❇️⭕️ مروری بر پیشینه قراردادهای ایران و افغانستان در رابطه با حقابه هیرمند (۳)
✅ در #سال_۱۲۷۵ طغیان رود #هیرمند موجب #تغییر_مجرای آن در #ناحیه_دلتا شد و با #انحراف_مسیر_رودخانه_به_سمت_غرب، قسمت اعظم آب از طریق مجرای جدید ( #پریان) به سمت #دریاچه_هامون جاری شد؛
✅ #تغییر_مجرای_رودخانه اختلافاتی میان ساکنان دو سوی مرز بر سر #مالکیت_اراضی_بین_مجرای_قدیم و #مجرای_جدید به‌وجود آورد.
✅ #افغانستانی‌ها نسبت به #تغییر_مرز به واسطه #تغییر_مجرای_آب_هیرمند مدعی شدند و ضمن #تصرف_اراضی واقع در میان #مجرای_قدیم و #مجرای_جدید_سد_سیستان را تخریب کردند و #احداث_بندها بر روی #هیرمند تمام آب رودخانه را به طرف خود جاری کردند.
✅ #کاهش_بارندگی در #بخش_بالادست_رودخانه باعث #کم‌آبی شدیدی در #ناحیه_دلتا در #تابستان_۱۲۸۱ شد.
✅ به گونه‌ای که #سیستان و #چخانسور با کم‌آبی روبه‌رو شد؛ که در بخش دلتا به بروز منازعه منجر شد. در #سال_۱۲۸۱ گروهی از نظامیان افغانستانی پس از تجاوز به خاک ایران در بازگشت #بند_سیستان را تخریب کردند؛
✅ این مساله #کم‌آبی_سیستان را تشدید کرد، که منجر به مهاجرت مردم سیستان به افغانستان شد. #اختلافات به وجود آمده بر سر #مکان_مرز و #تجاوز_افغانستانی‌ها به ایران به همراه کم‌آبی شدید سیستان موجب تنش شدیدی میان ایران و افغانستان شد که در نهایت موضوع به #حکمیت_دولت _نگلستان سپرده شد.
✅ #مک_ماهون، به همراه #کمیسیون داوری خود در #سال_۱۲۸۲ در سیستان مستقر شد و مطالعات مربوط به آب و زمین در سیستان را آغاز کرد.
ادامه دارد...
منبع: تجارت فردا
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO
❇️⭕️ مروری بر پیشینه قراردادهای ایران و افغانستان در رابطه با حقابه هیرمند (۸)
✅ #ایالات_متحده_آمریکا، ایران را از طرح مساله در #شورای_امنیت منصرف کرد و پیشنهاد تشکیل #کمیسیونی_بی_طرف برای #حل_مساله_تقسیم_آب_هیرمند را داد که مورد #موافقت_دو_کشور قرار گرفت؛
✅ در این راستا #ایران یکی از #کارشناسان_فنی خود را برای بازدید از حاشیه #هیرمند و تاسیسات ساخته‌شده بر روی آن به #افغانستان اعزام کرد؛ در نظر نهایی این کارشناس درباره #علل_کم_آبی_منطقه_سیستان_ایران، «حفر رود در مسیر و توسعه کشاورزی در افغانستان» از دلایل این کم‌آبی عنوان شد.
✅ #دولت_آمریکا همچنین در #سال_۱۳۲۹_سه_نفر_متخصص در این زمینه را از کشورهای #شیلی، #کانادا و #ایالات_متحده برای عضویت در #کمیسیون انتخاب کرد.
✅ #کمیسیون_بی_طرف، مقدار #آب_لازم برای منطقه #سیستان ایران را (۰/۶۲) #میلیارد_متر_مکعب_در_سال یعنی به‌طور #متوسط_۲۲_متر_مکعب_در_ثانیه تعیین کرد؛
✅ بر اساس #رای_کمیسیون، این میزان که کاملاً به #ضرر_ایران بود، در #سال‌های_کم‌آبی کاهش می‌یافت و به هیچ عنوان با #نیازهای_آبی_منطقه_سیستان مطابقت نداشت به همین دلیل نیز #مورد_توافق_دولت_ایران_قرار_نگرفت؛
✅ با این حال #دولت_افغانستان که از رای #کمیسیون_بی‌طرف بسیار خرسند بود، همواره به نظرات کمیسیون بی‌طرف استناد می‌کرد و آن را مبنا و اساس مذاکره با ایران در زمینه تقسیم آب هیرمند می‌دانست و تلاش می‌کرد میزان آب جاری به ایران را به مقدار تعیینی از سوی کمیسیون محدود کند.
ادامه دارد...
منبع: تجارت فردا
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO
❇️⭕️ مروری بر پیشینه قراردادهای ایران و افغانستان در رابطه با حقابه هیرمند (۹)
✅ در مذاکرات #سال_۱۳۴۵، #ایران_خواستار انجام #طرح‌ها و #سرمایه‌گذاری_مشترک در #حوضه_هیرمند برای #تامین_آب #سیستان بود؛
✅ در جریان #مذاکرات_بین_دو_کشور در #سال_۱۳۴۹ خشکسالی هولناکی در منطقه #دلتای_رودخانه_هیرمند رخ داد که به #مهاجرت عده زیادی از #مردم_سیستان به #گرگان، #ترکمن_صحرا و #مشهد منجر شد.
✅ در همین سال به مدت #۲۳_روز جریان #آب_رودخانه_سیستان به عنوان بزرگ‌ترین شاخه‌ای از هیرمند که به سمت ایران جاری است، #به_طور_کامل_قطع_شد و آبی از داخل رودخانه هیرمند به سمت ایران جریان نداشت.
✅ همچنین میزان #آب_ورودی از #رودخانه_سیستان و #کانال‌های_منشعب از #رود_پریان_مشترک به کمترین میزان یعنی #۱۸۹_میلیون_مترمکعب کاهش یافت.
✅ با وجود #کم‌آبی_شدید در سراسر حوضه رودخانه، #دو_کشور با ادامه #مذاکرات، سرانجام در #۲۲_اسفند_سال_۱۳۵۱ موفق به #امضای_معاهده_تقسیم_آب_هیرمند شدند؛
✅ بر اساس این معاهده، #مقدار_آبی که از رود #هیرمند_در سال_طبیعی و #پرآبی از طرف افغانستان به ایران تحویل داده می‌شد، به‌طور #متوسط_۲۲_مترمکعب_در_ثانیه (طبق نظر #کمیسیون_بی‌طرف_هیرمند) و یک #مقدار_اضافی #۴_مترمکعب_در_ثانیه بود که این میزان در #سال‌های_کم‌آبی_کاهش_می‌یافت.
✅ و #دولت_ایران نمی‌توانست بر بیشتر از این میزان، حتی در صورت وجود میزان بیشتری از آب در دلتای هیرمند، ادعا داشته باشد. در نهایت #سهم_ایران_از_کل_آب این رود #۱۴_درصد تعیین شد.
ادامه دارد...
منبع: تجارت فردا
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO
❇️⭕️ تحلیلی بر آمارهای وزارت نیرو...(۱)
✅ #وزارت_نیرو مدعی است که از #۱۰۰_درصد_آب_قابل_استحصال در ایران #۹۲_درصد را #بخش_کشاورزی و #۶_درصد را #بخش_شرب و #۲_درصد را #بخش_صنعت مصرف می کند.
✅ #جمعیت_ساکن حال حاضر در #ایران حدود #۹۵_میلیون_نفر است که طبق ادعای خود وزارت نیرو و تمام موسسات تحقیقاتی داخلی، #هر_ایرانی_روزانه_۲_برابر بیش از حد #استاندارد_جهانی_آب_مصرف_می_کند که #مصرف_روزانه_آب_هر_نفر_در_دنیا_۱۵۰_لیتر است و در #ایران_۳۰۰_لیتر است
✅ از آنجایی ک در ایران #استان_های_نابرخوردار_آبی و بسیار خشک مانند ( #سیستان و #بلوچستان، #یزد، #خراسان_جنوبی، #کرمان ) هم داریم؛ پس طبیعی است که ما قائل به #مصرف_روزانه_آب_۳۰۰_لیتر به ازای #هر_ایرانی نباشیم ولی در #حداقل_ممکن اگر مصرف روزانه آب هر ایرانی را #۲۳۰_لیتر در نظر بگیریم
✅ { 230 } × { 95,000,000 } = { 21,850,000,000 } لیتر ÷ { 1,000 } لیتر = { 21,850,000 } متر مکعب به طور روزانه × { 365 } روز یکسال = { 7,975,250,000 }.
✅ با توجه به اینکه #حداقل_مصرف_روزانه به ازای #هر_ایرانی_۲۳۰_لیتر_در_شبانه_روز است؛ پس به طور #سالانه_مصرف_بخش_شرب در ایران #حداقل_۷/۹۷۵/۲۵۰/۰۰۰_متر_مکعب یا به عبارتی #۸_درصد_کل_آب استحصال شده می باشد.
ادامه دارد...
منبع: حمید رضا رمضانی
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO
❇️⭕️ خلاصه وضعيت بهره‌برداری از سدهای مخزنی كشور از ابتدای سال آبی تا ۲ دی ماه ۱۴۰۲
📊 #درصد_پرشدگی_سدهای_كشور ۴۰درصد می باشد كه #نسبت_به_سال_گذشته، ۱۰ درصد افزايش داشته است.
📊📉 #حجم_آب_ورودی_به_مخازن نسبت به سال گذشته #۸_درصد_افزايش و #حجم_آب_خروجی_از_مخازن ۲۲ درصد افزايش داشته است.
📊📈 #سدهای_حوضه_آبريز_درياچه_اروميه (۱۳ سد) با #۲۳_درصد_پرشدگی (معادل ۳۸۶ ميليون مترمكعب) و #كاهش_۱۶_درصدی نسبت به سال قبل
📊📉 #سد_زاينده_رود با #۲۳_درصد_پرشدگی و #افزايش_۸۶_درصدی نسبت به سال گذشته
📊📉 #مجموع_سدهای_استان_تهران (۵ سد) با #۱۵_درصد_پرشدگی و #افزايش_۳_درصدی نسبت به سال قبل
⚠️💧#چاه_نيمه‌ها در #سيستان با #۳_درصد_پرشدگی و #كاهش_۷۲_درصدی نسبت به سال قبل
⚠️📉 #سد_دوستی در #خراسان_رضوی با #۵_درصد_پرشدگی و #كاهش_۶۷_درصدی نسبت به سال قبل
منبع: دفتر اطلاعات و داده‌های آب كشور
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO
❇️⭕️ وضعیت آب و هوا در ایران و کشورهای منطقه (۴)
✅ #وقوع_خشکسالی در #کشورهای_همسایه_شرقی از جمله #افغانستان در کنار برخی #اقدامات_ساز‌‌‌ه‌ای این کشور #روی_رودخانه_هیرمند، موجب کاهش چشمگیر آورد این رودخانه شده و با توجه به وابستگی منابع آب استانهای شرقی به‌ویژه #سیستان و #بلوچستان به آب ورودی از رودخانه هیرمند، تامین آب این مناطق با چالشهای جدی مواجه شده است.
✅ علاو‌‌‌ه بر مشکلات مربوط به #آب_شرب، #عدم_تامین_حقآبه‌های_زیست_محیطی، باعث ایجاد #کانون‌های_گردوغبار در این مناطق شده و در کنار کمبود جدی آب شرب، زندگی مردم را با چالشهای بسیاری مواجه کرده است.
✅ همچنین #کاهش_میزان_بارش و #حاکم_بودن_شرایط_خشکسالی در کشورهای #همسایه_غربی (عراق) نیز موجب کم شدن ورودی #تالاب‌ها و #وضعیت_نامطلوب_اروندرود شده و با ایجاد #کانون‌های_گردوغبار و نفوذ به داخل کشور، استانهای واقع در مناطق غربی و در برخی موارد بخش‌های گسترد‌‌‌ه‌‌‌ای از کشور درگیر این معضل می‌شوند.
ادامه دارد...
منبع: دنیای اقتصاد
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO
❇️⭕️ وضعیت آب در ایران و کشورهای منطقه (۵)
✅ در خصوص #وضعیت_سدهای_کشور، #بیشترین_درصد_اختلاف_ذخیره با سال گذشته تا آخر شهریورماه مربوط به #سد_زایند‌‌‌ه‌رود در استان اصفهان است که با #۴۴۱_میلیون_متر_مکعب ذخیره، #۱۵۴_درصد بیشتر از سال قبل ذخیره آب دارد.
✅ با وجود اختلاف فراوان با سال گذشته، تنها #۳۶_درصد از #حجم_مخزن این #سد تا آخر شهریورماه پر بوده است.
✅ در استان #سیستان و #بلوچستان، #چاه_نیمهها_با_۴_درصد_میزان_پرشدگی، نسبت به مدت مشابه سال گذشته #۶۸_درصد_کاهش_داشته و در #شرایط_بحرانی قرار دارند.
✅ #ذخایر_سدهای استانهای _فارس، #کرمانشاه، #هرمزگان و #خراسان_رضوی نیز #افت_محسوسی_داشته که این موضوع باعث #کاهش_سهم_منابع_آب_سطحی در تامین مصارف شده است و اغلب #سدها_دچار_تنش_آبی به‌خصوص #آب_شرب بوده‌‌‌اند.
✅ #سدهای واقع در استان #گلستان و #داراب واقع در #استان_فارس عملا #خالی_بوده و #ذخیره آنها #صفر_است.
✅ همچنین #وضعیت_سدهای_دوستی و #طرق در استان #خراسان_رضوی با حدود #۸_درصد_پرشدگی_بحرانی ارزیابی می‌شود.
منبع: دنیای اقتصاد
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO
❇️⭕️ خلاصه وضعيت بهره‌برداری از سدهای مخزنی كشور از ابتدای سال آبی تا ۱۶ ديماه ۱۴۰۲
📊 درصد #پرشدگی_سدهای_كشور_۴۰_درصد مي باشد كه نسبت به سال گذشته، #۷_درصد_افزايش داشته است.
📊📉 #حجم_آب_ورودی_به_مخازن نسبت به سال گذشته #۳_درصد_كاهش و #حجم_آب_خروجی_از_مخازن_۲۱_درصد_افزايش داشته است.
📊📈 #سدهای حوضه آبريز #درياچه_اروميه (۱۳ سد) با #۲۴_درصد_پرشدگی (معادل ۳۹۸ ميليون مترمكعب) و #كاهش_۱۴_درصدی نسبت به سال قبل
📊📉 #سد_زاينده_رود با #۲۲_درصد_پرشدگی و #افزايش_۸۷_درصدی نسبت به سال گذشته
📊📉 #مجموع_سدهای_استان_تهران (۵ سد) با #۱۴_درصد_پرشدگی و #افزايش_۴_درصدی نسبت به سال قبل
⚠️💧#چاه_نيمه‌ها در #سيستان با #۳_درصد_پرشدگی (معادل ۳۷ م.م.م) و #كاهش_۷۳_درصدی نسبت به سال قبل
⚠️📉 #سد_دوستی در #خراسان_رضوی با #۵_درصد_پرشدگی و #كاهش_۶۸_درصدی نسبت به سال قبل
منبع: شركت مديريت منابع آب ايران
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO
❇️⭕️ خلاصه وضعيت بهره‌برداری از سدهای مخزنی كشور از ابتدای سال آبی تا ۲۱ بهمن‌ماه ۱۴۰۲
📊 #درصد_پرشدگی_سدهای_كشور_۴۲_درصد می باشد.
📊 #حجم_آب_موجود در مخازن (۲۰/۷۸) #ميليارد_متر_مكعب مي باشد كه نسبت به سال گذشته #۴_درصد_كاهش داشته است.
📊 #حجم_آب_ورودی به مخازن نسبت به سال گذشته #۱۷_درصد_كاهش و #حجم_آب_خروجی از مخازن #۲۵_درصد_افزايش داشته است.
📊 #سدهای_حوضه_آبريز_درياچه_اروميه (۱۳ سد) با #۳۴_درصد_پرشدگی (معادل ۵۶۷ ميليون متر مكعب) و #افزايش_۲۰_درصدی نسبت به سال قبل
📊 #سد_زاينده_رود با #۲۲_درصد_پرشدگی و #افزايش_۸۸_درصدی نسبت به سال گذشته
⚠️ #مجموع_سدهای_استان_تهران (۵ سد) با #۱۳_درصد_پرشدگی (معادل ۲۴۹ ميليون متر مكعب) و #افزايش_۸_درصدی نسبت به سال قبل
⚠️ #چاه_نيمه‌ها در #سيستان با #۲_درصد_پرشدگی (معادل ۳۳ م.م.م) و #كاهش_۷۴_درصدی نسبت به سال قبل
⚠️ #سد_دوستی در #خراسان_رضوی با #۵_درصد_پرشدگی و #كاهش۷۰_درصدی نسبت به سال قبل
منیع: شرکت مدیریت منابع آب ایران
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO
❇️⭕️ حیات سیستان در گرو دیپلماسی آب (۱)
✅ منطقهٔ مهم و تاریخی #سیستان شامل ۵ شهرستان #زابل، #زهک، #هیرمند، #نیمروز و #هامون با حدود #۴۰۰_هزار_نفر_جمعیت در شمال #استان_سیستان_و_بلوچستان واقع شده است.
✅ وجود بقایای #دولت_شهر_باستانی_۵_هزار_سالهٔ_ایران تحت عنوان « #شهر_سوخته» در #شهرستان_هامون، نشانگر قدمت بالای تاریخی منطقهٔ سیستان است.
✅ این منطقهٔ حاصلخیز و هموار از هزاران سال پیش، محل اصلی بهره‌برداری از آب #رودخانهٔ_هیرمند بوده و نقاط کوهستانی بالادست این رودخانه واقع در #افغانستان کنونی، مصرف آب کمتری در مقایسه با سیستان ایران داشته‌اند.
✅ #منطقهٔ_سیستان در سال‌های اخیر با #کمبود_شدید_آب مواجه شده است. #تشدید_خشکسالی می‌تواند به #تخلیهٔ_جمعیت از این منطقه و تبدیل آن به #کویر منجر شود.
✅ این در حالی است که #منطقهٔ_سیستان به‌دلیل وجود #پتانسیل‌های_فراوان_تاریخی، #تجاری و عبور #کریدورهای_بین_المللی از آن، از اهمیت فوق‌العاده‌ای برای ایران برخوردار است.
✅ همچنین #تخلیهٔ این #منطقهٔ_مهم_مرزی_از_جمعیت و #ایجاد_کویر_سیستان می‌تواند به‌لحاظ #امنیتی نیز خطرات فراوانی را برای کل کشور به‌همراه داشته باشد.
✅ به‌گونه‌ای‌که در صورت #پیوند_خوردن_این_کویر_احتمالی به #بیابان_لوت و #دشت_کویر و بدین ترتیب، اتصال کویرهای داخلی و مرکزی ایران به مرزهای بعضاً ناآرام شرقی کشور، عمق خاک ایران و مناطق و شهرهای مهم کشور به‌لحاظ امنیتی با معضلات و خلأهای جدی مواجه خواهند شد.
ادامه دارد...
منبع: حامد حکمت‌آرا
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO
❇️⭕️ حیات سیستان در گرو دیپلماسی آب (۴)
✅ با توجه به اینکه حدود #۷۰_درصد_آورد_رودخانهٔ_هیرمند در #فصل_بهار اتفاق می‌افتد، لزوم #ذخیره‌سازی_جریان_ورودی در روزهای با آورد کم و با هدف تأمین مستمر مصارف آبی #سیستان آشکار می‌شود.
✅ بر همین اساس بود که #چاه_نیمهها به‌دلیل #آورد_نامنظم_رودخانهٔ_هیرمند در منطقهٔ #سیستان ایجاد شدند. #چاه_نیمهها_مهم‌ترین_تأسیسات_احداثی در زمینهٔ #مدیریت_منابع_آب در #سیستان هستند که #آب_هیرمند پیش از رسیدن به #هامون‌ها وارد این #مخازن می‌شود.
✅ این #چاه‌نیمه‌ها به #تعداد_۴_عدد ساخته شده‌اند که #مجموعاً_۵۱۳_میلیون_متر_مکعب ظرفیت دارند.
✅ #چاه_نیمهٔ_شمارهٔ_۴ که به تنهایی #۲۶۳_میلیون_متر_مکعب_ظرفیت دارد، مهم‌ترین آنهاست. اما در سال‌های اخیر به‌دلیل کاهش حجم آب ورودی از هیرمند، چاه‌نیمه‌های سیستان نیز همچون دریاچه‌های هامون، هیچ‌گاه به‌طور کامل پر نشده‌اند.
✅ #حداکثر_مجموع_حجم_آب در #چاه‌نیمه‌ها_۴۱۱_میلیون_متر_مکعب بود که این میزان، حدود #۵۰_درصد_حقابه‌ای است که باید طبق #معاهدهٔ_۱۳۵۱ از #رودخانهٔ_هیرمند به ایران تعلق بگیرد.
✅ البته پس از #بهره‌برداری از #سد_کمال_خان، ورود همین میزان آب نیز به ایران متوقف شده است و این #چاه‌نیمه‌ها که #آب_شرب و #کشاورزی_سیستان را تأمین می‌کنند، در آستانهٔ خشک‌شدن قرار گرفته‌اند.
ادامه دارد...
منبع: حامد حکمت‌آرا
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO
❇️⭕️ حیات سیستان در گرو دیپلماسی آب (۶)
✅ ارتقای #بهره‌وری_آب در منطقهٔ #سیستان، به خصوص در _بخش_کشاورزی که عمدهٔ مصارف آبی منطقه را به‌خود اختصاص داده است، از جمله راهکارهای مقابله با تشدید #بحران_آب در این منطقه است.
✅ آب #چاه_نیمه_ها در #اولویت_اول باید به #مصارف_آشامیدنی شهروندان اختصاص داده شود.
✅ #بخش‌های_صنعتی و #کشاورزی در #اولویت‌های_بعدی_تخصیص_آب قرار دارند.
✅ در صورت کاهش حجم آب چاه‌نیمه‌ها می‌توان تخصیص آب به بخش‌های صنعتی و کشاورزی پرمصرف را کاهش داد و آنها را ملزم به ارتقای بهره‌وری در مصرف آب کرد.
✅ البته با توجه به #افزایش_جمعیت_منطقهٔ_سیستان در طول #نیم_قرن پس از امضای #معاهدهٔ_۱۳۵۱، #نیاز این منطقه به #آب_مصرفی طبق مفاد معاهدهٔ مذکور، #حتی_در_صورت_تخصیص_کامل_حقابهٔ ایران از سوی افغانستان و #پر_شدن_چاه_نیمهها نیز #قابل_رفع_نیست و نیاز به پیگیری راهکارهای دیگر، از جمله #انتقال_آب از #دریای_عمان در این زمینه وجود دارد.
✅ البته #بهره‌برداری از #آب‌های_ژرف با توجه به #حجم_کم_آب در لایه‌های زیرین زمین در سیستان و #هزینهٔ_بالای مورد نیاز جهت #اکتشاف و استخراج آنها در اولویت پایین‌تری نسبت به انتقال آب قرار می‌گیرد.
منبع: حامد حکمت‌آرا
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO