رحمةاللَّه في المختصر الذي له في اصول الفقه... » (۲۰) ثانياً در آن، مباحث بسياري با عبارات كوتاه آمده و بخصوص در مباحث الفاظ، سرفصلهاي متعددي مشتمل بر ابحاث مهم در آن مشاهده ميشود. ثالثاً در بعضي از مباحث آن، نظر شيخ بزرگوار به آنچه در زمانهاي بسيار متأخر از سوي محققان اصولي ذكر شده، بسي شبيه و نزديك است. مثلاً آنچه در باب نسبت عام و خاص بيان كرده بسيار شبيه است به اصطلاح: «اراده ي جدي و اراده ي استعمالي» كه در تحقيقات اسلاف نزديك به زمان ما وجود دارد. عبارت شيخ مفيد در اين مورد چنين است: «والذي يخص اللفظ العام لاُيخرج منه شيئاً دخل تحته، و انما يدل علي ان المتكلم به اراد به الخصوص و لم يقصد به الي ما بُني في الفظ له في العموم... » (ص ۳۷). رابعاً در حالي كه بناي كتاب بر اختصار است (۲۱)، مباحثي كه در استنباط احكام فقهي، ضروري تر و كاربردي تر است، مقدم داشته شده و مباحث بيشتر نظري - از قبيل بحث در حقيقت علم يا حقيقت كلام كه شيخ الطائفه رحمة اللَّه در اول عدة الاصول به تفصيل در آن غور كرده - مورد توجه آن بزرگوار قرار نگرفته است. به نظر اين جانب بسي جالب است كه در عين اختصار كتاب مورد بحث، مباحثي از اين قبيل كه: عموم و اطلاق، مخصوص سنت قوليه است و در سنت فعليه عموم يا اطلاق راه ندارد (۲۲) يا اين كه امر عقيب حظر، بيش از اباحه را افاده نمي كند (۲۳) يا اين كه استثناء عقيب جمل متعددة، در صورتي كه قرينه يي نباشد به همه ي آنها بر ميگردد (۲۴)، و امثال اينها مورد
غفلت قرار نگرفته و به خاطر تأثير و تكرر آن در استنباطات فقهي در عبارت مناسب بيان شده است. از آنچه گفته شد آشكار ميگردد كه شيخ بزرگوار ما با نگارش كتاب اصول، مقدمات لازم براي ابداع يك قالب علمي و فني جهت استنباط فقهي را تدارك ميديده است. علم اصول براي او مجموعه يي از معارف ذهني و شبه كلامي نيست. بلكه همان طور كه شاگرد او نيز در مقدمه ي عدة الاصول تصريح كرده چيزي است كه: «احكام شريعت بر آن مبتني است و بدون مستحكم كردن اين پايه، علم به شريعت كامل نمي شود، و هر كه اصول را مستحكم نكند، حكايت كنند و مقلد است و عالم نيست». (۲۵) ۳ - آفرينش شيوه ي جمع منطقي ميان عقل و نقل در فقه و كلام اين سومين بعد از جوانب شخصيت شيخ بزرگوار ما به مثابه ي مؤسس و سرسلسله ي حركت علمي شيعه است. در اين جا نيز شيخ عالي مقام راه تازه يي ميان عقل گرايي مطلق معتزله و پيروان آنان از شيعه - مانند بني نوبخت - و حديث گرايي شيخ صدوق گشوده است. معتزله در روزگار رواج اعتزال يعني در اواخر دوره ي اول خلافت عباسي (منتهي به اواسط قرن سوم هجري) از جريان افكار فلسفي بيگانه (يوناني، پهلوي، هندي و غيره) به عالم اسلام و ترجمه ي آثار آنان به شدت متأثر بودند و در آن هنگام، هم آن جريان بيگانه و هم اين گرايش معتزله بشدت مورد تشويق خلفاء بخصوص مأمون قرار ميگرفت. عكس العمل اين عقل گرايي افراطي، حركت اصحاب حديث در اهل سنت و محدثين شيعه مانند صدوق رحمةاللَّه در شيعه بود كه ميخواستند يكسره معارف كلامي و اعتقادي
را از راه حديث بفهمند. كار بزرگ مفيد اثبات اين مطلب است كه عقل مستقلاً از فهم همه ي مباحثي كه در علم كلام مطرح ميشود، ناتوان است، مثلاً در باب صفات باري مانند اراده و سمع و بصر و امثال آن، عقل به مدد وحي است كه ميتوان در وادي معرفت درست گام نهد و به تنهايي وارد شدنش در اين وادي كه مربوط به حضرت حق (جلّ وعلا) است، ورود در تيه ضلالت است، و اين در واقع مضمون همان رواياتي است كه آدمي را از تكلم در باب خداي متعال نهي ميكند. پس كار مفيد، محروم كردن عقل از قلمرو متعلق به او - كه در آن سمع و وحي را راه نيست - يعني وادي اثبات صانع و استدلال بر وجود باري يا توحيد يا نبوت عامه نيست، بل محدود كردن عقل به همان حدودي است كه خالق عقل براي او معين كرده است تا به گمراهي نيفتد. عبارت اوائل المقالات يكجا چنين است: «ان استحقاق القديم سبحانه بهذه الصفات (اعني كونه تعالي سميعاً بصيراً و رائياً و مدركاً) كلها من جهة السمع دون القياس و دلائل العقول» (۲۶) و در جاي ديگر چنين: «ان كلام اللَّه تعالي محدث و بذلك جائت الا ثارعن آل محمّد (صلّي اللَّه عليه واله) » (۲۷) و در جاي ديگر چنين: «ان اللَّه تعالي مريد من جهة السمع و الاتباع و التسليم علي حسب ماجاء في القرآن، و لااوجب ذلك من جهة العقول»
#پیامهای مقام معظم رهبری
https://eitaa.com/zandahlm1357
#مجله_مجازی_تازنده ایم_ رزمنده ایم
نيروى دريايى بحمداللَّه امروز نيروي دريايي ما اين جرأت را پيدا كرده كه دست به ساخت وسايلي بزند كه د
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
نمایش در ایتا
نيروى زمينى
نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي ايران، بايستي مثل سد فولادين غيرقابل نفوذ باشد.
امروز، نيروي زميني داراي هدف است و تهديد جدي و منطقه ي حفاظت حقيقي دارد كه بايد حفاظت كند.
#کلمات قصار نویسنده ؛آیت الله العظمی سید علی خامنه ای(دام ظله)
https://eitaa.com/zandahlm1357
7.51M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
تلاوت سوره الحاقه
استاد عبدالباسط
استاد مصطفی اسماعیل
هدایت شده از #مجله_مجازی_تازنده ایم_ رزمنده ایم
14.39M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
دعای عهد تصویری
https://eitaa.com/zandahlm1357
هدایت شده از #مجله_مجازی_تازنده ایم_ رزمنده ایم
هر روز با امام رضا
@zandahlm1357
@HashtominEmam
آرشیو
مطالب صفحه هرروز با امام رضا (ع)
#مجله_مجازی_تازنده ایم_ رزمنده ایم
است كه ستمگران در حق او ميگويند ۱۰. #دانستنیهای امام رضا علیه السلام https://eitaa.com/zandahlm13
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
نمایش در ایتا