هدایت شده از دولت اسلام | ابراهیم نوروزی
توحید افعالی و افعال توحیدی
🔸 قرنهاست که علمای مسلمان در کنج حجرههای خود درگیر مباحث فلسفی و کلامی حول محور اصول اعتقادی اسلام از جمله اصل #توحید و مراتب آن هستند، فارغ از اینکه آیا این مباحث در این سطح، دردی از کف جوامع مسلمان و حکمرانی اسلامی دوا میکند یا خیر.
به عنوان نمونه، توحید را به دو بخش نظری و عملی و چهار مرتبه توحید ذاتی، صفاتی، عبادی و افعالی تقسیم کردهاند و سپس در موضوع توحید افعالی به نزاع با هم پرداختهاند و وارد بحثهایی از قبیل جبر و اختیار شدهاند ( دعوای اشاعره و معتزله ). این در حالی است که پیامبر اسلام(ص)، توحید را در عبارت « لا اله الا الله» خلاصه میکند و میفرماید « قولوا لا اله الا الله تفلحوا». البته این عبارت صرفاً یک مسئله اعتقادی و ذهنی محض نیست، بلکه منشأ دو فعل است، یک نفی و یک اثبات ( نفی همه الهها و اثبات الله) بنابراین توحید فقط عبارت نیست از اعتقاد به خدا؛ بلکه توحید عبارت است از کفر به طاغوت و سپس اعتقاد به خدا، کما اینکه «فمن یکفر بالطّاغوت و یؤمن باللّه فقد استمسک بالعروة الوثقی»
🔸 امام خامنهای حقیقت توحید را #مبارزه میدانند و میفرمایند: « لازمه توحید این است که انسان در مقابل زورگویی ظالم به مظلوم بِایستد؛ حقیقت توحید این است. ما اگر چنانچه به توحید اعتقاد داریم، نمیتوانیم زیر بار ظلم برویم، نمیتوانیم در مقابل ظالم نَایستیم، این طبیعت توحید است. بدون مبارزه حق، باطل مجبور به عقبنشینی نمیشود». (۱)
🔸 بنابراین توحید یعنی مبارزه، مبارزه بین دوگانههایی که به «ثنویتهای توحیدی» معروفند و یک طرفش ابتدائا باید نفی و از مناسبات اجتماعی جامعه اسلامی حذف شوند و سپس طرف دیگر اثبات. ( و این چیزی است که منطبق با فطرت انسانها و مورد قبول آحاد جامعه است). از این رو هر اقدامی که در راستای نفی طرف اول و سپس اثبات طرف دوم دهها مورد ثنویت توحیدی که در قرآن و احادیث به آنها اشاره شده، انجام شود یک «فعل توحیدی» محسوب میشود.
🔸 آیا بهتر نیست به جای اینکه نوجوان دانشآموز را مجبور به حفظ بحثهای پیچیده و فلسفی مراتب توحید و مراتب شرک کنیم ( که آن هم فقط تا روز امتحان به خاطر دارد) برای او از
مبارزه با کذب و دروغ برای تحقق صدق و راستی،
مبارزه با شر برای تحقق خیر،
مبارزه با پیمانشکنی برای تحقق وفاداری،
مبارزه با ذلت برای تحقق عزت،
مبارزه با جور برای تحقق عدل،
مبارزه با ظلم برای تحقق قسط،
مبارزه با ناامیدی برای تحقق امید و ...
بگوییم و پس از قبول این موارد، آنگاه با او از
مبارزه با حرام برای تحقق حلال،
مبارزه با باطل برای تحقق حق،
مبارزه با کفر برای تحقق ایمان
حرف بزنیم؟
🔸 امام خامنهای سالها پیش در جمع نخبگان حوزوی به آنها تذکر میدهد: « نقص فلسفه ما این است که #امتداد سیاسی و اجتماعی ندارد. فلسفههای غربی برای همه مسائل زندگی مردم، کم و بیش تکلیفی معیّن میکند: سیستم اجتماعی را معیّن میکند، سیستم سیاسی را معیّن میکند، وضع حکومت را معیّن میکند؛ اما فلسفه ما بهطور کلّی در زمینه ذهنیّاتِ مجرّد باقی میماند و امتداد پیدا نمیکند. شما بیایید این امتداد را تأمین کنید؛ کما اینکه خود «توحید» یک مبنای فلسفی و یک اندیشه است؛ اما شما ببینید این توحید یک امتداد اجتماعی و سیاسی دارد. «لاالهالا ّاللَّه» فقط در تصوّرات و فروض فلسفی و عقلی منحصر و زندانی نمیماند؛ وارد جامعه میشود و تکلیف حاکم را معیّن میکند، تکلیف مردم را معیّن میکند. میتوان در مبانی موجود فلسفىِ ما نقاط مهمّی را پیدا کرد که اگر گسترش داده شود و تعمیق گردد، جریانهای بسیار فیّاضی را در خارج از محیط ذهنیّت بهوجود آورد و تکلیف #جامعه و #حکومت و #اقتصاد را معیّن کند. دنبال اینها بگردید، این نقاط را مشخّص و رویشان کار کنید. این، یکی از کارهای اساسی است. این کار را هم هیچکس غیر از شما نمیتواند بکند؛ شما باید این کار را انجام دهید» (۲) از آن دیدار و تذکر، بیست و یک سال میگذرد. امروز ببینید آن نخبگان حوزه با این خواسته امام جامعه چه کردند.
🔸 چند روز پیش نیز در دیدار با اعضای مجلس خبرگان، ایشان تأکید کردند: « هدف انقلاب اسلامی را اگر بخواهیم به طور خلاصه عرض کنیم، عبارت است از محقّق کردن توحید در زندگی مردم» (۳)
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱. بیانات در دیدار مردم استان ایلام، ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۳
۲. بیانات در دیدار جمعی از نخبگان حوزوی، ۲۹ دی ۱۳۸۲
۳. بیانات در دیدار اعضای مجلس خبرگان رهبری، ۱۷ آبان ۱۴۰۳
@Ebrahim_Nowrouzi
هدایت شده از مسجد مجازی حضرت عمار ره
📇 متن خلاصه شده تفسیر قرآن
🔺سوره حمد : جلسه ۱۶
🔖 آیه: ۵
📆 تاریخ: ۱۳۶۳/۹/۲۸
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅ آیه ۵ سوره حمد: «ایاک نعبد و ایاک نستعین»
1⃣: اگر کسی فهمید که خداوند مالک یوم الدین است آنگاه از #غیبت به #حضور می آید و خدا را که حاضر و مشهود مطلق است میابد، نه آنکه خداوند غایب باشد و بعد از شناخت انسان به حضور بیاید. لذا در اینجا انسان گوید «ایاک نعبد و ایاک نستعین»
2⃣: چرا بجای «ایاک» نگفته «ایاه»؟
🔺چون وقتی خود را در محضر خدا دید و تنها خدا را حاضر و رب مطلق شناخت دیگر فقط او را #مخاطب_مطلق میداند. دلیل تقدم ایاک بر نعبد نیز همین است که ابتدا مخاطب یعنی خدا را میابد و بعد به خود میرسد پس نمیگوید «نعبدک و لا نعبد غیرک»
3⃣: آیا ادب ایجاب نمیکند که بجای ایاک بگوییم ایاکم نعبد (تنها شما را میپرستیم)؟
🔺خیر، تشریفات و ادب در مورد خدا، خطاب کردن به #توحید است نه خطاب به جمع چون تنها یک وجود مطلق است و آن خداست و «شمایی» وجود ندارد.
#ادب_حضور
4⃣: منظور از ما در «نعبد» چیست؟
🔺این ما تنها مخصوص نمازگذاران نیست بلکه جمیع موجودات شامل انسان و جمیع اعضایش و بهشت و جهنم و باقی موجوات عالمین است پس نمیگوییم تو را برای بهشت میپرستیم! زیرا بهشت نیز خود عابد خداست. لذا وقتی انسان خدا را به عنوان تنها رب و مالک شناخت و #موحد شد خود را «مستهلک در تمام موجودات» میبیند و خاصیت «من» از بین می رود پس میگوید «ما (تمام موجودات) تنها تو، یگانه رب، را میپرستیم.
5⃣: چرا پس از نعبد سریعا «ایاک نستعین» آورده؟
🔺تا بگوید که ما حتی در عبادت نیز #مستقل از خدا نیستیم و همان هم به لطف و رحمت خداست که فهمیدیم عابدیم و باید عبادت کنیم.
6⃣: چرا بجای ایاک نعبد و ایاک نستعین، نگفته ایاک نعبد و نستعین؟
🔺بدان جهت که نشان دهد که هر کدام از عبادت و استعانت مستقلا برای خداست.
7⃣: استکبار چیست؟
🔺#استکبار در برابر عبادت تشریعی است. همینکه ما بدانیم همه چیز از خداست عبادت تشریعی است و اگر ندانیم و خود را در بخشی از افعال و افکار و تصمیمات و قوانینمان، مستقل از خدا دانستیم و گفتیم (من یا دیگری این قانون را گذاشتیم یا من در برابر خدا مستحق فلان چیزم) این استکبار است که با #توحید سازگار نیست.
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره حمد
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/141
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
مسجد مجازی حضرت عمّار (ره)
🕋🧎@masjed_ammar
هدایت شده از مسجد مجازی حضرت عمار ره
📇 متن خلاصه شده تفسیر قرآن
🔺سوره حمد : جلسه ۱۸
🔖 آیه: ۵
📆 تاریخ: ۱۳۶۳/۹/۳۰
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅ آیه ۵ سوره حمد: «ایاک نعبد و ایاک نستعین»
1⃣ عبادت غیر خدا تنها در محدوده عبادت خداست و لذا اگر پدر و مادر یا پیامبر اکرم را اطاعت میکنیم به علت دستور خداوند است و در اصل، این عبادت خداست لذا اطاعت از دستورات حرام آنها، جایز نیست.
🔺پس «انِ الحکمُ الّا لله» قابل تخصیص نیست چون اطاعت تنها برای خداست و دیگران استقلالی در تبعیت شدن ندارند.
2⃣ جمله «لا اله الّا الله» تنها یک مفهوم دارد نه اینکه شامل یک مفهوم نفی و یک مفهوم اثبات باشد زیرا می گوید: (جز خدایی که فطرت همه شما پذیرفته، خدایی نیست). یعنی وجود خدا توسط هر فطرتی پذیرفته شده و مشخص است و نیاز به تذکر ندارد و این جمله، تنها غیر خدایِ مقبولِ #فطرت را نفی می کند. لذا همه پیامبران از جمله هود و صالح و شعیب در قرآن گفته اند: ما لکم من الهٍ غیره.
3⃣ دو عامل باعث میشود انسان نتواند عابد و موحد شود: عامل درون یعنی #هوس و عامل بیرون یعنی #شیطان
🔴🔴هوس به عنوان عامل درونی، «بزرگترین دشمن انسان» است! او را از عبادت، تحصیل و سایر کمالات باز میدارد و جز افسوس در پیری چیزی برایش باقی نمیگذارد لذا هوس کاری با انسان می کند که هیچ دشمنی نمیتواند بکند!
🔴🔴
⚠️شیطان به عنوان عامل بیرونی و ضعیف برای تاثیر بر انسان، راهی جز نفوذ از طریق عامل درونی یعنی #هوس ندارد.
4⃣ وقتی انسان بگوید: «من هر کاری دلم بخواهد میکنم» مشخص است که مشرک بوده و مطیع الهه درونیست و لذا گفتنِ «ایاک نعبد» توسط او در نماز، جز لفظی مجازی و غیر حقیقی نیست.
5⃣ #موحد واقعی کسی نیست که خدا را تنها بخاطر ایجاد گندم شکر کرده و خود را سازنده و خورنده نان میداند.
🔺 غیر از ایجاد گندم، پخت نان و خوردن آن نیز فعل خداست که از طریق وسیله ای چون ما صورت میگیرد. قدرت سیر شدن از آن خداست و به همین جهت وی در مورد جهنمیان میفرماید: «لیس لهم طعامٌ الّا من ضریع، لا یُثمِنُ و لا یُغنی من جوع» یعنی غذایی که به آنها داده میشود آنها را سیر نمیکند و خاصیت سیر کنندگی در آن نیست!
لذا تمام صفات و افعال در جهان تنها برای خداست و برای دیگران در هیچ فعلی، #استقلال وجود ندارد. پس #توحید در این است که او را «تنها فاعل مستقل» بدانیم.
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره حمد
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/141
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
مسجد مجازی حضرت عمّار (ره)
🕋🧎@masjed_ammar
هدایت شده از مسجد مجازی حضرت عمار ره
📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره حمد : جلسه ۲۲
🔖 آیه: ۵
📆 تاریخ: ۱۳۶۳/۱۰/۸
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅ آیه ۵ سوره حمد: «ایاک نعبد و ایاک نستعین»
1⃣ خداوند در مورد نمازگزارانی که تنها الفاظی در نماز میگویند و به آن عمل نمیکنند میفرماید: «ویلٌ للمصلین-الذین هم عن صلاتهم ساهون-الذین هم یراعون» یعنی: وای بر نمازگزارانی که در حاشیه دین هستند، نماز میخوانند اما آنرا نمیفهمند و عمل نمیکنند و از روی ریا نماز میخوانند.
2⃣ فرق #موحد و کافر در اعتقاد بر چگونگی رفع نیازهای انسان است.
🔺هم موحد و هم ملحد معتقدند که انسان بیچاره و نیازمند است اما موحد گوید نیازهای انسان را #خدا بر طرف میکند و کافر گوید #طبیعت برطرف میکند.
( #خداباوری
#طبیعت_گرایی )
3⃣ مقام #استعانت پایینتر از مقام توکل و مقام #توکل پایینتر از مقام #تفویض و تسلیم است.
🔺مستعین کسی است که کاری میکند و تنها از خدا مدد میگیرد؛ متوکل خواستهای دارد و انجام آنرا از خدا میخواهد اما مفوّض و مسلِم، کسی است که هیچ خواستهای نیز ندارد و به خدا میگوید: هر چه تو بخواهی.
4⃣ بینش توحیدی چیست؟
🔺 کسی #بینش_توحیدی دارد که در کارهای خود و اتفاقات اطرافش اولین چیزی که به فکر آن میفتد خداست و لذا همه چیز را #آیت و نشانه وجود و فعل خدا میداند.
🔺 بینش توحیدی این است که جهانِ امکان، سپاهیانِ حقند و او هر جا بخواهد سپاهش را اعزام میکند و هر جا بخواهد فرمان توقف میدهد. (هو الذی ایّدک بنصره و بالمومنین)
🔺هر زمان که در کارهایمان اولین فکرمان خدا بود دعایمان براورده میشود لذا گفتهاند به ستمدیده ظلم نکنید زیرا اولین فکرش خداست و آهی میکشد که دامان انسان را میگیرد.
5⃣ اگر کاری را هم برای خدا و هم برای دیگری انجام دادیم خداوند همه آن کار را برای همان دیگری محسوب میکند زیرا این با #توحید سازگار نیست و خدا چیزی جز اعمال خالص را نمیپذیرد.
( #نفی_منطق_فازی )
6⃣ اگر انسان با اندک سختی و مشکل دست از دین و عبادت برداشت نشان از آن است که دین را برای #دنیا میخواهد. این شخص، آخرت را که در دین، اصل است همان ابتدا از دست داده و اگر مشکلش هم حل نشود دنیا را نیز بدست نیاورده و به چیزی نمیرسد و لذا از خاسران حقیقی است.
7⃣ هیچ رزقی بالاتر از #توحید نیست.
🔺 نباید دعا را برای رسیدن به رزق دنیوی خواند بلکه باید رزق توحید خواست چون اگر توحید بدست آمد تمام نعمتهای دیگر نیز بدست میآید.
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره حمد
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/141
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
مسجد مجازی حضرت عمّار (ره)
🕋🧎@masjed_ammar
هدایت شده از مسجد مجازی حضرت عمار ره
📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره حمد : جلسه ۳۶
🔖 آیه: ۱-۷ (نکاتی کلی سوره)
📆 تاریخ: ۱۳۶۳/۱۰/۲۶
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
🔰سوره فاتحة الکتاب، عصاره معارف قرآن کریم است لذا این سوره را #اُمُّ_الکتاب نامیدند.
🔺معارف قرآن ۳ بخش است:
۱. #توحید: به عنوان شناخت مبدأ جهان
۲. #معاد: به عنوان شناخت مقصد جهان
۳. #نبوت: به عنوان شناخت رابطه مبدأ و مقصد
سوره حمد این سه را بخوبی در خود دارد پس ام الکتاب است. «الحمدلله رب العالمین» ناظر به مبدأ است چون به توحید ربوبی پروردگار میپردازد. «مالک یوم الدین» راجع به معاد است و مسأله رابطه بین مبدأ و معاد نیز با «ایاک نعبد و ایاک نستعین» و آیات بعدش بیان شده است که ناظر به وحی، رسالت، دین و راه بین مبدا و معاد است.
🔺شیخ بهایی گوید حمد به ۴ جهت میتواند صورت گیرد که همگی در سوره حمد موجود است شامل:
۱. اگر حمد از روی #خوف است آیه «مالک یوم الدین» را دارد.
۲. اگر در حمد، سخن از #رجا و امیدواری به خداست آیه «الرحمن الرحیم» آنرا دربردارد.
۳. اگر بحث از #شکر نعمت دهنده است، «الحمدلله رب العالمین» را دارد.
۴. و اگر سخن از #حمد_ذاتِ محمود خداست، «الحمدلله» را بیان داشته است.
🔺برخی گویند سوره حمد شامل ۸ بخش است که به ۸ درِ بهشت برمیگردد و اگر انسان در نماز، حمد را با آدابش خواند از هر کدام از ۸ در وارد بهشت میشود که شامل:
۱. درِ معرفت: با گفتن «وجّهت وجهی للذی فطر السماوات و الارض» قبل از سوره حمد ۲. درِ ذکر: با گفتن بسم الله ۳.درِ شکر: با الحمدلله ۴. درِ رجا و امیدواری: الحمدلله ۵. درِ خوف: مالک یوم الدین ۶. درِ اخلاص و عبادت: ایاک نعبد و ایاک نستعین ۷. درِ دعا: اهدنا الصراط المستقیم ۸. درِ اقتدا به انبیا: صراط الذین انعمت علیهم
🔰پیامبر اکرم گوید این سوره بین عبد و مولی تقسیم شده است:
از ابتدای سوره تا «اهدنا الصراط المستقیم» که سخن از حمد و ثنا و خضوع است برای خداست و لذا #عبد، مولی را یاد میکند. اما از اهدنا تا پایان سوره که در مورد دعا، طلب و خواستن است برای عبد است و #خدا است که بنده را یاد میکند.
💠خدا گفته «اُذکرونی اَذکُرکم» به یاد من باشید تا به یاد شما باشم پس اگر نمازگزار با خدا مناجات میکند، به یاد اوست و هر کسی که یاد خدا باشد خدا به یاد اوست.
🔺گاهی انسان به فکر نعمتهای خداست؛ این حال #بندگان_متوسط خداست. گاهی تنها و تنها به یاد خداست؛ این حالت #بندگان_موحد اوست چون اگر به نعمتهای او هم چشم داشت پس خود را نیز به یاد دارد در حالیکه این با #توحید و توجه به تنها موجود هستی نمیسازد پس باید تنها خدا را دید.
🔺زمانی خدا به یاد انسان خواهد بود که انسان در حال #ذکر سوره باشد نه اینکه لفظاً سوره را بخواند و ساهی و بدون توجه باشد. لذا قرآن گوید: وای بر نمازگزارانی که در نماز بی توجهند «ویل للمصلین، الذین هم عن صلاتهم ساهون»
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره حمد
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/141
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
مسجد مجازی حضرت عمّار (ره)
🕋🧎@masjed_ammar
هدایت شده از مسجد مجازی حضرت عمار ره
🟢نکات توحیدی جلسه ۴ تفسیر سوره بقره:
🔺 ۱. هدایت از طرف خدا برای همه مردم جهان میرسد اما فقط متقیان از آن بهره میگیرند و کافران، عمدا از ان رو برمیگردانند چون فطرت توحیدی اولیه خود را تغییر داده اند.
🔺 ۲. گمراهی و هدایت انسان چگونه است؟
الف) ۲ ضلالت جمع میشود تا انسان گمراه شود:
اولی، #ضلالت_اختیاری است یعنی انسان ابتدائاً برخلاف فطرت توحیدیش عمل میکند. کم کم که عادت کرد خداوند #ضلالت_کیفری را به جان انسان میندازد تا توفیق هدایت را بطور کلی از دست بدهد.
ب) ۲ هدایت جمع میشود تا انسان به منزل برسد:
اولی #هدایت_اختیاری است یعنی انسان ابتدائاً با اراده خویش، فطرت توحیدی خود را حفظ میکند تا کمی عادت ایجاد شود. از اینجا به بعد، خداوند #هدایت_پاداشی را شامل حالشان میکند...
🔺 ۳. نگاه توحیدی به #رفتار_نوزاد:
روایات میگویند در یک سال اول زندگی، نوزاد تماما توحیدی رفتار میکند لذا نباید اصلا او را مواخذه و تنبیه کرد. ۴ ماه اولش شهادت به #توحید (وحدانیت خدا) است؛ ۴ ماه دوم، شهادت به رسالت پیامبر و ۴ ماه سوم نیز دعا برای پدر و مادر است.
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
مسجد مجازی حضرت عمّار (ره)
🕋🧎@masjed_ammar
هدایت شده از مسجد مجازی حضرت عمار ره
📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۵۰
🔖 آیه: ۲۱ و ۲۲
📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۲/۲۱
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅آیه ۲۱ و ۲۲ سوره بقره: «یا ایها الناس اعبدوا ربکم الذی خلقکم و الذین من قبلکم لعلکم تتقون - الذی جعل لکم الارض فراشاً و السّماء بناءً و انزل من السّماء ماءً فاخرج به من الثمرات رزقاً لکم فلا تجعلوا لله انداداً و انتم تعلمون»
ای مردم کسی را عبادت کنید که شما و پیشینیان شما را خلق کرد شاید باتقوا شوید - کسی که زمین را برای شما بستری گسترده و آسمان را سقف و خیمهای افراشته قرارداد، از آسمان آبی نازل کرد پس بوسیله آن از میوه های گوناگون، رزق و روزی برای شما بیرون آورد پس برای خدا شریکان و همتایانی قرار ندهید در حالیکه به اینها علم دارید.
🔹🔹🔹
♦️تنها کسی میتواند به توحید ربوبی رسیده و #ضرورت_عبادت را درک کند که با تحقیق به آن رسیده باشند لذا خداوند برای اثبات آنها، ۲ آیه انفسی و ۳ آیه آفاقی ذکر می.کند.
💠#آیات_انفسی همان خلق انسان و پیشینیانش توسط خداوند است. اگر انسان خود را بشناسد خدا را شناخته است چون میداند خالقی دارد. اما در مورد پیشینیان اگرچه یک آیه آفاقی میتواند محسوب شود اما چون به #خلق برمیگردد در ادامه آیات انفسی آمده است چون آیات آفاقی نه به خلق انسان، که به تربیت او میپردازند. لذا به گذشتگان نیز نباید اقتدا کرد چون آنها نیز مخلوق خداوندند.
💠#آیات_آفاقی در این رابطه به خلق آسمان، زمین و موجودات بین اینها از خاک میپردازد. اگر زمین نباشد #رزقی برای حیات نخواهد بود. اگر آسمان نباشد باران و گرما و نوری نخواهد بود که هرکدام سبب مرگ است. تمام موجودات نیز اعم از جمادات و نباتات و حیوانات از همین خاک و آب بارانند.
♦️خداوند در آیه مورد بحث #تقوا را هدف عبادت ذکر کرده است. باید دانست که تقوا نه هدف اصلی آفرینش بلکه «زاد و توشهای» برای طی سفر به سوی لقای الهی و رسیدن به سعادت است
«اتقوا الله لعلکم تُفلحون/آل عمران_۲۰۰» «و من ... یتّقهِ فاولئک هم الفائزون/نور_۵۲»
🔺خداوند وقتی که در آیه ۵ تکاثر از درک #علم_الیقین که نهایت مسیر تقوا است صحبت میکند آن را وسیلهای برای دیدن جهنم در دنیا میداند. «لترونّ الجحیم»
❎زاد و توشه برای #مسافر است پس انسان سالک و متقی هنوز به مقصد نرسیده است. آیه ۱۹۷ بقره بیان میدارد «و تزوّدوا فإنّ خیر الزّاد التّقوی» تقوی، توشه راه است لذا انسانی که اهل سفر نیست زاد نمیخواهد. او یا در همان اول راه مانده و #منجمد شده است «فهی کالحجارة أو اشدُّ قسوة/بقره_۷۴» ویا اینکه به مقصد یعنی #لقای_حق رسیده است که دیگر قلب و روحش در دنیا زندگی نمیکند که نیاز به زاد داشته باشد اگرچه بدنش هنوز در دنیاست و نقس میکشد.
❌تقوا که زاد مسافر است بنابر #مقصد مسافران به سه گونه تقسیم میشود:
1⃣#تقوای_رهبت و خوف: برای مسافرانی است که در تلاش برای نجات از جهنمند. «فاتّقوا النار التی وقودها الناس و الحجارة/بقره_۲۴»
2⃣#تقوای_رغبت و شوق: برای مسافرانی که به دنبال بهشتند. «و اُزلفت الجنّة للمتقین/شعراء_۹۰»
3⃣#تقوای_الهی: برای گروهی از مسافران که از بهشت و جهنم گذر کرده و لقای حق را میجویند. «و اتّقون یا اولی الالباب/بقره_۱۹۷»
🛐ممکن نیست کسی لذت تقوای الهی را بچشد و بعدش بدنبال لذتهای دیگر برود! #مناجات_شعبانیه در مورد همین تقوای الهی است که گوید همان مقام موسای کلیم است. این مناجات، توشه راه انسان است لذا باید با آن حشر و نشر داشته باشد.
❗️بهترین زاد، #تقوای_قلب است «فانّها من تقوی القلوب» تقوای قلب نیز همان #توحید است بطوریکه در قلب چیزی جز خدا را راه ندهد. اگر برای کاری به دیگران متوسل شد موحّد نیست بلکه موحّد باید تنها از خداوند بخواهد که اسباب رفع مشکلات را به او برساند.
🔰تقوا نه برای بدن که برای #قلب است. انسان با قلب (و جان) سفر میکند نه با بدن؛ لذا خدا گوید تقوا زادی برای قلب انسان است «تقوی القلوب». در مورد حضرت ابراهیم نیز آمده «و اذ جاء ربه بقلبٍ سلیم/صافات_۸۴» #قلب_سلیم همان قلب باتقواست و تنها قلب سلیم است که به مقصد میرسد «الّا من اتی الله بقلبٍ سلیمٍ/شعراء_۸۹» پس بطور خلاصه تنها یک انسان محقق است که با شناخت این ۵ برهان به سوی تقوای الهی میرود تا به قلب سلیم برسد.
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
مسجد مجازی حضرت عمّار (ره)
🕋🧎@masjed_ammar
هدایت شده از مسجد مجازی حضرت عمار ره
📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۵۴
🔖 آیه: ۲۱ و ۲۲
📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۲/۲۵
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
🔰✅آیه ۲۱ و ۲۲ سوره بقره: «یا ایها الناس اعبدوا ربکم الذی خلقکم و الذین من قبلکم لعلکم تتقون - الذی جعل لکم الارض فراشاً و السّماء بناءً و انزل من السّماء ماءً فاخرج به من الثمرات رزقاً لکم فلا تجعلوا لله انداداً و انتم تعلمون»
ای مردم کسی را عبادت کنید که شما و پیشینیان شما را خلق کرد شاید باتقوا شوید - کسی که زمین را برای شما بستری گسترده و آسمان را سقف و خیمهای افراشته قرارداد، از آسمان آبی نازل کرد پس بوسیله آن از میوه های گوناگون، رزق و روزی برای شما بیرون آورد پس برای خدا شریکان و همتایانی قرار ندهید در حالیکه به اینها علم دارید.
🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰
🔷خداوند تنها #عبادت با خلوص را میپذیرد. در این خصوص گاهی عبادت و خلوص را یکجا ذکر کرده مانند آیه ۳ زمر که از عبارت «دینً خالص» نام برده است و این خلوص یعنی غیر #حق در عبادات راه نیابد. گاهی آنها را در کنار هم بکار برده مانند آیه ۵۵ نور که میفرماید: عبادت کنید مرا آن عبادتی که در آن شرکی نباشد «یعبدوننی لا یشرکون بی شیئاً». گاهی نیز این دو معنا در جمله از هم جدا هستند که نمونه آن، همین آیه مورد بحث یعنی آیه ۲۱ و ۲۲ بقره است که گوید «اعبدوا الذی ... فلا تجعلوا لله انداداً»
♦️سیر الی الله دو نوع است. #تقوا که زاد مسافر برای حرکت در مسیر رسیدن به خداست گاهی آنقدر قوی است که مسافرش را به سوی مقصد «میبرد» و گاهی تنها به قدری است که مسافر میتواند بوسیله آن به سوی مقصد «برود».
♦️بین پیامبران نیز از جهت درجه تقوا فرق است «تلک الرسل فضّلنا بعضهم علی بعضٍ/بقره_253». حضرت #موسی کلیم الله و حضرت #ابراهیم خلیل الله به سمت خدا رفتند اما حضرت #محمد (ص) محبوب خدا شد و خداوند او را به سمت خود برد.
💠لذا قران در مورد حضرت موسی گوید موسی به سوی وعدهگاه ما آمد «فلمّا جاء موسی لمیقاتنا/اعراف_143» و سپس از قول حضرت ابراهیم میفرماید: ابراهیم گفت که همانا من به سوی پروردگارم در حرکتم «و قال انّی ذاهبٌ الی ربّی/صافات_99» اما در مورد حبیب خود، پیامبر اسلام گوید: خداوند عبدش محمد را شبانه از #مسجد_الحرام به سوی #مسجد_الاقصا برد. «سبحان الذی اسرا بعبده لیلاً من المسجد الحرام الی المسجد الاقصی الذی بارکنا حوله/سرا_1»
💠در مورد عبادت روایات فراوانی وجود دارد که برخی از آنهایی که در کتب جامع احادیث الشیعه مرحوم بروجردی آمده است ذکر میشود:
1⃣ پیامبر میفرماید: هیچ عملی جز با #نیت قبول نیست و هیچ عبادتی جز با #یقین پذیرفته نمیشود و کرامتی جز با #تقوا بدست نمیآید. «لا عمل الا بالنیّه و لا عبادة الّا بالیقین و لا کرم الّا بالتقوا»
2⃣ حضرت محمد فرمود: اگر شخصی به سوی خدا و رسولش #هجرت کند بدون شک به مقصدش میرسد و اگر به سوی دنیا هجرت کرد به آن خواهد رسید لذا اگر کسی به سوی دنیا حرکت کرد تنها به اندازه همان دنیا میارزد. «فمن کان هجرته الی الله و رسوله فهجرته الی الله و رسوله فمن کان هجرته الی الدنیا یصیبها فهجرته الی ما هاجر الیه»
3⃣حضرت امیر به مالک اشتر تذکر میدهد که هر کار که میخواهی بکنی با #نیت_الهی انجام بده. مثلا باید غذا را با هدف نیرو گرفتن برای عبادت و کمک به خلق خورد.
4⃣ امام باقر فرمودهاند: هیچ نعمتی بالاتر از #توحید نیست یعنی حالتی که در قلب مومن چیزی جز خدا نباشد. ایشان بیان میدارد که #قلب_سلیم قلبی است که درونش جز خدا نباشد و اگر بود میشود #قلب_مریض.
( #دکترین_سلامت )
❌خداوند بارها در قران خطاب به انسان وعده داده که اگر شما کارتان را خالص انجام دادید من بهشت و لقای خودم را به شما خواهم داد اما علت اینکه به این وعدهها اعتماد نداریم این است که #توحید در ما وجود ندارد.
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
مسجد مجازی حضرت عمّار (ره)
🕋🧎@masjed_ammar
هدایت شده از مسجد مجازی حضرت عمار ره
👍نکات جلسه ۵۴ تفسیر سوره مبارکه بقره:
🔺 ۱. تقوا مسیر رسیدن به الله را هموار میکند تا انسان بتواند خودش مسیر را طی کند. وقتی #تقوا از یک حدی بیشتر شد، خودِ تقوا، انسان را با خود کشانده، از مسیر عبور داده و به مقصد میرساند!
🔺۲. مثال بند قبل در مورد پیامبران نیز صادق است چنانکه طبق ایات قرآن، حضرات موسی و ابراهیم، خودشان مسیر هجرت به الله را طی کردند اما پیامبر اسلام را خداوند، به سمت خودش #کشیده و برده است!
🔺۳. عمل خوبی که با #نیت_الهی همراه نبوده مورد قبول نیست چنان که اختراع برق و تلفن و ... احتمالا چنین است!
همچنین #کرامت جز با تقوا بدست نمی آید، لذا انسان ذاتاً کریم نیست (برخلاف نگاه حقوق بشری غرب).
🔺4⃣ بزرگترین نعمت، #توحید است که سبب میشود در قلب انسان چیزی جز خدا نباشد (قلب سلیم) و بدین صورت به تمام وعده های الهی در قلب، یقین ایجاد خواهد شد. اگر ما به وعده های الهی یقین نداریم چون موحد نیستیم.
📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈
✅ @tafsire_tasnim1
مسجد مجازی حضرت عمّار (ره)
🕋🧎@masjed_ammar
هدایت شده از مسجد مجازی حضرت عمار ره
📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۵۵
🔖 آیه: ۲۳
📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۲/۲۸
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅آیه ۲۳ سوره بقره: «و ان کنتم فی ریبٍ ممّا نزّلنا علی عبدنا فأتوا بسورةٍ من مثله و ادعوا شهداءکم من دون الله ان کنتم صادقین»
(و اگر نسبت به آنچه که بر بندهمان نازل کردیم در تردیدید پس سورهای مانند آن بیاورید و شاهدانتان غیر از خدا را نیز دعوت کنید اگر راست میگویید.)
🔰🔰🔰🔰🔰🔰
🔰سوره بقره ابتدا گروههای سهگانه مومنان، کافران و منافقان را بررسی کرد. سپس به #اصول_اعتقادی_دین پرداخت. ابتدا اصل توحید را شکافت و اکنون اصل #وحی و #نبوت را مطرح میکند.
❎آغاز آیه بصورت شرط بیان شده است. شرط گاهی نشان از مردد بودن #موضوع میدهد و گاهی نشان از مردد بودن #شخص. فرق شک و ریب این است که #ریب، شکّ همراه با تهمت است یعنی اگر کسی به چیزی شک داشت و آنرا قبول نیز نداشت در حقیقت در ریب است نه در شک. آیه گوید اگر به پیامبر شک داشته و تهمت میزنید که قران را از نزد خدا نیاورده و حرف خودش است پس شبیه آن را بیاورید.
‼️در اینجا سه مطلب آورده شده است.
♦️اول اینکه اصول دین یعنی توحید، معاد و نبوت(وحی) قابل تردید نیست. در مورد #توحید آیه ۱۰ ابراهیم گوید: «أفی الله شکٌ فاطر السماوات و الارض». عدم شک در #معاد را در آیات ۹ آل عمران «إنک جامع الناس لیومٍ لا ریب فیه»، ۲۵ آل عمران، ۸۷ نساء و ۲۱ کهف ذکر شده و شک در #وحی و #نبوت نیز در آیه ۲ بقره نفی شده است «ذلک الکتاب لا ریب فیه»
♦️مطلب دوم اینکه با وجود عدم امکان شک در اصول دین اما عدهای همیشه وجود دارند که به اینها شک میکنند. شک این افراد در #توحید را آیات ۶۲ هود و ۹ ابراهیم نشان داده، شک در #معاد در آیات ۳۲ جاثیه و ۲۱ سبأ و شک در #وحی و نبوت نیز بواسطه آیات ۸ ص و ۳۴ غافر تذکر داده شده است.
❗️روش شناخت در قرآن:
اما مطلب سوم جمعکننده دو مطلب قبل است با این توضیح که آن کسانی که در اصول دین شک میکنند بخاطر این نیست که این اصول بحثهای نظری و پیچیده دارد بلکه به این خاطر است که تردیدکنندگان در اینها، کورند و #حقیقت را نمیبینند. آیه ۶۶ نحل این قضیه را اینطور روشن میکند که اینها کورند «بل هم فی شکٍ منها بل هم عمون» مانند تاریکی شب که قابل انکار نیست اما شخص کور در آن شک میکند.
❗️قران کسی را کور میداند که #عقل و #قلب درونیش را از دست داده و این چراغ درونیش خاموش شده است. «فإنّها لا تعمی الابصار و لکن تعمی القلوب التی فی الصدور/حج_۴۶» لذا کور بودن در قرآن، به معنای کوربودن چشم ظاهر نیست. اگر شخص عقل داشت میفهمد که کلام الهی و کلام بشری کدامست و فرقشان چیست و اگر عقل نداشت کور است.
❎شکها دو دسته اند:
1⃣ برخی قابل درمانند. آنهایی که پس از شک و دیدن حقیقت آنرا می پذیرند پس درمانش با #بررسی و مطالعه است.
2⃣ برخی غیر قابل درمانند. گروهی حتی پس از دیدن حقیقت نیز آنرا نمیپذیرند. قران در مورد اینها گوید «فی ریبهم یتردّدون» یعنی در شکشان مدام #تردد دارند اما همیشه به در بسته میخورند. اینها عمری را در شک خواهند گذرانید و قابل هدایت نیز نیستند. راه درمان این افراد جز این نیست که قلوبشان را در قیامت بشکافند «الّا أن تقطّع قلوبهم»
🔰کافران در قیامت خودشان حق را خواهند دید اگرچه ایمان نیاورند. توضیح اینکه #ایمان امری اختیاری است و لذا بین ایمان و نفس، #اراده فاصله انداخته است و تنها با اراده است که انسان، ایمان یا هوای نفس را انتخاب میکند. اما #علم اختیاری نیست بلکه با حاصل شدن مقدمات، خودبخود علم حاصل میشود و دیگر نفس نمیتواند بگوید که من نمیخواهم بفهمم. پس مرددان در قیامت، اگرچه علم پیدا می.کنند اما دیگر نمیتوانند ایمان بیاورند زیرا نیاز به اراده دارد و دیگر اراده از آنها گرفته شده و زمان تحصیل گذشته است.
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
مسجد مجازی حضرت عمّار (ره)
🕋🧎@masjed_ammar