.
وجود امام در هدایت تکوینی و تشریعی
✍مخدره چمنخواه
[۱] در آیه ۵۵ سوره مائده، خداوند میفرماید: «إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ»
این آیه که به آيه ولایت مشهور است خداوند خود را ولی مؤمنین میخواند. ولایت بالذات از آنِ خداوند است و بالعرض از آنِ پیامبر(صلیالله علیهوآله) و ائمه(علیهالسلام) میباشد. ولایت پیامبر و ائمه اطهار ، تجلیات و مظاهر ولایت الله میباشد. این ولایت بعد از امام حسن عسکری (علیهالسلام) به حضرت مهدی(عجلاللهتعالیفرجهالشریف) تفویض گردیدهاست. از نگاه تقویم نهم ربیعالاول سالروز آغاز امامت حضرت ولیعصر(علیهالسلام) است؛ امّا در حقیقت، آغاز امامت امام عصر(علیهالسلام) همان روز هشتم ربیع الاول و از لحظه شهادت امام حسن عسکری(علیهالسلام) بوده است. مبنا و پشتوانهی این امر نیز حقایق تکوینی و تشریعی نظام این عالم است.
[۲] در نظام تکوینی عالم، زمین و آسمان یک لحظه نباید بدون حجت باقی بماند. زیرا موجودیت و کیان جهان، وابسته به وجودِ امام و حجت خداست. چنانکه امام صادق(علیه السلام) فرمودند: «اگر زمین بدون امام بماند در هم فرو رود و اهلش را نابود سازد».(اصول کافی،ج ۱، ص۲۵۲). بحث این حدیث در مورد لحظه است؛ یعنی اگر زمین یک لحظه بدون امام باشد، در هم خواهد رفت. ساختار عالم، وابستگی آن و اهل آن به وجود امام است. پس اگر امکان بقای زمین بدون امام حتی برای یک لحظه وجود داشته باشد معنایش این است که همواره نیز میتواند چنین باشد؛ در این صورت ضرورت امام در بُعد تکوینی از بین خواهد رفت. در برخی از احادیث به طرفةالعین تعبیر شده است: «اگر زمین چشم به هم زدنی بدون امام بماند از بین خواهد رفت.»(اصول کافی، ج ۱، ص ۲۵۲). روایت دیگری از باقر (صلواتاللهعلیه) نقل شده است که حضرت فرمودند:«لَوْ أَنَّ الْإِمَامَ رُفِعَ مِنَ الْأَرْضِ سَاعَه»، بر فرض محال اگر امام حتّی لحظهای از زمین برداشته شود؛ صحبت لحظه است نه یکی، دو روز، «لَمَاجَتْ بِأَهْلِهَا کَمَا یَمُوجُ الْبَحْرُ بِأَهْلِهِ »، همه اهل زمین در هم کوبیده میشوند و از بین میروند. [بحار الأنوار ؛ ج۲۳ ؛ ص۳۴]
[۳] در نظام تشریع نیز زمین و زمان یک لحظه بدون حجت نبوده، نیست و نخواهد بود. اول اینکه مبنای خداوند این است که حجت را بر بندگان خود تمام کند و این امر وقتی محقق میشود که زمین و زمان یک آن نیز از حجّت تهی نباشد. مصداق آن، آیه ۱۳۴ سوره طه است.(وَلَوْ أَنَّا أَهْلَكْنَاهُمْ بِعَذَابٍ مِنْ قَبْلِهِ لَقَالُوا رَبَّنَا لَوْلَا أَرْسَلْتَ إِلَيْنَا رَسُولًا فَنَتَّبِعَ آيَاتِكَ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَذِلَّ وَنَخْزَى.و اگر ما آنان را قبل از [آمدن قرآن] به عذابى هلاك میکرديم قطعا مى گفتند پروردگارا چرا پيامبرى به سوى ما نفرستادى تا پيش از آنكه خوار و رسوا شويم از آيات تو پيروى كنيم). در ثانی بر همین اساس، اگر کسی فرض کند زمانی فقط دو نفر در عالم باشند، یکی از آن دو حتماً حجّت خواهد بود.(اصول کافی، ج ۱، ص ۲۵۳). سوم اینکه همواره خدای متعال به واسطه حجتش حق و باطل را برای بندگانش روشن میکند تا کسی نگوید من نتوانستم حق را از باطل تشخیص دهم. امام صادق در این مورد فرمودند:«خدا زمین را بدون عالِم وا نمیگذارد و اگر چنین نمیکرد حق از باطل تشخیص داده نمیشد.»( اصول کافی جلد ۱ صفحه ۲۵۲)
[۴] این یک ساختار حکیمانه و الهی هست و و آغاز امامت امام عصر(عجلاللهتعالیفرجهالشریف) نیز در همین ساختار تعریف میشود و مسئله غیبت هیچ خدشهای برای این نظام وارد نمیکند؛ زیرا اًولا نواب خاص و عام ایشان مسیر هدایت انسانها را توسط امام و وجود حجّت خدا در عالَم را هموار کردهاند. ثانیاً امام و حجت خدا در عالم شأن دیگری به جز هدایتِ ظاهری دارد و آن شأن هدایتِ باطنی است. در واقع حلقات زنجیرهای هدایت در بیرون و هم در درون انسانها هیچگاه از هم گسسته نبودهاند. در ضمن رابطه ولایت با جامعه و انسانها، مانند رابطه جان با بدن است . به همان اندازه که ولی امر در جامعه با اجـرای ولایـتش به جامعه حیات می بخشد و امت را از تاریکیهای جهالت میرهاند و به اوج کـمـال و تـرقـی مـیرسـانـد. امـت نـیـز بـا فـراهـم سـاخـتـن زمـیـنـه بـرای اعمال ولایت امام ایفای نقش میکند. ضمن اینکه امام واسطهی فیض الهی به موجودات است و جمیع کائنات، تحت استیلای ولایتی امام قرار دارند. بدین جهت امامت امام عصر(علیهالسلام) از همان لحظه شهادت امام یازدهم(علیهالسلام) محقّق بوده و آغاز شده است.
#جهاد_روایت
#امام_حسن_عسکری
#مجله_افکار_بانوان_حوزوی
@AFKAREHOWZAVI
خورشید سامرا
✍نجمه صالحی
#امام_حسن_عسکری علیه السلام تقریبا بیشتر عمر خود را در پادگان نظامی سامرا گذراندند، فشار و اختناق دستگاه خلافت عباسی به حدی بود که علاوه بر اینکه وجود نازنین امام، چند ماه و چند بار در زندان بودند، پس از آزادی هم آن بزرگوار مجبور بودند، هفتهای دو روز دارالخلافه بروند و اعلام حضور کنند.
به خاطر شدت نظارت بر این بزرگوار، بانوان دست به کار شدند و اقدامات فرهنگی و سیاسی فراوانی انجام دادند که از بین سطور گزارههای تاریخی قابل برداشت است و الحمدلله بنده توانستم طی نگارش پایاننامه سطح سه و نگارش چند مقاله به گوشهای از این اقدامات دست یابم.
به نظرم بیمناسبت نیست چند کتاب مفید در مورد زندگانی یازدهمین پیشوای هدایت علیه السلام معرفی کنم. آثار پیشرو گرچه اغلب در دوران حاضر نگاشته شده اما مفید و قابل استفاده هستند👇
❇️موسوعة الامام العسکری علیهالسلامبا اشراف آیه الله خزعلی
❇️کتاب پیشوایان هدایت(خورشید سامرا)،تألیف:سید منذر حکیم/انتشارات:مجمع جهانی اهل بیت(ع)
❇️کتاب حسن بن علی امام عسکری (علیه السلام) تألیف: دکتر مرضیه محمدزاده
❇️کتاب زندگانی امام حسن عسکری علیهالسلام تألیف باقر شریف قریشی
❇️کتاب شکوه سامرا تألیف محمدحسن حیدری انتشارات دانشگاه امام صادق علیه السلام
❇️کتاب «ماه در میان نیزهها» تألیف مهدی قزلی در رابطه با زندگانی، شخصیت،سلوک فردی،اجتماعی، سیاسی و فرهنگی #امام_حسن_عسکری (علیه السلام)
❇️کتاب چهرههای درخشان سامرا تألیف علی ربانی خلخالی
#جهاد_روایت
#مجله_افکار_بانوان_حوزوی
@AFKAREHOWZAVI
.
🔖امام مبارزات سرّی سیاسی
✍آمنه عسکری منفرد
پس از ارتحال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) و ماجرای سقیفه، همانها که در غدیر خم با علی (علیه السلام) بیعت کرده بودند، به عهد خود پایدار نماندند و درصدد غصب حق امامت اولاد علی (علیهالسلام) برآمدند. پس حاکمان طاغوت همواره تلاش میکردند مردان بزرگ خاندان عصمت را خانهنشین کرده، از قدرت و حاکمیت جدا سازند. حق مشروعیت امامت و ولایتشان را که از جانب پروردگار معین شده و از پیامبر خاتم (علیه السلام) به آنها رسیده بود، منکر میشدند، تا به خیال خامشان، قدرت نفوذ و حب آل علی(علیه السلام) را در دلهای شیعیان بخشکانند. آنها فرق علی (علیه السلام) را در محراب شکافتند، مجتبی (علیه السلام) را به صلح با معاویه مجبور کردند و رأس حسین (علیه السلام) را در کربلا بر نیزه زدند و خانوادهاش را به اسارت بردند...اما هر چه بیشتر تلاش میکردند، حقانیت امامت و خلافت ائمه بیشتر از پیش اثبات میشد و روز به روز بر تعداد افراد و قدرت شیعیان آنها افزوده میشد.
اما از زمان ولیعهدى امام رضا (علیه السلام) که شیعه از حاشیهی اجتماع تا پایگاه قدرت پیشروى کرد، وحشت و ترس حاکمان وقت- بنى عباس- فزونى یافت و از همین زمان، شیعیان نیز وظیفهی خود میدانستند که کاسته شدن قدرت حق را برنتابند. همین عامل، ترس و کابوسى براى خلفای عباسى ایجاد کرد که آنان چارهی کار را در سیاست خانهنشین کردن ائمه، مراقبت شدید، زندان و آزار آنان میدیدند.
بنابراین دستگاه خلافت عباسی برای حفظ آرامش خلافت خود، به خصوص در دوران امام دهم و یازدهم، ایشان را در حصر و زندان خانگی نگه داشت و حتی مانع ملاقات و معاشرت شیعیان و دوستداران ایشان میشد. از طرفی در عصر امام حسن عسکری (علیه السلام) جنبشهاى مکتبى زیادى نیز برپا شد، به طورى که نهضتهاى علوى روز به روز گسترش مییافت. ولى بسیارى از این نهضتها به وسیلهی حکومت کشف و با آن مقابله میشد. یاران امام در شهرهاى مختلف پراکنده و امکان تمرکز براى آنان وجود نداشت و از دیگر سو، فشار دستگاه خلافت، عرصه را چنان تنگ کرده بود که امکان هر حرکتى را ناممکن میساخت. با وجود حاکمیت این همه خفقان، مهمترین وقایع دوران امام حسن عسکری (علیه السلام) عبارت بودند از :
۱.آماده سازی شیعیان برای غیبت
۲.سختگیری خلفای عباسی بر امام و حصر ایشان
۳.ازدواج مخفیانه امام
۴.معرفی آخرین امام به شیعیان خاص
۵.خاموش کردن فتنههای عقیدتی
و امام عسکری(علیه السلام)، با وجود همهی فشارها و مراقبتهای بی وقفه حکومت عباسی، یک سلسله فعالیتهای سیاسی و اجتماعی و علمی را در جهت حفظ اسلام و مبارزه با افکار ضد اسلامی انجام میداد که میتوان آنها را بدین گونه خلاصه کرد:
۱.کوششهای علمی
۲.ایجاد شبکههای ارتباطی با شیعیان
۳.فعالیتهای سرّی سیاسی
۴.حمایت و پشتیبانی مالی از شیعیان
۵.تقویت و توجیه سیاسی عناصر مهم شیعه
۶.استفادهی گسترده از آگاهی غیبی
۷.آماده سازی شیعیان برای دوران غیبت.
اگر چه این فعالیتها در زمان پدر بزرگوارشان، امام هادی (علیه السلام) نیز وجود داشت، اما این معنا در زمان امام عسکری(علیه السلام)، جلوهی بیشتری یافت؛ زیرا امام از یک طرف با وجود تأکید بر تولد آخرین امام شیعیان و منجی بشریت، حضرت مهدی(عجالله)، او را تنها به شیعیان خاصّ و بسیار نزدیک نشان میداد و از طرف دیگر، تماس مستقیم شیعیان با خود آن حضرت، روز به رزو محدودتر و کمتر میشد؛ به طوری که حتی در خود شهر سامرا به مراجعات و مسائل شیعیان از طریق نامه یا توسط نمایندگان خویش پاسخ می داد و بدین ترتیب، آنان را برای تحمل اوضاع و شرایط و تکالیف عصر غیبت و ارتباط غیر مستقیم با امام علیه السلام، آماده میساخت. این همان روشی است که بعدها امام دوازدهم(علیه السلام) در زمان غیبت صغرا در پیش گرفت و شیعیان را به تدریج برای دوران غیبت کبرا آماده ساخت.
حضرت امام حسن عسکرى (ع) در مدت کوتاه امامتش، رسالتى بس گران و الهى را تحت مراقبتهاى شدید و تنگناهاى دستگاه خلافت به انجام رساند و شیعه را از شدیدترین مهلکهها و بحرانهاى تاریخى حفظ کرد، تا آنجا که آن بزرگوار مدت ۳ سال از دوران ۶ ساله امامتشان را در زندان گذرانیدند و سرانجام حکومت عباسی ایشان در ۲۸ سالگی به شهادت رسید.
#هشتم_ربیعالاول
#امام_حسن_عسکری
#مجله_افکار_بانوان_حوزوی
@AFKAREHOWZAVI
مرحوم شيخ مفيد، كلينى، راوندى و ديگر بزرگان در كتاب هاى خود نقل کرده اند؛ يكى از خادمان حضرت ابوالحسن امام علىّ هادى عليه السلام - به نام نصير خادم - حكايت کرده است:
بارها به طور مكرّر مى ديدم و مى شنيدم كه حضرت ابومحمّد، امام حسن عسكرى عليه السلام با افراد مختلف، به لُغت و لهجه تركى، رومى، خزرى و... سخن مى گويد.
مشاهده اين حالات براى من بسيار تعجّب آور و حيرت انگيز بود و با خود مى گفتم، اين شخص - يعنى امام عسكرى عليه السلام - در شهر مدينه به دنيا آمده و نيز خانواده و آشنايان او عرب هستند، جائى هم که نرفته است، پس چگونه به تمام لغت ها و زبان ها آشنا می باشد و بر همه آن ها تسلّط كامل دارد؟!
تا آن كه روزى در محضر مبارك آن حضرت نشسته بودم و بدون آن كه حرفى بزنم، فقط در درون خود، اين فكر را گذراندم.
ناگهان امام حسن عسكرى عليه السلام به من روى نمود و مرا مورد خطاب قرار داد و فرمود: خداوند تبارك و تعالى، حجّت و خليفه خود را براى هدايت و سعادت بندگانش تعيين نموده که داراى خصوصيّات و امتيازهاى ويژه اى مى باشند؛ علم و آشنائى به تمام لهجه ها و لغت ها و حتّى به زبان حيوانات و نيز معرفت به نَسَب شناسى و آشنائى به تمام حوادث و جريانات گذشته و آينده را كه خداوند متعال از باب لطف به حجّت و خليفه خود عطا كرده است، به طورى كه هر لحظه اراده كنند، همه چيز و تمام جريانات را مى داند.
سپس امام حسن عسكرى عليه السلام افزودند: چنانچه اين امتيازها و ويژگى ها نبود، آن وقت فرقى بين آن ها و ديگر مخلوق وجود نداشت و حال آن كه امام و حجّت خداوند، بايد در تمام جهات از ديگران برتر و والاتر باشد.
🏴 سالروز شهادت امام حسن عسکری (ع) محضر امام زمان (عج) و تمامی شیعیان تسلیت باد.
┄┅═══••✾••═══┅┄
منابع: اصول كافى : ج 1، ص 509، ح 11، الخرايج و الجرايح : ج 1، ص 436، ح 14، إرشاد شيخ مفيد: ج 343، بحارالا نوار: ج 50، ص 268، ح 8.
#امام_حسن_عسکری
@Ghalamzaniii