💠جایگاه عقل در صوفیه💠
🔸برخی از اقطاب صوفیه مانند شیخ محمد لاهیجی برای تقرب یافتن به حقتعالی، عقل را فدای عشق دانسته و معتقد است که در هنگام وصول، عقل زایل شده و تکالیف شرعیه نیز از او ساقط میشود.
🔺وی دراینباره گفته: «غرض از شرایع و اعمال و عبادات ظاهره و باطنیه، قرب و وصول به حق است و سالک چون به متابعت اوامر و نواهی به نهایت و کمال وصول میرسد و در بحر وحدت محو و مستغرق شده و از آن استغراق و بیخودی مطلق بار دیگر به ساحل و مرتبه عقل باز نیامده و چون مسلوب العقل گشتند، به اتفاق اولياء و علما تكاليف شرعيه و عبادات از اين طايفه ساقط است.»[1]
این در حالی است که در آیات و روایات مختلف عقل یکی از نعمتهای باارزش خدا معرفی شده که حتی آمده کسی که خردمند و عاقل نیست، پلیدی در آنها نفوذ کرده است.
«وَيَجْعَلُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لَا يَعْقِلُونَ[یونس/100] و خداوند پلیدی را بر کسانی قرار داده است که خردمند نیستند»
این ادعای صوفیان، کاملا معارض با رفتار ائمهی هدی (علیهمالسلام) است که همیشه تا آخر زندگی خود، پایبند به شریعت و تکالیف الهی بودند و اگر بنا بر سقوط تکلیف باشد، این حضرات بهخاطر قربشان به حضرت باریتعالی اولی به ترک تکلیفاند؛ اما چون خداوند به انسان عقل داده، هر انسان عاقلی با خردمندی خود میفهمد که برای رسیدن به سعادت ابدی، باید به دستورات الهی عمل بکند.
پینوشت
#نقد_تصوف
#عقل
#عشق
#لاهیجی
🔰 @adyanuniv 🔰
💠قلب پاک، بهانه صوفیه برای فرار از عبادت و بندگی💠
🔸ازجمله انحرافات صوفیه که گریبانگیر جامعه امروزی نیز شده است، عدم توجه به اعمال شرعی به بهانه صافی و پاکی دل است. وقتی سررشته این انحراف را میگیریم به عقاید و آموزههای انحرافی صوفیه میرسیم که برای شانه خالی کردن از انجام تکالیف و فرایض شرعی، بحث پاکی، صفای دل و دوستی خداوند را مطرح کردند و عبادت را کار دل دانستند نه ظاهر.
🔻ازاینرو بود که برخی از صوفیه به این معتقد شدند که چون دل بندهای پاکیزه گردد و به نهایت دوستی و محبت پروردگار برسد و ایمان به غیب در دل او استوار باشد، تکلیف از وی برداشته شود... و عبادات ظاهری او را لازم نباشد. [1]
🔹متفکر بزرگ شیعه شهید مطهری، این بهانه و توجیه را در واقع، تحقیر عمل دانسته و میگوید: «دراویش و متصوفه اعصار اخیر به نحوی دیگر و بهانهای دیگر عمل را تحقیر میکنند، آنها موضوع صفای قلب را دستاویز قرار دادهاند درصورتیکه صفای حقیقی قلب، محرّک و مؤید عمل است نه منافی با آن.»[2]
پینوشت:
[1]. لاهیجی، محمد، شرح گلشن راز، انتشارات سعدی، تهران، ۱۳۷۱، پاورقی شماره 2، ص 302.
[2]. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، نشر صدرا، ج 1، ص288.
#نقد_تصوف
#شهید_مطهری
#لاهیجی
🔰 @adyanuniv 🔰
💠خطبه البیان از امیرالمومنین(ع) یا صوفیه
🔸درباره انتساب خطبه البیان به امیرالمومنین دو نظر و عقیده است:
🔻برخی معتقدند که "خطبه البیان" را نمیتوان از لحاظ محتوا منسوب به امیرالمومنین(علیه السلام) دانست، زیرا این خطبه به شطحیات اهل تصوف شباهت دارد و همواره از یک سو مورد توجه صوفیان و فرقههای باطنیه واقع شده است.
🔹شاید نکته آنجا باشد که لاهیجی هم به آن اشاره کرده است که صوفیه برای توجیه شطحیات خود دست به دامان این خطبه شدهاند.
🔹لاهیجی «عبارات خطبه البیان و برخی از احادیث پیامبر (صلی الله علیه و آله) را همراه با شطحیات مشهور اهل تصوف ذکر میکند، بی آنکه تمایزی بین آنها قائل شود و جملگی را از احوال کاملانی بر میشمرد که در مراتب کشف و شهود برایشان ظاهر شده است.» [1]
🔻اما گروهی دیگر عقیده دارند: «خطبه البیان با سه نقل متفاوت و با متنهای گوناگون در کتاب "الزام الناصب" آمده است که هیچ یک از آنها سند معتبر و قابل توجهی ندارد.» [2]
🔰بنابر اینکه سند خطبه البیان ضعیف بوده و در کتابهای متقدم هم نقل نشده است، انتساب این خطبه به حضرت علی(علیه السلام) درست نیست و عدهای آن را از جعلیات صوفیه میدانند.[3]
📚پینوشت:
[1]. لاهیجی شمسالدین محمد، مفتاح الاعجاز فی شرح گلشن راز، تهران، زوار،1373، ص529
[2]. يزدى حائرى على بن زين العابدين، إلزام الناصب في إثبات الحجة الغائب، بیروت، 1422قمری، ج2، ص178
[3]. اسدپور رضا، مقاله خطبه البیان و شطحیات عارفان، پژوهشنامه ادیان، شماره سوم،1387،ص1.
#نقد_تصوف
#خطبه_البیان
#لاهیجی
عضویت در کانال👇
🔰 http://eitaa.com/joinchat/2778923026Ca3622cab5e🔰
💠دلت پاک باشه و گناه کن
🔸از جمله علتهای کمرنگ شدن شریعت در بین مردم، این ضربالمثل است که دلت پاک باشد و اینکه کسی که اهل تکالیف شرعی نیست نباید از روی ظاهر درباره او قضاوت کرد، زیرا ممکن است دلش پاک باشد و همین کافی است.
🔹این دیدگاه اشتباه نشأت گرفته از انحرافات صوفیانه است که معتقدند که اگر کسی دلش پاک باشد و ایمان به روز غیب داشته و محب خداوند شود نه تنها مکلف به انجام تکالیف شرعی نیست بلکه اگر گناه کبیره هم انجام دهد خدا او را عذاب نخواهد کرد. [1]
🔻درواقع این اعتقاد دهنکجی بزرگی نسبت به ائمه اطهار (علیهم السلام) است، زیرا اگر قرار بود بهواسطه پاک بودن دل و دوستی با خداوند، شریعت ترک شود، پیامبر اکرم (صلیالله علیه و آله) و اهلبیت پاک آن حضرت، اولی به هرکسی بودند، حال آنکه هیچوقت از انجام تکالیف شرعی فروگذاری نداشتند.
🔰صاحبان این عقیده باید بدانند که گناه گمراهی مریدان و مردم امروزی به خاطر نقل این سخن اشتباه، به عهده آنهاست و باید بار گناهان دیگران را هم بر دوش بکشند.
📚پینوشت:
1.لاهیجی، محمد، شرح گلشن راز، انتشارات سعدی، تهران، ۱۳۷۱، پاورقی شماره 2، ص 302.
#نقد_تصوف
#دلت_پاک_باشه
#لاهیجی
#شریعت
عضویت در کانال👇
🔰 http://eitaa.com/joinchat/2778923026Ca3622cab5e🔰
💠مرتبه سکر مرحله ترک شریعت
🔸لاهیجی بهعنوان یکی از بزرگان صوفیه معتقد است هنگامیکه یکی از اهل طریقت به مرتبه سکر (بیخودی و عدم هوشیاری) رسید، عبادت او دیگر آن عبادت قبلی نیست.
🔹وی در گلشن راز خود مینویسد: « سالک یا در مرتبه سکر میماند و در آن غرق میشود، درنتیجه تکالیف شرعیه از او ساقط میشود چراکه به مقام شهود و یقین رسیده است، یا اینکه سالک از مرتبه سکر برمیگردد زیرا به مرحله یقین نرسیده است. لذا مکلف و مأمور به اوامر و نواهی الهی است ولی عباداتش دیگر بالعرض است یعنی به جهت ارشاد و تکمیل دیگران است». [1]
🔻آنچه از این اعتقاد فهمیده میشود این است که در این مرحله، قصد قربت دیگر جایگاهی ندارد و انجام عبادت یا از سر اجبار است یا ریا و تزویر برای جلب نظر مردم.
👈کما اینکه دکتر غنی میگوید: «صوفی پخته میل ندارد خود را به زنجیرهای قوانین شرع و آداب و عادات مصنوعی اجتماع و اخلاق مصنوعی عرفی مقید سازد.» [2]
🔰درهرحال طبق نظر لاهیجی، کسی که به مرتبه سکر رسید شاید عبادتی انجام دهد ولی آن عبادت، دیگر برای خداوند متعال نیست.
📚پینوشت:
1. لاهیجی، محمد، شرح گلشن راز، انتشارات سعدی، تهران، ۱۳۷۱ ص 303.
2. دکتر غنی، قاسم، تاریخ تصوف در اسلام، نشر زوار، تهران، 1386 ص 186.
#نقد_تصوف
#سکر #عبادت
#لاهیجی
عضویت در کانال👇
🔰 http://eitaa.com/joinchat/2778923026Ca3622cab5e🔰
💠تفکر جایگزین عبادت در تصوف
🔸یکی از توجیهات صوفیه در ترک شریعت این است که آنها کسانی را شریعتگریز میدانند که دائما به فکر و یاد خداوند متعال هستند و معتقدند که عبادات بهظاهر نیست، بلکه به دل است!
🔹لذا برخی معتقدند که باطن عبادت، همان تفکر و یاد خداست نه اعمال ظاهری.
این صوفیان قائل به این مطلب هستند که: 👈«چون بنده را دل پاکیزه گردد و به نهایت دوستی و محبت پروردگار رسد و ایمان به غیب در دل او استوار باشد در چنین حال، تکلیف از وی برداشته شود... و برخی برآنند که چنین شخصی را تفکر خود عبادت باشد و عبادات ظاهری او را لازم نباشد.» [1]
🔻غزالی به این انحراف صوفیه اشاره کرده و آن را برای فرار از انجام شریعت دانسته و میگوید: «دیگر از این قوم باشند چنانکه طاقت گذراندن فرایض و ترک معاصی ندارند... گویند (عبادات) کار دل دارد و بهصورت نظر نیست، دل ما همیشه اندر نماز است و با حق است.» [2]
🔰حال باید به صاحبان این اعتقاد گفت که اگر تفکر میتواند جایگزین عمل و تکلیف شود پس چرا برای رسیدن به مراحل و منازل سلوکی به جای این همه دستورات، تفکر نمیکنید و دستورات خاص میدهید و مریدان را موظف به دستورات خود میکنید ولی برای خود، تفکر را جایگزین عمل میدانید!
📚پی نوشت
[1]. لاهیجی، محمد، شرح گلشن راز، انتشارات سعدی، تهران، ۱۳۷۱، پاورقی شماره 2، ص 302.
[2]. غزالی، محمد، کیمیای سعادت، نشر علمی و فرهنگی، تهران، 1364، ج 2، ص 308.
#نقد_تصوف
#تفکر
#غزالی
#لاهیجی
عضویت در کانال👇
🔰 http://eitaa.com/joinchat/2778923026Ca3622cab5e🔰