📋#دانشوری_اسلامی_و_روان‌شناسی 🤔برخی معتقدند که اولین مورد اختلال #وسواس_اجباری ( معروف به OCD) توسط رابرت برتون در کتاب آناتومی مالیخولیا (1621) گزارش شده است و تنها در قرن نوزدهم میلادی مفاهیم مدرن OCD تکامل یافته و از دیگر اختلال‌های روانی متمایز شده است. امّا 💥جدا از اینکه در متون اسلامی در چهارده قرن پیش به آسیب وسواس توجه شده؛دو روان‌شناس مسلمان آمریکایی ثابت کرده‌اند که تمایز OCD از سایر اشکال اختلال‌های روانی را باید در هزار سال پیش؛ و در یک نسخه خطی از یک دانشمند مسلمان شیعی به نام #ابوزید_سهل_بلخی ردیابی کرد؛ در کتابی به نام #مصالح_الابدان_و_الانفس. ♦️این دو روان‌شناس آمریکایی در این مقاله به طبقه‌بندی، علائم، عوامل مستعدکننده و روش‌های درمان اختلالات وسواسی از منظر بلخی پرداخته؛ و آن‌را با نشانه‌شناسی DSM-5 (نسخه پنجم طبقه‌بندی اختلالات روانی) مقایسه کرده‌اند. 🔸مقاله مذکور در #ژورنال_اختلالات_عاطفی در سال 2015 در آمریکا منتشر شده است.👇 https://www.researchgate.net/publication/275367202_Obsessional_Disorders_in_al_Balkhi's_9th_century_treatise_Sustenance_of_the_Body_and_Soul 🌿🌿🌺🌺🍃🌸🌸🌿🌿 #محیی کانال دکتر حمید رفیعی هنر eitaa.com/Mohyiee

📚#کتاب_نظریه‌های_دینی_شخصیت_و_روان‌درمانی 🔹این کتاب در 7 فصل در تلاش است تا از منظر ادیان ابراهیمی و غیرابراهیمی(هندوئیسم، بودیسم، تائویسم، یهودیت، مسیحیت، اسلام) بر وزان واحد نظریه شخصیت، آسیب و درمان را ارئه دهد. 🔸فصل 6 #رویکرد_اسلام است که توسط خانم زهرا انصاری تالیف شده است. ایشان بعد از معرفی دین اسلام وارد بحثهای روان‌شناختی از منظر اسلام شده است. تمرکز نویسنده در شخصیت، بحث‌های عقل و قلب است و در درمان، بحث‌های اعتماد و توکل به خدا، نیایش، ذکر، تعهد به خانواده، و مراقبت از قلب. 🔹این کتاب در سال 2002 توسط انتشارات راتلیج منتشر شده است. #خودباوری #نظریه_دینی 🌿🌿🌺🌺🍃🌸🌸🌿🌿 #نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر eitaa.com/Mohyiee

#روانشناسی_و_خردورزی 💥کاربرد روان‌شناسی در جامعه، زنده کردن #فرهنگ_خردورزی در میان افراد است؛ نه القای #فرهنگ_درمانگرانه! #روز_روان‌شناس_مبارک! 🌿🌿🌺🌺🍃🌸🌸🌿🌿 #نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر eitaa.com/Mohyiee

#شب_قدر_موعد_گسترش_خود 🌺 فی لَیلَةٍ مُبارَکةٍ...فِيها يُفْرَقُ كُلُّ أَمْرٍ حَكِيمٍ(دخان، ۴) 🌺 در آن #شب_بابرکت، هر امر مهمی تفصیل می‌یابد. 🔸#احیاء و زنده نگه داشتن شب قدر یعنی خود را در معرض دید خدا قرار دادن. و این حاصل نمیشود مگر با #توسعه_وجودی خود و برای این توسعه باید از #خود فرا رفته، #دیگران را ببینی: وقتی برای دیگران دعا میکنی! وقتی از دیگران میگذری! وقتی از اعمال دیگر، توبه میکنی! وقتی کینه دیگران را از دل میشویی! وقتی تصمیمهای دیگر میگیری! وقتی دیگران را شفیع خود میکنی! وقتی... . #مبارک_سحر #از_خود_فرارَوی 🌿🌿🌺🌺🍃🌸🌸🌿🌿 #نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر eitaa.com/Mohyiee

#سطح‌بندی_تولید_روانشناسی_اسلامی 💥گفتاری کوتاه 👈بخشی از متن: ...به نظرم یک نظریه پرداز یا روانشناس قبل از آنکه لازم باشد داعیه جهانی شدن را در سر بپروراند؛ باید در اندیشه #بوم و #فرهنگ خود بوده؛ نظریه های مبتنی بر فرهنگ دینی را تولید و به اجرا بگذارد؛ این کار، علاقمندان "دانش" را از سراسر جهان بدانجا خواهد کشاند! 🌿🌿🌺🌺🍃🌸🌸🌿🌿 #نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر eitaa.com/Mohyiee

🔹 #تبلیغ_تجربه‌های_شخصی به بهانه پخش برنامه تلویزیونی #زندگی_پس_از_زندگی #خطاپذیری_تجربه(اکسپرینس) #پدیدارشناسی #تقلیل_گرایی_معاد 🌿🌿🌺🌺🍃🌸🌸🌿🌿 #نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر eitaa.com/Mohyiee

#در_معنای_تجربه_دقت_شود 🔹بین تجربه به معنای آزمایش تجربی( با حواس پنجگانه: experiment) با تجربه به معنای اکسپرینس( درکهای شخصی و پدیدارها:experience) خلط نشود، 🔸برخی تاکید دارند که نمیشود پای تجربه(حواس) را به اثبات غیب کشاند، این کلام درستی است، امّا منظور از تجربه در کلام #تجربه_گران_مرگ، اکسپرینس است. 🔹 اولی از امور آبجکتیو (عینی) است و دومی از امور سابجکتیو(ذهنی)، اولی ابزار تحقیقات کمّی است و دومی مواد تحقیقات کیفی، اولی ادعای تعمیم پذیری دارد و دومی ادعای انتقال پذیری... . حال نکته من در یادداشت پیشین این است که آیا میخواهیم با تجمیع سابجکتیوها( که میتواند برای خودِ تجربه گران اثبات پذیر باشد)، عالم غیب را برای دیگران ثابت کنیم؟ دین اسلام بر حجیتها استوار است! 🌿🌿🌺🌺🍃🌸🌸🌿🌿 #نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر eitaa.com/Mohyiee

✍️#شهود_قلبی_جایگاه_و_گستره_آن __ 🔹اگر بخواهیم با ادبیات دینی راجع #آگاهی_پس_از_مرگ سخن بگوییم آنچه از آیات قرآن کریم متوجه می‌شویم این است؛ آگاهی از عالَم غیب فقط مخصوص خدای متعال است (فَقُلْ إِنَّمَا الْغَیبُ للهِ) پس کار دیگران فقط «شهود» است. حال یا با ابزار حسی، یا عقل و یا قلب (شهود قلبی)، امّا گستره این سه یکسان نبوده؛ و وزن دهی اسلام به آنها هم یکسان نیست. 🔸اینکه بخشی از آگاهی‌ها از طریق شهود قلبی می‌تواند به دست بیاید محل انکار نیست؛ صحبت در گستره پذیرش آن است. به نظرم دو موضوع را باید از هم تفکیک کنیم: 1. آگاهی‌هایی که یک درک کننده به شیوه قلبی آن را یافته و بر آن باور می‌یابد. 2. انتقال آن آگاهی‌ها به دیگران؛ و اصرار بر باور یافتن به آن. 🔹موضوع اول جای بحث نیست؛ و درجات پایین این نوع شهودها، در قالب #علم_حضوری به خود و حالات خود قابل دریافت است، و نه از تجربه نزدیک مرگ که حتی ممکن است با دیدن یک رؤیا به یکسری آگاهی ها دست یابیم که برای خودمان باورپذیر و قابل اعتماد باشد. صحبت در موضوع دوم است که دارای چند مولفه است: محتوای آگاهی، نحوه انتقال آگاهی‌ها، درستی انتقال، کامل بودن انتقال، و اصرار بر باورمند کردن شنونده. 🔸طبق آیات قرآن کریم (برای نمونه در مورد پیامبر اسلام: مَا كَذَبَ الْفُؤادُ ما رَأى‌/ نُرِي إِبْراهِيمَ مَلَكُوتَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ/...) آن شهود قلبی که مولفه‌های فوق‌الذکر آن تامین است مخصوص اَوحدی مِن الناس است نه همه افراد، و آن هم بعد از تلاش و کوشش و تهذیب نفس، نه تحت هر شرایطی . آن وقت ما محتوای شهود قلبیِ چنین افرادی را (آن هم با ادله از پیش پذیرفته در مورد جایگاه آن پیامبران و اولیای الهی) می‌توانیم بپذیریم و الا بنای دین اسلام این نیست که پذیرش دنیای پس از مرگ را به شهود قلبی افراد گره بزند بلکه اتفاقاً از طریق مقایسه با شهودهای حسی و بیشتر با ابزار تعقل در پی اثبات حقانیت آن است. ⚡️⚡️از سوی دیگر، اینکه شنیدن چنین آگاهی‌هایی چه خاصیتی دارد به نظرم موضوع دیگری است. در این زمینه افراد شنونده چند دسته هستند: دسته‌ای که از قبل با دلائل عقلی و نقلی جهان پس از مرگ را پذیرفته‌اند(مانند بسیاری از مسلمانان) و شنیدن آن سخنان (در صورت تطبیق آن با باورهای پیشین آن‌ها)، می‌تواند تأیید و یا تلنگری باشد بر آنچه از قبل بر آن باور داشته‌اند. دسته دیگر کسانی هستند که دنیای پس از مرگ را نپذیرفته‌اند که صرف در اختیار قرار دادن این آگاهی‌ها نمی‌تواند راه‌گشای آنها باشد چرا که به نظرم به همان سرعتی که چنین واقعه‌ای را از کسی می‌پذیرند به همان طریق با شنیدن یک آگاهیِ مخالف آن؛ دوباره به انکار روی خواهند آورد چرا که پا را بر روی امر مستحکمی بنا نکرده‌اند. 💥پ.ن: اسلام با #رویه شدن چنین سبک‌هایی برای اثبات حقانیت #جهان_پس_از_مرگ موافق نیست و این رویه شاید مناسب دنیای مسیحیت باشد که بعد از دچار تحریف شدن متون مقدسشان؛ به چنین رویکردهای سابجکتیویته روی آورده اند. 💥از سوی دیگر، باب شدن چنین رویه هایی پای عرفانهای نوظهور را به میان خواهد کشاند و آن وقت باید در آینده شاهد تفسیرهای متکثر از دنیای پس از مرگ توسط افراد مختلف باشیم! #زندگی_پس_از_زندگی #تجربه‌های_نزدیک_مرگ #رویه_اثبات_پس_از_مرگ 🌿🌿🌺🌺🍃🌸🌸🌿🌿 eitaa.com/Mohyiee

#ضرورت_تفکر_انتقادی_برای_روانشناسی 3 دقیقه و 40 ثانیه 🌿🌿🌺🌺🍃🌸🌸🌿🌿 #نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر eitaa.com/Mohyiee

در صورت عدم اجرا، برنامه زیر را نصب کنید👇👇

#لزوم_توسعه_نگاه_در_روانشناسی 4 دقیقه و 28 ثانیه #ضرورت_روانشناسی_فرهنگی #ضرورت_روانشناسی_دینی #ضرورت_دانش_میان_رشته_ای 🌿🌿🌺🌺🍃🌸🌸🌿🌿 #نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر eitaa.com/Mohyiee

✍️#نقص_DSM_در_تشخیص_اختلال_یک_قاتل 🔹این روزها خبر ناگوار #قتل_فجیع یکی از کارگردانان (بابک خرمدین) به دست پدر خود در صدر اخبار داغ حوادث قرار گرفته است. روشن است که موضوع مذکور از زوایای مختلف از جمله منظر روان‌شناسی قابل بررسی است. 🔸 علی رغم اینکه توجیه قاتل و همدست او در علت قتل، فساد اخلاقی فرزند بوده؛ امّا اتفاقات ضمن قتل و اعمال بعد از آن با بدن مقتول( یا مقتولین: داماد خانواده، بعد دختر خانواده، و بعد پسر خانواده)، تقریباً بیشتر روان‌شناسان را مجاب کرده است که موضوع، #عمل_بر_اساس_یک_اعتقاد فرهنگی یا دینی نبوده؛ بلکه قاتل؛ مبتلا به یک #اختلال_روانی جدّی بوده است. 🔹امّا از آنجا که امروزه مبنای تشخیص نوع اختلالات روانی؛ مجموعه DSM-5 است، در تشخیص نوع اختلال قاتل مذکور در میان روان‌شناسان تفاوت نگاه‌هایی ایجاد شده و نام اختلال‌های شخصیت ضد اجتماعی، اسکیزوفرنی، شخصیت پارانوئید، و اختلال هذیانی به میان آمده است. 🔸با این حال،تحلیل و بازبینی رویداد مذکور به همراه توجه به اعترافات قاتل و هم دست او، در کنار گزارش برخی از افرادی که پیش از این با خانواده مذکور و مقتولین، تعامل داشته و به سبک زندگی آنها اشاره کرده‌اند؛ باعث می‌شود که نتوان بر اساس نشانه شناسی دی. اس. ام. کار را به درستی پیش برد، چرا که عمل مذکور چندان با ضوابط تشخیصی فوق قابل تشخیص نیست. 💥به نظر من احتمال #اختلال_شخصیت_جامعه_ستیز ( یا #روان_دردمند / #سایکوپات: Psychopath) و نه اختلال «ضداجتماعی» قابل بررسی است. 🔹مفهوم جامعه ستیزی، قدیمی‌تر از اختلال شخصیت ضداجتماعیِ DSM است و برخلاف ملاک‌های تشخیصی DSM برای APD که بر علایم قابل مشاهده تأکید می‌کند، ملاک‌های جامعه‌ستیزی بر افکار و احساسات شخص تمرکز دارند. تشخیص این اختلال توسط وینی‌کات (1959)؛ روان تحلیل‌گر اروپایی بوده؛ هرچند برخی آن را به کِلِک‌لی(1976) روانپزشک آمریکایی در کتاب #نقاب_سلامت_عقل نسبت داده‌اند. 🔸به استناد تکست‌های آسیب شناسی، فقر هیجان‌ها، هم مثبت و هم منفی، یکی از ویژگی‌های اصلی جامعه ستیزی است: اشخاص جامعه‌ستیز احساس شرم ندارند و احساسات به ظاهر مثبت آن‌ها به دیگران فقط تظاهر است. #نبود_اضطراب ممکن است درس گرفتن از اشتباهات را برای آنها ناممکن سازد، و #نداشتن_احساس_پشیمانی موجب می‌شود که با دیگران به طور #غیرمسئولانه و اغلب #بی_رحمانه رفتار کنند. رفتار#قانون_شکنیِ_فردی که فرد سایکوپات دارد به‌صورت #تکانشی انجام می‌شود. علی رغم همپوشی شخصیت سایکوپات و شخصیت ضداجتماعی؛ امّا به استناد تکستها دو تفاوت عمده بین این دو وجود دارد: 1️⃣ وجود عاطفه سطحی و نبود همدلی 2️⃣ عدم نیاز به وجود علائم قبل از 15 سالگی 🔹درد و رنج فرد سایکوپات (روان-دردمند) در این است که دیگران، جامعه، یا اطرافیان بدهکار اویند؛ و او باید حق خود را از آنها بستاند! حال اینکه چه حقی از او ضایع شده نیاز به بررسی دارد. آیا در مورد کیس مورد بحث؛ موضوع جنگ قدرت بین پدر و پسر مطرح بوده؟ و یا اموری از این دست؛ چیزهایی است که در میان اخبار ضد و نقیض نمی‌توان به درستی تصمیم گرفت. 🔸به هر حال برای تبیین این اختلال باید فراتر از علت شناسی بیماری‌شناسانه حرکت کرده؛ و به شناسایی مکانیزم‌های دفاعی همچون #مجزّاسازی (Isolation) رو آورد؛ مکانیزمی که #عاطفه را از #عمل جدا می‌کند؛ عمل را در سطح هشیار باقی گذاشته؛ و عاطفه را در دنیای ناهشیار سرکوب می‌کند و به تعبیر استاد ما مرحوم دکتر دادستان؛ گاه فرد را به انجام عمل جنسی با فردی مجبور می‌کند که از او نفرت دارد، و یا به قتل کسی وامی‌دارد که او را دوست دارد! 🌺 پ.ن: هرچه که باشد به‌نظر می‌رسد: اولاً نظام تشخیص و طبقه‌بندی اختلالات روانی باید فراتر از DSM-5 برود ثانیاً نظام حقوقی-جزایی نیز بر اساس تشخیص‌های دقیق علمی-فرهنگی بازبینی و اصلاح شود. ثالثاً #سبک_زندگی ایرانی-اسلامی (مشتمل بر حفظ حرمت و حریم والد-فرزند از کودکی تا بزرگسالی، تعامل سازنده اعضای خانواده با یکدیگر، صله رحم خویشاوندان و کسب اطلاع دائم از وضعیت یکدیگر، اجتناب از زمینه‌سازی شکل‌گیری روابط ناسالم بین افراد، و بالاتر از همه، #حضور_خداوند_در_زندگی ) باید در میان افراد ترویج شود. دکتر رفیعی هنر؛ روان‌شناس و عضو هیئت علمی 🌿🌿🌺🌺🍃🌸🌸🌿🌿 eitaa.com/Mohyiee

#هشدار_یک_روان‌شناسِ_شاخص_در_یک_دهه_پیش! «روان‌شناسی کشورِ ما نه‌تنها همگام با عصر پرشتاب کنونی حرکت نمی‌کند، بلکه در معرض سقوط به یک پرتگاه عمیق قرار گرفته است!»😦 #دکتر_دادستان #تلاشگری_مضاعف #تحول_دانش 🌿🌿🌺🌺🍃🌸🌸🌿🌿 #نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر eitaa.com/Mohyiee

✍️#تیپ‌شناسی_داوطلبان_ریاست‌جمهوری_و_انتخاب_ما 🔹در #روان‌شناسی_سیاسی پژوهش‌های مختلفی در مورد ویژگی‌های کارآمد افراد دواطلب ریاست جمهوری شده است. 🔸سبک فردی یا نهادی در ریاست، صداقت، انسجام شخصیتی، برخورداری از ویژگی‌های کاریزما، خلاقیت، برخورداری از سبک مشورتی، هوش و ذکاوت، و قدرت از جمله این ویژگی‌هاست. 🔹برخی مطالعات نیز پیش بینی عملکرد یک رئیس جمهور را در چهار عامل شخصیت، جهان بینی و سبک او، وضعیت قدرت، و جو انتظارات جامعه دانسته‌اند. 🔸یکی از مطالعات مشهور در این زمینه، تیپ‌شناسی شخصیتی چهارگانه #فعال_مثبت، #فعال_منفی، #منفعل_مثبت، و #منفعل_منفی است. این تیپ‌شناسی که اولین بار توسط جیمز باربر در کتاب «شخصیت ریاست جمهوری» مطرح شد از ترکیب دو قطب ایجاد شده است: 📈 قطب فعال- منفعل (میزان انرژی فرد در اداره امور) 📉 قطب مثبت- منفی (میزان رضایت فرد در عملکرد خود) 1️⃣ رئیس جمهور فعالِ مثبت از موقعیت و کار خود رضایت داشته و همیشه مایل است خودش بدون نیاز به فشار بیرونی وارد عمل شود. به توانایی خود باور داشته و حتی در پی ایجاد فرصت‌های عمل است. او دغدغه وقایع گذشته را دارد اما به آینده گرایش دارد، حوادث گذشته او را دلسرد نمی‌کند، خوش بین است، و امیدوار. 2️⃣ نوع فعالِ منفی نیز به اندازه فعال مثبت کار می‌کند اما از کار خود راضی نیست و تمایل دارد به محیط خود واکنش تهاجمی نشان دهد. در حالی‌که بلند پرواز به‌نظر می‌رسد( چون فعال است) اما خودش اساساً نسبت به اهداف و موقعیت خود، احساس ناامنی می‌کند. او شدیداً به واکنش‌های مثبت افراد دیگر وابسته است تا به او اطمینان خاطر دهند، در حالی‌که خیلی راحت می‌تواند در مورد کار و توانایی‌هایش دچار افسردگی شود. 3️⃣ یک فرد منفعلِ مثبت، دفتر کار را دوست دارد و از آن احساس رضایت می‌کند، اما احتمالاً خودش در انجام وظایف خود اقدامی نمی‌کند. حوادث باید او را مجبور به پاسخگویی به آن‌ها کند و این عدم ابتکار عمل به راحتی منجر به ناامیدی می‌شود. این فرد را نمی‌توان بی‌تفاوت نامید امّا کار برای او همه چیز نیست. یعنی از وظایف خود غفلت نمی‌کند، امّا بیشتر از حد لازم هم کار نمی‌کند. 4️⃣ یک رئیس جمهور منفعلِ منفی نه خیلی سخت کار می‌کند و نه از کار خود راضی است. او همچنین برای دریافت اطمینان در مورد درست بودن و فضیلت عملکرد خود، بسیار به مردم وابسته است. با توجه به اینکه کارش را دوست ندارد سعی می‌کند تا آنجا که می‌تواند از فعالیت‌ها فاصله داشته باشد. درک این‌که چرا شخصی با این نگرش در وهله اول وارد سیاست می‌شود دشوار است اما توجیه این افراد، بیشتر این است که چون احساس وظیفه کرده‌اند وارد میدان شده‌اند! ❇️ پ. ن: 1. تقریباً در هیچکدام از مطالعات، مدرک یا نوع رشته تحصیلیِ افراد پیش‌بینی کننده موفقیت عملکرد نبوده است. 2. درک افراد جامعه از شرایط موجود، آن‌ها را به یک #انتخاب_کارآمد سوق خواهد داد. #شایسته_انتخاب_کنیم 🌿🌿🌺🌺🍃🌸🌸🌿🌿 محیی کانال دکتر حمید رفیعی هنر eitaa.com/Mohyiee

✍️#شخصیت‌های_سجیّتی_و_نیّتی 🔹شخصیت؛ ساختمان وجودی افراد است؛ شاکله وجودی است؛ درخت تنومند روان آدمی است. امّا بنای این ساختمان چگونه شکل می‌گیرد و پایه‌های آن بر چه استوار است؟ در روان‌شناسی شخصیت نظریه‌های مختلفی وجود دارد. 🔸از نظر برخی، پایه های این شخصیت را #نیازها تشکیل داده‌اند؛ از نظر برخی #شناخت‌ها، از نظر برخی #عادت‌ها؛ و از نظر برخی #صفت‌ها. آنهایی که قائل‌اند شخصیت ما از مجموعه صفت‌ها تشکیل شده‌اند به رویکرد صفات معروف‌اند. ✅ آموزه‌های اسلامی هرچند نقش نیازها، شناخت‌ها، و عادات را انکار نمی‌کند؛ امّا گو اینکه به صفات اهمیت ویژه‌ای می‌دهد. در برخی آموزه‌های اسلامی صفات شخصیتی به دو دسته کلی سرشتی و انسانی تقسیم شده است: 1️⃣ صفات سرشتی که نام آن را #سجیّتی می‌گذارم ویژگی‌های فطری و باخودآورده فرد است 2️⃣ امّا صفات انسانی؛ که نام #نیّتی بر آن می‌گذارم حاصل تصمیم، تلاش و تمرین فرد است. این برخلاف نظر برخی روان‌شناسان معروف شخصیت، همچون ریموند کتل است که صفات را به سرشتی و محیطی تقسیم کرده؛ و عملاً #نقش_خود را کمرنگ کرده‌اند. در آموزه‌های اسلامی صفاتی که با تلاش خود فرد ساخته می‌شود و فرد را در مسیر اهداف متعالی قرار می‌دهد بسیار ارزشگذاری شده است. در واقع نگاه اسلام بیشتر به #منش است تا شخصیت. 💐یکی از مستندات سخنان بالا؛ این روایت امام صادق علیه السلام است: 🌺 الْخُلُقُ مِنْحَةٌ يَمْنَحُهَا اَللَّهُ مَنْ شَاءَ مِنْ خَلْقِهِ فَمِنْهُ #سَجِيَّةٌ وَ مِنْهُ #نِيَّةٌ قُلْتُ فَأَيُّهُمَا أَفْضَلُ؟ قَالَ صَاحِبُ اَلنِّيَّةِ أَفْضَلُ فَإِنَّ صَاحِبَ اَلسَّجِيَّةِ هُوَ اَلْمَجْبُولُ عَلَى اَلْأَمْرِ اَلَّذِي لاَ يَسْتَطِيعُ غَيْرَهُ وَ صَاحِبَ اَلنِّيَّةِ هُوَ اَلَّذِي يَتَصَبَّرُ عَلَى اَلطَّاعَةِ فَيَصْبِر فَهَذَا أَفْضَلُ (بحار الأنوار ج۶۸ ص۳۹۵): ویژگی‌های خٌلقی بخششى است از جانب خدا كه او را به‌كسى كه مي‌خواهد مي‌دهد. بعضى از خوى‌ها طبيعى و جزء سرشت، و بعضى از آن مربوط‍‌ به تصميم و تمرين است.(سوال کننده می‌گوید) عرض كردم كدام يك از اين دو نوع با ارزش‌تر است‌؟ (امام) فرمود آن كس كه با تصميم و ارادۀ خود ویژگی را كسب مي‌كند برتر است چون كسى كه خوى و اخلاقى در سرشت و طبيعت او است غير آن روش را نمي‌تواند داشته باشد، ولى آن كس كه با ارادۀ خود روش نيكى را اتخاذ مي‌نمايد بر خلاف طبع خود مشكلات اطاعت را تحمل مي‌كند و صبر در او نهادینه میشود، پس او برتر است.🌺 🌿🌿🌺🌺🍃🌸🌸🌿🌿 #نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر eitaa.com/Mohyiee

✍️#روزمره‌گی_و_هدف_زندگی چند سال پیش، زندگینامه شهید عزیز #سید_احمد_برقعی رو می‌خوندم، (از شهدای همدان، مزارش هم تو گلزار شهدای همدانه) تو آخر کتاب، مناجات‌نامه‌ای از #شهید رو ثبت کرده بودن، یکی از فقرات این مناجات‌نامه تو ذهن من ماندگار شده، خیلی برام جالب و اثرگذار بود: 🌺«این اواخر بود كه معنای مرده بودن را فهمیده بودم. فكر می‌كردم مردن یعنی حركت نكردن، اما مردن یعنی به دور خود چرخیدن، مردن یعنی روزمرگی و وقتی می‌دیدم خودم آنطور هستم فهمیدم مرده یعنی من، چون اصلاً نوری نمی‌بینم، پس چه حركتی در ظلمت و چه انگیزه‌ای برای حركت...». بگذریم #او_به_منزل‌ها_رسید_و_ما_هنوز_آواره‌ایم! واقعیت اینه که گاهی خودم این احساسو پیدا می کنم که دچار روزمره‌گی یا به تعبییر این شهید عزیز، روز«مرگی» شده‌ام، وقتی احساس می‌کنم حرکتی نکرده‌ام، هدفی رو دنبال نکردم، و یا کاری که کردم سودی نداشته که هیچ؛ هزارو یه ضرر هم برام به ارمغان آورده! پیش خودم می‌گم خالق من چه امید و آرزوها داشت وقتی داشت منو خلق می‌کرد، هووم! چه جایگاه‌ها که برامن تصور کرده بودی، تازه وقتی هم فرشته‌ها دادِشون درومد که «آخدا! داری چیکار می‌کنی؟ بابا این آدم اهل فسق و فجور و خون‌ریزیه، تو با همه امید گفتی نه من چیزایی می‌دونم که شما نمی‌دونین!! 1». نه آخدا من اونی که می‌خواستی نشدم! بابا من یه آدم خاکیم، به همین زنده بودنم خوشم! ولی یه چیز همیشه دلمو خوش کرده، که تو بزرگترین امید منی، #تو معنای زندگی منی! . 1.وَ إِذْ قالَ رَبُّكَ لِلْمَلائِكَةِ إِنِّی جاعِلٌ فِی الْأَرْضِ خَلیفَةً قالُوا أَ تَجْعَلُ فیها مَنْ یُفْسِدُ فیها وَ یَسْفِكُ الدِّماءَ وَ نَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَ نُقَدِّسُ لَكَ قالَ إِنِّی أَعْلَمُ ما لا تَعْلَمُون( بقره، ۳۰). #معنای_زندگی #هدف #حرکت #شهید 🌿🌿🌺🌺🍃🌸🌸🌿🌿 #نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر eitaa.com/Mohyiee

📚#کتاب_روان‌درمانی_سنتی_یکپارچه_اسلامی سرویراستاران: هومن کشاورزی، بلال علی، رانیا عواد انتشارات راتلیج-2021 #فهرست_مطالب: 🔸مبانی روان‌درمانی سنتی اسلامی یکپارچه (TIIP) 🔹نقش درمانگر TIIP 🔸معرفی میراث عقلی اسلامی 🔹چارچوب بندی مسئله ذهن و بدن در دوران معاصر 🔸گفتمان الهیات اسلامی و علوم اعصاب 🔹ارزیابی کمی و کیفی حوزه های هستی‌شناختی روان در TIIP 🔸رویاها و نقش آنها در عملکرد سلامت روان یکپارچه اسلامی 🔹روان درمانی هیجان محور 🔸استفاده از عقل به عنوان ابزاری برای بازسازی شناختی در روان درمانی اسلامی 🔸روان درمانی نفسانی(متمرکز بر رفتار) 🔹روان درمانی روحانی (متمرکز بر معنویت) #گفتمان_سازی_اسلامی #روان‌شناسی_اسلامی #روان‌درمانی_اسلامی 🌿🌿🌺🌺🍃🌸🌸🌿🌿 #نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر eitaa.com/Mohyiee

📣📣📚#کتاب_روان‌شناسی_اسلامی_در_سراسر_جهان #Islamic_Psychology_Around_the_Globe 💥به لطف الهی برای #اولین_بار وضعیت روان‌شناسی اسلامی در ایران در #سطح_بین‌المللی در قالب #یک_فصل از کتاب روان‌شناسی اسلامی در سراسر جهان توسط حجت الاسلام دکتر رفیعی هنر؛ استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و حجت الاسلام والمسلمین دکتر مسعود آذربایجانی؛ استاد پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با عنوان : #Islamic_psychology_in_Iran_past_present_and_future تدوین و معرفی گردید. ✅در #فصل مذکور، علاوه بر معرفی اندیشه‌های کمتر معرفی شده اندیشمندان مسلمان شیعی در ایران؛ تلاش شده است تا حد ممکن تمام مراکز علمی؛ انجمن‌ها، آثار، برنامه‌های آموزشی، و نهادهای خدماتی فعال در عرصه مذکور در ایران معرفی گردد و چالش‌های روان‌شناسی اسلامی مورد بررسی قرار گرفته، و چشم‌انداز آینده نیز ترسیم گردد. 🔹امید داریم که انتشار این اثر؛ فتح بابی در ایجاد ارتباط پژوهشگران بین‌المللی با محققان و روان‌شناسان ایرانی باشد. 🔸#کتاب_روان‌شناسی_اسلامی_در_سراسر_جهان به سرویراستاری دکتر اَمبر حق و دکتر عبدالله رُزمن و مقدمه دکتر توماس جی پلانت؛ در 17 فصل توسط محققانی از 17 کشور توسط انتشارات انجمن بین المللی روان‌شناسی اسلامی با همکاری مراکز علمی سیاتل واشنگتن در ماه اخیر(#ژوئن_2021) منتشر شده است. 💐انشاءالله در آینده نزدیک #گزارشی از فصل روان‌شناسی اسلامی در ایران و دیگر فصول کتاب مذکور در قالب یک #نشست_علمی ارائه خواهد شد. #خود_باوری #تمدن_نوین_اسلامی 🌿🌺🍃🌸🌿 #نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر eitaa.com/Mohyiee

🌱🌱 📝#داستان_یک_روان‌شناس_و_اسلام_آوردن_او ⚡️⚡️ 🔹یکی از سرویراستاران کتاب روان‌شناسی اسلامی در سراسر جهان، دکتر اریک دیوید رُزمن، یک روان‌شناس و روان‌درمانگر انگلیسی است. دکتر رُزمن نوه #لئونارد_اشنایدر است. اشنایدر از همکاران آبراهام مزلو و از پیشگامان روان‌شناسی انسان‌گراست. اشنایدر همچنین از همکاران فریتز پرلز؛ مبتکر گشتالت درمانی است. 🔸رزمن می‌نویسد پدر بزرگم در اواخر عمر خود یک روز مرا خواست تا موضوع مهمی را با من در میان بگذارد: 💥💥 #اشنایدر_به_من_گفت: «آرزو داشتم کاش توجه بیشتری به دین می‌کردم، در اواخر عمرم فهمیدم که دین در درک ما از روان‌شناسی چیزهای زیادی برای گفتن دارد» . این در حالی است که رُزمن می‌گوید اساساً دین در خانواده ما موضوعیت نداشت و تمرکز ما در فعالیت‌های حرفه‌ایِ روان‌شناختی بود. امّا همین سخن پدربزرگم؛ زمینه آغاز سیر دینی-معنوی من شد! من احساس می‌کردم روان‌شناسی نمی‌تواند صرفاً درمورد مطالعه رفتار یا مغز باشد و یا محدود به ابعاد شناختی تجربه انسانی باشد. من باید چیزی بزرگتر به نام #روح (روان) را دنبال می‌کردم؛ احساس کردم به دین و معنویت علاقه‌مند شده‌ام، روان‌شناسی موجود، عطش مرا سیراب نمی‌کرد، سفرم را آغاز کردم، سفری در پی یک حقیقت از اروپا تا هندوستان، از هند تا کشورهای خاورمیانه و تا آمریکا، از آمریکا به آفریقا؛ آشنایی با هندوئیسم، یوگا، معابد کوه‌های جامائیکا، مراقبه بودائی، و نهایتاً یافتن #دین_اسلام. ✅ او در 29 سالگی و بعد از تشرف به اسلام نام خود را #عبدالله گذاشت. دکتر عبدالله رُزمن هم اکنون دبیر مجموعه علمی به نام انجمن بین المللی روانشناسی اسلامی در انگلیس است. #دین_و_روان #اسلام_و_روان‌شناسی 🌿🌺🍃🌸🌿 #نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر eitaa.com/Mohyiee

✍️#بی‌خدایی_خطرناک‌ترین_بیماری_عصر 🔸تلاش روان‌شناسی امروز، نشان دادن راه‌های زندگی است؛ چیدمان سبک زندگی، تنظیم فلسفه زندگی، و پیدا کردن آرامش زندگی. امّا کدام راه است و کدام بی‌راه؟ از هر طرف که رفتم جز حیرتم نیفزود زنهار از این بیابان وین راه بی‌نهایت 🔹امروزه گفته می‌شود فقط در حوزه روان‌درمانی 400 روش درمانی و بیش از 10 هزار تکنیک طراحی شده؛ امّا با همه این وسعت چرا بشر امروز بیش از هر زمان دیگر در سختی روانی به سر می‌برد؟! و این همه در تلاطم و ناآرامی است؟ ❓چرا آمار طلاق بالاست؟ ❓چرا خشونت‌های خانگی افزایش یافته؟ ❓چرا درصد افسردگی رو به افزایش است؟ ❓چرا جرائم فضای مجازی در حال گسترش است؟ ⁉️چرا بشر آرامش ندارد؟ این موضوع، کشور غنی و فقیر را هم نمی‌شناسد، همه را درگیر کرده، و بسا که کشورهای توسعه یافته را بیشتر! ❇️ فکر می‌کنم بشر #خدا ندارد! آری #بی‌خدایی خطرناک‌ترین بیماری عصر حاضر است! ✅ بشر امروز از هر زمان دیگر به خدا محتاج‌تر است؛ به یک #پناهگاه_امن، به یک #کهف_حصین که چقدر زیبا در #دعای_عرفه‌ی امام حسین علیه السلام نمود یافته، این احتیاج بشر: الهی اَنْتَ کَهْفی حینَ تُعْیینِی الْمَذاهِبُ فی سَعَتِها وَتَضیقُ بِیَ الاَْرْضُ بِرُحْبِها خدای من! هنگامی‌که تمام راه‌ها علی‌رغم وسعتشان مرا سرگردان کنند و زمین با همه وسعتش مرا به تنگ آورد، آن هنگام تو #پناهگاه منی! #آرامش #معنویت #مناجات #روان‌درمانی_معنوی #دعای_عرفه 🌿🌺🍃🌸🌿 #نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر eitaa.com/Mohyiee

📝#ظرفیت_دعای_عرفه_برای_روان‌درمانی یکی از فصول کتاب روان‌درمانی اسلامی یکپارچه، فصلی است با عنوان: #یکپارچه‌سازی_دعای_عرفه_و_دیگر_آموزه‌های_شیعه_با_روان‌درمانی Integrating #Duaa_Arafa and Other Shiite Teachings into Psychotherapy 🔸فصل مذکور توسط دکتر سید محسن فاطمی از روان‌شناسان مسلمان ایرانی ساکن آمریکا نگاشته شده است. دکتر فاطمی در این فصل به جایگاه و نقش دعا و مناجات در تغییرات روانی انسان پرداخته وبه‌طور خاص آموزه‌های دعای عرفه را مورد توجه قرار می‌دهد. 🔹او می‌نویسد: «وقتی افراد، تحت فشار روانی قرار می‌گیرند، معمولاً سوگیری منفی تفسیر (Negative Interpretation Bias) را تجربه می‌کنند، به‌طوری که فقط کمبودها را می‌بینند. برای ایجاد تعادل، باید شخص را تشویق کرد که در هنگام مواجهه با عوامل استرس‌زا، از طریق بررسی مجدد و کاوش مجدد دیدگاه خود، ویژگی‌های مثبت موجود را ببیند... . در مکتب فکری اسلامی، مداخلات زیادی می‌تواند به فردی که تحت فشار روانی است کمک کند. یکی از راه‌های توصیه شده، زنده کردن ارتباط با سطح متعالی زندگی است که فرد را ترغیب می‌کند تا معانی فراتر از سطح مادی دنیا را ببیند و جستجو کند. این ارتباط می‌تواند از طریق خواندن دعاهای وارده از معصومین علهیم السلام باشد و #دعای_عرفه را به‌خوبی می‌توان در یکی از مداخلات طبقه‌بندی کرد که جنبه‌های مختلف ذهن‌آگاهی شناختی، عاطفی و رفتاری را از دیدگاه اسلام ارائه می‌دهد». #آرامش #معنویت #مناجات #روان‌درمانی_اسلامی #دعای_عرفه 🌿🌺🍃🌸🌿 #نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر eitaa.com/Mohyiee

✍️#پسر_گمشده_روان‌شناسی_و_اخلاق_حرفه‌ای 🔹جان واتسون، رفتارگرای معروف آمریکایی که پیشنهاد تغییر تعریف دانش روان‌شناسی به «علم مطالعه رفتار» را ارائه داد؛ در سال 1920 در معروف‌ترین و بحث‌برانگیزترین آزمایش خود، که به عنوان آزمایش #آلبرت_کوچولو شناخته می‌شود، به همراه دستیارش روزالی راینر، از طریق شرطی‌سازی، ترس را در پسربچه‌ای به وجود آورد. 🔸آنها چندین بار، همزمان با نشان دادن یک موش به آلبرت؛ صدای بلند و ترسناکی هم درآوردند. در نهایت آلبرت نسبت به این صدا شرطی شد. آنها همچنین این ترس را به سایر اشیاء سفید و خزدار تعمیم دادند طوری که کودک از اشیاء غیرجاندار شبیه موش بترسد. ❇️ امروزه #اصول_اخلاقی، این آزمایش را مورد انتقاد قرار داده‌اند، خصوصا که پس از انجام آزمایش، نتوانستند ترس کودک را از بین ببرند. 🔹در سال ۲۰۰۹، محققان دریافتند نام اصلی آلبرت کوچولو، داگلاس مریت بوده است. سرنوشت این کودک تحت عنوان #پسر_گمشده_روان‌شناسی چندین دهه مبهم باقی ماند. محققان دریافتند که متأسفانه این کودک در شش سالگی بر اثر هیدروسفالی درگذشت. 🔸در سال ۲۰۱۲، محققان شواهدی ارائه دادند مبنی بر اینکه مریت در زمان آزمایش، از اختلالات عصبی‌شناختی رنج می‌برده و ممکن است واتسون آگاهانه کودک را به عنوان یک نوزاد “سالم” و “عادی” معرفی کرده باشد. این جمله معروف واتسون است که گفته بود «یک دوجین بچه سالم و عادی با مشخصاتی که من می‌گویم را به من بدهید، تضمین می‌کنم هر کدام از آن‌ها را که انتخاب کنید، صرفنظر از استعداد، علاقه، گرایش، توانایی و نژادش، هر جور متخصصی که بخواهید، پزشک، حقوقدان، هنرمند، بازرگان و حتی گدا و دزد، بار آورم». 🔹واتسون به دلیل ایجاد ارتباط با دستیار خود، از همسر اولش جدا شد و از دانشگاه هاپکینز نیز اخراج شد. وی پس از بیرون آمدن از دانشگاه در یک آژانس تبلیغاتی مشغول به کار شد. در اواخر زندگی واتسون، روابط ضعیف او با فرزندانش به تدریج بدتر شد. او سال‌های آخر عمر خود را در یک مزرعه گذراند. اندکی قبل از مرگ وی در ۲۵ سپتامبر ۱۹۵۸، او بسیاری از دست نوشته‌ها و نامه‌های شخصی منتشر نشده خود را آتش زد. ⭕️ پ.ن: ✳️ معلوم نیست با تغییر تعریف روان‌شناسی به #رفتارشناسی چقدر بتوان همه ابعاد پیچیده #روان آدمی را مورد بررسی قرار داد؟ ✳️ آدرین سی برک؛ روان‌شناس کانادایی در تأیید وجود سوگیری در کتب روان‌شناسی آمریکایی؛ در مقدمه کتاب خود می‌نویسد علی رغم اینکه ژان پیاژه، در 1919 پژوهش‌های علمی خود را آغاز کرد امّا نامش 40 سال بعد در کتاب‌ها نمایان شد امّا نام واتسون در همان آغازین سال‌های علمی‌اش در کتابها دست به دست می‌شد! نمی‌دانم کتب روان‌شناسی آمریکایی چه اصراری دارند شرح مفصلی از زندگی او را ارائه دهند؟! ✳️ وقتی متن بالا را تنظیم می‌کردم بخش‌هایی از مصاحبه امبر حق (روان‌شناس مسلمان) با بی اف اسکینر؛ دیگر رفتارگرای معروف آمریکایی به یادم آمد. اسکینر در آن مصاحبه در سال 1983؛ در کمال تعجب لزوم #دینداری در انسان‌ها را زیر سوال برده بود؛ و قائل بود اخلاق برای تداوم زندگی کفایت می‌کند! امّا همواره ضمانت اجرایی اخلاقِ بدون پشتوانه برای من سوال بوده است! 🌿🌺🍃🌸🌿 #نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر eitaa.com/Mohyiee

📝#تحقیقات_روان‌شناسی_و_جایگاه_مردم_جهان 🔸تریاندیس؛ روان‌شناس فرهنگی معروف آمریکایی: «تقریباً همه نظریه‌ها و داده‌های روان‌شناسی معاصر از جمعیت غربی (مثل اروپایی‌ها، آمریکای شمالی، و غیره) به‌دست آمده است، در حالی‌که حدود 70 درصد از مردم در فرهنگ‌های غیر غربی زندگی می‌کنند. اگر قرار است روان‌شناسی به یک رشته جهانی تبدیل شود، به نظریه‌ها و داده‌های اکثریت انسان‌ها نیاز دارد. در سال‌های اخیر،کار روان‌شناسان سنت‌های غیر غربی نشان می‌دهد که هر فرهنگی ممکن است حداقل تا حدی روان‌شناسی خاص خود را داشته باشد. این روان‌شناسی‌های بومی هم شباهت و هم تفاوت‌هایی با روان‌شناسی معاصر دارد. روان‌شناسی معاصر بهتر است به‌عنوان یک #روان‌شناسی_بومیِ_غربی تلقی شود که مورد خاصی از روان‌شناسی جهانی است، نه تمام آن! اگر روان‌شناسیِ بومی در چارچوبی جهانی گنجانده شود، آن وقت ما روان‌شناسی جهانی خواهیم داشت». #روان‌شناسی_جهانی #روان‌شناسی_فرهنگ_ایرانی #روان‌شناسی_فرهنگ_آمریکا #هویت_گمگشتگی 🌿🌺🍃🌸🌿 #نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر eitaa.com/Mohyiee

✍️#دستگاه_اندیشگی_مطهری‌ام_آرزوست! 🔹در جستجوی آثار شهید مطهری، یافتم که ایشان بیش از 80 بار از #فروید و نظریاتش اسم برده است. البته خاطرم هست که آقازاده شهید مطهری (حجت الاسلام دکتر محمد مطهری) در جلسه‌ای که این موضوع را مطرح کردم؛ قائل بودند بیش از این تعداد است. به هر حال، برخلاف تصور برخی روان‌شناسان؛ به‌نظر می‌رسد این اندیشمند اسلامی اکثر آثار ترجمه شده فروید و #یونگ را مطالعه کرده است. 🔸ایشان در برخی موارد از فروید با تعابیر خنثی مثل«روان‌شناس اتریشی»، و در جای دیگر با تعابیری تمجیدگونه همچون«دانشمند روان‌شناس/ مبتكر پسیكانالیزم/ قهرمان روانکاوی» یاد می‌کند. 🔸موضع وی نسبت به فروید جالب است: - بخشی از نظرات فروید را (به‌خصوص در مباحث #اخلاق_جنسی و #منشأ_پرستش_خدا)نقد و رد می‌کند (از باب نمونه ر.ک آشنایی با قرآن، ج 5، ص 109)، - برخی ایده‌های او را می‌پذیرد،مثلاً اصل وجود دنیای ناهشیار - و از برخی هم استفاده می‌کند؛ مثل تأثیر دنیای ناهشیار بر حالات هشیار؛ ذیل مباحث اثرات گناه بر دل(مجموعه آثار ج11 ص31 ). 🔹حال بخشی از ایده های ایشان را ببینید: شهید مطهری در مجموعه آثار، ج13 صص425-446 وجود روان ناخودآگاه را به نفع اثبات اصالت روح می‌پذیرد و از منظر وی فقط تفاوت در موضوعات شناخت است که نگاه اسلامی را از نگاه فرویدی متمایز می‌کند. 🔸ایشان در ص 439 می‌گوید:«وجود روان ناخودآگاه در انسان مسلّم است. مسئله‌ی كشف روان ناخودآگاه دو نتیجه ی علمی برای الهیّون دربرداشت: 1️⃣ «یكی در خود مسئله روح بود. روان ناخودآگاه اصالت روح را بیش از پیش ثابت كرد زیرا مسلّم شد كه عوارضی كه در روان ناخودآگاه پیدا می‌شود اصلاً به عالم اعصاب انسان مربوط نیست...معلوم شد روان انسان خیلی عمیق‌تر از این حرف ساده‌ی بچه گانه‌ای است كه چهارتا ماتریالیست می‌گویند که حالات روانی انسان معلول فعل و انفعال شیمیایی سلسله اعصاب است!» 2️⃣ «نتیجه‌ی دوم، در#شناخت_شناسی است. روان ناخودآگاه نسبت به روان خودآگاه یعنی#غیب نسبت به #شهادت. روان ناخودآگاه، غیب وجود انسان است... شهادت یعنی این بدن و غیب یعنی روان (همین روان خودآگاه) . امروز ثابت شده كه نه تنها شهادتی داریم (یعنی بدن) و غیبی داریم (یعنی روان) بلكه یك غیبِ غیبی هم داریم كه همان روان ناخودآگاه است.» 🔸«فرق ابراهیم خلیل (ع) با فروید و همه‌ی روانكاوان عالم چیست؟ فرق ابراهیم خلیل با كسی كه سیاره‌ی نپتون را كشف كرد چیست؟ فرقش این است كه كار اینها مربوط به جزئی از عالم است؛ آقای فروید از وجود انسان، یک جزء و آن آقای ستاره شناس از جزئی از منظومه ی شمسی جزء دیگری را كشف كرد؛ ولی ابراهیم خلیل چه كرد؟ ابراهیم (ع) سودا را یكسره كرد، تنها به روان انسان نگاه نكرد، تنها به خورشید و ماه و زمین نگاه نكرد؛ عالم طبیعت و حركت و عالم اجسام را یكسره زیرنظر گرفت و گفت این جهان، غیب و باطنی دارد. او اول خودش را #موضوع_مطالعه قرار داد. خودش را یك موجود متربّی و متغیّر و مقهور و یك موجودی كه چه بخواهد و چه نخواهد قوه و قدرتی هست كه او را گردش و حركت می‌دهد (كوچك بوده، بزرگش كرده است و دارد پیرش می‌كند) حس كرد. در تمام وجود خودش #تغییر و #حركت را احساس كرد. این دغدغه در وجودش پیدا شد كه باید #تغییر_دهنده و #حركت_دهنده و موتوری در عالم، موجود باشد... . 🔹از نظر ماهیّت شناخت شناسی، میان #شناخت_فرویدی و #شناخت_ابراهیمی هیچ فرقی نیست، از نظر موضوع فرق است. شناخت‌شناسی ابراهیم با شناخت‌شناسی آن ستاره شناس و با شناخت شناسی شما از نظر ماهیت شناخت شناسی فرق نمی‌كند. ماهیت شناخت شناسی در هر دو یكی است منتها موضوعش دوتاست. » 🌿🌺🍃🌸🌿 #نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر eitaa.com/Mohyiee