📝 به نظر یک مسئله مهم این است که اگر علم، طوری آموزش داده شود که دانشآموز مرعوب علم شود؛ مثلا اطلاعات و معادلات زیادی به ذهنش ریختهشود یا به هر نحوی دانشآموز را در موضع ضعف قرار دهد؛ دانشآموز شجاعت علمی خود را از دست میدهد و این یعنی خود را در چارچوب علم فعلی محدود میکند و زندانی و ضعیف میشود و منفعلانه با علم برخورد میکند.
🔻 آموزش معلم و برنامه آموزشی، باید به نحوی باشد که دانشآموز «آزاد» باشد و خودش، مسیر را پیدا کند و در این راه شجاعت به خرج بدهد تا «قوی» شود.
💡« آزادی علمی » « شجاعت علمی »💡
🆔 @Zharfa90
#معرفیکتاب
Walking with Christiaan Huygens
From Archimedes' Influence to Unsung Contributions in Modern Science
قدم زدن با کریستیان هویگنس
از تأثیر ارشمیدس تا مشارکت های ناگفته در علم مدرن
کمک های هویگنس به علم مدرن را در زمینه ای به روز قرار می دهد
به این معما می پردازد که چرا هویگنز پراش را در نظر نگرفت، اگرچه او ابزار منحصر به فردی برای مطالعه آن داشت.
اهمیت اصل هویگنس را برای انتشار موج در همه شاخه ها برجسته می کند.
https://link.springer.com/book/10.1007/978-3-031-46158-3#toc
🆔 @Zharfa90
🌱در مورد این کتاب:
دانشمند هلندی کریستیان هویگنس (1629-1695) اثری محو نشدنی در زمینه های ریاضیات، فیزیک، نجوم و ژئوفیزیک بر جای گذاشت. علیرغم کمک های پیشگامانه او، تاریخ اغلب نقش محوری او را نادیده گرفته است. در حالی که دو تا از مشهورترین دستاوردها در فیزیک نظریه گرانش نیوتن و نظریه نسبیت عام انیشتین هستند، کمتر شناخته شده است که هویگنس عناصر اصلی این نظریه ها را ارائه کرده است. این کتاب برای تصحیح این کمبود است. به عنوان مثال، نشان میدهیم که چگونه هویگنز از استدلالهای تقارن برای استخراج قوانین بقای تکانه و انرژی استفاده میکند، و چیزی که اینشتین بعداً برای استخراج فرمول نیروی گریز از مرکز، اصل هم ارزی نامید.
در سال 1689، هویگنس از نیوتن بازدید کرد. آنها با هم در خیابان های لندن قدم زدند. نیوتن اخیراً شاهکار خود، پرینسیپیا را به پایان رسانده بود و قوانین حرکت و قانون گرانش جهانی را توضیح می داد. هویگنس اساساً کار زندگی خود را تا آن زمان تکمیل کرده بود و بر اساس ارشمیدس، لئوناردو داوینچی، گالیله، دکارت، فرما، پاسکال و نبوغ خود ساخته بود. او به عنوان یک ساز ساز (تلسکوپ، ساعت آونگی، افلاک نما) شهرت پیدا کرده بود. او سیستم 31 تن را اختراع کرده بود. او اولین اصول سنجش از دور را پیشگام بود. او حلقه های زحل را کشف کرده بود. او نظریه موج نور را فرموله کرده بود. راه رفتن با کریستیان چه چیزی را آشکار می کند؟ این کتاب نتیجه را در 9 فصل ارائه می دهد که عبارتند از: نظم خود به خودی، سرعت نور، اصل هویگنس، تلسکوپ، ساعت آونگی، اصل هویگنز-فرنل، نسبیت خاص، نیروی گریز از مرکز و انحنا. علاوه بر این، فصلی با عنوان آنچه هویگنز می توانست در مورد پراش بنویسد و فصلی با عنوان هویگنز و ژئوفیزیک وجود دارد. قدم زدن ذهنی با کریستیان، مرور آثار جمع آوری شده او - گنجینه ای واقعی برای علاقه مندان به پازل - و بازاندیشی ایده های او، تصور واضحی از زندگی علمی در قرن هفدهم ایجاد می کند، درک این موضوع که به طور قابل توجهی شبیه زندگی ما است، و درک هویگنز. کمک های مهم و پایدار به علم.
🆔 @Zharfa90
🔰 دو جلسه نوروزی علم
💡 جلسه اول: «چرا؟ چون کنجکاوم!»
👤 امیرحسین صنایعی
• دانشآموخته ارشد فیزیک دانشگاه صنعتی شریف
• دکتری فلسفه علم، پژوهشگاه علوم انسانی
📆 سهشنبه ۷ فروردین ماه
🕰 ساعت ۲۰:۰۰ شب
💡جلسه دوم: "روایت وضع علم و دانشگاه با مسئله ی دانشجو"
👤 سید علی میری
• سردبیر برنامه تلویزیونی رصد خانه
• روزنامهنگار حوزه علم، فناوری و توسعه
📆 چهارشنبه ۸ فروردین ماه
🕰 ساعت ۲۰:۰۰ شب
🔗 جلسه به صورت مجازی در اتاق مجازی ژرفا برگزار میگردد.
https://vc.sharif.edu/ch/zharfa
🌿 شرکت برای عموم آزاد و مسرتبخش است.
🆔@physics_yazduni
🆔@Zharfa90
☂ قرائتهای اصل ماخ
📂 برخی از بیانهای اصل ماخ که در فرمولبندی نسبیت عام توسط نویسندگان مختلف بهکار گرفته میشوند عبارتاند از:
بیان اول. ستارگان دوردست میتوانند چارچوب لخت موضعی را متاثر کنند.
بیان دوم. چارچوب لخت موضعی تماماً بهواسطۀ توزیع مادۀ جهان معین میگردد.
بیان سوم. دوران چارچوب لختِ درون سطل، توسط سطل کشیده (dragged) میشود و این اثر
با افزایش جرم سطل افزایش مییابد.
بیان چهارم. در حدی که جرم سطل بزرگ است؛ چارچوب لخت درون سطل، به
همراه سطل میچرخد.
بیان پنجم. دوران سرتاسری عالم معنی ندارد.
بیان ششم. در غیاب ماده آثار لختی وجود ندارند.
بیان هفتم. حرکت مطلق وجود ندارد و تنها حرکت نسبت به جسمی دیگر وجود دارد.
بیان هشتم. چارچوب لخت موضعی تماماً بواسطۀ میدانهای دینامیکی در عالم معین
میشود.
بیان نهم. توزیع ماده هندسۀ عالم را معین میکند.
بیان دهم. اگر ماده نباشد؛ آنگاه هندسه وجود ندارد.
بیان یازدهم. نباید حلی از معادلات میدان برای فضای تهی وجود داشته باشد.
🆔@Zharfa90
✍️ معانی مختلف اصل ماخ
ریندلر در مقاله زیر
W. Rindler, Physics Letters A 187 (1994) 235.
به برخی از جنبه های غیر ماخی اثر لنز-تیرینگ اشاره کرده است.
در ارتباط با این مقاله ریندلر، باندی و همکارش در مقاله زیر
Bondi, H., Samuel, J. (1997). “The Lense-Thirring effect and Mach’s principle,” Physics Letters A, 228(3), 121.
بیان میکنند که نتیجه گیری لیندلر، وابسته به یک صورتبندی خاصی از اصل ماخ است. در ابتدای این مقاله، یازده معنا برای اصل ماخ ذکر شده و بیان شده است که کدامیک از این معانی در فضازمان نیوتنی یا فضازمان اینشتینی قابل صورتبندی است و اگر چنین است آیا نظریه نیوتن یا نظریه گرانش اینشتین این معنا از اصل ماخ را ارضا میکنند یا خیر.
در این مقاله میخوانیم:
از آنجا که ماخ در میان نوشتههایش به طور واضح به یک اصل مشخص که مورد تأیید وی باشد اشاره نکرده است، تفاسیر متفاوتی از نوشتههای وی صورت گرفته و عبارت «اصل ماخ» در معانی گوناگونی به کار رفته است (Barbour et al., 1995: 530) به طوری که برخی از آنها با یکدیگر ناسازگارند. برخی از این معانی عبارتند از:
ماخ0: عالم، آن گونه که به وسیله حرکتِ میانگین کهکشانهای دوردست نمایان است، در ظاهر نسبت به چارچوبهای لختِ موضعی نمیچرخد.
ماخ1: ثابت گرانش نیوتن G، یک میدان دینامیکی است.
ماخ2: یک جسم در یک جهانِ خالی از دیگر اجسام، لختی (اینرسی) ندارد.
ماخ3: چهارچوبهای لختِ موضعی، از حرکت کیهانی و توزیع ماده متأثر میشوند.
ماخ4: عالم از لحاظ فضایی بسته است.
ماخ5: انرژی، اندازهحرکت خطی و اندازهحرکت زاویهای کل برای عالم، برابر با صفر هستند.
ماخ6: جرم لختی، متأثر از توزیع سراسری و جهانی ماده است.
ماخ7: اگر همه ماده را از بین ببری، دیگر فضایی وجود نخواهد داشت.
ماخ8: Ω=4πρGT^2 یک عدد معین از مرتبه واحد است. (در اینجا، ρ چگالی متوسط ماده در عالم و T زمان هابل است).
ماخ9: نظریه، شامل هیچ عنصر مطلقی نمیباشد.
ماخ10: چرخش و انتقال صلبگونه کلی یک سیستم، مشاهدهپذیر نیست.
🆔@Zharfa90
🔰 پیشگفتار جلسه اول در تصویر ضمیمه شدهاست.
👤امیرحسین صنایعی
🔹عضو گروه مطالعات علوم دقیقه موسسه علم و سیاست اشراق
🔸دانشجو دکتری فلسفه علم پژوهشگاه علوم انسانی
🔹دانشآموخته ارشد فیزیک دانشگاه صنعتی شریف
🔻جلسه، سهشنبه شب ساعت ۲۰:۰۰ به صورت مجازی در اتاق مجازی ژرفا برگزار میگردد.
https://vc.sharif.edu/ch/zharfa
🆔@physics_yazduni
🆔@Zharfa90
🔰پیشگفتار جلسه اول
🔹جملهی مشهوری از اینشتین وجود دارد که میگوید: «من استعداد خاصی ندارم، فقط بهشدت کنجکاو هستم.» بهراستی برای فیزیکدان شدن چقدر باید این جملهی انیشتین را جدی گرفت؟ به یاد دارم در مدرسه و دانشگاه وقتی معلم و اساتید میخواستند ناکامیمان در عرصهی علمی را تحلیل کنند و کلید به دست ما بدهند تا ما نیز بتوانیم اسم و رسمی در پژوهشهای علمی داشته باشیم، از دایرهی گستردهی معلومات دانشمند مغربزمین سخن میگفتند.
🔸استادی داشتیم که تفاوت خودش و یک دانشمند تراز اول فیزیک را چنین بیان میکرد: «فرق من و ادوارد ویتن در مواجهه با یک مسئله اینجاست که من با یک جعبهابزار کوچکِ ریاضیات سروقت مسئله میرسم، اما او با یک کامیون از ابزارهای ریاضی مشغول مسئله میشود!» نمیدانم حرف استاد چقدر درست بود، اما در دل ما نه شعلهای روشن میشد و نه بیتاب فعالیتِ علمی میشدیم. اینک ماییم و حسرتِ یک کامیون ابزار ریاضی.
🔹اما اینشتین توجه ما را به کنجکاوی جلب میکند. همچون کودکی که در همهی امور سرک میکشد و «میخواهد بداند». چه نیرویی در «کنجکاوی» نهفته است که میتواند انسان را در علم سهیم کند؟
🆔@physics_yazduni
🆔@Zharfa90
🔰 پیشدرآمد جلسه دوم در تصویر ضمیمه شدهاست.
👤سیدعلی میری
🔹سردبیر روزنامه تلویزیونی رصدخانه
🔸روزنامه نگار حوزه علم، فناوری و توسعه
🔻جلسه، چهارشنبه ساعت ۲۰:۰۰ به صورت مجازی در اتاق مجازی ژرفا برگزار میگردد.
🆔@physics_yazduni
🆔@Zharfa90
🔰پیشگفتار جلسه دوم
📌 "عهد دانشمند"
🔹در یکی از خطبه های درخشان نهج البلاغه، حضرت علی(ع) از "عهدی" صحبت میکنند که خداوند از خردمندان و دانشمندان گرفته است.
اگر تلاش کنیم به علم و دانشمندی فکر کنیم، واقعا باید از سرچشمه های آن بپرسیم. به یک معنی امروز صحبتی از خود علم نیست و علم ابزاری برای موفقیت و ثروت و یا صعود در طبقات اجتماعی یا افتخار و قدرت است.پس گویی ما هنوز نتوانستهایم از علم و جایگاه دانشگاه بپرسیم و اینها در جهان ما هنوز در غربت و گسستگی از تار و پود زندگی به سر میبرند.
🔸همچنین به تعبیری ماهیت "دانشجو" و "دانشمند" نیز درگیر بحرانی وجودی است. واقعا دانشجو کیست؟چه وظیفهای دارد؟این وظیفه چگونه سیاسی است و چطور به کشورش ارتباط دارد؟ به گفت آمدن وضع علم و پرسش از دانشمند، دانشگاه و دانشجو شاید از طرف خود دانشجو نوعی دور به نظر برسد اما این از آن دور های منطقی نیست که باید از آن بترسیم و باطل باشد بلکه چرخه یی مبارک است که نشانه ی زنده بودن پرسش و روح علم در جان دانشجو و دانشگاه است.
🔹پرسیدن از این سرآغاز دقیقا به همان دلیلی که پرسشی بدیع و قابل پیگیریست، با صرفا مرور ایده های فلسفی و دانشگاه و ... قابل فهم نخواهد بود و عقلی می طلبد که شاید از جنس همان عهدیست که خداوند از دانشمندان گرفته است.
🆔@physics_yazduni
🆔@Zharfa90
چرا؟_چون_کنجکاوم!_امیرحسین_صنایعی.mp3
64.26M
📻 صوت جلسه «چرا؟ چون کنجکاوم!»
👤امیرحسین صنایعی
🗓مورخ سه شنبه ۷ فروردین ماه
🆔@physics_yazduni
🆔@Zharfa90
🔰 نقد و پیشنهاد
🗣 خوشحال میشویم که انتقادات و پیشنهادات راجع به این جلسات را از زبان شما مخاطبین ژرفا بشنویم.
یا پیشنهادی در مورد برگزاری برنامههای بعدی به ما بدهید.
🔻لطفا با آیدی @SalamZharfa در ارتباط باشید.
🆔@Zharfa90