🌾🌱🍁🌷🍃🥀🍂🕊
🌷🍁🌾
🥀🍂
🌱
#ترجمه_و_شرح_خطبه_8_نهج_البلاغه؛ بیعت شکنی زبیر
🌟و من كلام له (علیه السلام) يعني به الزبير في حال اقتضت ذلك و يدعوه للدخول في البيعة ثانية:
يَزْعُمُ أَنَّهُ قَدْ بَايَعَ بِيَدِهِ وَ لَمْ يُبَايِعْ بِقَلْبِهِ، فَقَدْ أَقَرَّ بِالْبَيْعَةِ وَ ادَّعَى الْوَلِيجَةَ، فَلْيَأْتِ عَلَيْهَا بِأَمْرٍ يُعْرَفُ وَ إِلَّا فَلْيَدْخُلْ فِيمَا خَرَجَ مِنْه.
✨او ادّعا مى کند که بيعتش تنها با دست بود نه با دل، پس اقرار به بيعت کرده، ولى مدّعى يک امر پنهانى است (که نيّتش برخلاف آن بوده). بنابراين بر او لازم است که دليل روشنى بر اين ادّعاى خود بياورد وگرنه بايد در آن چيزى که از آن خارج شده، داخل شود و به بيعت خود باز گردد و نسبت به آن وفادار باشد.
✉️پيام امام اميرالمؤمنين عليه السلام، ج 1، ص: 472-469
❇️و من كلام له عليه السّلام يعنى به الزّبير فى حال اقتضت ذلك و يدعوه فى الدّخول فى البيعة، ثانيا:
مقصود امام از اين سخن زبير است در جايى كه اقتضاى چنين سخنى داشت و هدف امام اين است كه با اين سخن او را به بيعت خود بازگرداند.
📜خطبه در يك نگاه:
🔹گوشه اى از داستان «طلحه و زبير» و پيمان شكنى آنها را در شرح خطبه هاى سابق خوانديد، آنها با امام به ميل و اختيار خود بيعت كردند و حتّى هنگامى كه خدمتش رسيدند و اجازه رفتن به «عمره» را خواستند، امام فرمود: شما قصد «عمره» نداريد. سوگند ياد كردند كه هدفى جز اين ندارند! امام به آنها پيشنهاد كرد كه بار ديگر بيعت خود را تجديد كنيد، آنها نيز با تعبيرات مؤكّد، بيعت را تجديد كردند. امام به آنها اجازه داد كه براى «عمره» بروند، هنگامى كه خارج شدند، به حاضران فرمود: «به خدا سوگند آنها را در فتنه اى مشاهده خواهيد كرد كه (جنگ و خونريزى به راه مى اندازند و خودشان) در آن كشته مى شوند». «زبير» براى توجيه پيمان شكنى خود بهانه اى درست كرد، و آن اين كه تنها با دستش بيعت كرده و مجبور بوده و با قلب بيعت نكرده است! امام در پاسخ او اين خطبه را ايراد فرمود (اين نكته قابل توجّه است كه بعضى اين سخن را به امام «حسن مجتبى (ع)» نسبت داده اند كه به امر پدرش على (ع) پس از خطبه «عبد اللّه بن زبير» در روز «جمل» فرمود، ولى بعيد به نظر نمى رسد كه على (ع) اين سخن را قبلا در پاسخ ادّعاهاى «زبير» بيان فرموده بود و امام حسن (ع) از آن در خطبه اش در روز جمل بهره گيرى كرد):
يزعم انّه قد بايع بيده، و لم يبايع بقلبه، فقد اقرّ بالبيعة، و ادّعى الوليجة. فليأت عليها بامر يعرف، و الّا فليدخل فيما خرج منه.
#ادامه_دارد #قسمت_یک
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
http://eitaa.com/Asheghan_Amiralmomenin
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
🌴🌴🌴🌱🌱🌱🌳🌳🌳🎍🎍
🌾🌱🍁🌷🍃🥀🍂🕊
🌷🍁🌾
🥀🍂
🌱
#ترجمه_و_شرح_خطبه_8_نهج_البلاغه؛ بیعت شکنی زبیر
✅عذرهاى بدتر از گناه:
🔹امام(عليه السلام) اين سخن را در پاسخ «زبير» مطرح فرمود که مى خواست براى پيمان شکنى خود توجيهى دست و پا کند; زيرا «معاويه» او را تحريک به خروج و سلطه بر «کوفه» و «بصره» کرد و آنها را فريب داد که مى خواهد تمام «شام» را در اختيارشان گذارد.(1) «طلحه و زبير» به خاطر جاه طلبى که داشتند پيمان مؤکّد خود را با امام شکستند و «زبير» در توجيه اين کار گفت: «من تنها با دست خود بيعت کردم، نه با دل»!
🔸امام در اين سخن پاسخ دندان شکنى به او مى دهد پاسخى که در تمام محافل حقوقى دنياى ديروز و امروز مورد قبول است و يک اصل اساسى در مسائل قضايى محسوب مى شود; مى فرمايد: «او ادّعا مى کند که با دست خود بيعت کرد و هرگز با قلبش بيعت ننموده است» (يَزْعُمُ اَنَّهُ قَدْ بايَعَ بِيَدِهِ، وَلَمْ يُبايِعُ بِقَلْبِهِ).
سپس مى افزايد: «او با اين سخنش اقرار به بيعت مى کند و ادّعاى يک امر باطنى برخلاف ظاهر بيعت دارد» (فَقَدْ اَقَرَّ بِالْبَيْعَةِ، وَ ادَّعَى الْوَليجَةِ(2)).
🍃در واقع اين سخن او ترکيبى است از اقرار و ادّعا; اقرارش مسموع و مقبول است و امّا در مورد ادّعا بايد اقامه دليل کند.
لذا به دنبال آن امام مى فرمايد: «او بايد قرينه قابل قبولى که بر اين امر گواهى دهد اقامه کند (و اثبات نمايد در شرايطى بوده که از روى اجبار و اکراه، اين بيعت انجام شده و قلب او با دست و زبانش هماهنگى نداشته) در غير اين صورت بايد دوباره به آنچه از آن خارج شده باز گردد و نسبت به بيعتش وفادار باشد» (فَلْيَأتِ عَلَيْها بِاَمْر يُعْرَفُ، وَ اِلاّ فَلْيَدْخُلْ فيما خَرَجَ مِنْهُ).
🔹بسيارى از مردم ديده بودند که «طلحه» و «زبير» با ميل خود نزد امام آمدند و بيعت کردند; آنها جزء نخستين افراد بودند و اين امر در مسجد انجام گرفت; اين بيعت از هر نظر قابل قبول است و اگر کسى مى خواهد غير آن را ادّعا کند بايد دليل محکم و قرينه آشکارى بر ادّعاى خود بياورد. علاوه بر اين همه مى دانستند که در مورد بيعت با على(عليه السلام) اکراه و اجبارى وجود نداشت; گروه اندکى از سرشناسان بيعت نکردند، امام هم مزاحمتى براى آنها ايجاد نکرد. با توجّه به اين، ادّعاى عدم هماهنگى باطن و ظاهر چيزى نبود که به اين سادگى قابل پذيرش باشد.(3)
🔸همان گونه که گفته شد اين يک اصل اساسى در تمام محافل حقوقى و قضايى است که هرکس ظاهراً با ميل خود قراردادى را ببندد، بايد به آن وفادار باشد و ادّعاى اکراه و اجبار و جدايى دل از زبان، و باطن از ظاهر پذيرفته نيست و الاّ هر کس مى تواند قرارداد خود را با ديگران به راحتى به هم بزند. خريدار و فروشنده و ازدواج کننده و واقف و... هر وقت قرارداد را به مصلحت خود نديدند، بگويند ما تنها با زبان يا دست، قرارداد بستيم و قلب ما همراه نبود!
🍃در اين صورت به اصطلاح، سنگ روى سنگ بند نمى شود و تمام قراردادهاى افراد و دولتها و ملّتها از ارزش و اعتبار سقوط مى کند و اين چيزى است که هيچ عاقلى نمى پذيرد; حتّى به يقين «زبير» هم اين معنا را مى دانست ولى براى اغفال عوام که سيل اعتراض را به روى او گشوده بودند که چرا بيعت خود را شکسته؟ تشبّث به اين حشيش و توسّل به اين دليل واهى جست.
اينها همه به خاطر آن است که مردم آن زمان مخصوصاً عرب براى بيعت اهميّت فوق العاده اى قائل بودند و شکستن آن را گناه بزرگ و تخلّف غير قابل قبولى مى دانستند.
***
📚پی نوشت:
1. شرح ابن ابى الحديد، ج 1، ص 231.
2. «وليجة» از ماده «وُلوج» به معناى دخول است; و گاه به ورود مخفيانه اطلاق مى شود و به کسى که محرم اسرار است وليجه مى گويند و در خطبه بالا به معناى يک امر پنهانى و درونى آمده است.
3. به کامل ابن اثير، جلد 3، صفحه 191 مراجعه شود.
#قسمت_دوم_پایان_خطبه_8
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
http://eitaa.com/Asheghan_Amiralmomenin
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
🌴🌴🌴🌱🌱🌱🌳🌳🌳🎍🎍