#رفتم_اصفهان_برای_کار_آسان_کَپه_گذاشتند_سرم_گفتند_برو_آسمان
#ضرب_المثل 16
✨بسم الله الرحمن الرحیم
هست کلیدِ درِ گنجِ حکیم✨
🚶رفتم اصفهان، برای کار آسان،
کَپه گذاشتند سرم، گفتند برو آسمان🚀
📖 میگویند:
… شخصی در كارهای كشاورزی به این و آن كمك میكرد و مزد میگرفت💰،
… شایع شده بود كه در اصفهان كار آسان و پر درآمد زیاد است.
🚶آن مرد كه از كار كردن در مزرعه این و آن خسته شده بود، راه اصفهان را در پیش گرفت كه هم كار آسانی پیدا كند،
هم پول و دارایی زیادی گیرش بیاد 💰…
موقعی كه به اصفهان رسید؛
از مردم آنجا سراغ كار آسان و پردرآمدی که در خیالش بود را گرفت⁉️
مردِ اصفهانی او را به جایی برد …
كه در آنجا یك ساختمان چند طبقه میساختند …🏗
كَپهای را پُر از گِل كرد و به سَر او گذاشت و گفت:
… «این گِل را بِبر طبقه چهارم بده بَنا»
… خلاصه آن روز را این آدم بیچاره كه خیال میكرد در اصفهان كار آسان و پر درآمد زیاد هست به كَپهكشی گذراند.
و عصر هم خسته و كوفته پول كمی از صاحب كار گرفت و با خودش گفت:
… اگر كار آسان اصفهان این است⁉️
وای به حال كار سختش‼️
فردای آن روز فرار را بر قرار ترجیح داد و به ده خودش بازگشت …❗️
… موقعی كه به دِه رسید،
یك نفر از او پرسید:
… در اصفهان، كارِ آسان هست یا نیست؟
او در جوابش گفت:
«رفتم اصفهون، سی كار آسون❗️
كَپه هِشتند به سَرم، گفتن بَر (بِبَر) آسمون»
نظير ضرب المثل : به بوى کباب رفت ديد خر داغ مىکنند!
🟩 معنای کنایی
این ضرب المثل برای فردی به کار می رود که انتظار کار آسان و پُر سودی را داشته اما به آن دست نیافته است…!
@adabkhane
#شعر ۱۵
#غزل
خورشید من! برای تو یک ذره شد دلم
چندان که در هوای تو از خاک بگسلم
دل را قرار نیست، مگر در کنار تو
کاین سان کشد به سوی تو، منزل به منزلم
کبر است یا تواضع اگر، باری این منم
کز عقل ناتمامم و در عشق کاملم
با اسم اعظمی که به جز رمز عشق نیست
بیرون کِش از شکنجهی این چاه بابلم
بعد از بهارها و خزانها، تو بودهای
ای میوهی بهشتی از این باغ، حاصلم
تو آفتاب و من چو گل آفتابگرد
چشمم به هر کجاست تویی در مقابلم
دریا و تخته پاره و توفان و من، مگر
فانوس روشن تو کشاند به ساحلم
شعرم ادای حق نتواند تو را، مگر
آسان کند به یاری خود «خواجه» مشکلم
«با شیر اندرون شد و با جان بهدر شود
عشق تو در وجودم و مِهر تو از دلم»
#حسین_منزوی
@adabkhane
Alireza Ghorbani - Ey Tobeam Shekaste (320).mp3
894.1K
ای توبه ام شکسته،از تو کجا گریزم...!
#آواز ۱۱
@adabkhane
#شاه_بیت ۳۵
اهل دل را به بدی یاد مکن بعد از مرگ
خواب و بیداری این طایفه، یکسان باشد
#صائب_تبریزی (یازدهم ه.ق)
@adabkhane
#شعر ۱۶
#غزل
همه عمر برندارم سر از این خمار مستی
که هنوز من نبودم که تو در دلم نشستی
تو نه مثل آفتابی که حضور و غیبت افتد
دگران روند و آیند و تو همچنان که هستی
چه حکایت از فراقت که نداشتم ولیکن
تو چو روی باز کردی دَرِ ماجرا ببستی
نظری به دوستان کن که هزار بار از آن بِه
که تحیّتی نویسی و هدیتی فرستی
دل دردمند ما را که اسیر توست یارا
به وصالْ مرهمی نِه چو به انتظار خستی
نه عجب که قلب دشمن شکنی به روز هَیجا
تو که قلب دوستان را به مفارقت شکستی
برو ای فقیه دانا به خدای بخش ما را
تو و زهد و پارسایی من و عاشقی و مستی
دل هوشمند باید که به دلبری سپاری
که چو قبلهایت باشد بِه از آن که خود پرستی
چو زمام بخت و دولت نه به دست جهد باشد
چه کنند اگر زبونی نکنند و زیردستی
گِله از فراق یاران و جفای روزگاران
نه طریق توست سعدی کم خویش گیر و رستی
#سعدی
@adabkhane
#این_شتریست_که_درِ_خانه_هر_کسی_میخوابد
#ضرب_المثل 17
بسم الله الرحمن الرحیم
هست کلیدِ درِ گنجِ حکیم
🐫 این شتری است که درِ خانه هر کسی می خوابد
سه روز قبل از عید قربان، یک شتر ماده را، با انواع گلهای رنگارنگ و حتی سبزی و بر گهای درختان زینت داده بودند
و جمعیتِ بسیاری، از هر طبقه و صنف دنبال او راه می افتادند و در شهر می گرداندند،
برای او طبل و نقاره و شیپور می زدند و سخنان دینی و اشعار مذهبی می خواندند.
… 🐫این شتر از هر جای و هر کوی و برزن که می گذشت، مردم دور او جمع می شدند و پشم حیوان را؛ عَوام الناس،(بویژه زنانِ حاجت مَند)مایه اقبال و رفع نِکبت و بدبختی دانسته
و به عنوان تَیَمُّن و تَبَرک از بدنش می کندند و از اجزا آن تَعویذ و حِرزِ بازو و گردن خود و اطفال ( برای جلوگیری از چشم زخم و…) قرار می دادند⁉️
👆این جریان و آداب و رسومش که ریاست آن به عهده شخصِ مُعینی است؛ مباشرینی با القاب خاص دارد.
… و مدت سه روز به طول می انجامد و در این مدتِ شتر گردانی؛
که به درِ خانه هر یک از اعیان و اشراف شهر می رسیدند، شتر را به زانو در می آورده و از صاحب خانه، به فراخور مقام و شخصیتش، هدایای قابل توجهی(نقد یا جنس) دریافت می کردند و می گذشتند.
روز سوم که روز عید قربان بود، این حیوان زبان بسته را، به طرز جانگدازی نحر می کردند،😔
… و هنوز جان در بدن داشت❗️ که هر کس با خنجر، چاقو و دشنه حمله ور می شد و شتر قربانی که هنوز چشمان وحشت زده اش در کاسه سر به اطراف می نگریست⁉️
تمام اعضای بدنش را پاره پاره کرده و گوشت هایش به یغما می رفت.
🔵معنای کنایی
باری، به گفته استاد ارجمند شادروان “سید جلال الدین همایی” : از مبنای همین کار در زبان فارسی، کنایات و امثالی وارد شده است، مانند؛
✔شتر را کشتند⁉️ یعنی: کار تمام شد. ✔فلانی شتر قربانی شده است⁉️
یعنی: هر کس او را به طرفی می کشید، یا به معنی اینکه، دور او را گرفته، اهمیتش می دهند! ولی بالاخره نابودش خواهند کرد.
⬅ در دنباله مطلب به این اصطلاح و ضرب المثل می رسند که؛
✔شتر را در منزل فلانی خوابانده اند⁉️
یعنی: غائله را به گردن او انداختهاند.
اما
✔ این شتری است که، درِ خانه هر کسی می خوابد.
⬅ اصطلاح و ضرب المثلی است که به عنوان تسلیت و همدردی به کار می رود، تا مصیبت دیدگان را موجب دلگرمی و دلجویی باشد و متجاوزان را مایه تنبیه و عبرت!!!
… تا بدانند که مرگ در عقب است و مانند شتر قربانی، در آستانه ی درِ هر خانه و کاشانه ای زانو به زمین می زند! و تا بهره و نصیبی نستاند بر پای نمی خیزد.
⚠️و همچنین از باب تذکر و هشدار به کسانی است که فراموشی، آنان را در روزگار آسایش، از دریافت فراز و فرود روزگار باز می دارد!
@adabkhane
#شاه_بیت ۳۶
تویی بهانه آن ابرها که میگریند
بیا که صاف شود این هوای بارانی
#قیصر_امین_پور
@adabkhane
#حرف_مفت – #ضرب_المثل 18
بسم الله الرحمن الرحیم
هست کلیدِ درِ گنجِ حکیم
حرف مفت
داستان: … زمانی كه ناصر الدين شاه دستگاه تلگراف را به ايران آورد
و در تهران نخستين تلگرافخانه افتتاح شد؛
مردم به اين دستگاه تازه بی اعتماد بودند، برای همين، سلطان اجازه داد كه مردم چند روزی پيام های خود را رايگان به شهرهای ديگر بفرستند …
🤔 وزير تلگراف استدلال كرده بود كه ايرانی ها ضرب المثلی دارند كه می گويد
«مفت باشد؛ كوفت باشد»
يعنى هر چه كه مفت باشد مردم از آن استقبال می كنند‼️
همين طور هم شد، مردم كم كم و با ترس برای فرستادن پيام هايشان راهی تلگرافخانه شدند.
دولتِ وقت، چند روزی را به اين منوال گذراند و وقتی كه تلگرافخانه جا افتاد و ديگر كسى آنجا را به شعبده و جادو مرتبط نكرد، مُخبر الدوله دستور داد بر سردر تلگرافخانه نوشتند:
از امروزحرفِ مفت، قبول نمی شود🚫
✍می گويند “حرف مفت” از آن زمان به زبان فارسی راه پيدا كرده است.
معنای کنایی:
سخن گزاف و بیهوده گفتن
(ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) سخن و حرف پوچ. سخن بی پایه. گفته ٔ بیهوده. حرف بی هوده. حرف بی ارزش.
@adabkhane
#شاه_بیت ۳۷
بشکن دل بینوای ما را ای عشق
این ساز شکسته اش خوش آهنگ تر است!
#سید_حسن_حسینی(معاصر)
@adabkhane
#شاه_بیت ۳۸
نام حسین حک شده بر تار و پود من
پیراهن محرم من پرچم من است
#علی_اصغر_شیری (معاصر)
@adabkhane
کفگیر به ته دیگ خورده- #ضرب_المثل 19
🌻بسم الله الرحمن الرحیم
هست کلید درِ گنجِ حکیم 🌻
کفگیر به ته دیگ خورده
🍚برای پختن پلو به مقدار زياد از قابلمه های بزرگی به نام ديگ استفاده می كنند. و از قاشقهای بزرگی بنام كفگير برای هم زدن و كشيدن پلو استفاده می شود .
در زمانهای قديم كه مردم نذر می كردند و غذا میپختند، افراد برای گرفتن غذای نذری صف میكشيدند.
از آنجا كه جنس كفگيرها فلزی بود وقتی به ديگ میخورد صدا می داد .
♦هنگامی كه غذا در حال تمام شدن بود و پلو به انتها میرسيد اين كفگير در اثر برخورد به ديگ صدا می داد و آشپزها وقتی كه غذا تمام میشد كفگير را ته ديگ میچرخاندند و با اينكار به بقيه كسانی كه در صف بودند خبر میدادند كه غذا تمام شده است.
🍂كم كم اين كار بصورت ضرب المثل در آمد و وقتی كسی از آنها سوال میكرد كه غذا چی شد!؟ میگفتند از بدشانسی وقتی به ما رسيد كفگير به ته ديگ خورد. (يعنی غذا تمام شد.)
معنای کنایی
امروزه از اين ضرب المثل موقعی استفاده میشود كه میخواهند به فردی بگويند دير رسيده و ديگر مثل قبل توانایی يا ثروت قبلی را ندارد و قادر به كمک كردن به او نيستند. همچنین :
۱- معنای ظاهری آن یعنی غذا تمام شده ولی معنای کنایی و دور آن یعنی دست خالی و فقیر شدن.
۲- به ثروتمندانی که پولشان ته کشیده می گویند کفگیرش به ته دیگ خورده است.
۳- یعنی کسی ناتوان شده و دیگر توانایی قبلش را ندارد.
۴- این ضرب المثل به معنی تمام شدن فرصت نیز می باشد.
@adabkhane
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔴#جشنواره_ارادت_۱۴۰۲
🟢امیرالمومنین علیه السلام و کربلا در شعر و ادب فارسی
🟡استادحسین محمدی مبارز
🔵#پژوهش ۲
@bonyad_emamat
@adabkhane
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
♦️ازسر به در کنید،غم دنیا را
@adabkhane