📸 #عکسنوشت 🔰 برخورداری جامعه از وحدت در کثرت! 🔻 جامعه نیز مانند افراد شاکله ی ویژه خود را دارد و شاکله ی آن نیز هم از عناصر انفسی جامعه و هم از عناصر بیرونی و آفاقی یعنی جوامع دیگر متاثر است. مانند جامعه ایران که از سویی از عناصر درونی و انفسی خود مانند سنت های قومی، دینی و ملی متاثر است و از سوی دیگر از جوامع دیگر جهان متاثر است. 🔻 در عین حال جامعه نیز از شاکله ی ویژه ی خود و به تعبیر عرفانی از نوعی #وحدت_در_کثرت و کثرت در وحدت برخودار است. 💢 بریده ای از درس خارج #فلسفه_الحکم آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 همگرایی در جامعه 🔻 تاثیر فرد بر جامعه و جامعه بر فرد از امور مشکک و دارای مراتب مختلف است. گاه فردی بر جامعه تاثیری بسیار و دیگری تاثیری کم دارد و گاه جامعه بر فردی تاثیری فراوان و بر فردی دیگر تاثیری اندک دارد. 🔻 نخبگان از جامعه کمتر اثر پذیرفته و بیشتر اثر می گذارند و عوام از جامعه بیشتر تاثیر پذیرفته و کمتر اثر می گذارند. پس در فرد و جامعه در عین کثرت و #واگرایی گونه ای وحدت و #همگرایی را نیز می توان سراغ گرفت. 💢 بریده ای از درس خارج #فلسفه_الحکم آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 هویت جمعی برآمده از خصوصیات فردی مشترک افراد است 🔻 افراد یک جامعه با یکدیگر اشتراکات و افتراقاتی دارند و #همگرایی افراد در آن اشتراکات است که پدیده ی نوین جامعه را می سازد. جامعه در حقیقت برآیند وجوه مشترک افراد است. جامعه «مَن» واحدی است که از همگرایی افراد مختلف در اشتراکاتشان ساخته می شود. 🔻 میلیون ها انسان که هیچ نقطه ی اشتراکی با هم ندارد نمی توانند جامعه ای را پدید بیاورند ولی هزاران نفر که در تاریخ، باور، نژاد، گفتمان و یا #فرهنگ_مشترک هستند جامعه ای را پدید می آورند. جامعه آن #هویت_جمعی است که برآمده از خصوصیات فردی مشترک افراد است. 💢 بریده ای از درس خارج #فلسفه_الحکم آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 خاستگاه جامعه نیاز بشر است 🔻 به سبب تاثیر و تاثر متقابل میان جامعه و افراد، انسان های مدرن و #پُست_مدرن با انسان های عصر سنت، همچنین جوامع مدرن و پست مدرن با جوامع عصر سنت تفاوت های ماهوی دارند. 🔻برخی از بزرگان مانند #علامه_طباطبایی(ره) بر این باور هستند که خاستگاه جامعه نیاز بشر است یعنی چون افراد انسان به تنهایی از پس نیازهای خود بر نمی آیند به تشکیل جامعه می پردازد ولی رای صواب همانگونه که فارابی نیز گفته است آن است که انسان #مدنی_الطبع است یعنی فطرتاً و نه از سر نیاز میل به تشکیل جامعه دارد. 🔻 چه بسا آنچه که انسان را وا می دارد که زیست جمعی را برگزیند انس با همنوع باشد چرا که اگر انسانی را در جزیره ای رها کنند گرچه همه ی نیازهای او را برآورند پس از مدتی دلتنگ خواهد شد. 💢 بریده ای از درس خارج #فلسفه_الحکم آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 امتداد واقعیات پس از تشکیل جامعه 🔻 افراد و آحاد جامعه موجوداتی جدا از هم هستند که در کنار هم قرار گرفته اند و پس از تشکیل جامعه نیز همچنان در جایگاه مستقل و خودایستای خویش باقی اند ولی هنگام پدید آمدن جامعه، مجموعه و انبوهه ای از انسان ها یک ترکیب واقعی خارجی را پدید می آورند و در این تركیب نوین واقعیت آحاد از میان نمی رود. 💢 بریده ای از درس خارج #فلسفه_الحکم آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 واحد کلانی به نام جامعه 🔻 ترکیب جامعه از افراد مانند ترکیب عقلی و ترکیب طبیعی نیست چرا که در ترکیب عقلی و طبیعی در جهان خارج تنها با یک پدیده روبرو هستیم ولی در جامعه همانگونه که با افراد روبرو هستیم با پدیده ی دیگری به نام جامعه نیز روبرو هستیم. 🔻 میان میلیون ها انسان پراکنده چه بسا آنچنان اشتراکی نباشد که بتوان آنها را یک جامعه خواند ولی شماری کمتر را که به مثابه یک ملت #همزیستی دارند را بتوان یک جامعه دانست. 🔻 آحاد این جامعه چنان در بینش ها، نگرش ها، گرایش ها، منش ها و کنش ها در هم تنیده اند که از دیدگاه فرهنگی یک واحد کلان با ویژگی ها و آثار تازه را برساخته اند. جامعه واحد کلانی است که برونداد و برآیند آشکاری دارد و اینگونه نیست که تنها یک پدیده ی انتزاعی یا اعتباری باشد که از کنار هم بودن شماری از افراد آن را انتزاع و اعتبار کرده باشیم. 💢 بریده ای از درس خارج #فلسفه_الحکم آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 پایایی جامعه 🔻 تاثیر و تاثر افراد از جامعه امر پایا و ثابتی نیست چرا که یک فرد سست عنصر و کم دانش از جامعه تأثیر بیشتری می پذیرد تا یک فرد دانش آموخته و فرهیخته و برخی چنان استوار هستند که نه تنها از جامعه تأثیر چندانی نمی پذیرند بلکه بر جامعه تاثیرات کلان و سترگ می گذارند. 🔻 جامعه از چنین افرادی شکل پذیرفته و سمت و سو می یابد.‌ مانند مرحوم امام که نه تنها در جامعه ذوب و محو نشد بلکه بر جامعه جهانی هم تاثیرات ماندگاری گذاشت و برخی از خصوصیات ریشه دار #جامعه_ایرانی را زدوده و یا دگرگون کرد. 💢 بریده ای از درس خارج #فلسفه_الحکم آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 تفاوت حکم اجتماعی محض و حکومی 🔻 میان حکم اجتماعی محض و حکم اجتماعی حکومی جدایی و تفاوت هست. #حکم_اجتماعی_محض با اقدام جمعی توده های جامعه به انجام می رسد ولی #حکم_اجتماعی_حکومی گذشته از اقدام توده ها بدون برپایی حکومت اسلامی و بدون بهره بردن از ابزارها و دستگاه های خرد و کلان حکمرانی فراچنگ نمی آید. 💢 بریده ای از درس خارج #فلسفه_الحکم آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 فراخوانی برای زندگی اجتماعی 🔻 امت و امام در پیوند با هم بوده و تضایف منطقی دارند زیرا امت نسبت به امام، امت است و امام نسبت به امت، امام است. یک جماعت گسسته از هم امت نیستند و اقتضاء وجود امام را نیز ندارند. 🔻 عناصری هستند که امت را در جهان خارج محقق می سازند مانند فرهنگ، #باورهای_دینی، طبایع، نیازهای بشر که انسان ها را وا می دارند در جامعه زیسته و از یکدیگر برای رفع نیازهای خود بهره ببرند یا شاید بتوان گفت که فراتر از این امور فطرت و سرشت پاک انسان است که او را به #زندگی_جمعی فرا می خواند. 💢 بریده ای از درس خارج #فلسفه_الحکم آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 سنت های حاکم بر جامعه 🔻 اگر جامعه آن اندازه یکپارچگی و تعین دارد که مخاطب و متعلق #احکام_تکوینی_الهی باشد به طریق اولی می تواند مخاطب و متعلق احکام تشریعی نیز باشد. پرودگار متعال در قرآن با جامعه به عنوان یک واقعیت بیرونی روبرو می شود که سنت هایی بر آن حاکم است. 🔻 یک رشته از احکام از اساس متوجه جوامع اند و به صورت فردی قابلیت امتثال و تحقق ندارند و قرآن جامعه را مخاطب قرار می دهد تا یک امتثال جمعی کنند و آن حکم محقق شود. 💢 بریده ای از درس خارج #فلسفه_الحکم آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 جامعه، مخاطب حکم اجتماعی 🔻 افراد در جامعه به شرط شیء هستند یعنی افراد به شرط داشتن پیوندهایی که بتوان از آنها یک شخصیت و #هویت_جمعی به نام جامعه انتزاع نمود لحاظ می شوند. 🔻 با این پیش انگاره ها می توان پذیرفت که جامعه می تواند مخاطب #حکم_اجتماعی و مکلف به آن باشد و برای انجام آن پاداش گرفته و برای ترک آن عقاب شود 💢 بریده ای از درس خارج #فلسفه_الحکم آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 تقسیم بندی انواع احکام 🔻 در یک تقسیم دیگر می توان احکام را به سه بخش تقسیم نمود. نخست #احکام_فردی مانند نماز فرادی، دوم #احکام_جماعی مانند نماز جماعت و سوم #احکام_اجتماعی مانند وجوب تشکیل حکومت اسلامی و برساختن دستگاه قضایی. 🔻 هر یک از این سه بخش می توانند احکامی ویژه ی خود داشته باشند و یک فرد می توان در آن واحد هر سه نوع حکم را داشته باشد. 🔻 بنیان این تقسیم آن است که ممکن است حکمی به جماعتی تعلق بگیرد ولی این حکم اجتماعی نباشد یا حکمی فردی به افراد یک جامعه تعلق بگیرد نه از آن جهت که افراد یک جامعه هستند بلکه از آن جهت که افراد طبیعی و حقیقی هستند. 💢 بریده ای از درس خارج #فلسفه_الحکم آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 خاستگاه پیدایش جامعه 🔻 پیرامون خاستگاه پیدایش جامعه گرچه میان بزرگان کشمکش هست و #فارابی انسان را #مدنی_الطبع می داند و بر وارون ایشان علامه طباطبایی(ره) نیاز انسان ها به یکدیگر را منشأ و خاستگاه پدید آمدن جامعه بر می شمرد ولی به نگره ما همه ی این اسباب می توانند نقش پرداز باشند یعنی افزون بر طبع مدنی، نیاز هم به پیدایش جامعه یاری رسانده است. 💢 بریده ای از درس خارج #فلسفه_الحکم آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 کلان نظام های ارتباطی انسان 🔻 چهار کلان نظام ارتباطی انسان نخست ارتباط انسان با خدا، دوم ارتباط انسان با خود، سوم ارتباط انسان با خلق و چهارم ارتباط انسان با دنیاست. همه ی پیوندهای انسان با پیرامون خود در دنیا در این چهار رابطه نمود می یابند. 🔻 این چهار سامانه، کلان نظام اند چرا که ذیل آنها نظام های خردتری جای می گیرند. و پنج کلان #نظام_محتوایی نیز عبارت اند از نخست کلان نظام بینشی که جهان بینی ما را سامان می دهد، دوم کلان نظام دانشی و علم و سوم کلان #نظام_معنوی، چهارم کلان نظام اخلاقی که عهده دار شاید ها و نشاید های ارزشی است و پنجم کلان نظام شریعت که باید ها و نباید ها را برای ما تبیین می کند. 💢 بریده ای از درس خارج #فلسفه_الحکم آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 تطبیق نظام امری با دگرگونی ها هنگام اجرا 🔻 نظام امری #نفس_الامری و پایاست که دگرگونی نمی پذیرد ولی این نظام در هنگام تطبیق و اجرا با شرایط و ظروف متفاوت جغرافیایی، سیاسی، اقلیمی، فرهنگی، اجتماعی، تاریخی و مانند آنها روبرو می شود و این تفاوت ها ما را بر آن می دارد که نظام برآمده از آن عناصر را در یک الگوی متناسب با شرایط و ظروف پی بیافکنیم. 🔻 از اساس هر نظامی در هنگام اجرا و تطبیق، به الگو تبدیل می گردد چرا که ناچار است ویژگی های ظرف تطبیق را رعایت نماید وگرنه قابل اجرا نخواهد بود. از این رو #الگوی_اقتصاد_اسلامی هنگام اجرا در یک کشور اروپایی یا در زمانی دیگر غیر از زمان ما با دگرگونی های چندی روبرو می شود. 💢 بریده ای از درس خارج #فلسفه_الحکم آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 فرایند تبدیل احکام شرعی 🔻 حکم شرع تنها به اقتضای شرایط تغییر نمی کند بلکه تبدل می یابد یعنی یک حکم ثابت جای خود را به یک حکم ثابت دیگر می دهد. برای نمونه برای به کاربردن تنباکو فرمانی از جانب #شارع_مقدس در دست نیست که ما را از آن باز دارد ولی هنگامی که همین تنباکو ابزار چیرگی کفر بر سرزمین اسلامی شد تنباکو حرام می شود. 🔻 برخی این را مثالی برای تغییر حکم می دانند ولی به باور ما در اینجا حکم تغییر نکرده است بلکه حکمی جای حکم دیگری را گرفته است. یعنی این حکم که ما لا نص فیه همیشه #مباح است تبدل یافته و جای خود را به این حکم که هر آنچه که مایه ی سلطه و چیرگی کفار بر مسلمین شود از باب نفی سبیل پیوسته حرام است داده است. 🔻 اینگونه نیست که زمانی سلطه ی کفار بر مسلمین حرام باشد و سپس حلال شود. هنگامی که کاری ما لا نص فیه است و ناگاه مایه چیرگی کفار بر مسلمین می شود موضوع تبدل می یابد و اینگونه به نظر می رسد که حکم تغییر یافته است در حالیکه #حکم تغییر نیافته است بلکه حکم موضوع نخست و موضوع دوم هر دو ثابت هستند. 💢 بریده ای از درس خارج #فلسفه_الحکم آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت ⁉️ حکم سخن گفتن به زبان انگلیسی 🔻 یکی از اموری که مانند تنباکو و تبدیل حکم آن در زمان میرزای شیرازی است موضوع زبان است. اگر روزی سخن گفتن به زبان انگلیسی مایه ی چیرگی فرهنگ غرب بر فرهنگ و #هویت_دینی و ملی ما شود چه بسا حکم سخن گفتن به زبان انگلیسی تبدل یافته و حرام شمرده شود. 💢 بریده ای از درس خارج #فلسفه_الحکم آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 آزادی فلسطین وابسته به وحدت مسلمین است 🔻 مسلمانانی که نسبت به سرنوشت دیگر مسلمانان احساس مسئولیت می‌کنند و تا پای جان پای کار مذاهب و ملل اسلامی حاضر می‌شوند و برای برادر مسلمان خود جان می‌بازند و اختلافات را کنار می‌گذارند و به مشترکات حتی در جنبه های سلبی هم توجه دارند، دارای تقوا هستند. 💢 بریده ای از سخنرانی آیت الله رشاد در سی و هشتمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 تمایز احکام فردی و اجتماعی 🔻 حکم دارای چند رکن است و #حکم_فردی و اجتماعی در پاره ای از این ارکان با هم متفاوت هستند. نخست مبدأ و جاعل حکم، دوم غایت حکم یعنی آن مصالحی که حکم برای به دست آوردن آنها جعل شده است چرا که اگر در مقام اقتضا مصلحتی نبود چنین حکمی وضع نمی شد، سوم مکلف حکم است که حکم فردی و #حکم_اجتماعی در آن از هم جدا هستند، چهارم متعلق حکم است یعنی فعلی که به آن امر یا از آن نهی شده است. 🔻 گذشته از این ارکان ممکن است میان حکم فردی و اجتماعی در قیود و شروط نیز تفاوت باشد یا در ادله و مستمسکات نیز از هم جدا باشند و یا شاید گفته شود که این دو نوع حکم در مقام تطبیق و امتثال هم مانند هم نیستند. 💢 بریده ای از درس خارج #فلسفه_الحکم آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 کارکردهای فقه حکومتی 🔻 #فقه_الحکومة بیان می کند که امام نسبت به مردم، مردم نسبت به امام، مردم نسبت به سرزمین، کارگزاران نسبت به مردم چه وظیفه و حقوقی دارند. 🔻 فقه الحکومة در درازنای تاریخ با نام های گوناگونی در میان بوده است و با نام هایی مانند #الاحکام_السلطانیه، فقه السیاسة، #فقه_الولایة، فقه الخلافه و فقه الدولة شناخته می شده است. 🔻#حکم_حکومی تدبیری از سوی ولی امر موقتاً و به مصلحتی صادر می شود و تا هنگامی که آن مصلحت رخت بر بندد یا ولی فقیه دیگری جای ولی فقیه پیشین را بگیرد این حکم نیز پابرجاست. 💢 بریده ای از درس خارج #فلسفه_الحکم آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 قواعد فقهیه 🔻 بر خلاف تصور شایع، #قواعد_فقهیه همگی از سنخ فقه و احکام عملی (فروع کلی) نیستند بلکه قواعد فقه ممکن است فطری، عقلی، نقلی و یا رویه‌های عرفی عُقلائی باشند. قواعد فقهی در هر قسم از اقسام فقه با فرضیات و پیش‌انگاره‌های نظری فقه، قواعد اصولی #قواعد_اخلاقی نسبت و ارتباط دارد. 🔻 هر باب جدیدی که در #فقه گشوده می‌شود باید قواعد اختصاصی آن را از مصادر و مناشی قواعد الفقه استنباط و اصطیادکرده و ارائه نمود. 💢 بریده ای از درس خارج #فقه_زیست_فناوری آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 راز بقاء 🔻 انسان هایی که در عصر حاضر زندگی می کنند با نسل هایی که در عصر آینده زندگی می کنند در «بهره‌مندی از آن چه که خداوند در زمین برای بشر آفریده است» شریک هستند. تجاوز به منابع و #مواهب_الهی و انسان ساخت بیشتر و زیادتر از سهم و حق معلوم، منافات با این اصل دارد. 🔻 این که تصرفات بشر در طبیعت و توسعه منابع غذایی و دوایی تا آن جا که بشر از این جهات دچار مشکل نشود و احیانا بشریت به مخاطره نیفتد، به عنوان یک اصل تلقی می شود. 💢 بریده ای از درس خارج #فقه_زیست_فناوری آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 حکم جواز به کارگیری سنن حاکم بر خلقت 🔻 اگر در حکم جواز و عدم جواز به کارگیری سنن حاکم بر خلقت شک کنیم، اصل عمل برائت به عنوان یک دلیل فقاهتی در مقام شک و تردید جاری می شود که اثبات جواز و عدم حرمت می کند. اگرچه نتیجه عملی اصل اباحه و برائت هر دو یکی است ولیکن اصل اباحه از عناوین مستفاد از ادله اجتهادی است در حالی که اصل برائت از عناوین مستفاد از #ادله_فقاهتی است. 🔻 انسان اشرف مخلوقات خداوند متعال است و خداوند برای او به خاطر انتفاع بشر تمام تصرف در تمام موجود ات زنده اعم از سماوی و زمینی در خشکی و دریا و اعم از زنده یا غیر زنده را به حسب #قاعده_تسخیر_تشریعی مباح کرده است. 💢 بریده ای از درس خارج #فقه_زیست_فناوری آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 زیست فقیهانه 🔻 در #قرآن_کریم نمونه های متعددی از افعال حیاتی برخی از پیامبران وجود دارد که از آن ها به دلیل #اعجاز و به عنوان طریقی برای اثبات رسالت آن ها صادر شده است مانند قضیه اعجاز حضرت عیسی علیه السلام که از گل پرنده ای آفرید و پرواز کرد. 💢 بریده ای از درس خارج #فقه_زیست_فناوری آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 غایتِ برپایی نهادهایِ حکومتی 🔻 نباید فراموش کرد که #نهادهای_حکومتی از جمله نهاد قضا همگی در خدمت طبقات فرودست یا به تعبیر امیرالمومنین علیه السلام طبقات ذوی الحاجه و المسکنة هستند. طبقات فرودست نه رکنی در کنار ارکان سه گانه ی حکومت بلکه #غایت برپایی این قوا هستند. 💢 بریده ای از درس خارج #فقه_القضاء آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir