بچگی آن‌جاست دم خانهٔ پلاک ٣٨. یا کنار حوض وسط حیاط و زیر سایهٔ درخت شاتوت. بچگی دویدن از این اتاق به آن اتاق است با دخترعمو. یا کمد رختخواب‌هاست، تمیز و خوش‌بو. بچگی جاده است و نیمه‌شب. شربت خنک شیره است توی لیوان دسته‌دار بلور. بچگی آن گلدان شمعدانی آخر است دم ایوان. یک آغوش سفت است توی راهرویی بلند. کاسهٔ سیبی است از عصر سه‌شنبه. سجاده‌ای سبز است از دوماه پیش. لمس یک دست چروکِ سوزن‌خورده است در اتاق سی‌سی‌یو. بچگی «زحمت کشیدی اومدی ریحانه جون.»است دم رفتن. پلک‌های بسته است روی تخت آی‌سی‌یو. خط صاف نبض است روی یک صفحه‌ نمایش کوچک. قبر سه طبقه است وسط یک قبرستان شلوغ. بچگی ضربه‌ی آخر دایی است وقتِ تسلی. که «بی‌مادربزرگ شدی ریحانه.» که بی‌مادربزرگ شدم. بی‌بچگی. ____ مرا حوصله نیست. هیچ توان و تابی هم. کسی مرا به آغوش کشید و گفت: «هنوز اولشه. هنوز جای خالیش رو حس نکردی.» و من ترسیدم. چندشنبه؟ شبی از تیر ١۴٠٢ #بی‌مادربزرگ

مرا به درمانی التیام هست که تو گویی. گاهی آن‌چنان نیستم، که صدای نفس‌هایم هم. تو بخوان مرا به آن سمت که باید. به آن راه که شاید. وقتی چاره درد است و درد جبرِ زندگی، چطور دم بگیرم و بازدم رها کنم؟ تو بگو. تو بخواه. تو نجاتم بده. آن روزنه‌های نور کجاست یا رب؟ آن‌جا که عاقبت امن می‌شوم، آن‌جا که امان می‌یابم کجاست؟ خواندم تو را. خواندم «اَنَا عِندَ المُنکَسِرَةِ قُلُوبُهُم.» پناهم بده. مرا ببخش. مرا بخوان. نفس‌هایم را نمی‌شنوم. تو این‌جایی؟ صدایم می‌رسد یا رب؟ صدایم می‌رسد؟ ___ جز وصلِ تو دل به هرچه بستم، توبه #مُنکسِره_قلبی

عزیزم، در را ببند، ما عزاداریم. پلک‌هایم درد می‌کرد، چشم‌هایم سرخ بود، ردِ اشک خشک نمی‌شد روی گونه‌ها. آمده بودند برای عرض تسلیت. درِ خانه باز بود به رویشان، داغ تازه بود و تن هنوز روی خاک. عصر جمعه را داشت به غروب می‌رساند نورِ حیاط. لشکر سیاه‌پوششان آمدند تو. راهروی خانه‌ی مادربزرگ پر از ولوله شد. یکهو صدای سرفه آمد. سر برگرداندم سمت در اتاق. عمه بزرگ گفت «خوش اومدین به خونهٔ مادرم. که بی‌مادر شدم، بی‌خنده.» عمه را بغل گرفتند به ضجه. با گریه‌های پرصدا و بی‌تصویر. من دیدم که اشکی نبود و آهی هم. سرخ بودم، خیس و شور، جمعه می‌چپید لای برگ‌های شمعدانیِ تراس. لشکر سیاه‌پوش مرا بغل گرفت. دلم نمی‌خواست گریه کنم، که زار زدم. صدایشان روضه بود توی گوشم، روضهٔ بی‌مادربزرگی. نشستند روی مبل‌ها، دورِ اتاق. کسی سرفه کرد و صدایش نشست توی گوش‌. سر چرخاندم سمت آشپزخانه. لشکر سیاه‌پوش حلوا می‌خورد با شربت خنک. بی‌صدا و تصویر، بی آه. اولی پرسید «چی شد؟» دومی یاد نجابت مادربزرگ کرد و سلیقه. بعد روی شیشهٔ میز دست کشید، خاکی نبود و گفت «عجب بانوی تمیزی بود این زن.» سومی اما دلش کمی می‌تپید. گفت «روضه‌های هرسال چه نعمتی بود، حیف.» عمه زار زد. آرام و محکم، جگر سوخته و تب‌دار. چهارمی شربت را سرکشید. گفت «خوب می‌خورد، حواسش به تغذیه بود، چطور شد؟» من روی صندلی نشسته بودم، بی‌صدا. عمه کمر خم کرد به تعارف. «بفرمایید حلوا. بفرمایید خرما.» غروب از سمت تراس می‌رسید به اتاق. صدای اِهِن سرفه می‌آمد هنوز. شمعدانی آب نداشت. اذان بود و صدای اذان نمی‌رسید. راهرو، پر از نفس‌های مانده بود، گوش‌هایم پر از صدای سرفه. کسی می‌خواست از در اتاق تو بیاید و نمی‌آمد. کسی می‌خواست مرا بغل بگیرد و نمی‌گرفت. کسی می‌خواست بماند و رفته بود. من عزادار بودم که آمدند. برای عرضِ تسلیت. ______ از جمعه، دوم تیرِ ١۴٠٢ #عرض_تسلیت

من آدمِ حرف‌های کمم. گوش شنوای جمله‌های کوتاه. زمان برای من همیشه روی دور تند است و نوشتن از ماجراها و قصه‌ها در قلمم خلاصه و چکیده. ذهن من با انسجام فشرده‌ای از کلماتِ کم تسکین می‌گیرد. شاید، این عادت موجزنویسی را از بابا به ارث بردم، از اختصار جملات روی زبانش، تا شغلش، که کلمات را مدام حذف می‌کند و جمله‌ها را تصفیه. دوازده سال پیش کتاب را روی میز مامان دیدم و ورق زدم. برخورد اولیه‌ام با کتاب خوب نبود. از اسمش خوشم نیامد. یک‌جور کلیشهٔ پندگونه داشت. «آرامش پس از شناخت.» جمله‌ها را که خواندم طور دیگری شد. بعضی‌هایشان راست بود و من دوست داشتم شبیه یک بند کوتاه یا بیت مثنوی گوشهٔ دفتر بنویسم. بعضی‌هایشان اما سنگین بود و سخت‌فهم. و من حوصلهٔ صبر برای خواندنشان را نداشتم. تا هشت سال اجازه داشتم هروقت دلم می‌خواست کتاب را بردارم و بخوانم اما جایش همیشه روی میز مامان بود. مامان نمی‌گذاشت آن را بگذارم توی قفسه کنار بقیهٔ کتاب‌ها. تا آخر یک‌روز پرسید «می‌خواهیش؟» و من خواستم. بعد گذاشتمش کنار تختم توی قفسه و گاهی که دلم می‌گرفت ورق می‌زدم. هنوز هم بعد چندسال شب‌هایی که حال خوشی ندارم یا روزهایی که نور به اتاقم نمی‌رسد، کتاب را باز می‌کنم. خواندنم این‌طور نیست که از سر صبر باشد، شبیه خودم، عجول و بی‌طاقت و نامنظم صفحات را رد می‌کنم تا به یک جملهٔ ناب‌تر برسم، بعد چندبار می‌خوانمش، چندین و چندبار. و خوب به حافظهٔ فراموشکارم می‌سپارم. گاهی وقت‌ها که یادم می‌رود گوینده کیست، حواسم را خوب جمع می‌کنم. «گوینده علی (ع) است.» و در جمله‌های روشن کتاب غرق می‌شوم. هنوز هم اسم کتاب را دوست ندارم، هنوز هم اسمش برایم پر از کلیشهٔ پندگونه است، ولی خواندنش عجیب تسکينم می‌بخشد. خواندن جمله‌های امام روحم را صیقل می‌دهد و حال دلم را خوب می‌کند. کتاب در سه بخش خطبه‌ها، نامه‌ها، و حکمت‌های امام است، گزینش شدهٔ انغام امین‌نسب از نهج‌البلاغه. برای کوتاه‌خوان عجولِ مشوشی مثل من شبیه معجزه‌ای گواراست. انگار که امام نشسته باشد روبه‌رویم و سخن تازه کند به راستی، به نور. «همانا این دل‌ها همانند بدن‌ها افسرده می‌شوند، پس برای شادابی دل‌ها، سخنان زیبای حکمت‌آمیز را بجویید.» حکمت ٩١، صفحهٔ ۴۵٩. ____ عید مُبارکتان💚 ____ جمعه، هجدهم ذی‌الحجه ١۴۴۴ مصادف با عید سعید غدیر خم #عید_غدیر

لِگوی آدمک را از دهانت دربیاور دخترک. چندوقت دیگر بزرگ می‌شوی و پدربزرگ پایش را می‌گیرد جلوی پایت و تو را گیر می‌اندازد. بعد از تو اسمِ رمز می‌خواهد تا رهایت کند. بزرگتر که شوی وسایل تهِ حیاط را جمع‌وجور می‌کند تا بتوانی دور باغچه دوچرخه‌سواری کنی. مادربزرگ هم می‌نشیند از سر صبر موهایت را می‌بافد. بعد دست دختردایی را می‌گیری و باهم ردِ سیگارِ تعمیرکار لباسشویی را می‌گیرید و همه را برای بررسی بیشتر، از آشپزخانه بیرون می‌اندازید. شب، مادربزرگ را مجبور می‌کنید که پیتزا عماد سفارش دهد و شهر اشباح را برای بار دهم می‌بینید. دخترک، گوش کن چه می‌گویم. تو کودکیِ فوق‌العاده‌ای خواهی داشت. این را روی پیشانی‌ات می‌خوانم. تهِ شیشه شیرت هم همین رد است. می‌گويد تو به آرزویت می‌رسی و خواهردار می‌شوی‌، و دخترخاله روی پشت‌بام خانهٔ مادربزرگ خبرش را می‌دهد. بعد یاد می‌گیری شعرهای بی‌قافیه بسرایی و پدربزرگ برایت کف می‌زند. کتاب‌های کتابخانهٔ بابا را می‌خوانی، همهٔ کتاب‌های کودکی و نوجوانی‌اش را. و بابا اصرار می‌کند تو باید نویسنده شوی و تو دوست داری بیشتر شاعر باشی. دخترک، این‌طور نگاه نکن. راست می‌گویم. خیلی زود دلت برای همین پشتی طلایی و آن فرش‌های لاکی و حتی این لِگوی خیسِ توی دهانت تنگ می‌شود. مادربزرگ می‌رود، پدربزرگ می‌رود، و مادربزرگ هم. و تو که همیشه حساب سرانگشتی تعداد عزیزانت را خوب داشته‌ای، می‌مانی با «یکی» تنها و عزادار. با «یکی» غمگین. دخترک، من برای تو خوش‌حالم. تو کودکیِ فوق‌العاده‌ای خواهی داشت. خدا دوستت دارد. اگر باور نمی‌کنی اصراری نیست اما، نشان به این نشان که اسم رمز «فیتل غوز» است و این را هیچ‌کس نمی‌داند جز دختردایی و چند نوهٔ دیگر. به من قول بده وقتی بزرگتر شدی هيچ‌وقت خاطرات خوبِ فرهنگ را فراموش نکنی. به من قول بده همیشه به یاد خانهٔ پلاک سی و هشت بمانی. به یاد آن کاسه سیب پوست‌کنده و آن خاطرهٔ نزدیکِ آغوش. به من قول بده زود بزرگ نشوی. تولدت مُبارک دخترک. تولدت مُبارک. گیرنده: ریحانه فرستنده: همان. _______ یک‌شنبه، شبِ بیست و ششمِ تیر ١۴٠٢ #تولدی_دیگر

تو گویی جسم خوب و روح هوشیار. نه از کابوس‌ها ردی، نه از خواب. خانم کاف گفت: «بریم؟» و من رفتن را بلد شدم. #محرم

آخرِ هاشمی را اگر بگیرم می‌رسم به حسین(ع). هيچ‌وقت درست و درمان به این اتصال فکر نکرده بودم، هیچ‌وقت. همیشه سیدِ مدرسه بودم، عید غدیر اسکناس نو می‌دادم به بچه‌ها یا دفترخاطرات پنج هزار تومانی یا شکلات. سید بودن برایم یک عنوان جذاب بود، یک تمایز خاص، شبیه دست چپ بودن یا خالی که روی گونه‌ام داشتم. چندروز پیش روی صندلی آشپزخانه نشسته بودم و بعد یکهو نمی‌دانم چه شد، یادم آمد سیدم. بین حرف‌های ناتمام با خواهرم چند کلمه از دهانم بیرون پرید «فکر کن آخرش ما می‌رسیم به امام حسین.» فکر کردم. واقعا آخر هاشمی را اگر می‌گرفتم به حسین(ع) می‌رسید؟ مامان یک‌بار در کودکی‌ام گفته بود «وقتی سیدی، باید کم‌تر اشتباه کنی.» و من حرصم گرفته بود. با خودم کلنجار رفته بودم. «چرا باید بيش‌تر مواظب کارهام باشم؟» «یعنی چی که باید کم‌تر اشتباه کنم؟» دلم نمی‌خواست. این جبر بهتر بودن را توی ذهن پس می‌زدم و از آن فرار می‌کردم. آن روز بعد از مرور این واقعیت سیادت، روی صندلی آشپزخانه، شرمساری اول ماجرایم بود. چطور با چنین کارنامه‌ای از نوادگان حسینم؟ ترسیدم. خجالت کشیدم. فکر کردم. غرور مرا بالا برد و روحم را کشاند کربلا. دعا کردم. نمی‌دانستم چطور باید توی روی امامم نگاه کنم. دعا کردم مرا ببخشد. این نوهٔ خطاکار پریشان‌حالش را. از آن وقت گیج گیجم. نمی‌دانم زمان کِی است و مکان کجاست. ما در کدام سده زندگی می‌کنیم و چرا امام حسین را شهید کرده‌اند. یک‌جور غریبی دلم می‌خواهد خودم را به فراموشی بزنم. غم امسال برایم سنگین‌تر شده و حال دلم خراب‌تر. آخرِ هاشمی را اگر بگیرم می‌رسد به حسین(ع). رویم نمی‌شود بگویم «من» نوهٔ اباعبدالله هستم. رویم نمی‌شود بروم دم حرم زار بزنم. رویم نمی‌شود عزاداری کنم، رویم نمی‌شود سرم را بالا بگیرم. من یک سید درمانده‌ام که فاقد هیچ اعتباری جز حسین است، و صاحب همه اعتبار با حسین. جز شرم توشه ندارم، جز آه در بساط. درمانده‌ام و شرمسار. درمانده‌ام و عزادار. ___ چهارشنبه، شبِ تاسوعای حسینی ___ دعایم می‌کنین؟ سخت محتاجِ آنم. #محرم

حُر اندک اندک با حسین نزدیک شد. مهاجر ابن اوس گفت «چه اندیشه داری؟ می‌خواهی بر وی حمله کنی؟» حر جواب نداد و اندام او را لرزه گرفته بود. مهاجر با او گفت «در کار تو سخت حیرانم. به خدا سوگند که از تو چنین موقفی ندیدم و اگر مرا از دلیرترین اهل کوفه پرسیدندی، از تو در نمی‌گذشتم.» حر گفت «والله، خود را میان دوزخ و بهشت مخیر می‌بینم و بر بهشت چیزی نمی‌گزینم، هرچند مرا پاره‌پاره کنند و بسوزانند.» آن‌گاه، اسب برانگیخت: دست بر سر نهاده و می‌گفت «بارخدایا، سوی تو بازگشتم. توبه من بپذیر که هول و رُعب در دل دوستان تو و فرزندان رسول تو افکندم.» به حسین بپیوست و با او گفت «فدای تو شوم یابن رسول الله، منم! که راه بازگشتن بر تو بستم و همراه تو شدم و در اینجای بر تو تنگ گرفتم. و نمی‌پنداشتم این مردم پیشنهاد تو را نپذیرند و کار را بدین‌جا کشانند و به خدا سوگند، که اگر دانستمی چنین شود که اکنون می‌بینم، هرگز راه بر تو نگرفتمی. اینک پشیمانم و به خدا از کار خویش توبه کنم. آیا تو برای من توبه‌ای بینی؟» حسین گفت «آری، خدا توبهٔ تو را بپذیرد، فرود آی.»