#عبادت_در_قطبین
#پرسش
❔چگونه ممكن است اسلام يك دين جهانى باشد، در حالى كه دستورهاى مهم آن مانند «نماز و روزه» در همه نقاط جهان قابل عمل نيست؟ ❕در منطقه قطب شمال و جنوب زمين، نقاطى هست كه طول شب و روز آن هر كدام به شش ماه مى رسد، در چنين #نقاطى نه مى توان روزه گرفت و نه نمازهاى پنجگانه روزانه را به صورتى كه ما انجام مى دهيم مىتوان انجام داد ❗️❗️
💠#پاسخ💠
👌اسلام آیینی جهانی و همگانی بوده که مخاطب آن تمام مردم تا روز قیامت در تمام مناطق هستند .
❗️خداوند خطاب به پیامبرش می فرماید:
«بگو ای مردم من رسول خدا به سوی همه #شما هستم» (اعراف158)
👌و می فرماید ؛ « پر برکت است خداوندی که قرآن را بر بنده اش نازل کرد تا برای جهانیان منذر باشد» (فرقان1)
❕در رابطه با پرسش فوق برخی از فقها می نویسند ؛
« از نظر «فقه اسلامى» هيچ موضوع و هيچ حادثه اى بدون حكم نيست، و به عبارت ديگر قوانين اسلامى آنچنان جامع است كه حكم هيچ موضوعى را فروگذار نكرده است.
💠موضوعات بر دو قسمند ؛
1⃣موضوعاتى كه حكم مخصوص به خود دارند و در مدارك اسلامى صريحاً حكم آن ذكر شده است.
2⃣ موضوعاتى كه حكم خاصى براى آن تعيين نشده و بايد به «قواعد» و «اصول كلى» اسلامى رجوع شود و حكم آن از آنها استنباط گردد.
❕در اسلام يك سلسله قواعد #كلى و اصول اساسى وجود دارد كه حكم تمام مسائل و حوادث پيش بينى نشده با مراجعه به آنها روشن مى گردد، اين قواعد واصول كلى آنچنان وسيع و گسترده است كه از نظر علمى ممكن نيست موضوعى پيدا كنيد كه مندرج در تحت هيچ يك از آنها نباشد.
🔹موضوع مورد بحث يعنى وظيفه كسانى كه در #مناطق قطبى زندگى مى کنند از قسم دوم است يعنى حكم آنها را مى توان از قواعد و اصول كلى استنباط نمود.
👌 اصولا احكام و مقررات اسلامى منصرف و ناظر به افراد متعارف و عادى است و كسانى كه به نحوى از انحاء از حدود متعارف بيرونند بايد به روش افراد عادى رفتار نمايند.
❕مثلا مى دانيم همه در هنگام وضو بايد صورت خود را از رستنگاه موى سر تا چانه بشويند، حال اگر پيشانى و موى سر كسى برخلاف متعارف باشد، مثلا موى او از وسط سر برويد و يا بقدرى پائين باشد كه از بالاى ابروى او شروع شود، مسلماً چنين كسى نبايد وضع رستنگاه موى سر خود را مقياس قرار دهد، بلكه همه فتوى داده اند كه بايد به مقدار افراد عادى و متعارف بشويد.
👌يا اين كه در مورد «آب كر» اندازه آن طبق مشهور سه وجب و نيم طول، در سه وجب و نيم عرض، در سه وجب و نيم عمق است.
❕بديهى است اين حكم ناظر به وجب هاى معمولى و متعارف مى باشد، بنابراين اگر انگشتان و كف دست كسى بقدرى كشيده و بزرگ باشد كه وجب او دو برابر وجب معمولى، و يا به اندازه اى #كوچك است كه وجب او نصف وجب معمولى باشد، هيچ گاه نمى تواند وجب خود را مقياس قرار دهد، بلكه بايد اين دو دسته بر طبق افراد عادى عمل كنند و حد متوسط را در نظر بگيرند.
🔹و اين همان است كه مى گويند اطلاقات احكام و قوانين كلى شرع منصرف به افراد متعارف مى باشد .
👌اين يك قانون كلى و عمومى است و اختصاص به باب معينى ندارد، فقهاى ما حكم كسانى را كه در مناطق قطبى زندگى مى كنند از اين قاعده استفاده كرده و عدهاى از آنان در فتاواى خود تصريح نموده اند كه چنين اشخاصى بايد طبق «مناطق معتدله» عمل نمايند.
📚العروه الوثقی،کتاب الصوم،طریق ثبوت الهلال،مساله10
👌يعنى چون طول شب و روز در اين مناطق برخلاف متعارف نقاط روى زمين است، ساكنان آن موظفند رجوع به حد #متوسط نموده و وظائف شرعى خود را مطابق آن، انجام دهند مثلا اگر ماه رمضان در آغاز تابستان واقع شده، و حد متوسط طول روزها (از طلوع صبح تا مغرب) در مناطق معتدله 15 ساعت است، آنها بايد در ماه مبارك هر روز 15 ساعت روزه بگيرند، و هنگامى كه ماه رمضان در آغاز زمستان است، اگر حد متوسط روز در مناطق معتدله 12 ساعت است، بايد همين 12 ساعت را روزه بگيرند، و نماز خود را نيز طبق همين حساب انجام دهند.
بنابراين ملاحظه مى كنيد كه حكم اين مسئله كه به نظر بعضى خيلى بغرنج و پيچيده آمده از يك قاعده كلى فقهى به آسانى استنباط مىگردد و جاى هيچ شبه هاى باقى نمى ماند.
📚عبادت در قطبین ، مکارم #شیرازی ، ص 136
💠ادامه پاسخ 👇👇👇
@Rahnamye_Behesht
#عبادت_در_قطبین
🤔#پرسش
❔چگونه ممكن است اسلام يك دين جهانى باشد، در حالى كه دستورهاى مهم آن مانند «نماز و روزه» در همه نقاط جهان قابل عمل نيست؟ ❕در منطقه قطب شمال و جنوب زمين، نقاطى هست كه طول شب و روز آن هر كدام به شش ماه مى رسد، در چنين #نقاطى نه مى توان روزه گرفت و نه نمازهاى پنجگانه روزانه را به صورتى كه ما انجام مى دهيم مى توان انجام داد ❗️❗️
💠#پاسخ💠
👌صاحب عروة الوثقى در مورد نماز و روزه چنين شخصى چهار احتمال را ذكر مى كند ؛
🔸1. ملاك در نمازها و روزه هاى مكلف مزبور، سرزمين هاى معمولى باشد و خود مخير است كه براى نمازها وروزه هايش يكى از بلاد معمولى را كه ميان قطبين قرار دارند مبنا قرار دهد.
🔸2. سقوط تكليف نماز و روزه از اين فرد است.
🔸3. روزه از اين فرد ساقط است و در مورد نماز هم [در تمام ماه هايى كه روز است] تنها نماز يك روز و [در تمامى ماه هايى كه شب است تنها نماز] يك شب واجب است.
🔸4. ملاك در نمازها و روزه هاى مكلف مزبور، وطن سابق او مى باشد؛ البته در صورتى كه وطن سابقى داشته باشد.
📚العروه مع التعلیقات ج 2 ص 61
❕مرحوم صاحب عروه و اکثر فقهاء نظریه اول را خوب می دانند و برخی از فقهاء نیز قائل به نظریه سوم هستند ، ما در ذیل بر مبنای دو مبنای مذکور به این پرسش پاسخ گفته ایم ؛
💠https://eitaa.com/Rahnamye_Behesht/287
👌هم اینک معتقدیم که از ادله شرعیه مبنای دیگری استفاده می شود به این بیان ؛
1⃣در این شکی نیست که نماز و روزه وظیفه ثابت هر مسلمانی است که در آیات و روایات به وجوب هر روزه نماز و هر ساله روزه تصریح شده است .
❕خداوند می فرماید ؛
«نماز را (به صورت معمول) انجام دهيد، زيرا نماز وظيفه ثابت و معينى براى مؤمنان است » ( نساء 103 ) و می فرماید ؛ «در انجام همه نمازها، (به خصوص) نماز وسطى [نماز ظهر] كوشا باشيد! و از روى خضوع و اطاعت، براى خدا بپاخيزيد. » (بقره 238)
👌و می فرماید ؛
« ای افرادی که ایمان آوردید ، #روزه بر شما نوشته شده است ٬ همان گونه که بر کسانی که قبل از شما بودند نوشته شده تا #پرهیزکار شوید » ( بقره 183)
❕امام صادق عليه السلام در پاسخ به اين سؤال كه چرا نماز، با آن كه مردم را از كار و رسيدن به مشكلات و نيازهايشان باز مى دارد و باعث زحمت و رنج جسمى آنهاست، واجب گرديد فرمود ؛
« چون اگر فقط به آمدنِ دين و وجود كتاب (قرآن) در ميان مردم اكتفا مى شد وعاملى نمى بود كه ياد وخاطره پيامبر را در ميانشان نگه دارد، به همان سرنوشت پيروان اديان پيشين دچار مى شدند. آنها نيز براى خود دينى و كتابى داشتند و عدّه اى را به سوى آيين خود فرا خواندند و در راه آن با آنان جنگيدند، اما با رفتن آنها، دين و آيينشان هم كهنه شد و از بين رفت. خداوند تبارك وتعالى چنين خواست كه مسلمانان نام و ياد محمّد و دين او را از ياد نبرند؛ از اين رو، نماز را بر ايشان واجب فرمود، تا روزى پنج مرتبه به ياد او باشند و نامش را به زبان آورند و آنان با نماز و ياد خدا سر بندگى فرود آورند، تا مبادا از ياد خدا غافل شوند و فراموشش كنند و در نتيجه ياد و نامش محو شود »
📚علل الشرایع ج 1 ص 317
👌 امام رضا عليه السلام در بيان علّت نماز نوشت ؛
« نماز، اقرار به ربوبيّت خداوند عزّوجلّ است و نفى شريك از او و ايستادن در برابر خداوند جبّار، جلّ جلاله، با خوارى و مسكنت و خضوع و اعتراف [به عظمت او] و طلب بخشش گناهانِ گذشته، و روزى پنج بار پيشانى بر خاك نهادن براى تعظيم خداوند عزّوجلّ. نماز موجب مى شود كه بنده به ياد خدا باشد و او را فراموش نكند و به ناسپاسى و گردنكشى دچار نشود و خاشع و فروتن باشد و راغب و طالبِ زيادتى در دين و دنيا باشد. علاوه بر اينها، نماز موجب مى شود كه انسان از گناه باز ايستد وشب و روز پيوسته به ياد خداوند عزّوجلّ باشد، تا اين
كه مبادا انسان، سَروَر و مدبّر و آفريننده خويش را فراموش كند و بر اثر آن، به گردنكشى و طغيان و نافرمانى روى آورد. یاد كردن بنده از خداوندگارش و ايستادنش در آستان او، وى را از معاصى باز مى دارد و از هر گونه فساد جلوگيرى مى كند »
📚علل الشرایع ج 2 ص 317
👌امام #صادق علیه السلام فرمود ؛
« اسلام بر پنج چیز بنا شده است ؛ بر نماز و زکات و حج و #روزه و ولایت»
📚#الکافی ج2 ص18
❕از این آیات و روایات استفاده می شود که نماز و روزه از واجباتی است که اساس دین اند و حتما باید به جا آورده شوند ، خصوصا نماز باید روزی پنج بار اقامه شود تا خداوند و تعالیم او فراموش نشود ، بنابراین نظریه سوم نمی تواند موجه باشد زیرا مستلزم تاخیر نماز و عدم به جا آوردن هر روزه آن و نیز سقوط کلی روزه می گردد .
🔸ادامه 👇