📷 گزارش تصویری سلسله نشست های #حکمرانی_آب_در_ایران
⭕️ نشست سوم: #حوضه_آبریز_هریرود
❇️ دکتر حسن صدرانیا: آب هریرود تبدیل به یک کالای راهبردی شده است.
✅ در #افغانستان، به #آب بیشتر از منظر #امنیت_ملی نگریسته می شود. #آب_برای_افغانها_ماهیت_سیاسی_دارد و از آن به عنوان #ابزاری_برای_کنترل_فضای_پیرامونی خود استفاده می کنند.
گزارش کامل خبر در لینک زیر:
https://ihht.ir/c/119
🗓 شنبه ۶ آبان ۱۴۰۲
🏡خانه اندیشمندان علوم انسانی
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO
📷 گزارش تصویری سلسله نشست های #حکمرانی_آب_در_ایران
⭕️ نشست سوم: #حوضه_آبریز_هریرود
❇️ دکتر علی رضا عباسی سمنانی: برای حل مسئله هریرود، بهتر است متنفذین محلی خود را با متنفذین محلی افغانی ارتباط دهیم.
✅ کشور #افغانستان، یک کشور #حاکمیت_محور_نیست و حاکمان و #متنفذین_محلی_نفوذ_زیادی_دارند. ما برای حل مسئله، باید متنفذین محلی خود را با متنفذین محلی افغانی ارتباط بدهیم. #مسئله_آب با کدخدا منشی بهتر حل می شود.
گزارش کامل خبر در لینک زیر:
https://ihht.ir/c/119
🗓 شنبه ۶ آبان ۱۴۰۲
🏡خانه اندیشمندان علوم انسانی
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO
❇️⭕️ مروری بر پیشینه قراردادهای ایران و افغانستان در رابطه با حقابه هیرمند (۱)
✅ #ابرچالش_آب در منطقه #سیستان و #بلوچستان به مرحله خطرناکی رسیده است. طرف #افغانستانی در طول #۵۰_سال_گذشته تقریباً #به_تعهداتش در #معاهده_هیرمند_عمل_نکرده و گسترش #خشکسالی و #تغییر_اقلیم از یک‌سو و #فقدان_مدیریت_منابع_آب و #ضعف_حکمرانی_آب از سوی دیگر، سبب شده بحث #امنیت در #سیستان به شکل بی‌سابقه‌ای به مخاطره بیفتد.
✅ موضوع گرفتن #حق‌آبه_ایران از #رودخانه_هیرمند سال‌هاست که مورد اختلاف #ایران و حکومت #افغانستان است. اما این اختلافات با به قدرت رسیدن دوباره #طالبان در افغانستان شدت گرفت به‌طوری که حتی طی ماه‌های اخیر جدالی لفظی میان مقام‌های دو کشور در گرفت.
✅ آغاز اختلافات دو کشور را می‌توان از زمان جدایی دو کشور بر اساس #معاهده_پاریس دانست. به موجب #بند_۶ معاهده پاریس، منعقده در #۱۴_اسفند_۱۲۳۵، طرفین توافق کردند که در صورت بروز اختلافات، #حکمیت_انگلستان را بپذیرند.
✅ با اوج گرفتن #اختلافاتی که در نواحی شرقی ایران میان #حکام_محلی تابع #ایران و #افغانستان بر سر #مسائل_مرزی به‌وجود آمد، دولت بریتانیا « #ژنرال_فردریک_جان_گلدسمید» را مامور رسیدگی به این مساله کرد.
ادامه دارد...
منبع: تجارت فردا
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO
❇️⭕️ مروری بر پیشینه قراردادهای ایران و افغانستان در رابطه با حقابه هیرمند (۵)
✅ در #سال_۱۳۰۹ و #۹_سال_بعد_از_استقلال_افغانستان، طی #مذاکرات سفیر وقت #ایران در کابل با وزیر امور خارجه #افغانستان درباره #هیرمند، مقرر شد طرفین #برای_حل_اختلافات خود بر سر #حق‌آبه_هیرمند، #کمیسیونی_مشترک تشکیل دهند؛
✅ این کمیسیون #پس_از_یک_سال با وجود #توافق_بر_سر_تنصیف_آب_هیرمند در مورد #مکان این #تقسیم_به_توافق_نرسیدند و #مذاکرات_کمیسیون_مشترک_هیرمند با #شکست مواجه شد؛
✅ با شروع #کاهش_آب_رودخانه و #کم_آبی در #تیرماه_سال_۱۳۱۵ افغانستانی‌ها تمام آب را به طرف زمین‌های کشاورزی خود جاری کردند؛
✅ به گونه‌ای که #مردم برخی از #روستاهای_سیستان_جهت_تامین_آب مورد نیاز خود مجبور به #حفر_چاه شدند؛
✅ #اقدام_افغانستانی‌ها باعث #نابودی_محصولات_کشاورزی بخشی از #روستاها و #نواحی_مرزی شد و خشم کشاورزان سیستانی را برانگیخت.
ادامه دارد...
منبع: تجارت فردا
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO
❇️⭕️ مروری بر پیشینه قراردادهای ایران و افغانستان در رابطه با حقابه هیرمند (۶)
✅ در #شهریورماه_سال_۱۳۱۵، مقرر شد #آب_رود_هیرمند از #سد_کمال_خان تا #سد_لخشک، به‌طور #نصف_نصف به مدت #یک_سال بین ایران و افغانستان #تقسیم_شود؛
✅ در #سال_۱۳۱۶ به دنبال امضای #پیمان_سعدآباد بین کشورهای #ایران، #افغانستان، #ترکیه و #عراق، دو کشور در چهارچوب این پیمان، #قرارداد_موقت_تقسیم_آب_هیرمند را تمدید کردند.
✅ در #سال_۱۳۱۷ مذاکرات دو طرف موجب امضای پیمانی میان #باقر_کاظمی،_سفیر_ایران در کابل و #علی_محمدخان_وزیر_امور_خارجه_افغانستان شد.
✅ در این قرارداد #ایران_و_افغانستان توافق کردند که از #سد_کمال_خان_به_بعد، #آب به صورت #مساوی_تقسیم_شود و برای اینکه از #روستای_چهار_برجک تا #سد_کمال_خان اضافه بر مقدار آبی که فعلاً برده می‌شود؛ مصرف نشود.
✅ #دولت_افغانستان_تعهد^داد تا در فاصله مزبور علاوه بر انهاری که جاری بوده و هست، #نهر_دیگری_احداث و #حتی_تعمیر_نکند.
✅ در ضمیمه این توافق نیز #اعلامیه به تایید طرفین رسید که طی آن #افغانستان از #انجام_اقداماتی که #سبب_کاهش_سهم_آب_ایران در #سد_کمال_خان و #ضرر_رساندن_به_زراعت و #آبیاری_منطقه_سیستان شود، منع شد؛
✅ این #قرارداد و #اعلامیه_ضمیمه آن به #تصویب_مجلس_ملی_ایران رسید؛ #شورای_ملی_افغانستان و #مجلس_عمومی_شورای_افغانستان^قرارداد را به #تصویب رساند #اما_از_تصویب_اعلامیه_ممانعت_کرد؛
✅ #تصویب_نشدن_اعلامیه از طرف مجلس افغانستان، #مانع از #اجرای_مفاد_قرارداد شد.
ادامه دارد...
منبع: تجارت فردا
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO
❇️⭕️ مروری بر پیشینه قراردادهای ایران و افغانستان در رابطه با حقابه هیرمند (۷)
✅ #عدم_پایبندی_دولت_افغانستان به #توافقات_آبی_با_ایران موجب شد مشکل #کم‌آبی_در_سیستان همچنان ادامه یابد.
✅ #ایران طی سال‌ها تلاش کرد تا #مذاکراتی را با دولت #افغانستان آغاز کند ولی این #مذاکرات_هیچ‌گاه_به_نقطه_مثبتی_نینجامید،
✅ حتی در #سال_۱۳۲۶ افغانستان کم‌آبی #هیرمند را دستاویزی قرار داد و تمامی آب باقیمانده را نیز به سوی زمین‌های خود برگرداند، به گونه‌ای که #ساکنان_سیستان از نظر #آب_آشامیدنی نیز در تنگنا قرار گرفتند.
✅ در ادامه #تنش‌ها_میان_ایران_و_افغانستان در #سال_۱۳۲۶، #دولت_ایران تصمیم گرفت #هیاتی برای #بررسی_علت_کم‌آبی_سیستان برای #بازدید از #حاشیه^هیرمند به افغانستان اعزام کند؛
✅ این مساله مورد موافقت افغانستانی‌ها قرار نگرفت؛ به‌دنبال آن نیز #دولت_ایران تصمیم گرفت #موضوع_تقسیم_آب_هیرمند را به #شورای_امنیت ارجاع دهد؛
✅ در نهایت #ایالات_متحده_آمریکا، #ایران را #از_طرح_مساله_در_شورای_امنیت_منصرف_کرد و پیشنهاد #تشکیل_کمیسیونی_بی‌طرف برای #حل_مساله_تقسیم_آب_هیرمند را داد که مورد موافقت دو کشور قرار گرفت؛
ادامه دارد...
منبع: تجارت فردا
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO
❇️⭕️ مروری بر پیشینه قراردادهای ایران و افغانستان در رابطه با حقابه هیرمند (۸)
✅ #ایالات_متحده_آمریکا، ایران را از طرح مساله در #شورای_امنیت منصرف کرد و پیشنهاد تشکیل #کمیسیونی_بی_طرف برای #حل_مساله_تقسیم_آب_هیرمند را داد که مورد #موافقت_دو_کشور قرار گرفت؛
✅ در این راستا #ایران یکی از #کارشناسان_فنی خود را برای بازدید از حاشیه #هیرمند و تاسیسات ساخته‌شده بر روی آن به #افغانستان اعزام کرد؛ در نظر نهایی این کارشناس درباره #علل_کم_آبی_منطقه_سیستان_ایران، «حفر رود در مسیر و توسعه کشاورزی در افغانستان» از دلایل این کم‌آبی عنوان شد.
✅ #دولت_آمریکا همچنین در #سال_۱۳۲۹_سه_نفر_متخصص در این زمینه را از کشورهای #شیلی، #کانادا و #ایالات_متحده برای عضویت در #کمیسیون انتخاب کرد.
✅ #کمیسیون_بی_طرف، مقدار #آب_لازم برای منطقه #سیستان ایران را (۰/۶۲) #میلیارد_متر_مکعب_در_سال یعنی به‌طور #متوسط_۲۲_متر_مکعب_در_ثانیه تعیین کرد؛
✅ بر اساس #رای_کمیسیون، این میزان که کاملاً به #ضرر_ایران بود، در #سال‌های_کم‌آبی کاهش می‌یافت و به هیچ عنوان با #نیازهای_آبی_منطقه_سیستان مطابقت نداشت به همین دلیل نیز #مورد_توافق_دولت_ایران_قرار_نگرفت؛
✅ با این حال #دولت_افغانستان که از رای #کمیسیون_بی‌طرف بسیار خرسند بود، همواره به نظرات کمیسیون بی‌طرف استناد می‌کرد و آن را مبنا و اساس مذاکره با ایران در زمینه تقسیم آب هیرمند می‌دانست و تلاش می‌کرد میزان آب جاری به ایران را به مقدار تعیینی از سوی کمیسیون محدود کند.
ادامه دارد...
منبع: تجارت فردا
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO
❇️⭕️ مروری بر پیشینه قراردادهای ایران و افغانستان در رابطه با حقابه هیرمند (۱۰)
✅ از #سال_۱۳۵۱ تاکنون، این #معاهده_مورد_پذیرش_و_استناد_دو_طرف بوده و قرارداد جدیدی در رابطه با بهره‌برداری از #هیرمند میان دو کشور شکل نگرفته است.
✅ با #وقوع_انقلاب_در_ایران و #حمله_شوروی_به_افغانستان در #سال_۱۳۵۷، موضوع #طرح‌های_مشترک به #فراموشی_سپرده_شد.
✅ #آشفتگی اوضاع #داخلی_افغانستان با #حمله_شوروی و سپس #وقوع_جنگ‌های_داخلی در این کشور، #مانع از انجام #هرگونه_کنترلی_از_سوی_افغانستان_بر_جریان_آب_هیرمند شد.
✅ در #سال_۱۳۵۷، گروه #طالبان با #تصرف_کابل و به #کنترل درآوردن #بخش‌های_وسیعی_از_افغانستان به قدرت رسید. در زمان #حکومت_طالبان در #افغانستان، #خشکسالی_شدیدی در بخش‌های وسیعی از #آسیای_مرکزی، #ایران، #افغانستان و #پاکستان رخ داد که به مدت #۴_سال دوام داشت.
✅ #کاهش_بارندگی در قسمت #علیای_رودخانه و #تضاد در #دیدگاه‌های_سیاسی_گروه‌های_حاکم در #دو_کشور، زمینه را برای #قطع_کامل_آب_هیرمند و تحت فشار قرار دادن ایران فراهم کرد و برای #اولین‌بار_جریان_آب_هیرمند با #بستن_دریچه‌های_سدهای_مخزنی #ارغنداب و #کجکی بر روی ایران بسته شد.
ادامه دارد...
منبع: تجارت فردا
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO
❇️⭕️ وضعیت آب و هوا در ایران و کشورهای منطقه (۳)
✅ در #دوره_۱۲_ماه_منتهی به #شهریور_ماه_سال_۱۴۰۲ در اغلب کشورهای منطقه، #خشکسالی_خیلی_شدید تا #متوسط حاکم بوده است،
✅ به نحوی که #شرق_ترکیه، #غرب_افغانستان و #اغلب_مناطق_ایران از این خشکسالی متاثر بوده‌‌‌اند. در #سه_ماهه_فصل_تابستان اغلب مناطق #غرب_آسیا، #شرق_دریای_خزر و #آسیای_میانه در معرض #خشکسالی_کم تا #خیلی_شدید قرار داشتهاند،
✅ به نحوی که در #کشور_عراق "خشکسالی متوسط تا شدید"، در اغلب #مناطق_نیمه_غربی_افغانستان «خشکسالی شدید تا خیلی شدید»، در #نیمه_شرقی_افغانستان «خشکسالی خفیف تا نرمال»، در #نیمه_شرقی_ایران «خشکسالی شدید تا خیلی شدید» و در #نیمه_غربی_ایران «خشکسالی خفیف تا متوسط» حاکم بوده است. در همین زمان از کشورهای همسایه تنها #ترکیه در #شرایط_ترسالی قرار داشته است.
✅ پیش‌بینی #سازمان_هواشناسی_کشور نشان می‌‌‌دهد وضعیت #بارش در #سه_ماهه_پاییز در #غرب_آسیا، #افغانستان، #ترکمنستان، #ازبکستان و #شرق_و_شمال_شرق_آسیا بیهنجاری مثبت و در مناطق کوچک پراکنده‌‌‌ای در #مرکز_آسیا بیهنجاری منفی خواهد بود.
✅ همچنین در این مدت، پیش‌بینی وضعیت بارش نشان می‌‌‌دهد که در #سه_ماهه_پاییز_میانگین_دما در قسمت اعظم #آسیا_بیشتر_از_نرمال خواهد بود.
✅ #دمای_بالاتر_از_نرمال در #عربستان_سعودی مشهودتر خواهد بود. همچنین این شرایط در #غرب_دریای_خزر، #شمال_آفریقا، #هند و #شرق و #جنوب_شرق_آسیا حاکم خواهد بود؛
ادامه دارد...
منبع: دنیای اقتصاد
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO
❇️⭕️ وضعیت آب و هوا در ایران و کشورهای منطقه (۴)
✅ #وقوع_خشکسالی در #کشورهای_همسایه_شرقی از جمله #افغانستان در کنار برخی #اقدامات_ساز‌‌‌ه‌ای این کشور #روی_رودخانه_هیرمند، موجب کاهش چشمگیر آورد این رودخانه شده و با توجه به وابستگی منابع آب استا‌‌‌ن‌های شرقی به‌ویژه #سیستان و #بلوچستان به آب ورودی از رودخانه هیرمند، تامین آب این مناطق با چالشهای جدی مواجه شده است.
✅ علاوه بر مشکلات مربوط به #آب_شرب، #عدم_تامین_حقآبه‌های_زیست_محیطی، باعث ایجاد #کانون‌های_گردوغبار در این مناطق شده و در کنار کمبود جدی آب شرب، زندگی مردم را با چالشهای بسیاری مواجه کرده است.
✅ همچنین #کاهش_میزان_بارش و #حاکم_بودن_شرایط_خشکسالی در کشورهای #همسایه_غربی (عراق) نیز موجب کم شدن ورودی #تالاب‌ها و #وضعیت_نامطلوب_اروندرود شده و با ایجاد #کانون‌های_گردوغبار و نفوذ به داخل کشور، استا‌‌‌ن‌های واقع در مناطق غربی و در برخی موارد بخش‌های گسترد‌‌‌ه‌‌‌ای از کشور درگیر این معضل می‌شوند.
ادامه دارد...
منبع: دنیای اقتصاد
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO
❇️⭕️ حیات سیستان در گرو دیپلماسی آب (۱)
✅ منطقهٔ مهم و تاریخی #سیستان شامل ۵ شهرستان #زابل، #زهک، #هیرمند، #نیمروز و #هامون با حدود #۴۰۰_هزار_نفر_جمعیت در شمال #استان_سیستان_و_بلوچستان واقع شده است.
✅ وجود بقایای #دولت_شهر_باستانی_۵_هزار_سالهٔ_ایران تحت عنوان « #شهر_سوخته» در #شهرستان_هامون، نشانگر قدمت بالای تاریخی منطقهٔ سیستان است.
✅ این منطقهٔ حاصلخیز و هموار از هزاران سال پیش، محل اصلی بهره‌برداری از آب #رودخانهٔ_هیرمند بوده و نقاط کوهستانی بالادست این رودخانه واقع در #افغانستان کنونی، مصرف آب کمتری در مقایسه با سیستان ایران داشتهاند.
✅ #منطقهٔ_سیستان در سال‌های اخیر با #کمبود_شدید_آب مواجه شده است. #تشدید_خشکسالی می‌تواند به #تخلیهٔ_جمعیت از این منطقه و تبدیل آن به #کویر منجر شود.
✅ این در حالی است که #منطقهٔ_سیستان به‌دلیل وجود #پتانسیل‌های_فراوان_تاریخی، #تجاری و عبور #کریدورهای_بین_المللی از آن، از اهمیت فوق‌العاده‌ای برای ایران برخوردار است.
✅ همچنین #تخلیهٔ این #منطقهٔ_مهم_مرزی_از_جمعیت و #ایجاد_کویر_سیستان می‌تواند به‌لحاظ #امنیتی نیز خطرات فراوانی را برای کل کشور به‌همراه داشته باشد.
✅ به‌گونه‌ای‌که در صورت #پیوند_خوردن_این_کویر_احتمالی به #بیابان_لوت و #دشت_کویر و بدین ترتیب، اتصال کویرهای داخلی و مرکزی ایران به مرزهای بعضاً ناآرام شرقی کشور، عمق خاک ایران و مناطق و شهرهای مهم کشور به‌لحاظ امنیتی با معضلات و خلأهای جدی مواجه خواهند شد.
ادامه دارد...
منبع: حامد حکمت‌آرا
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO
❇️⭕️ حیات سیستان در گرو دیپلماسی آب (۵)
✅ تقویت #دیپلماسی_آب با #افغانستان، با تأکید بر اجرای مفاد #معاهدهٔ_۱۳۵۱_هیرمند از جمله مهم‌ترین راهکارها جهت حفظ #چاه_نیمه‌ها و امکان تداوم #حیات_در_سیستان است.
✅ در همین زمینه در #منطقهٔ_سیستان، #داشتن_آمار_دقیق از اهمیت بالایی برخوردار است تا #میزان_تخصیص_حقابهٔ_ایران تعیین شود.
✅ با توجه به احداث #سد_کمال_خان در پایین‌دست #سد_کجکی، از این‌پس اندازه‌گیری و رهاسازی #حقابهٔ_ایران باید با در نظر گرفتن بهره‌برداری‌های صورت گرفته از این سد صورت پذیرد و این امر نیز نیازمند پیگیری #دیپلماسی_آب با طرف افغانستانی است.
✅ #جلب_توجهات_بین‌المللی به موضوع #بحران_محیط_زیستی_دریاچه‌های_هامون نیز می‌تواند به تقویت مواضع ایران در این زمینه منجر شود.
✅ البته برخلاف #۱۷۲_کشور_جهان (از جمله ایران) که در #سال_۱۳۵۴ به عضویت « #کنوانسیون_رامسر» دربارهٔ #حفاظت_تالاب‌ها درآمده‌اند، #افغانستان تاکنون #به این #کنوانسیون_نپیوسته است.
✅ #حقابهٔ_محیط_زیستی_هامون حدود #۵_میلیارد_متر_مکعب_در_سال برآورد شده است.
✅ در نتیجه، #کابل نمی‌تواند ایران را به دلیل #ذخیرهٔ_حقابهٔ_خود در #چاه‌نیمه‌ها در رابطه با خشک‌شدن #دریاچه‌های_هامون مورد اتهام قرار دهد و همزمان از #تخصیص_حقابهٔ_محیط_زیستی_هامون‌ها و #حقابهٔ_مصرفی_سیستان که دو مقولهٔ متفاوت هستند، سرباز بزند.
ادامه دارد...
منبع: حامد حکمت‌آرا
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO