَّاتٌ ...» با اینکه نقطه مقابل کفر، ایمان است، در اینجا در مقابل «الَّذينَ كَفَرُوا» ، «الَّذينَ اتَّقَوْا» را قرار داد. چرا؟ 🍃الف. «تقوای رب» یعنی خود را در مسیر پروردگار خویش نگاه داشتن؛ چه‌بسا تلویحا می‌خواهد نشان دهد که کسانی که کفر می‌ورزند مساله‌شان این است که با این کار راه جلوی خود را برای انجام هر فسق و فجوری باز کنند! 🍃ب. تقوا خود را در مسیر معین حفظ کردن است؛ چه‌بسا می خواهد نشان دهد که کافر، که خدا و معاد را جدی نمی‌گیرد، بناچار بی‌هدف و بی‌برنامه زندگی می‌کند و مسیرش برای خودش هم معلوم نیست. 🍃ج. می‌خواهد نشان دهد نقطه مقابل کفرورزی و انکار حقیقت، صرف ایمان داشتن و تصدیق حقیقت نیست؛ بلکه این ایمان زمانی واقعی و اثرگذار است و انسان را به بهشت می‌برد، که به عمل و نگهداشتن خود در مسیری که خداوند معین فرموده بیانجامد. ایمانی که در حد شعار بماند و به عمل منجر نشود، معلوم نیست که انسان را به چنین بهشتهایی برساند. 🍃د. ... @Yekaye

. 3⃣ «لكِنِ الَّذينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ لَهُمْ جَنَّاتٌ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدينَ فيها»: این سه تعبیر: «باغ انبوه + رودهای جاری در آن + جاودانگی» در توصیف بهشت زیاد در قرآن کریم آمده است. چرا؟ 🍃الف. «آرامش روحی- روانی»‌ و «احساس شادی» را از مهمترین خواسته‌های انسان می‌دانند و در عالم طبیعت دو چیز بسیار در این امر موثرند: 🔹 طبیعت سرسبز (که بویژه بینایی و بویایی انسان را نوازش می‌دهد) و 🔹آب خروشان (که بویژه بینایی و شنوایی انسان را نوازش می‌دهد) و برای همین است که از بهترین چشم‌اندازها که برای تفریح پیشنهاد می‌شود، مناطق سرسبزی است که رودخانه‌ای هم داشته باشد. 🔹اگر اینها ضمیمه شود به اینکه نگرانی‌ای هم از مرگ و نابودی نباشد، آرامش و شادی به کمال می‌رسد. 🍃ب. گفته شد «تقوا» هم دلالت بر عمل صالح می‌کند، و هم به خاطر تقابلش با «کفرورزی» در دو آیه قبل، دلالت بر «ایمان» می‌کند (تدبر2 https://eitaa.com/yekaye/5413) پس در این آیه عملا دو چیز را به این انسانها نسبت داد: ایمان و عمل صالح؛ و می‌دانیم ایمان حقیقت بالارونده‌ای است که عمل صالح در آن قرار می‌گیرد و به بالا رفتن بیشترش کمک می‌کند. (إِلَيْهِ يَصْعَدُ الْكَلِمُ الطَّيِّبُ وَ الْعَمَلُ الصَّالِحُ يَرْفَعُه؛ فاطر/۱۰) وضعیت اخروی آنها هم دارای دو مولفه است: جنات است که در آن نهرها روان است. با توجه به اینکه آخرت باطن دنیاست، چه‌بسا این جنات، باطنِ آن ایمان باشد؛ و این نهرهای جاری در آن، باطنِ آن اعمال صالح. چیزی که چه‌بسا موید این برداشت باشد، آن روایت نبوی است که فرمود: بهشت زمین صافی است که با اعمالتان نهر و درخت و … در آن ایجاد کنید (در واقع اگر کسی مومن شد بهشتش مهیاست، اما باید با اعمال صالح رودها و … در آن جاری کند. تفسير كنز الدقائق و بحر الغرائب، ج۱، ص۲۸۴) 🍃ج. سهم کافران جهنم بود، پس به بهشت اشاره فرمود؛ و کفرپیشگان بهره اندک و زودگذری بردند (متاع قلیل)، در مقابل بر جاودانگی نعمت بهشتیان تاکید کرد. (البحر المحيط، ج3، ص483) 🍃د. ... @Yekaye

. 4⃣ «لَهُمْ جَنَّاتٌ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدينَ فيها نُزُلاً مِنْ عِنْدِ اللَّهِ» مقصود از «نُزُلاً» در این آیه چیست؟ 🍃الف. آنچه از برای پذیرایی از بهشتیان آماده شده است. (قول اغلب مفسران) 🍃ب. به معنای ثواب و پاداش است و از این جهت شبیه عبارت «ثَواباً مِنْ عِنْدِ اللَّهِ» است که در آیه 195 گذشت. (ابن عباس، به نقل از البحر المحيط، ج3، ص483) 🍃ج. منزلهای بهشتیان؛ چیزی که موید این معناست، آیه‌ای است که بسیار شبیه این است اما در آن، تعبیر «غرف من فوقها غرف» آمده است: لكِنِ الَّذينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ لَهُمْ غُرَفٌ مِنْ فَوْقِها غُرَفٌ مَبْنِيَّةٌ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ وَعْدَ اللَّهِ» (زمر/20) 🍃د. گفته شده مقصود غذاها و نوشیدنی‌هایی است که برای پذیرایی از آنان آماده شده، چنانکه درباره جهنمیان هم فرمود: «فَنُزُلٌ مِنْ حَمِيمٍ» (واقعه/93) (به نقل از البحر المحيط، ج3، ص483) 🍃ه. «نُزُل» نخستين چيزى است كه با آن از مهمان پذيرايى مىكنند. گويا خداوند با اين تعبير مىفرمايد: در برابر رفت و آمدهاى تجارى كفّار، شما از مدار تقوا و ايمان خارج نشويد، زيرا باغهاى بهشت، مقدّمهى پذيرايى از شما خواهد بود. (تفسير نور، ج1، ص683) 🍃و. «نُزُل» پذیرایی‌ای است که از میهمان انجام می دهند و بی‌زحمت برای میهمان حاصل می‌شود. شاید می خواهد اشاره کند به اینکه مشقت کسب و کار و تلاش از آنان برداشته شد و دیگر بی‌زحمت و مشقت همه چیز برایشان مهیاست. (البحر المحيط، ج3، ص483 ) 🍃ز. ... @Yekaye

. 5⃣ «جَنَّاتٌ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدينَ فيها نُزُلاً مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ لِلْأَبْرارِ» آنچه بهشت را بهشت و خوشایند نیکان می‌کند، صرف وجود باغهایی که از پایین آنها نهرها جاری است، و یا صرف جاودانگی‌ِ آنها در بهشت نیست؛ آنچه از همه مهمتر است این است که اینها پیشکشی است از نزد خدا؛ و چون آنچه نزد خداوند است برای نیکان بهتر است، بهشت برایشان لذتبخش است. @Yekaye

. 6⃣ «ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ لِلْأَبْرارِ» آنچه نزد خداوند است برای نیکان بهتر است. 💠تاملی با خویش اگر می‌خواهیم بدانیم که آیا جزء ابرار و نیکان هستیم یا نه، به خویش مراجعه کنیم: آیا بدانچه نزد خداست بیشتر امید بسته و به وعده خدا بیشتر دلخوشیم؛ یا به آنچه در دست مردم است و به ما وعده می دهند که چیزی از آن به ما بدهند؟! @Yekaye

. 8⃣ تَقَلُّبُ الَّذينَ كَفَرُوا فِي الْبِلادِ، مَتاعٌ قَليلٌ ... لكِنِ ... وَ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ» همه جلال و جبروت و شوکت و قدرت افراد در دینا متاع قلیل است؛ آنچه نزد خداست از همه اینها بهتر و بالاتر است. @Yekaye

. 9⃣ «ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ لِلْأَبْرارِ» 📜حکایت📜 خطبه معروفی از امیرالمومنین ع روایت شده که مردم را به جهاد تشویق می‌کند و بیان می‌کند که لشکر معاویه به شهر انبار هجوم آوردند و بعد از به شهادت رساندن ابن‌حسان بکری، وضعیت به گونه‌ای درآمد که گاه مردی از آنان بر زنی، مسلمان یا اهل کتاب، وارد می‌شد و خلخال از پا ویا گردنبند از گردن او برمی‌گرفت؛ و هیچکس نبود جلویش را بگیرد؛ و آنان برگشتند بدون اینکه حتی زخمی برداشته باشند؛ و می‌فرماید اگر مسلمانی بر این واقعه از تاسف بمیرد رواست. (نهج‌البلاغه، خطبه27 ؛ الكافي، ج5، ص4-5) و در همین خطبه است که هرچه آنان را دعوت می‌کند باز کسی یاریش نمی‌کند. درست است که حضرت در این داستان از بی‌غیرتی مردم آن دیار و نیز مردم کوفه بسیار گلایه می‌کند، اما همان ابن‌حسان که کارگزار امیرالمومنین برای حراست از شهر انبار بود و در این راه به شهادت رسید، نشان داد که امیرالمومنین یاران باوفای قلیلی هم داشته است. ابن عوف، که جزء سربازان ابن‌حسان بوده، واقعه را این گونه حکایت می‌کند: معاویه لشکر عظیمی را به فرماندهی سفیان بن عوف [برای تصرف شهر انبار] فرستاد. هراس ما را فراگرفت و گمان کردیم که یارای مقاومت نداریم. پس فرمانده ما برای مبارزه بیرون رفت در حالی که متفرق شده بودیم و حتی نیمی از ما هم با او نبود؛ با این حال او گام در میدان جنگ نهاد و به خدا سوگند با آنان جانانه ‌جنگیدیم به طوری که آنان انتظارش را نداشتند. سپس فرمانده‌مان درنگی کرد در حالی که این آیه را تلاوت می‌کرد که «برخى از آنها به عهد خويش وفا كردند و برخى از آنان انتظار مى‌كشند، و هيچ تغييرى [در پيمان خود] ندادند.» (احزاب/23) و به ما گفت: کسی که جز لقاء الله را نمی‌خواهد و آماده شهادت نیست، از اینجا برود مادامی که ما با آنها می‌جنگیم، که همانا جنگیدن ما آنان را از دنبال کردن فراری‌ها باز می‌دارد؛ و هرکس آنچه نزد خداست می‌خواهد پس «آنچه نزد خداست برای نیکان بهتر است» (آل عمران/198) و سپس همراه با سی نفر به لشکر دشمن حمله کرد. من هم می‌خواستم با او بروم، اما نفسم مانع شد؛ و او و یارانش رفتند و جنگیدند و همگی به شهادت رسیدند و ما پا به فرار گذاشتیم❗️ 📚الغارات، ج2، (ط- القديمة، ص323 ؛ ط- الحديثة، ص469) 📚 شرح نهج البلاغة لابن أبي الحديد، ج2، ص87 @Yekaye