📸 #عکسنوشت
🔰 تاثیر منابع احکام در روشمندی اجتهاد
🔻 #اجتهاد فرآیندی است كه به انگيزه ی استنباط و تحصيل #حكم_شرعی يا تحصيل حجت برای حكم شرعی از خاستگاه و مبدأی آغاز و از مسير گذر و به مقصد و منتهايی می رسد. ولی بسته به اينكه از چه منبع و چه نوع دليل يا حجتی براي حل يك مسئله ی فرعی فقهی و دستيابی به #تكليف_عملی و حكم شرعی استفاده كنيم، این فرآيند متفاوت مي‌شود. چراكه گزاره‌هاي فقهي و قضاياي فقهيه از منبع یگانه و واحدي به دست نمي‌آيند، بلکه از منابع و با استفاده از ادله ی گوناگوني فراچنگ مي‌افتند.
🔻 گاه حكم و فرع فقهی دليل كتابی دارد و بايد به كتاب و آيات احكام روی كنيم. رجوع به كتاب و طی و سير مسير دستيابی به حكم و تكليف عملی در يك فرعی، در كتاب سير و مختصاتی دارد و يك منازل و مراحلی را باید سپری کند. اما آنگاه كه بخواهيم قضيه ی فقهيه را با #تمسك_به_سنت به دست آوریم سير خاصي را بايد طي كرد و مراحل و منازل خاص خود را دارد و بسي متفاوت با زماني است كه بخواهيم حكم و يا تكليف عملي را با تمسك به كتاب به دست آوریم.
💢 بریده ای از درس #خارج_اصول (مبحث روش شناسی) آیت الله علی اکبر رشاد
🆔 @Rashad_ir
📸 #عکسنوشت
🔰 اقسام قواعد فقهیه در نسبت به مقاصد شریعت
📌 #قواعد_فقهیه از نظر رابطه و نسبت با مقاصد شریعت به چند دسته بخش می شوند. یک دسته از این قواعد به مثابه ی مبنا و حاوی زیرساخت ها و پیش انگاشته های نظریه مقاصد هستند. مانند این قاعده که «الاحکام الشرعیه ناشئة عن المصالح و المفاسد» یعنی احکام شرعیه برخاسته از مصالح و مفاسد بوده و در پی جلب مصالح و دفع مفاسد هستند. دسته ی دیگر آن قواعد و #فروع_فقهی کلی هستند که چونان نتایج مقاصد بر مقاصد الشریعة مبتنی اند.
📌 چون این قواعد، خود فروع فقهیه کلیه و در نتیجه #حکم_شرعی هستند و با مقاصد معینی پیوند دارند و اینها کمتر از نیمی از قواعد فقهیه هستند بر وارون بیشتر قواعد فقهیه که از جنس فقه نبوده و در واقع قواعد الفقه هستند یعنی خود از جنبش #فقه نیستند بلکه زیرساخت‌های فقه اند. قواعد الفقه فروع فقهی کلی نیستند که ما فروع فقهی جرئی را به آنها ارجاع دهیم. به #قواعد_الفقه می توان به مثابه ی دلیل تمسک کرد و این قواعد در واقع از روی رواداری و مسامحه قواعد فقهیه نامیده می شوند.
💢 بریده ای از درس #خارج_اصول(مقاصدالشریعه) آیت الله علی اکبر رشاد
🆔 @Rashad_ir
📸 #عکسنوشت
🔰 اقسام قواعد فقهیه در نسبت به مقاصد شریعت
📌 #قواعد_فقهیه از نظر رابطه و نسبت با مقاصد شریعت به چند دسته بخش می شوند. یک دسته از این قواعد به مثابه ی مبنا و حاوی زیرساخت ها و پیش انگاشته های نظریه مقاصد هستند. مانند این قاعده که «الاحکام الشرعیه ناشئة عن المصالح و المفاسد» یعنی احکام شرعیه برخاسته از مصالح و مفاسد بوده و در پی جلب مصالح و دفع مفاسد هستند. دسته ی دیگر آن قواعد و #فروع_فقهی کلی هستند که چونان نتایج مقاصد بر مقاصد الشریعة مبتنی اند.
📌 چون این قواعد، خود فروع فقهیه کلیه و در نتیجه #حکم_شرعی هستند و با مقاصد معینی پیوند دارند و اینها کمتر از نیمی از قواعد فقهیه هستند بر وارون بیشتر قواعد فقهیه که از جنس فقه نبوده و در واقع قواعد الفقه هستند یعنی خود از جنبش #فقه نیستند بلکه زیرساخت‌های فقه اند. قواعد الفقه فروع فقهی کلی نیستند که ما فروع فقهی جرئی را به آنها ارجاع دهیم. به #قواعد_الفقه می توان به مثابه ی دلیل تمسک کرد و این قواعد در واقع از روی رواداری و مسامحه قواعد فقهیه نامیده می شوند.
💢 بریده ای از درس #خارج_اصول(مقاصدالشریعه) آیت الله علی اکبر رشاد
🆔 @Rashad_ir
📸 #عکسنوشت
🔰 مقاصد الشریعه و پیوند آن با قاعده ی تناسب حکم و موضوع
📌 یکی از راه‌های کشف #مقاصد_شریعت، سنجش تناسب میان حکم و موضوع است؛ هرچند این عنوان در ادبیات اصولی جدید است، اما اصل آن ریشه در عقل و فطرت دارد. انسان به‌طور طبیعی، هنگام مواجهه با #حکم_شرعی، آن را با موضوعش می‌سنجد و اگر میان آن دو ناسازگاری ببیند، اطلاق حکم را نمی‌پذیرد.
📌 این قاعده نه‌تنها در تحدید و توسعه موضوع کاربرد دارد، بلکه می‌تواند در تحلیل خود حکم و کشف علت آن نیز نقش‌آفرین باشد. #فقیهان، گرچه به‌صراحت از این اصطلاح بهره نبرده‌اند، ولی در عمل با اتکاء به این قاعده، در فهم مقاصد شریعت گام برداشته‌اند.
💢 بریده ای از درس #مقاصد_شریعت آیت الله علی اکبر رشاد
🆔 @Rashad_ir