سودان می‌تواند جای خالی سوریه را برای ایران پُر کند؟ #زینب_اصغریان سودان با موقعیت حساس خود می‌تواند به عنوان یک پل ارتباطی میان شمال آفریقا و غرب آسیا ایفای نقش کند. این کشور پهناور به دریای سرخ دسترسی دارد و برای جمهوری اسلامی ایران که به دنبال نفوذ بیشتر بر آب‌های منطقه و گذرگاه باب‌المندب است، می‌تواند یک شریک مهم تلقی شود. همچنین سودان به لحاظ ارتباط با کشورهای دیگر از جمله عربستان سعودی، مصر و حتی امارات اهمیت دارد. در گذشته روابط نزدیک تهران و خارطوم در راستای تقویت محور مقاومت بود. این کشور در دوران حکومت البشیر روابط نزدیکی با ایران داشت، اما پس از سقوط وی ، سودان تلاش کرد روابط خود را با کشورهای عربی به ویژه عربستان سعودی بهبود بخشد. این سیاست تا جایی ادامه داشت که پس از حمله به سفارت ریاض در تهران به دنبال اعدام شیخ نمر، روحانی شیعه برجسته توسط مقامات سعودی و قطع روابط ایران و عربستان، سودان در سال ۲۰۱۶ مناسبات دیپلماتیک خود را با جمهوری اسلامی قطع کرد، اما به مرور روابط دو کشور بهبود یافت. با سفر علی الصادق، وزیر خارجه سودان به ایران در زمان شهید رئیسی و مذاکرات دیپلماتیک دکتر امیرعبداللهیان، یخ‌ها شروع به آب شدن کرد و حمایت خارطوم از مردم فلسطین نیز گام مثبت دیگری در بهبود روابط دو کشور بود. در ادامه این روند، سفر اخیر علی یوسف احمد الشریف، وزیر امور خارجه سودان به تهران و دیدار وی با مقامات کشورمان که هفته گذشته انجام گرفت، بیانگر آن است که جمهوری اسلامی به دنبال احیای نقش پیشین سودان به عنوان یک متحد در گروه مقاومت است. البته قطعاً خارطوم می‌تواند به تهران کمک کند تا نفوذ خود را در کشورهای عربی و آفریقای شمالی گسترش دهد و خلأهای موجود را در شرایط از دست دادن سوریه برطرف کند. برای تهران، بازپس‌گیری بخشی از نفوذ خود در خاطوم و دسترسی راهبردی به دریای سرخ نیز به شدت اهمیت دارد. بلومبرگ به نقل از دو مقام اطلاعاتی سودان و چهار مقام غربی چندی پیش گزارش داد تهران و مسکو در ماه‌های اخیر برای ساخت پایگاه نظامی در بندر سودان، با این کشور در حال مذاکره بوده‌اند و این مذاکرات اکنون اهمیت بیشتری پیدا کرده است. پی‌یر پالیو، کارشناس سیاست خارجی ایران و استراتژی‌های نامتقارن و ترکیبی تهران در کالج تورنتو معتقد است سودان و ایران از دهه ۱۹۹۰ روابطی قوی‌ داشتند و توسعه روابط دوجانبه، به ایران این امکان را داد که از انزوای دیپلماتیک خود خارج شود و یک متحد راهبردی در دنیای عرب و در منطقه کلیدی شاخ آفریقا پیدا کند. همچنین بی‌آی‌سی اندیشکده‌ای در بروکسل، پایتخت بلژیک، با محوریت سیاست‌های خارجی، امنیت و روابط بین‌الملل پیرامون تحولات در روابط ایران و سودان می‌نویسد: افزایش تعامل ایران با سودان اهمیت چندوجهی دارد، زیرا می‌تواند وضعیت داخلی و منطقه‌ای را تغییر ‌دهد. به تازگی ایران به تأمین وسایل نقلیه هوایی بدون سرنشین و تجهیزات نظامی برای ارتش سودان (اس‌اِی‌اف) متهم شده است. در ژانویه، چندین رسانه گزارش دادند پهپادهای ساخت ایران به نام‌های مهاجر-۶ و ابابیل به سودان ارسال شده‌اند که البته تهران آن را رد کرد. تحت تأثیر این روند، ارتش سودان تحت رهبری عبدالفتاح البرهان توانسته مناطق راهبردی مانند ام‌درمان، نیالا و ود مدنی را پس از شکست‌های شدید در برابر نیروهای شورشی محمد حمدان دقلو، فرمانده نیروهای پشتیبانی سریع سودان دوباره به کنترل خود درآورد. به نظر با مداخله ایران در جنگ داخلی سودان بدون خطر اهداف ژئوپلتیکی‌اش را پیش می‌برد و این برای هر دو طرف مهم است.ایران و سودان در زمینه مسائل امنیتی و مبارزه با تروریسم همکاری‌هایی داشته‌اند. این کشور در گذشته پذیرای برخی گروه‌های مسلح فلسطینی و دیگر گروه‌های مقاومت بوده که جمهوری اسلامی از آن‌ها حمایت می‌کند. همکاری‌ها به ویژه در چارچوب تقویت امنیت منطقه‌ای و مبارزه با تهدیدهای مشترک از جمله تهدیدهای داعش و گروه‌های تروریستی دیگر نیز اهمیت دارد. از سویی سودان کشوری با منابع طبیعی غنی به ویژه در زمینه نفت، معادن و کشاورزی است و ایران با بهبود روابط می‌تواند از طریق همکاری‌های اقتصادی و تجاری با سودان به ویژه در حوزه‌های انرژی و کشاورزی بهره‌برداری کند. خارطوم همچنین به عنوان یک پایتخت عربی می‌تواند برای ایران به عنوان یک پل برای تقویت روابط با اعراب و دیگر کشورهای آفریقایی استفاده شود. به مسائل یاد شده توسعه مناسبات جمهوری اسلامی با اتیوپی دیگر کشور مهم در شاخ آفریقا را هم باید افزود. ایران هم اکنون به کمک متحد خود انصارالله توانسته با کنترل باب‌المندب ضربات سختی به اقتصاد رژیم صهیونیستی وارد کند و حال اگر این سلطه به حاشیه جنوبی این گذرگاه یعنی دو کشور سودان و اتیوپی هم منتقل شود قطعاً تهران اهرم قدرتمندی در مقابل محور غربی – عبری بدست خواهد آورد. #روزنامه_قدس ✧❁🇮🇷@zeinab_asgharian_ir🇮🇷❁✧