#روش_شناسی
#امام_خمینی
💠 روش امام خمینی (ره) در تحقیق و تدریس:
🔹 خصلت امام خمینی (ره) در تدریس و تدوین هر یک از علوم اسلامی، این بود که نظرات علمای بزرگ همان علم را نقد و #بررسی دقیق می کرد و همچنین شاگردان کلاس درسش را به #اشکال_کردن وا میداشت. ایشان کلاس ساکت را نمیپسندید و نسبت به سکوت شاگردانش #اعتراض میکرد.
🔸 حتی زمانی که شاگردانش نوشته های درسی خود را به ایشان عرضه می کردند تا ملاحظه نمایند، اگر در انتهای مطالب اشکالی از شاگرد بر استادش وجود نداشت آن را #نمیپسندید و میفرمود: اینها فایده ای ندارند.
🔸 ایشان برای تدریس، به #شرح های مختلف رجوع #نمیکرد، و میفرمود: باید درباره مطالب، خودم #بیندیشم و بعد تدریس یا تدوین کنم. به سبب همین تفکر، تتبع و تحقیقی که پشتوانه تدریس و تدوین ایشان بود، موجب گردید که ایشان غالباً مطالب نو و تازه ای از خود ارائه کنند.
🔹 ایشان بر خلاف نظر علمای گذشته که برای هر یک از علوم موضوع واحدی قائل بودند، میفرمود: نیازی نیست که هر یک از علوم موضوع واحدی داشته باشد، بلکه میتواند دارای چند موضوع باشد. و برای تمیز علوم از همدیگر، هدف و غایت علوم را کافی می انست؛ و در تعریف علم اصول، نظر بزرگان این فن را قبول نکرده و #تعریف_جدیدی از آن ارائه نمودند.
📚 تهذیب الأصول، آیت الله سبحانی، ص 1120؛
خاطرات استاد خاتم یزدی، ص 85.
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#روش_شناسی
#امام_خمینی
💠 روش امام خمینی (ره) در تحقیق و تدریس:
🔹 خصلت امام خمینی (ره) در تدریس و تدوین هر یک از علوم اسلامی، این بود که نظرات علمای بزرگ همان علم را نقد و #بررسی دقیق می کرد و همچنین شاگردان کلاس درسش را به #اشکال_کردن وا میداشت. ایشان کلاس ساکت را نمیپسندید و نسبت به سکوت شاگردانش #اعتراض میکرد.
🔸 حتی زمانی که شاگردانش نوشته های درسی خود را به ایشان عرضه می کردند تا ملاحظه نمایند، اگر در انتهای مطالب اشکالی از شاگرد بر استادش وجود نداشت آن را #نمیپسندید و میفرمود: اینها فایده ای ندارند.
🔸 ایشان برای تدریس، به #شرح های مختلف رجوع #نمیکرد، و میفرمود: باید درباره مطالب، خودم #بیندیشم و بعد تدریس یا تدوین کنم. به سبب همین تفکر، تتبع و تحقیقی که پشتوانه تدریس و تدوین ایشان بود، موجب گردید که ایشان غالباً مطالب نو و تازه ای از خود ارائه کنند.
🔹 ایشان بر خلاف نظر علمای گذشته که برای هر یک از علوم موضوع واحدی قائل بودند، میفرمود: نیازی نیست که هر یک از علوم موضوع واحدی داشته باشد، بلکه میتواند دارای چند موضوع باشد. و برای تمیز علوم از همدیگر، هدف و غایت علوم را کافی می انست؛ و در تعریف علم اصول، نظر بزرگان این فن را قبول نکرده و #تعریف_جدیدی از آن ارائه نمودند.
📚 تهذیب الأصول، آیت الله سبحانی، ص 1120؛
خاطرات استاد خاتم یزدی، ص 85.
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#سخن_بزرگان
💠 اشكالى كه حوزهى ما ديروز آن را نداشت و امروز دارد ...
🔹 «اشكالى كه حوزهى ما، ديروز آن را نداشت و امروز دارد، اين است كه حوزهى ديروز از دنياى زمان خود عقبتر نبود؛ بلكه جلوتر هم بود.
🔸 شما نگاه كنيد در آن روز علماى ما چقدر محصول علمى و فقهى و كلامى براى مردمِ زمان خودشان دارند. همان عدّهى كمى كه در گذشته بودند، كارهاى بزرگى انجام دادند...
🔹 بنابراين، هركسى كه در زمينههاى فقهى و كلامى - بخصوص - چيزى به شيعه مىگفت، شيعه با قدرت و قوت، به زبان علمى به او جواب مىداد و سخن تلخِ رقيب و حريف و معاند را به خانه نمىبرد... يك نفر پيدا مىشد حرفى را در يك كتاب خطّى مىزد و يك نسخه مىنوشت و ديگرى پخش مىكرد و ديگرى مىخواند و چهار نفر در طول زمان از آن مطّلع مىشدند؛ عالم شيعه هم برمىداشت همين كار را عيناً جواب مىداد و گاهى تندتر و سريعتر و بهتر از او اقدام مىكرد و عقب نمىماند.
اما امروز، اينگونه نيست.
🔸 امروز، حوزهى علميه از زمان خودش خيلى عقب است. حساب يكذرّه و دو ذرّه نيست. مثل اين است كه دو نفر سوار بر اسب، در وادى اى همراه يكديگر بروند و يكى اسبش از ديگرى تندروتر باشد و آنكه اسبش كندروتر است، بعداً به اتومبيل دست پيدا كند. طبيعى است آنكه اسبش تندروتر است، به گرد او هم نمىرسد. الآن وضعيت اينگونه است.
🔹 در حال حاضر، امواج فقه و فلسفه و كلام و حقوق، دنيا را فراگرفته است. ما وقتى به خودمان برگرديم، خيلى فاصله داريم.»
📚 برگرفته از فرمایشات مقام معظم رهبری 1374/9/13
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین
هدایت شده از در مسیر اجتهاد
#نکات_اجتهادی
💠 جایگاه ذهن عرفی و عقلی در اجتهاد
🔹 هر چند ممکن است برهان صدّیقین از آیه شریفه «شَهِدَ اللَّهُ أَنَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ هُو» (آل عمران: 18) استفاده شود؛ اما مدتها باید بگذرد تا یک ملاصدرایی پیدا شود و آن برهان صدیقین را درک کند. یعنی این سخن عقلی را از آن آیه استخراج کند، که آفتاب آمد دلیل آفتاب.
🔸 اما در باب فروعات فقهی و امثال اینها که شامل کارهای روزمره و وظایف مردم است، تنها #متفاهم_عرفی حجت است. لذا فقیهی که در اثر مزاوله علوم عقلیهدقیقه، خاصیت فهم عرفیاش را از دست داده باشد، فقاهت و #تقلید از او محل اشکال واقع میشود.
🔹 همانطور که فقیهی که عرفی شده ــ که البته بسیار هم خوب است ــ اگر بخواهد در یک برهان #عقلی اشکال کند، ممکن است آنجا را خراب کند؛ چون در براهین عقلی اشکالات دقیقی وجود دارد، که فقیه عرفی در اثر آن ذهن خیلی صاف و عرفی خودش توجه به آن مناقشات نمیکند و مغالطهها را کشف نمیکند.
👈🏻 لذا فقیهی که خداوند متعال روزیاش کرده که ذوالریاستین و جامع بین هر دو باشد، اگر در مسائل عقلی وارد شود، مثل یک فیلسوف دقیق و عقلی وارد خواهد شد و اگر در فقه وارد شود، یک فهم عرفی صحیح خواهد داشت. البته این افراد نادر هستند، اما هستند کسانی که این دو مقام را با همدیگر میتوانند جمع کنند.
📚 برگرفته از فرمایشات استاد آیت الله #شب_زنده_دار (دام ظله) در درس خارج فقه 1397
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین
#نکات_اجتهادی
💠 خطری که حوزهها را تهدید میکند!
🔹 درس خوانــدن واجــب #کفایــی اســت و در ایــن زمــان مَن به الکفایه در آن محرز نیست. علیرغـم کثـرت طلاب، ملّای باسواد خیلـی کـم شـده اسـت. در رشـتههای مختلـف، جایگزیـن هـر عالمـی کـه از دنیـا مــیرود، کــم اســت. امثال علامه طباطبائــی و شاگردش شهید مطهــری از دنیــا رفتنــد؛ امــروز در فلســفه به جای ایشــان چــه کســانی هســتند؟ افــراد بســیار نــادری از بـزرگان ــ أطـال الله بقائهـم ــ باقـی ماندهانـد. به اقتضـای اراده الهـی و نظـام خلقـت، اگـر ایـن بـزرگان هـم از دسـت برونـد، چـه بایـد کـرد؟! ا کنـون بـرای #فلسـفه و امثـال آن کـه رشـتههای اصلـی حـوزه شـمرده نمیشـوند، احسـاس خطـر میشـود، چـه رسـد بـه #فقـه و اصـول کـه سـتون فقـرات حـوزه هسـتند. در ایـن دو عرصـه هـم ممکـن اسـت کار بـه اینجـا برسـد؛ لـذا بایـد نسـبت بـه آن دو اهتمـام ویـژه داشـت.
🔹 پیش از انقلاب کار روحانیـت ایـن بـود کـه درس بخوانـد و اگـر میشـد تبلیغـی هـم بـرود. امـا ا کنـون وظائـف بسـیاری متوجـه روحانیـت شـده اسـت. همـه جـا، از ادارات گرفتـه تــا نهادهــا و تشــکیلات مختلــف، بــه طلبــه فاضــل قــویِ و کارآمــد نیــاز دارنــد. بــه همیــن علــت، #نهال کشــی از حــوزه به وفــور دیــده میشــود و ایــن قبیــل از خطــرات متوجــه طلبهای اســت کــه تــازه می خواهــد شــکوفه بزنــد و بعــدا به #میـوه تبدیـل شـود و بـاری بـه عمـل آیـد.
🔸البتــه قهــراً آن وظایــف و خدمــت بــه مــردم و نظــام اسلامی بــر عهــده حوزههــای علمیــه اســت؛ امــا بایــد ایــن جهــت را نیــز ملاحظــه کــرد و برنامهریــزی داشــت تــا آسـیب اساسـی بـه حـوزه علمیـه نرسـد و حوزههـا خالـی از #ملاّی مفیـد و قـوی نشـود.
🔹 اسـتعدادهای قـوی زیـادی وارد حـوزه میشـود؛ ولـی در اثـر جاذبه هـای غیـر علمـی زیـادی کـه هسـت، طلاب زیـادی باقـی نمیماننـد. ایـن بـدان سـبب اسـت کـه ثمـر علـم بـه ایـن زودی دیـده نمیشـود؛ امـا اشـتغال در فلان #اداره هـم از نظـر اقتصـادی و مـادی ممکـن اسـت بـه طلبـه کمـک کنـد و هـم موجـب درخشـش وی و تجلیـل و تمجیـد از او در آینـده ای نزدیـک شـود.
📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد #شبزندهدار (سال 1399-1386)
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را اینجا ببینید
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین
#نکات_اجتهادی
💠 تمرکز عمیق بر علم خاص و پرهیز از مطالعات تخصصی متعدد و همزمان
🔹 از امـور مهـم در تحصیـل علـم #تمرکز داشـتن بـر علمـی خـاص اسـت. از مطالعـات عمقــی و همزمــان در رشــته های مختلــف بایــد پرهیــز کــرد. صحیــح آن اســت کــه مدتـی مثلا فقـه و اصـول خـوب مطالعـه شـود و بعـد از آن مثلا بـر فلسـفه تمرکـز شـود. نبایـد علـوم متعـدد را در کنـار هـم و به شـکل عمقـی و تخصصـی مطالعـه کـرد. ایـن تشـتت در کسـب علـم ضـرر دارد و ثمـر خوبـی بـه بـار نمی آورد. زیـرا ذهـن انسـان در صـورت پرداختـن همزمـان بـه امـور مختلـف، در اثـر محدودیتـی کـه دارد، نمیتوانـد بـه همـه جوانـب و ابعـاد آنهـا عمیقـاً توجـه کنـد.
🔸 درسـت اسـت کـه در مقطـع سـطح علـوم مختلـف در کنـار هـم مطالعـه می شـود و ایـن بـا تمرکـز منافـات دارد؛ ولـی چـون در آن دوره مطالـب به طور غیـر عمقی فرا گرفته می شـود، خللـی در یادگیـری وارد نمی شـود. امـا وقتـی طلبـه وارد مقطـع #خـارج شـد، بایـد پژوهـش، دقـت، انتخـاب رأی و نظریه پـردازی کنـد. ا گـر کسـی بخواهـد در زمـان واحـد فقـه، اصـول، فلسـفه، تفسـیر و رجـال را به طـور عمیـق و بـا لوازمـی کـه دارنـد ــ اعـم از تتبـع، صـرف وقـت کافـی، اندیشـیدن کافـی ــ مطالعـه کنـد، روشـن اسـت کـه دچـار تزاحـم در دروس می شـود و از عهـده کار بر نمی آیـد.
🔹 دلیـل دیگـر لـزوم تمرکـز بـر فقـه و اصـول و نپرداختـن بـه علـوم دیگـر ایـن اسـت کـه تمرکـز بـر فقـه و اصـول موجـب ورود قـوی و عالمانـه بـه علـوم دیگـر میشـود. مرحـوم آیـت الله میـرزا هاشـم آملـی بـه پـدر مـا فرمـوده بـود کـه بـه ایشـان (یعنـی بنـده) بگـو الان فقـه و اصـول بخوانـد؛ نوبـت نهج البلاغـه و ... خواهـد رسـید. مقصـود ایشـان ایـن بـود کــه بایــد علــوم اصلــی را عمیــق مطالعــه کنــد تــا بعــد کــه وارد مطالعــه نهج البلاغــه، تفسـیر و ... میشـوید، ورود عالمانـهای داشـته باشـید. بنابرایـن، نبایـد کار ی کـرد کـه دروس اصلـی ضعیـف شـود.
📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیههای مدارس و .... حضرت استاد #شبزندهدار (سال 1399- 1386) @book_feghahat
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را اینجا ببینید
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین
#نکات_اجتهادی
💠 اجتهاد روح خودش را از دست داده است!
🔹ابن سینا در کتاب شفا مینویسد: حوایجی که برای زندگی بشر پیش میآید بینهایت است. اصول اسلام ثابت و لایتغیر است و نه تنها از نظر اسلام تغییرپذیر نیست، بلکه اینها حقایقی است که در همه زمانها باید جزء اصول زندگی بشر قرار گیرد، حکم یک برنامه واقعی را دارد؛ اما فروع الی ما لا نهایه است.
🔸میگوید: به همین دلیل اجتهاد ضرورت دارد؛ یعنی در هر عصر و زمانی باید افراد متخصص و کارشناس واقعی باشند که اصول اسلامی را با مسائل متغیری که در زمان پیش میآید تطبیق کنند؛ درک نمایند که این مسئله نو داخل در چه اصلی از اصول است.
🔹 اتفاقاً اجتهاد جزء مسائلی است که میتوان گفت روح خودش را از دست داده است. مردم خیال میکنند که معنای اجتهاد و وظیفه مجتهد فقط این است که همان مسائلی را که در همه زمانها یک حکم دارد رسیدگی کند، مثلًا در تیمم آیا یک ضربه بر خاک زدن کافی است یا حتماً باید دو ضربه بر خاک زد؟ یکی بگوید اقوی یک ضربه کافی است و دیگری بگوید احوط دو ضربه بر خاک بزند، یا مسائلی از این قبیل، در صورتی که اینها اهمیت چندانی ندارد.
👈🏻 آنچه اهمیت دارد مسائل نو و تازهای است که پیدا میشود و باید دید که این مسائل با کدام یک از اصول اسلامی منطبق است. بوعلی هم لزوم اجتهاد را روی همین اساس توجیه میکند و میگوید به همین دلیل در تمام اعصار باید اجتهاد وجود داشته باشد.
📚 ر.ک: اسلام و نیازهای زمان، شهید #مطهری، ج۱، ص۱۴۰
📌 ارسالی از حجت الإسلام کوخایی (از طلاب پایه ۱۰ مدرسه شهیدین)
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم