🇮🇷🇵🇸
#یادداشت_تحلیلی
🔰ایران و تصویر ایران
🔹در مباحث مربوط به #سواد_رسانه می‌خوانیم که ما دو جهان داریم؛ جهان واقعی و جهان رسانه‌ای. اما حقیقت این است که مردم برای درک بهتر و بیشتر جهان واقعی به جهان رسانه‌ای پناه می‌برند. حال سؤال این است که در سایه این پناه بردن از جهان واقعی دور می‌شوند یا به آن نزدیک‌تر می‌شوند؟
در جهان رسانه با تصویر مواجه هستیم، اما در جهان واقعی با خود پدیده که نقش آیینگی دارد مواجه هستیم
🔹حال سؤال اساسی این است که تصویری که از ایران درک می‌کنیم چقدر خود ایران واقعی است؟ آیا امکان دارد ایران واقعی از ایران رسانه‌ای بهتر باشد؟ در چنین مواقعی خواهیم شنید که ما داریم در این کشور زندگی می‌کنیم، واقعیت را لمس می‌کنیم و این واقعیت ارتباطی با رسانه ندارد!
🔹رهبر معظم انقلاب از شکستن محاصره رسانه‌ای کشور سخن گفته‌اند و این همان تصویر ایران است که با خود ایران فاصله دارد. تصویر ایران بعضاً به صورت حرکت رودخانه‌ای است، یعنی کسی جرئت نمی‌کند خلاف آب حرکت کند که می‌ترسد رسوا شود. موجی راه می‌افتد و خروج از این موج پرهزینه می‌شود. آنچه به عنوان مثال در ذیل می‌آید واقعیت ایران است یا تصویر ایران؟
1⃣ در جهان امروز تصویر ایران در مواجهه با جهان و خصوصاً غرب و همسایگان، چهره‌ای جنگی است. ایران با همه دنیا دعوا دارد، حیاتش در دعواست، با همه درگیر است...؛حال آنکه تصویر واقعی ایران این است که این کشور ۲۸۶ سال است (از پایان حکومت نادر در سال ۱۱۶۰ ه) به هیچ کشوری حمله نکرده است. هیچ جنگی را آغاز نکرده است. بلکه صرفاً از خود دفاع کرده است.درعین حال یا اشغال یا تجزیه شده است
2⃣ تصویر دیگر ایران دشمنی با غرب یا غرب‌ستیزی است. این را روشنفکران داخلی نیز باور دارند.حال به عالم واقعیت برویم. ایران در این ۴۵ سال کدام ظلم را علیه انگلیس، فرانسه، آلمان و حتی امریکا کرده است؟ اصلاً ما با آنها چکار داریم؟ آنها ما را ر‌ها نمی‌کنند و خواستار رفتاری از ما هستند که با استاندارد‌های غرب منطبق باشد. ما صرفاً این را نمی‌پذیریم، اما آنها تحریم می‌کنند و همه هم می‌دانند که تحریم با قواعد بین‌المللی منطبق نیست، اما مطالبه رفع تحریم نیز غرب ستیزی ایران محسوب می‌شود.
3⃣ تصویر ایران۸۸میلیون فقیر مفلوک و گرسنه را که در حداقل‌ها مانده‌اند نشان می‌دهد. آیا این تصویر واقعی است؟ کسی جرئت می‌کند برخلاف این تصویر سخن بگوید؟ همه اسناد نشان می‌دهد حدود ۳۰میلیون نفر از مردم در مراتب تنگنای اقتصادی هستند، اما شما یک نفر پیدا نمی‌کنید که از سطح زندگی و درآمد خود راضی باشد. آنان که پرخورند، طلبکارند، آنان که ندارند (روستاها) آرام‌تر وکم‌ادعاتر
4⃣ تصویر ایران این است که همه مدیران کشور دزد و فاسد هستند، هزاران آقازاده فاسد داریم. رسماً می‌گویند ۴هزار آقازاده فقط در لندن داریم. تاکنون دیده‌اید کسی ۲۰ نفر را نام ببرد و فساد آنان را - فراتر از سوءظن و تحلیل- اثبات کند؟ اما تصویر به گونه‌ای است که اگر شما منکر شوید(مانند حرکت برخلاف رودخانه است) خود نیز متهم به دزدی و همسویی با دزد خواهید شد.
5⃣ تصویر مذاکره را ببینید، امریکا از #برجام خارج شده و مجدد وزیر خارجه دولت روحانی درخواست مذاکره کرده است و ترامپ به فارسی نوشته است «نه مرسی» و همین چهارشنبه ۱۱ بهمن ۱۴۰۳ #عراقچی و #پزشکیان هر دو در حیاط دولت به خبرنگاران گفتند هیچ پیامی مبنی بر #مذاکره از #آمریکا دریافت نکرده‌ایم. حال تصویر چیست؟ ایران از سر سیری تن به مذاکره نمی‌دهد و مردم هم گرسنه‌اند! و اصلاً برایش مهم نیست و علت خروج ترامپ از برجام -به عنوان سندحقوقی جهانی- را هم به تعرض به سفارت عربستان، مقاله فلان‌روزنامه و نظر فلان امام جمعه ارجاع می‌دهند تا امریکا را تبرئه نمایند
6⃣ مثال دیگر ایرانیان خارج از کشور است. مرتب می‌شنوید فضا را برای بازگشت مهیا کنید،چرا فلانی نیامد و آنجا مرد؟ اما واقعیت این است که هیچ‌کس را #جمهوری_اسلامی از ایران اخراج نکرده است و هیچ‌کس را نام نمی‌برند که خواسته است برگردد و اجازه نداده باشند و هر هفته صد‌ها ایرانی می‌آیند و می‌روند، اما بنابر «الخائن خائف» برخی خودشان نمی‌آیند، اما تصویر این است که آنان را راه نمی‌دهند!
7⃣ وقتی از مجامع جهانی می‌شنوند ایران اقتصاد ۲۲ یا ۲۳جهان است به هم می‌ریزند، چون تصویر ایران در انتهای جدول جهانی است و هزار دلیل می‌تراشند تا واقعیت جای خود را به تصویرندهد
☘ همه اینها به این معنا نیست که در مدینه فاضله هستیم، مشکلات جدی داریم و بر کسی پوشیده نیست، اما شما در ایران محاصره شده اقتصادی و رسانه‌ای هزار مؤلفه منفی می‌بینید، اما یک نقطه مثبت نمی‌بینید.
🔹#جهاد_تبیین یعنی تمرکز بر این موارد نه تمرکز بر تپق زدن کلامی فلان مسئول و مسائل فاقد اولویت
✍ عبدالله گنجی
🇮🇷🇵🇸
🔰 با کشوری که سند تحریم‌های جدید را امضا می‌کند، نمی‌شود مذاکره کرد!
🔹وزیر امور خارجه گفت: «عبور صحیح از شرایط فعلی نیازمند فهم درست از این موقعیت است. تحریم‌های ظالمانه‌ای علیه مردم وضع شده که این تحریم‌ها مانع بزرگی بر سر راه توسعه اقتصادی ایران است.»
🔸«سید عباس عراقچی» افزود: «در مقابل این تحریم‌ها دو وظیفه داریم؛ یکی اینکه باید تحریم‌ها را از سر راه برداریم که باید با دیگران #مذاکره و تعامل کنیم و دیگر وظیفه این است که باید این تحریم‌ها را بی‌اثر کنیم که اینجا دیگر خودمان هستیم و باید به خودمان اکتفا کنیم و این وظیفه برای ما اولویت بیشتری دارد.»
🔹وی با اشاره به اینکه باید تحریم‌کنندگان را ناامید کرد، عنوان کرد: «مأموریت بی‌اثرسازی تحریم‌ها یک وظیفه عمومی است.»
🔸او ادامه داد: «رفع تحریم‌ها نیازمند مذاکره است، اما نه تحت سیاست فشار حداکثری. مذاکره نمی‌تواند از موضع ضعف صورت بگیرد؛ زیرا دیگر اسمش مذاکره نیست و یک نوع تسلیم است، ما هرگز اینگونه پای میز مذاکره نمی‌رویم.»
🔹عراقچی با تأکید بر اینکه مذاکره باید هوشمندانه باشد، عنوان کرد: «تجربه #برجام نشان داد #آمریکا اهل عهد نیست و ایران اجازه تکرار این بدعهدی را نمی‌دهد. ایران خواهان مذاکره با کشوری نیست که همزمان سند تحریم‌های جدید را امضا می‌کند.»
🇮🇷🇵🇸
#یادداشت
🔰مذاکره و حافظه تاریخی
🔹در زمان بوش پدر که آزادی آمریکایی‌هایی که در لبنان توسط حزب‌الله به گروگان گرفته شده بودند را در دستور کار قرار داده بود؛ بوش با صدور یک بیانیه زیرکانه، خطاب به ایران بیان کرد: «دراین‌باره می‌توان همکاری نشان داد و این همکاری تا مدت‌ها به خاطر آورده می‌شود.» او در بیانیه‌اش تأکید کرده بود: «حسن‌نیت، حسن‌نیت می‌آورد.» اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس‌جمهوری وقت ایران خطاب به آمریکایی‌ها اعلام کرد: «ایران این آمادگی را دارد که با کشورهایی که آمادگی دارند سیاست برخورد مساوی و بدون باج‌خواهی داشته باشند، با اینها کار کند.»
🔹سرانجام، پافشاری ایران اثرگذار می‌شود و مقامات حزب‌الله، ظرف دو ماه و نیم بعد گروگان‌ها را "یکی یکی" آزاد می‌کنند؛ اما پس از گذشت مدت‌ها نهایتاً آمریکائی‌ها گفتند: «ما گفتیم نشان دادن حسن‌نیت باعث حسن‌نیت متقابل می‌شود، ولی نگفتیم اگر ایرانیان گروگان‌ها را آزاد کنند، بدون توجه به باقی قضایا، به این اقدام پاسخ مطلوب و مساعد می‌دهیم.»
🔹در گام بعدی، پس از قتل «احمدشاه مسعود»، فرمانده ائتلاف شمال در ۹ سپتامبر ۲۰۰۱ و حمله طالبان به #آمریکا، دولت اصلاحات و امریکا نقطه مشترکی را در افغانستان یافتند. با وجود گام‌های مهمی که دولت خاتمی برداشت، اما سید حسین موسویان رایزن و دیپلمات فعال در دولت اصلاحات در این‌باره در یادداشتی که در المانیتور نوشته چنین بیان می‌کند: «مذاکرات بین ایران و آمریکا حتی بعد از کنفرانس بُن نیز ادامه پیدا کرد. اما ناگهان، به معنای واقع کلمه، بمبی منفجر شد. پرزیدنت بوش تنها چند هفته بعد از کنفرانس بن همه ما را با قرار دادن ایران در «محور شرارت»، طی سخنان سالیانه‌اش در ژانویه ٢٠٠٢، غرق حیرت کرد.
🔹پس از تلاش‌های فراوان دولت دوازدهم در موضوع #برجام، آقای ظریف در سال ۹۷ و پس از پاره‌کردن برجام توسط #ترامپ گفت: «هیچ توافقی با دولت ایالات متحده آمریکا ارزش جوهری که برایش صرف شده، ندارد»؛ امروز اما برخی از همین جریان مجدداً دل به #مذاکره سپرده‌اند که باید گفت، آزموده را آزمودن خطاست.
✍🏼 محمد حکیمی
🇮🇷🇵🇸
#یادداشت_تحلیلی
🔰 پارادوکس خودساخته‌ی گروسی
🔹«رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تازه‌ترین مواضع خود، بار دیگر اتهاماتی را متوجه ماهیت فعالیت‌های هسته‌ای کشورمان کرده و بدون کمترین اشاره‌ای درباره خروج یکجانبه و خسارتبار واشنگتن و بی‌تعهدی محض اتحادیه اروپا در عمل به توافق #هسته‌ای سال ۲۰۱۵ میلادی (برجام)، مدعی شده است با هدف ترسیم شرایط جدید، لازم است با مقامات دولت جدید آمریکا گفتوگو کند. در این زمینه نکاتی وجود دارد که نمی‌توان به سادگی از کنار آنها گذشت.
🔹نخست؛ رافائل گروسی از ابتدای حضور خود در مسند مدیرکلی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، خلق پارادوکس‌های هدفمند در تقابل با تهران را در دستور کار خود قرار داده و به نوعی، آن را به یک نقشه راه کلان در مناسبات ایران و آژانس تبدیل کرده است. در این نقشه راه، گروسی نه تنها نقض توافقات بین‌المللی بر سر فعالیت‌های هسته‌ای ایران، به ویژه دو سند #برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد را نادیده گرفته، بلکه بر روی هدف خطرناک اعتمادسازی یکطرفه ایران متمرکز شده است. طرح مکرر موضوع همکاری‌های فراپادمانی و فرانظارتی آژانس بر فعالیت‌های هسته‌ای کشورمان، در همین راستا صورت می‌گیرد: جایی که عملاً گروسی ایران را به اجرای یکطرفه تعهدات برجام در مقابل «هیچ» دعوت کرده و حتی در این مسیر توافق دوجانبه تهران‌ـ آژانس در مارس ۲۰۲۳ میلادی را نیز رسماً زیر پا گذاشته است. در این پارادوکس خودساخته، گروسی از یک‌سو برجام را مبنای ادعایی خود به منظور پایبندی ایران به نظارت‌های فراپادمانی قلمداد کرده و از سوی دیگر، مدام تأکید می‌کند که توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ میلادی دیگر عملاً از بین رفته و موضوعیتی ندارد!
🔹دوم؛ گروسی را در معادله کنونی نیز نباید بهمثابه بازیگری مستقل در حوزه سیاست خارجی (به ویژه مسئله هسته‌ای ایران) مورد شناسایی و تحلیل قرار داد. ماهیت مواضع گروسی، زمان بیان این مواضع و از همه مهم‌تر، تعریف این مواضع سلبی و بازدارنده در بطن استراتژی فشار حداکثری غرب علیه ایران، جملگی نشان می‌دهد گروسی ضلع سوم مثلثی است که آمریکا و اتحادیه اروپا دو ضلع آن را تشکیل داده‌اند؛ از این‌رو مواضع گروسی را اساساً نباید در فرامتنی حقوقی و ساختاری (وفق اساسنامه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی) تحلیل کرد. مواضع گروسی ناظر بر یک فرامتن کلان قابل تفسیر است که ابعاد و جزئیات آن نه در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، بلکه در اتاق فکر و عملیات دولت‌های آمریکایی، اعم از دموکرات و جمهوری‌خواه و اتحادیه اروپا چیده می‌شود. در این معادله، اساساً نیازی به یادآوری نقش پررنگ رژیم صهیونیستی و لابی‌های ضد ایرانی در تل‌آویو و دیگر نقاط جهان وجود ندارد! لابی‌هایی که بر اتاق‌های فکر و عملیات غرب مسلط بوده و در بزنگاه‌هایی، مانند برگزاری جلسات شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نقش آنها پررنگ‌تر می‌شود.
🔹سوم؛ راه مواجهه با پارادوکس خودساخته گروسی، حفظ ثوابت و خطوط قرمز هسته‌ای ایران و اصرار بر آن‌هاست. باید توجه داشت که پارادوکس خودساخته گروسی، نظر بر دفرمه‌سازی این خطوط قرمز یا کمرنگ کردن آنها صورت می‌گیرد. مواضع کنونی گروسی، ادامه همان سریالی است که در دوران مدیر کلی وی شاهد آن بوده‌ایم! گروسی حتی زمانی که رژیم اشغالگر قدس تهدید‌هایی را درباره هدف قراردادن نیروگاه‌های هسته‌ای کشورمان صورت داد، حاضر به صدور یک بیانیه یا موضع‌گیری در تقابل با تل‌آویو نشد. از سوی دیگر، اصرار خاص گروسی بر دیدار با مقامات سیاسی کشورهای امضاکننده اولیه برجام، خصوصاً دولت کنونی آمریکا که اتفاقاً از توافق نیز خارج شده است، نشان می‌دهد او نسبت به اتخاذ راهکار سیاسی برای حل پرونده‌ای که خود آن را ایجاد کرده، علاقه بیشتری دارد تا راهکار‌های فنی و حقوقی! این رویکرد مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، منبعث از آگاهی قطعی گروسی در قبال ساختگی بودن بسیاری از پرونده‌های مطروحه علیه جمهوری اسلامی ایران، از جمله بخش‌های مهمی از پرونده موسوم به «موارد ادعایی» است. قطعاً در این خصوص نباید حتی لحظه‌ای نسبت به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و نقشه راهی که در زمان حال یا آینده ترسیم می‌کند، حسن نیت داشت! این حسن نیت یکطرفه، همان موضوعی است که مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قویاً به دنبال آن است.
🇮🇷🇵🇸
🔰تنها یک راه وجود دارد (بخش اول)
🔹مذاکرات برای لغو تحریم‌ها همچنان یکی از مباحث مطرح در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است. بر اساس گزارش‌های منتشره چهارمین دور گفت‌وگوهای دیپلماتیک ایران و سه کشور اروپایی عضو #برجام، این بار در حاشیه نشست‌های بین‌المللی ژنو برگزار شد. در این دیدار، دو طرف درباره موضوعات مختلف، از جمله مسئله هسته‌ای ایران که تحت فشارهای سیاسی و تبلیغاتی به یک بحران غیرضروری تبدیل شده، رایزنی کردند. وزارت امور خارجه آلمان با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) اعلام کرد که مدیران سیاسی بریتانیا، فرانسه و آلمان در ژنو با هیأت ایرانی دیدار و درباره موضوعات مورد علاقه مشترک گفتوگو کردند. در این بیانیه آمده است: «ما بر مواضع اصولی خود و تعهدمان به یافتن راه‌حلی دیپلماتیک تأکید کردیم و توافق شد که گفت‌وگوها ادامه یابد.» همچنین کاظم غریب‌آبادی معاون حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه، در شبکه ایکس نوشت: «در حاشیه سفر وزیر امور خارجه به ژنو برای شرکت در نشست عالی‌رتبه کنفرانس خلع سلاح و شورای حقوق بشر، دور جدیدی از گفت‌وگوهای سازنده با مدیران سیاسی سه کشور اروپایی داشتم.» وی گفت که در این دیدار، طرفین درباره مسائل هسته‌ای و رفع تحریم‌ها تبادل نظر و بر تعهد خود به یافتن یک راه‌حل دیپلماتیک تأکید کردند. او افزود که در نهایت توافق شد گفت‌وگوها ادامه یابد. او همچنین در سخنانی عنوان کرده است که در این نشست دو تصمیم گرفتیم.
اول، به گفتگوهای خودمان در سطح فنی‌‌تر و تخصصی‌تر ادامه دهیم و احتمالاً ما ظرف ۳ هفته آینده مجدداً دیدار داشته باشیم و همچنین کارشناسان ما به بحث و بررسی بیشتر بپردازند.
دوم، هر ۴ طرف تاکید داشتند که حتماً یک راه‌حل مذاکراتی برای این موضوعات مورد علاقه‌ی طرفین باید پیگیری شود و یک تفاهمات و خروجی در این جهت رقم بخورد. همه موضوعات را هم نباید به خواسته طرفی گره بزنیم که خودش همواره در مذاکرات مخرب بوده است.
🔹خطوط قرمز پیش روی تروئیکا
سه کشور اروپایی طرف برجام در حالی از پایبندی به دیپلماسی و گفت و گو در قبال ایران می‌گویند که در باب این ادعا چند نکته قابل توجه است:
۱. مذاکره بر پایه صداقت: اصل #مذاکره هر چند بر اعتماد نیست اما بر صداقت است و نمی‌توان مذاکره‌ای داشت که یک طرف آن در حال زیاده‌خواهی و استفاده از ابزارهای تهدید آمیز است. غربی‌ها در ماه‌های اخیر در حال ساختن لولو از مکانیسم ماشه از اکتبر ۲۰۲۵ یعنی زمان پایان برجام هستند. این زبان تهدید قطعاً رویکردی غیرسازنده است که غرب باید آن را کنار بگذارد. نکته‌ی مهم آن است که مذاکره برای رفع تحریم‌هاست و اصرار غرب بر اجرای مکانیسم ماشه و باز گرداندن تحریم‌های شورای امنیت خلاف این مسئله و نشان بی‌تمایلی غرب به اجرای تعهد لغو تحریم است. نمی‌شود هم از دیپلماسی گفت و هم مدعی اجرای مکانیسم ماشه که برهم زننده‌ی اساس مذاکرات یعنی لغو تحریم‌هاست گردید. چنانکه عراقچی وزیر امور خارجه در دیدار با لاوروف همتای روس خود تأکید کرده ایران زیر بار تهدید، تحریم پای میز مذاکره نمی رود و لذا غرب باید از جوسازی و باج‌خواهی به بهانه مکانیسم ماشه دست بردارد.
...ادامه دارد...
18.6M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🔰 جهاد نرم افزاری
🔹سال ۱۳۹۴ اوباما در پاسخ به این سؤال که چرا محدودیت‌های هسته‌ای ایران در #برجام دائمی نیست و با گذشت ۱۰ سال برخی از این محدودیت‌ها منقضی می‌شود، گفت "تغییر طرز فکر در زمینه رویکرد ایران به بقیه جهان و رویکردشان به کشورهایی مثل آمریکا؛ شاید همین "نسل جدید" باشد که بتواند این امر را محقق کند. نشریه کردل که به تازگی اسنادی محرمانه از مصادیق مداخله آمریکا در ایران را منتشر کرد؛ نوشته است که بنیاد ملی دموکراسی(ند) بین سالهای ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۱، ۴/۶ میلیون دلار در ۵۱ پروژه ضدانقلابی در #ایران سرمایه‌گذاری کرده است. آری؛ محل اصلی نزاع، هسته‌ای و موشکی نیست بلکه فکر و مغزافزار جوان ایرانی است.
🇮🇷🇵🇸
#یادداشت
🔰دیوانه بازی با دست‌های خالی (بخش دوم)
🔹آمریکا و افول قدرت جهانی
در سالهای اخیر، ایالات متحده با افول نسبی قدرت خود در عرصه‌ی جهانی مواجه شده است. این افول نه تنها در حوزه نظامی، بلکه در حوزه‌های اقتصادی و دیپلماتیک نیز قابل مشاهده است. رقابت با چین، خروج از توافق‌های بین‌المللی، مانند پاریس و برجام و کاهش نفوذ در خاورمیانه، همگی نشان‌دهنده کاهش توانایی‌های آمریکا در حفظ موقعیت خود به عنوان ابرقدرت جهانی هستند. در چنین وضعیتی، اجرای سیاست مرد دیوانه با چالش‌های جدی مواجه است. اگر #آمریکا دیگر آن قدرت بلامنازع دوران جنگ سرد نیست، چگونه می‌تواند از تهدیدهای پیشبینیناپذیر خود برای وادار کردن دیگران به عقب‌نشینی استفاده کند؟
🔹چین و افزایش نفوذ جهانی
یکی از مهم‌ترین بازیگرانی که در مقابل آمریکا قرار دارد، چین است. در عصری که ما در آن به‌سر می‌بریم، دو قدرت بزرگ در حال رقابت نزدیک و شدیدی قرار دارند. رقابتی که بر سرنوشت تمام مردم جهان تأثیرگذار است. یک طرف ایالات متحده آمریکا قرار دارد و یک طرف جمهوری خلق چین. آنچه این رقابت را برای محققان هیجان‌انگیز می‌کند، از این قرار است که چگونه کشوری مانند چین که چهل سال پیش قدرت تعیین‌کننده‌ای در جهان به شمار نمی‌رفت، توانسته است به این سطح از قدرت دست یابد که به رقیب شماره یک ایالات متحده آمریکا، قدرت سنتی جهان پس از جنگ جهانی دوم بدل شود. شناخت چین و مسیری که طی کرده و طی خواهد کرد، بر همگان ضروری است؛ زیرا سرنوشت چین بر سرنوشت رقابت چین و آمریکا و در نتیجه، نظم حاکم بر جهان تأثیرگذار است. در حالی که آمریکا با افول قدرت مواجه شده، چین به سرعت در حال افزایش نفوذ خود در عرصه بین‌المللی است. از طریق ابتکاراتی مانند «کمربند و جاده»، چین توانسته است روابط اقتصادی و سیاسی خود را با کشورهای گوناگون تقویت کند. این افزایش نفوذ باعث شده که تهدیدهای آمریکا برای چین چندان جدی به نظر نرسد.
🔹ترامپ و ایران:
فشار حداکثری و محدودیت‌ها
در دور اول ریاست‌جمهوری #ترامپ، سیاست فشار حداکثری علیه ایران به‌طور گسترده‌ای اجرا شد. تحریم‌های اقتصادی شدید، خروج از #برجام و تهدیدهای نظامی، همه بخشی از این راهبرد بودند، اما این فشار‌ها نتوانستند به هدف نهایی، یعنی براندازی جمهوری اسلامی منجر شوند. ایران نه تنها تسلیم نشد، بلکه توانست با اتکا به منابع داخلی و همکاری با کشورهای دیگر، تا حدی از فشار‌ها بکاهد. اکنون در دور جدید، ترامپ با محدودیت‌های بیشتری در مواجهه با ایران روبه‌روست. از یک سو، افول قدرت آمریکا و افزایش نفوذ بازیگرانی، مانند چین و روسیه، دست ترامپ را بسته‌تر کرده است. از سوی دیگر، ایران نیز به تجربه‌ای بیشتر در مقابله با تحریم‌ها و فشارهای بین‌المللی دست یافته است.
🔹دست‌های خالی
در نهایت، به نظر می‌رسد ترامپ در اجرای سیاست مرد دیوانه با دست‌های خالی عمل می‌کند. بدون ابهام واقعی در تاکتیک‌ها، بدون توانایی کافی برای پیاده‌سازی تهدید‌ها و در شرایطی که طرف مقابل به جای ضعف، در حال افزایش قدرت است؛ طبیعتاً و براساس محاسبات موجود در نظریه‌بازی‌ها این استراتژی نمی‌تواند به نتایج مطلوب برسد. دیوانه‌بازی ترامپ ممکن است در کوتاه‌مدت توجه‌ها را جلب کند، اما در بلندمدت، تنها به کاهش اعتبار و نفوذ آمریکا در عرصه‌ی جهانی منجر خواهد شد. اگر به جهان امروز نگاه کنیم بهتر آنچه را که گفته شد، حس می‌کنیم. دیرزمانی نبود که دنیا از غرب آسیا تا اروپا با سر انگشتی به خط می‌شد و آمریکایی‌ها سیاستهایشان را دیکته می‌کردند؛ ولی امروز نزدیکترین متحدان نیز ارعاب و تهدید‌ها را آن گونه که در دهه ۹۰ میلادی مرسوم بود، نمی‌پذیرند.
🔰#یادداشت | رجزخوانی در اوج ضعف
🔹«دونالد ترامپ» با شعارهای تهاجمی و ادعای تغییر قواعد بازی بین‌المللی به قدرت رسید. او در مواجهه با ایران، خود را رهبری قاطع معرفی کرده است که می‌تواند با اعمال فشار حداکثری، جمهوری اسلامی را به زانو درآورد؛ اما تجربه چهار سال ریاست‌جمهوری #ترامپ نشان می‌دهد، نه تنها وی نتوانست به اهدافش در قبال ایران دست یابد؛ بلکه شرایط #آمریکا را در منطقه غرب آسیا بدتر از گذشته کرد. ترامپ در سال ۲۰۱۸ با خروج یکجانبه از #برجام، سیاست «فشار حداکثری» را آغاز کرد و وعده داد که با تحریم‌های شدید، ایران را مجبور به بازنگری در سیاست‌هایش و امضای توافق جدید خواهد کرد؛ اما این سیاست نه تنها به تسلیم ایران و امضای توافق جدید منجر نشد، بلکه موجب تقویت مقاومت داخلی در ایران در مقابل زیاده‌خواهی غرب شد و توانایی آمریکا در اعمال فشار به ایران را کاهش داد. با وجود اینکه آمریکا از برجام خارج شد، ایران نه تنها از برجام خارج نشد؛ بلکه در مقابل بدعهدی آمریکا و غرب و مبتنی بر برجام با توسعه برنامه‌های هسته‌ای و موشکی، موقعیت خود را در منطقه و جهان تقویت کرد. ترامپ تلاش کرد با ترور شهید سلیمانی از نفوذ منطقه‌ای ایران بکاهد، غافل از اینکه نفوذ منطقه‌ای ایران از طریق فرهنگ مقاومت است و خون شهید سلیمانی، فرهنگ مقاومت را عمیقتر و پایدارتر کرده است. قدرت واقعی در گرو شناخت دقیق از واقعیت‌هاست، نه در ادعاهای پوچ و تهاجمی. ترامپ با نادیده گرفتن واقعیت‌های پیچیده‌ی منطقه‌ی غرب آسیا و نقش ایران در معادلات امنیتی، سیاست‌هایی را در پیش گرفت که نه تنها به افزایش قدرت آمریکا منجر نشد؛ بلکه به تقویت جایگاه ایران نیز انجامید. تحریم‌های ترامپ اگرچه فشار اقتصادی قابل توجهی بر ایران وارد کرد، نتوانست اراده سیاسی ایران را در هم بشکند. در عوض، ایران با اتکا به راهبرد «مقاومت فعال»، همزمان با ارتقای زیرساختهای اقتصادی خود، تاب‌آوری خود را نیز افزایش داد.
🔸امروز، آمریکا در وضعیتی به مراتب بدتر از گذشته قرار دارد. قدرت جمهوری اسلامی ایران سبب شد متحدان سنتی آمریکا در منطقه، مانند عربستان سعودی و امارات، به دنبال راهحلهای مستقل برای کاهش تنش با ایران باشند. این امر نشان می‌دهد نفوذ آمریکا در غرب آسیا کاهش یافته است. از سوی دیگر، ایران با تقویت روابط با چین و روسیه، توانسته است تا حدی از فشارهای اقتصادی آمریکا بکاهد و جایگاه خود در نظام بین‌الملل را بهبود بخشد. ترامپ با رجزخوانی‌های فراوان و ادعای تغییر قواعد بازی، نتوانست به اهدافش در قبال ایران دست یابد. شهید آوینی در مقالهای با عنوان «انفجار اطلاعات» وضعیت غرب را اینگونه تحلیل می‌کند: «غرب چنین است که در عین ضعف، بیشتر از همیشه رجز می‌خواند تا خود را در پناه وهم حفظ کند»؛ رفتار امروز ترامپ نیز مصداقی از تحلیل شهید آوینی است؛ «رجزخوانی در اوج ضعف».
🇮🇷🇵🇸
🔰چرایی اصرار بر مذاکره!
🔹این روزها شاهد آن هستیم که رئیس‌جمهور #آمریکا به طرق مختلف به دنبال #مذاکره با جمهوری اسلامی ایران است. درخواست مذاکره با ایران با چاشنی تهدید تهران رویکردی است که دونالد ترامپ در پیش گرفته است.
🔸پیش از هر تحلیلی باید بر این نکته توجه داشته باشیم که موضوع تهدید نظامی ایران یا به عبارت دیگر قرار دادن گزینه نظامی بر روی میز، پر تکرارترین موضع کاخ سفید در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی است. در طول چهار دهه گذشته ایالات متحده آمریکا همواره ایران را به حمله نظامی تهدید کرده است، اما با وجود همه کبادهکشیها و بلوف‌های نظامی، #جنگ_نرم و مذاکره اصلیترین راهبرد واشنگتن در برابر تهران بوده است.
🔹اما سؤال اینجاست که آمریکایی‌ها در میز مذاکره به دنبال چه هستند؟ پاسخ کوتاه این پرسش عبارت است از اینکه کاخ سفید به دنبال تهیسازی ایران از مثلث سهگانه قدرت (صنعت هسته‌ای، نفوذ منطقه‌ای و قدرت موشکی) از طریق مذاکره است؛ موضوعی که پیشتر و در دهه ۹۰ با طرح برجام‌های هسته‌ای، منطقه‌ای و... مطرح کردند، در شرایط فعلی نیز آمریکا همچنان در سایه طرح موضوع مذاکره همین اهداف را دنبال می‌کند.
🔸در پایان باید به این نکته اشاره کرد که تجربه #برجام و خروج یکجانبه همین قدرت کنونی حاکم برآمریکا از این توافق و همچنین تجریه چندین مذاکره دیگر ایران و آمریکا در مقاطع گوناگون این منطق روشن را در برابر مسئولان و تصمیمسازان کشور قرار می‌دهد که نمی‌توان و نباید به آمریکا اعتماد کرد و به تله مذاکراتی که آمریکا تدارک دیده، وارد شد. البته این موضوعی است که حتی خود ترامپ نیز به آن اذعان دارد، رئیس جمهور آمریکا به تازگی در کتابی به صراحت از رویکردهای غیر قابل اعتماد نسبت به خود سخن گفته است. در این زمینه همه رسانه‌ها و نخبگان مکلف هستند با تبیین چهره واقعی شیطان بزرگ منطق حاکم بر این سخن رهبر معظم انقلاب را که «مذاکره با آمریکا هوشمندانه، عاقلانه و شرافتمدانه نیست»، به یک گفتمان رایج در فرهنگ سیاسی کشور تبدیل کنند. پر واضح است که جمهوری اسلامی ایران در مقابل این حربه باید براساس راهبرد ساخت ایران قوی همه ابزارها را به خدمت بگیرد تا مؤلفههای قدرت ایران را در وهله اول تثبیت کند و در وهله دوم تقویت کرده و گسترش بخشد.
🔹گفتنی است، در وضعیت کنونی انتظار میرود دولت چهاردهم با همراهی نهادهای اجرایی ـ پژوهشی و با همکاری قوای دیگر، اقدامات عملی را در رفع مشکلات، به ویژه اقتصادی و معیشتی کشور اتخاذ کند. مدیریت ارز در کشور و حذف مافیا در همین زمینه مهم‌ترین اقدامی است که دولت می‌تواند انجام دهد و از مشکلات بکاهد.
نشریه هیل: نامه ترامپ ترکیبی از تهدید و وعده‌های مبهم بود
🔹یک نشریه آمریکایی در گزارشی نوشت، براساس آنچه دونالد #ترامپ از محتوای نامه ارسالی به ایران بیان کرد، این اقدام ترکیبی از تهدید و وعده‌های مبهم بود که باعث شد ناظران این سوال را مطرح کنند که آیا این یک اقدام دیپلماتیک واقعی است یا صرفاً نمایشی دیگر در صحنه سیاست.
🔹این نخستین بار نیست که یک رئیس‌جمهور #آمریکا تلاش می‌کند به طور مستقیم با رهبر معظم ایران ارتباط برقرار کند. باراک اوباما، در تلاشی جدی‌تر برای دیپلماسی، دو نامه به رهبر ایران ارسال کرده بود، حتی ترامپ نیز پیشتر از واسطه‌هایی مانند «شینزو آبه»، نخست‌وزیر سابق ژاپن، استفاده کرد. در سال ۲۰۱۹، آبه پیامی از سوی ترامپ را به تهران آورد، اما رهبر ایران آن را رد کردند. این اقدام قاطع از سوی رهبر ایران، نشان‌دهنده بی‌اعتمادی عمیقی است که از زمان خروج یکجانبه ترامپ از #برجام در سال ۲۰۱۸ افزایش یافته است. این اقدام، که سال‌ها مذاکرات چندجانبه را از بین برد، همراه با بازگرداندن تحریم‌های فلج‌کننده علیه ایران، دیپلماسی میان دو کشور را بیش از پیش دشوار کرد.
چرا رهبری مخالف مذاکره هستند؟
🔹مذاکرات متعدد ایران با قدرت‌های جهانی نشان داده است که اعتمادسازی یکجانبه بدون تضمین‌های عملی از سوی طـــــرف مقابل، نه‌تنها نتیجه‌ای مثبت نداشته، بلکه خسارات اقتصادی، سیاسی و اجتـــــماعی گسترده‌ای را نیز به دنبال داشـــــته است.
این تجربیات به وضوح نشان می‌دهـــد که قدرت‌های بزرگ به تعهدات خود پایــــــبند نبوده و تنها به دنبال منافع یکطرفه هستند.
1⃣ اولین مذاکره: بیانیه الجزایر (۱۳۵۹)
این #مذاکره با وساطت الجزایر برای آزادی گروگان‌های آمریکایی در ایران انجام شد.
طبق توافق، آمریکا متعهد شد که در قبال
آزادی گروگان‌ها، اموال بلوکه‌شده ایران به
ارزش حدود ۸ میلیارد دلار را آزاد کند.
اما پس از تحویل گروگان‌ها، تعهدات آمریکا
عملی نشد. *(تجربه)*
2⃣ دومین مذاکره: ماجرای گروگان‌های امریکایی در دست لبنان (۱۳۶۵)
هیات آمریکایی-اسرائیلی با پاسپورت ایرلندی به تهران آمدند تا بر سر آزادسازی گروگان‌های آمریکایی در لبنان با ایران مذاکره کنند. توافق شد که در قبال این خدمت،بخشی از سلاح‌های مورد نیاز ایران در جنگ با عراق تأمین شود.
اما آمریکا پس از آزادسازی گروگان‌ها، سلاح‌های
تاریخ‌گذشته‌ای و غیر قابل استفاده از انبارهای
دپوشده اسرائیل به ایران داد که تنــــها قابل استفاده نبودند،بلکه مشکلاتی سیـــــــــاسی و
شایعاتی درباره ارتباط ایران با اسرائیل برای
ایران،در منطقه ایجاد کرد. *(تجربه)*
3⃣ سومین مذاکره: توافق سعدآباد (۱۳۸۲)
در این مذاکرات میان ایران و سه کشور اروپایی (بریتانیا، فرانسه و آلمان) با محوریت #آمریکا بود و ایران برای اعتمادسازی، فعالیت‌های غنی‌سازی اورانیوم و بازفرآوری را تعلیق کرد و بیشتر تأسیسات هسته‌ای خود را پلمپ نمود. اما کشورهای مقابل به تعهدات خود عمل نکردند و پرونده ایران به شورای امنیت ارجاع شد. این امر به اعمال تحریم‌های گسترده‌ای مانند تحریم‌های نفتی و بانکی علیه ایران منجر شد. *(تجربه)*
4⃣ مذاکرات برجام (۱۳۹۲ تا ۱۳۹۴)
در جریان #برجام، ایران با اقدامات گسترده‌ای همچون آنلاین کردن دوربین‌های آژانـــــس بین‌المللی انرژی اتمی، اکسید کردن ۲۰ تن اورانیوم، تعطیلی سه مرکز غنی‌سازی و فراهم کردن امکان بازرسی‌های بی‌سابقه، تعهدات خود را به‌طور کامل اجرا کرد. اما در سال ۱۳۹۷، آمریکا به صورت یکجانبه از توافق خارج شد و تحریم‌های شدیدی علیه ایران اعمال کرد. *(تجربه)*
و اما طبق تجربه نیز مقام معظم رهبری بارها تأکید کرده‌اند: *«ما به این نتیجه رسیدیم که مذاکره با آمریکا نه‌تنها مشکلی را حل نمی‌کند، بلکه مشکلات بیشتری را نیز به وجود می‌آورد؛ زیرا آنها به هیچ تعهدی پایبند نیستند.»* همچنین حضرت آقا، بر لزوم اتکا به توان داخلی و تقویت اقتصاد مقاومتی تصریح کرده‌اند: *«اگر کشور به توان داخلی خود تکیه کند و از ظرفیت‌های ملی بهره‌برداری نماید، دشمنان نخواهند توانست اهداف شوم خود را بر ملت ایران تحمیل کنند.»*
❇️ بنابراین مسیر پیشرفت: استقلال، مقاومت و عزت است.
تجارب گذشته ثابت کرده است که تنها راه حفظ عزت ملی و دستیابی به پیشرفت، مقاومت در برابر زیاده‌خواهی‌ها و بهره‌گیری از توان داخلی است. ایران با ایستادگی و خوداتکایی، می‌تواند آینده‌ای روشن و مقتدر برای خود رقم بزند.
✍زهراسادات عسگری
#یادداشت | محتوای یک نامه!
🔹پس از اعلام «ترامپ»، مبنی بر ارسال نامه‌ای به مقامات ایران، اخبار ضد و نقیضی درباره محتوای این نامه و پاسخ جمهوری اسلامی در رسانه‌ها منتشر شد. ایران پاسخ خود را از طریق عمان ارسال کرده، در حالی که رئیس‌جمهور #آمریکا از طریق مقامات اماراتی نامه خود را به ایران رساند. این حرکت ایران به این معناست که تهران اساساً اعتمادی به طرف اماراتی ندارد و به هیچ عنوان مایل نیست کشوری همچون امارات، در مقام میانجی‌گر در روابط ایران و آمریکا نقش ایفا کند. امارات از وزن لازم برای انجام اقدامات این چنینی برخوردار نبوده، ضمن آنکه پیوندهای نزدیک امارات با رژیم اشغالگر قدس نیز مزید بر علت شده تا ایران این کشور را یک میانجی‌گر منطقی در مذاکرات هسته‌ای خود در نظر نگیرد.
🔹اکنون «سرلشکر محمد باقری» رئیس ستاد کل نیروهای مسلح با تشریح جزئیات پاسخ رسمی ایران، مواضع قاطع تهران را در قبال واشنگتن روشن کرد. سردار باقری در بیانات خود تأکید کرد، ایران در پاسخ به ترامپ، خواستار آرامش در منطقه است و بر تمایل نداشتن خود به سلاح هسته‌ای پای می‌فشارد. وی گفت: «ما به دنبال سلاح هسته‌ای نیستیم و تنها نیازهای صلح‌آمیز ملت خود را در چارچوب انرژی هسته‌ای پیگیری می‌کنیم.» این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که آمریکا همواره ایران را به تلاش برای دستیابی به سلاح اتمی متهم کرده است. رئیس ستاد کل نیروهای مسلح با اشاره به تمایل نداشتن ایران به #مذاکره مستقیم با آمریکا گفت: «راه مذاکره غیرمستقیم باز است، مشروط بر آنکه طرف آمریکایی صادقانه عمل کند.» وی با اشاره به سابقه «بدعهدی» واشنگتن در #برجام، افزود: «شما در مذاکرات گذشته بدقول‌ترین طرف بودید و امروز هیچ اعتمادی به شما وجود ندارد.»
🔹این موضع‌گیری نشان می‌دهد، تهران با وجود تمایل به دیپلماسی، به دلیل تجربیات گذشته، رویکرد محتاطانه‌ای در قبال واشنگتن دارد. سرلشکر باقری با تأکید بر روحیه دفاعی ایران، هشدار داد: «جمهوری اسلامی جنگ‌طلب نیست، اما در برابر زورگویی و قلدری ایستادگی می‌کند.پاسخ ما به هر گونه تعرض به منافع و حریم ایران، کوبنده و جبران‌ناپذیر خواهد بود.» این اظهارات در شرایطی مطرح می‌شود که تنش‌های منطقه‌ای، از جمله درگیری‌های دریایی در خلیج فارس، همچنان ادامه دارد. این پاسخ رسمی ایران به نامه ترامپ، در حالی منتشر شده است که تحلیلگران آن را نشانه‌ای از تداوم رویکرد «تقابل کنترل‌شده» تهران با واشنگتن می‌دانند. از یک سو، ایران بر صلح‌طلبی و تمایل به دیپلماسی تأکید دارد و از سوی دیگر، با یادآوری سابقه آمریکا، هرگونه تعهد شفاهی را منوط به اقدامات عملی می‌داند.
🔹به نظر می‌رسد، مواضع ایران در این نامه، خط‌مشی روشنی را ترسیم می‌کند؛ آمادگی برای گفتوگو، اما نه به قیمت نادیده گرفتن منافع ملی یا تهدید امنیتی. پاسخ ایران به نامه #ترامپ، هوشمندانه و متناسب با مواضع ترامپ در نامه‌اش بوده است؛ یعنی این پاسخ ترکیبی از منطق و در عین حال اقتدار در مواجهه با تهدیدهای ترامپ بوده است.
✍🏼 مصطفی علیجان‌زاده