✳️ درس خارج #فقه استاد #مقتدایی 93/10/20 🔸 «وَ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ زِيَادِ بْنِ جَعْفَرٍ الْهَمَدانِيِّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ غَيْرِ وَاحِدٍ عَنْ أَبِي عَبْدِاللَّهِ(ع) قَالَ: الْخُمُسُ عَلَى خَمْسَةِ أَشْيَاءَ عَلَى الْكُنُوزِ وَ الْمَعَادِنِ وَ الْغَوْصِ وَ الْغَنِيمَةِ وَ نَسِيَ ابْنُ أَبِي عُمَيْرٍ الْخَامِسَ.» 🔹 ابن ابی عمیر نقل می‌کند از تعداد زیادی از افراد از ابی عبدالله(علیه السلام) که خمس بر 5 چیز واجب است که چهار مورد را نقل می‌کند و مورد پنجم را فراموش کرده بود (که شاید مال مختلط به حرام باشد.) و آن چهار قسم عبارت است از : 1-کنز 2-معدن 3-غوص یعنی فرو رفتن در دریا و بدست آوردن اشیاء قیمتی. 4-غنیمت. و منافاتی هم ندارد که دیگر موارد در روایات دیگر آمده است. ✅ مرحوم آقای #خویی می‌فرماید: 🔸«فإنّ أحمد بن زياد بن جعفر الهمداني هو شيخ الصدوق و قد وثّقه صريحاً فقال: ثقة فاضل ديّن و إن لم يتعرّض له في كتب الرجال . و ما في الوسائل من ضبط: (عن جعفر) غلط، إمّا في هذه النسخة أو من صاحب الوسائل لو كان جميع نسخ الوسائل كذلك، و الصواب: ابن جعفر، كما أثبتناه، فإنّ جعفر جدّ أحمد، لا أنّه راوٍ آخر. و بالجملة: لا ينبغي التأمّل في صحّة الرواية.» 🔹 در صدر روایت شخصی بنام احمد بن زیاد بن جعفر الهمدانی است که از ابن ابی عمیر نقل می‌کند مرحوم آقای خوئی می‌فرماید در این #وسائل که ما داریم (احمد بن زیاد بن جعفر) است اما در وسائل دیگر احمد بن زیاد عن جعفر آمده باشد که (عن جعفر) غلط است بلکه (زیاد بن جعفر) صحیح است و "جعفر" شخص جداگانه و از روات سلسله این حدیث نیست بلکه جد همان "احمد بن زیاد" است و هو شیخ الصدوق و قد وثقه صریحا . یعنی احمد استادِ #شیخ_صدوق است و صریحا او را #توثیق نموده و فرموده "ثقة فاضل دَیِّنٌ" شخصی است فاضل و ثقه و دیندار. بنابراین احمد بن زیاد موثق است. ✅ در سند ، بعد از آن هم ابن ابی عمیر است و می‌فرماید عن غیر واحد از امام صادق! و #ابن_ابی_عمیر را هم قبول داریم که لایرسل و لاینقل الا عن ثقه، یعنی فقط از #ثقه نقل می‌کند و مرسلات ابن ابی عمیر هم حکم مسند را دارد پس معلوم می‌شود واسطه ای که نام نبرده ثقه بوده پس تامل و شک در صحت روایت سزاوار نیست. #خمس #رجال @Nardebane_feghahat

✳️ درس خارج #فقه استاد #مقتدایی 93/11/19 🔹 صحیحه حلبی : «مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بِإِسْنَادِهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ حَمَّادٍ عَنِ الْحَلَبِيِّ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَاعَبْدِاللَّهِ(ع) عَنِ الْعَنْبَرِ وَ غَوْصِ اللُّؤْلُؤِ- فَقَالَ عَلَيْهِ الْخُمُسُ الْحَدِيثَ.» 🔸#حلبی می‌گوید : از امام صادق(علیه السلام) در مورد حکم خمس عنبر که از جواهرات است و مرواریدی که از غوص بدست می‌آید پرسیدم امام فرمود: #خمس دارد. سند روایت ، صحیح و دلالتش روشن است. @Nardebane_feghahat

بحث فقه -استاد #مقتدایی -کتاب خمس 93/06/18 🔹 قَالَ الصَّادِقُ: إِنَّ اللَّهَ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ لَمَّا حَرَّمَ عَلَيْنَا الصَّدَقَةَ أَنْزَلَ لَنَا الْخُمُسَ فَالصَّدَقَةُ عَلَيْنَا حَرَامٌ وَ الْخُمُسُ لَنَا فَرِيضَةٌ وَ الْكَرَامَةُ لَنَا حَلَالٌ. ☑️ امام صادق می‌فرماید : چون خداوند صدقه را بر ما حرام کرده به جای #زکات ، خمس قرار داده است . پس : 1⃣ صدقه (زکات واجب) بر ما حرام است . 2⃣ دادن #خمس به ما واجب است 3⃣ کرامت برای ما حلال است. 🔸 و شاید مراد از کرامت هدیه یا #نذر باشد و البته نذر غیر از صدقه است. #فقه @Nardebane_feghahat

🔶 درس خارج #فقه استاد #مقتدایی 93/09/15 ✳️ #معدن ، مِلک چه کسی است ؟ ☑️ مرحوم #صاحب_جواهر سه قول نقل می‌کند و می‌فرماید : "برخی قائل به مالکیت امام ، برخی قائل به مالکیت استخراج کننده ، و برخی قائل به تفصیل شده اند ". 🟩 قول اول : مالکیت امام 🔸«إذ قد اختلف الأصحاب فيها فبين من أطلق كونها من الأنفال و انها للإمام(عليه السلام) كالمفيد و عن الكليني  و الشيخ  و الديلمي و القاضي و القمي في تفسيره، و اختاره في الكفاية كما عنه في الذخيرة، بل هو ظاهر الأستاذ في كشفه» . 🔸دسته‌ای از بزرگان می‌گویند هر معدن از هر ملکی استخراج شود ، از #انفال و مِلک امام است ، خواه در زمینی استخراج شود که مالک دارد یا زمینی باشد که مالک ندارد . 🔹 و قائلین این قول مفید و #کلینی و #شیخ_طوسی و دیلمی و قاضی و علی ابن ابراهیم قمی در تفسیرش و مرحوم سبزواری در کفایه و ذخیره و ظاهر کلام #کاشف_الغطاء ؛ این اعاظم می‌گویند معادن ، انفال است و ملک امام است هرکجا که کشف شود . @Nardebane_feghahat

🔶 درس خارج #فقه استاد #مقتدایی 93/09/15 ✳️ #معدن ، مِلک چه کسی است ؟ ☑️ مرحوم #صاحب_جواهر سه قول نقل می‌کند و می‌فرماید : "برخی قائل به مالکیت امام ، برخی قائل به مالکیت استخراج کننده ، و برخی قائل به تفصیل شده اند. ✅ قول اول : مالکیت امام 🔸«إذ قد اختلف الأصحاب فيها فبين من أطلق كونها من الأنفال و انها للإمام(عليه السلام) كالمفيد و عن الكليني  و الشيخ  و الديلمي و القاضي و القمي في تفسيره، و اختاره في الكفاية كما عنه في الذخيرة، بل هو ظاهر الأستاذ في كشفه» . 🔸دسته‌ای از بزرگان می‌گویند هر معدن از هر ملکی استخراج شود ، از #انفال و مِلک امام است ، خواه در زمینی استخراج شود که مالک دارد یا زمینی باشد که مالک ندارد . 🔹 و قائلین این قول مفید و #کلینی و #شیخ_طوسی و دیلمی و قاضی و علی ابن ابراهیم قمی در تفسیرش و مرحوم سبزواری در کفایه و ذخیره و ظاهر کلام #کاشف_الغطاء ؛ این اعاظم می‌گویند معادن ، انفال است و ملک امام است هرکجا که کشف شود . @Nardebane_feghahat

✳️ درس خارج #فقه استاد #مقتدایی #کتاب_الخمس 93/08/19 1⃣ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بِإِسْنَادِهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ فَضَالَةَ وَ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ جَمِيلٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ(ع) قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ مَعَادِنِ الذَّهَبِ وَ الْفِضَّةِ وَ الصُّفْرِوَ الْحَدِيدِ وَ الرَّصَاصِ فَقَالَ عَلَيْهَا الْخُمُسُ جَمِيعاً.». 🔸 از معادن طلا و نقره و برنز و آهن و سرب سوال شد از امام و امام در پاسخ فرمودند در همه این موارد خمس واجب است. 2⃣ «وَ عَنْهُ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ حَمَّادٍ عَنِ الْحَلَبِيِّ فِي حَدِيثٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَاعَبْدِاللَّهِ(ع) عَنِ الْكَنْزِ كَمْ فِيهِ قَالَ الْخُمُسُ وَ عَنِ الْمَعَادِنِ كَمْ فِيهَا قَالَ الْخُمُسُ وَ عَنِ الرَّصَاصِ وَ الصُّفْرِ وَ الْحَدِيدِ وَ مَا كَانَ بِالْمَعَادِنِ كَمْ فِيهَا قَالَ يُؤْخَذُ مِنْهَا كَمَا يُؤْخَذُ مِنْ مَعَادِنِ الذَّهَبِ وَ الْفِضَّةِ.». 🔹 حماد از حلبی نقل می‌کند که از امام صادق(ع) از گنج سوال کردم چه مقدار در آن واجب است؟ امام فرمود خمس آن را باید بدهید و از معادن هم سوال کردم امام فرمود خمس آن واجب است و از بعض معادن مثل رصاص و صفر و حدید سوال کردم چه مقدار خمس دارد؟ امام فرمود همان مقدار که در معادن ذهب و فضه گفته شده همان مقدار خمس دارد. پس در این روایت هم غیر از اینکه معادن را بنحو مطلق می‌فرماید پنج قسم از معادن را هم نام می‌برد. 🔹 معادن ذهب و فضه معلوم بوده و راویان می‌دانستند که خمس دارد و چه مقدار خمس دارد لذا بقیه با طلا و نقره مقایسه شده امام فرمود خمس آن همانند طلا و نقره است. #خمس #معدن @Nardebane_feghahat

✳️ درس خارج #فقه استاد #مقتدایی 93/10/20 🔸 «وَ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ زِيَادِ بْنِ جَعْفَرٍ الْهَمَدانِيِّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ غَيْرِ وَاحِدٍ عَنْ أَبِي عَبْدِاللَّهِ(ع) قَالَ: الْخُمُسُ عَلَى خَمْسَةِ أَشْيَاءَ عَلَى الْكُنُوزِ وَ الْمَعَادِنِ وَ الْغَوْصِ وَ الْغَنِيمَةِ وَ نَسِيَ ابْنُ أَبِي عُمَيْرٍ الْخَامِسَ.» 🔹 ابن ابی عمیر نقل می‌کند از تعداد زیادی از افراد از ابی عبدالله(علیه السلام) که خمس بر 5 چیز واجب است که چهار مورد را نقل می‌کند و مورد پنجم را فراموش کرده بود (که شاید مال مختلط به حرام باشد.) و آن چهار قسم عبارت است از : 1-کنز 2-معدن 3-غوص یعنی فرو رفتن در دریا و بدست آوردن اشیاء قیمتی. 4-غنیمت. و منافاتی هم ندارد که دیگر موارد در روایات دیگر آمده است. ✅ مرحوم آقای #خویی می‌فرماید: 🔸«فإنّ أحمد بن زياد بن جعفر الهمداني هو شيخ الصدوق و قد وثّقه صريحاً فقال: ثقة فاضل ديّن و إن لم يتعرّض له في كتب الرجال . و ما في الوسائل من ضبط: (عن جعفر) غلط، إمّا في هذه النسخة أو من صاحب الوسائل لو كان جميع نسخ الوسائل كذلك، و الصواب: ابن جعفر، كما أثبتناه، فإنّ جعفر جدّ أحمد، لا أنّه راوٍ آخر. و بالجملة: لا ينبغي التأمّل في صحّة الرواية.» 🔹 در صدر روایت شخصی بنام احمد بن زیاد بن جعفر الهمدانی است که از ابن ابی عمیر نقل می‌کند مرحوم آقای خوئی می‌فرماید در این #وسائل که ما داریم (احمد بن زیاد بن جعفر) است اما در وسائل دیگر احمد بن زیاد عن جعفر آمده باشد که (عن جعفر) غلط است بلکه (زیاد بن جعفر) صحیح است و "جعفر" شخص جداگانه و از روات سلسله این حدیث نیست بلکه جد همان "احمد بن زیاد" است و هو شیخ الصدوق و قد وثقه صریحا . یعنی احمد استادِ #شیخ_صدوق است و صریحا او را #توثیق نموده و فرموده "ثقة فاضل دَیِّنٌ" شخصی است فاضل و ثقه و دیندار. بنابراین احمد بن زیاد موثق است. ✅ در سند ، بعد از آن هم ابن ابی عمیر است و می‌فرماید عن غیر واحد از امام صادق! و #ابن_ابی_عمیر را هم قبول داریم که لایرسل و لاینقل الا عن ثقه، یعنی فقط از #ثقه نقل می‌کند و مرسلات ابن ابی عمیر هم حکم مسند را دارد پس معلوم می‌شود واسطه ای که نام نبرده ثقه بوده پس تامل و شک در صحت روایت سزاوار نیست. #خمس #رجال @Nardebane_feghahat

✳️ درس خارج #فقه استاد #مقتدایی 93/11/19 🔹 صحیحه حلبی : «مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بِإِسْنَادِهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ حَمَّادٍ عَنِ الْحَلَبِيِّ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَاعَبْدِاللَّهِ(ع) عَنِ الْعَنْبَرِ وَ غَوْصِ اللُّؤْلُؤِ- فَقَالَ عَلَيْهِ الْخُمُسُ الْحَدِيثَ.» 🔸#حلبی می‌گوید : از امام صادق(علیه السلام) در مورد حکم خمس عنبر که از جواهرات است و مرواریدی که از غوص بدست می‌آید پرسیدم امام فرمود: #خمس دارد. سند روایت ، صحیح و دلالتش روشن است. @Nardebane_feghahat

✳️ درس خارج #فقه استاد #مقتدایی 94/07/11 🔸 مرسله ای را مرحوم #مفید در مقنعه ذکر می‌کند: ✔️ «مُحَمَّدُ بْنُ مُحَمَّدٍ الْمُفِيدُ فِي الْمُقْنِعَةِ عَنِ الصَّادِقِ(ع) قَالَ: الذِّمِّيُّ إِذَا اشْتَرَى مِنَ الْمُسْلِمِ الْأَرْضَ فَعَلَيْهِ فِيهَا الْخُمُسُ.» 🔹 ولو مرسله است ولی چون از امام صادق نقل می‌کند و گفتیم اگر مثل مفید یا صدوق اینگونه روایتی را نقل کنند معلوم می‌شود که اعتماد داشتند که این کلام امام است و چنین مرسله‌ای کمتر از مرسلات #ابن_ابی_عمیر نیست پس اعتماد مفید برای ما حجت است. #خمس @Nardebane_feghahat