🔰 اقسام #عبادات
📌 عبادات از نظر #ادا و #قضا پنج دستهاند:
🔸1. عباداتى كه هم ادا دارند و هم قضا مانند نمازهاى يوميه.
🔸2. عباداتى كه ادا دارند و قضا ندارند مانند نماز جمعه و عيد فطر و ...
🔸3. عباداتى كه قضا دارند و ادا ندارند مانند روزه زن حائض.
🔸4. عباداتى كه نه ادا دارند نه قضا مانند نماز حائض و نفساء و روزه بيماران دائمى.
🔸5. عباداتى كه هميشه ادا هستند و هيچگاه قضا نمىشوند مانند نماز آيات براى حوادثى غير از خسوف و كسوف و پرداخت وجوه شرعيه مانند خمس و زكات.
📚 احكام دو دقيقه اى ؛ ج3 ؛ ص36
💢 حجة الاسلام محمود اکبری
🔻
@ahkam_akbari
🔰 اخلاص در عبادات
🖌 واجبات دو گونهاند:
🔸- بخشی نیاز به نیت و قصد قربت ندارند که به آنها واجبات توصلی میگویند، مانند تطهیر مسجد، ادای بدهی و ...
🔸- بخش دیگری از واجبات، واجباتی هستند که نیاز به نیت، قصد قربت و اخلاص دارند که به آنها واجبات تعبدی میگویند، مانند نماز و روزه. (۱)
🖌ودر این زمینه به سه نکته اشاره میشود:
♦️۱. یکی از واجبات و ارکان نیت، اخلاص است؛ یعنی انسان انگیزهای جز قصد قربت و بندگی نداشته باشد.
اهل بیت مظهر اخلاص بوده و راز جاودانگی آنان اخلاص در همه امور بوده است.
قرآن در این زمینه میفرماید:
«إِنَّما نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لا نُرِيدُ مِنْكُمْ جَزاءً وَ لا شُكُوراً»
(ما شما را بهخاطر خدا اطعام میکنیم، و هیچ پاداش و سپاسی از شما نمیخواهیم!) (۲)
♦️۲. کارهای عبادی اگر بدون اخلاص باشد، باطل است ولو قسمتی از عمل باشد.
👈 البته انگیزههای تبعی با اخلاص منافات ندارند و موجب بطلان عمل نمیشوند. مانند خواندن نماز به قصد قربت به نحوی که دیگری هم بشنود و فرا بگیرد. (۳)
♦️۳. وسوسههای شیطانی تا رنگ تصمیم نداشته باشد، به عبادات انسان آسیبی نمیزند.
📌 کسانی هستند که به مسجد نمیروند یا در جلسات قرآنی شرکت نمیکنند با این تصور که مبادا ریا شود. در حالی که وسوسههای شیطانی تا نیت ریا نباشد، ریا محسوب نمیشود.
────────────
(۱) فرهنگ علوم، ص ۵۶۹.
(۲) سوره انسان، آیه ۹.
(۳) فرهنگ فقه، ج ۱، ص ۳۴۲.
📚 احکام دو دقیقهای (همراه)، ج۴، ص: ۴۰-۴۱
#اخلاص
#عبادات
#احکام_شرعی
#فقہ
#اهل_بیت
🔰 معیار یقین
در بسیاری از مسائل فقهی، یقین و اطمینان لازم است همچون یقین به نجاست و طهارت «1»، جنابت، دخول وقت نماز و... در اینجا به چند نمونه از آنها اشاره مىشود:
🔸 1. موقعى انسان مىتواند مشغول نماز شود كه يقين كند وقت داخل شده است. «2»
🔹 2. اگر در بين نماز عصر، يقين كند كه نماز ظهر را نخوانده است بايد نيت را به نماز ظهر برگرداند. «3»
🔸 3. كسى كه مىخواهد نماز بخواند بايد براى پيدا كردن قبله كوشش نمايد تا يقين كند كه قبله كدام طرف است (مىتواند به گفته دو شاهد يا به قول كسى كه با قاعده علمى قبله را مىشناسد و مورد اطمينان است (يا طبق قبله نما) عمل كند و اگر اينها ممكن نشد بايد به گمانى كه از محراب مساجد مسلمانان يا قبرهاى آنان پيدا مىشود عمل نمايد. «4»
🔹 4. كسىكه يقين به قبله ندارد اگر بخواهد غير از نماز كارى كند كه بايد رو به قبله انجام داد. مثلًا بخواهد سر حيوانى را ببرد بايد به گمان خود عمل نمايد و اگر گمان هم ممكن نيست به هر طرف كه انجام دهد صحيح است. «5»
🔸 5. اگر لباس را آب بكشد و يقين كند كه پاك شده است و با آن نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد پاك نشده نمازش صحيح است. «6»
────────────
(1) يقين، طهارت، م 808، 809، 810، مراجع.
(2) توضيح المسائل مراجع، ج 1، م 742.
(3) همان، م 757.
(4) توضيح المسائل مراجع، م 782.
(5) همان، م 787.
(6) همان، م 808.
📚 احكام دو دقيقه اى (همراه)، ج4، ص: 55-56
💢 حجة الاسلام محمود اكبری
🔻
@ahkam_akbari
#یقین #احکام_شرعی #طهارت #نماز #قبله #فقه #استفتاء #احکام_دینی #وضو #عبادات #احکام_نماز #شرعیات
🔰 سه نکته درباره حسن ظن به خدا
🔸 1. حسن ظن به خدا، در هر زمان و هر حالت، بهویژه در حال بیماری و احتضار مستحب است. «1»
🔹 2. از آداب دعا، حسن ظن به اجابت آن از سوی خداوند است. «2»
🔸 3. مستحب است حاضران، فرد محتضر و بیمار را به حسن ظن به خدا سفارش کنند. «3»
────────────
(1) هداية الامه، ج 1، ص 237؛ الحدائق، ج 3، ص 370.
(2) كشف الغطاء، ج 3، ص 498.
(3) ذكرى الشيعه، ج 1، ص 294.
📚 احكام دو دقيقه اى (همراه)، ج4، ص: 57
💢 حجة الاسلام محمود اكبری
🔻
@ahkam_akbari
#حسن_ظن #توکل #ایمان #دعا #احتضار #احکام_شرعی #فقه #عبادات #احکام_اسلامی #موت #معنویت
🔰 پنج نکته درباره رحمت
🔸 1. یأس از رحمت خداوند از گناهان کبیره است. «1»
🔹 2. درخواست رحمت و آمرزش برای درگذشتگان، بهویژه هنگام زیارت قبور آنها، مستحب است. «2»
🔸 3. درخواست رحمت از خداوند هنگام خواندن یا شنیدن آیات رحمت مستحب است. «3»
🔹 4. بوسیدن فرزند از روی رحمت مستحب است. «4»
🔸 5. از مستحبات دفن، طلب رحمت برای میت است. «5»
────────────
(1) جواهر الكلام، ج 13، ص 320؛ فرهنگ فقه، ج 4، ص 79.
(2) عروة الوثقى، ج 2، ص 125.
(3) فرهنگ فقه، ج 4، واژه رحمت.
(4) وسائل الشيعه، ج 21، ص 484.
(5) عروة الوثقى، ج 1، ص 339.
📚 احكام دو دقيقه اى (همراه)، ج4، ص: 58
💢 حجة الاسلام محمود اكبری
🔻
@ahkam_akbari
#رحمت #استغفار #توکل #احکام_شرعی #زیارت_قبور #عبادات #گناهان_کبیره #دعا #طلب_رحمت #دفن #مغفرت #مهربانی
🔰 سه نکته درباره خیرات
🔸 1. خیر عبارت است از آنچه که عقل یا شرع به آن ترغیب کرده است، همچون صدقه، دستگیری از نیازمندان و... «1»
🔹 2. حضور چهل مؤمن در کنار جنازه میت و گفتن کلمات زیر مستحب است:
*اللَّهُمَّ إِنَّا لَا نَعْلَمُ مِنْهُ إِلَّا خَيْراً وَ أَنْتَ أَعْلَمُ بِهِ مِنَّا*
خدايا ما جز خير و خوبى چيزى از او نمىدانيم و تو نسبت به او از ما داناترى. «2»
🔸 3. برپایی مجلس سوگواری و اطعام مردم از طرف صاحبان عزا استحباب ندارد. «3»
❓پرسش: مخارجی که اقوام و بستگان شخصی که از دنیا رفته (و گاهی فقیر و بیبضاعتی هستند) در سوم، هفتم و چهلم هزینه میکنند چگونه است؟
✅ پاسخ: تحمل اینگونه مخارج نه تنها واجب نیست، بلکه شبهه دارد. زيرا كه فقرا را به زحمت مىاندازد و چه بسا آبروى آنها را مىبرد. «1»
────────────
(1) فرهنگ فقه، ج 3، ص 560.
(2) من لا یحضره الفقیه، ج 1، ص 165؛ خصال، ج 2، ص 538.
(3) فرهنگ فقه، ج 2، ص 476.
(4) جامع المسائل فاضل، ج 1، ص 75، س 227.
📚 احكام دو دقيقه اى (همراه)، ج4، ص: 59-60
💢 حجة الاسلام محمود اكبری
🔻
@ahkam_akbari
#خیرات #صدقه #دستگیری_از_نیازمندان #مجلس_سوگواری #احکام_شرعی #فقه #عبادات #حضور_چهل_مؤمن #اطعام #مستحب #مخارج_عزا
🔰 پنج نکته درباره دعا
🔸 1. جایز است خواندن دعا در قنوت به فارسی و زبانهای دیگر. «1»
🔹 2. واجب است دعای واجب به عربی خوانده شود و در دعاهای غیر واجب جایز است به فارسی و سایر زبانها خوانده شود. «2»
🔸 3. جایز نیست ذکرهای مخصوص نماز به غیر عربی خوانده شود. «3»
🔹 4. مستحب است در قنوت دعا برای افراد با ذکر نام. «4»
🔸 5. مستحب است در حال دعا، قرائت قرآن، ذکرها، تعقیبات نماز، سجده شکر و در حال نشستن رو به قبله باشد. «5»
────────────
(1) عروة الوثقی، ج 1، ص 544، م 1.
(2) همان، ص 309، م 3.
(3) همان، ص 544، م 3.
(4) همان، ص 545، م 5.
(5) همان، ص 413، م 3.
📚 احكام دو دقيقه اى (همراه)، ج4، ص: 61
💢 حجة الاسلام محمود اكبری
🔻
@ahkam_akbari
#دعا #قنوت #قرائت_قرآن #احکام_شرعی #نماز #عبادات #فقه #دعای_مستحب #تعقیبات_نماز #اذکار
🔰 کمک به دیگران
کمک به دیگران پنج قسم است:
🔸 1. واجب: چنانچه در نجات جان انسان محترم یا جلوگیری مال محترم از تلف شدن، نیاز به کمک باشد، کمک واجب است. «1»
🔹 2. مستحب: کمک بر هر کار محبوب خداوند مانند قضا حاجت مؤمن و یا کمک به مستمندان مستحب است.
🔸 3. حرام: اگر مورد کمک، امری حرام باشد، مانند کمک به ستمگر، حرام است.
🔹 4. مکروه: کمک به هر کار مکروه، کراهت دارد.
🔸 5. مباح: در غیر موارد یاد شده، کمک کردن مباح است. «2»
────────────
(1) جواهر الكلام، ج 11، ص 122.
(2) فرهنگ فقه، ج 1، ص 590.
📚 احكام دو دقيقه اى (همراه)، ج4، ص: 62
💢 حجة الاسلام محمود اكبری
🔻
@ahkam_akbari
#کمک_به_دیگران #احکام_شرعی #مستحب #واجب #حرام #مکروه #فقه #نجات_جان #کمک_به_مستمندان #عبادات #خدمات_اجتماعی
🔰 چهار نکته درباره استغفار
🔸 1. استغفار در همه حالات مستحب است اما در برخی از موارد توصیه بیشتری شده است. مانند استغفار بعد از تسبیحات اربعه در رکعات سوم و چهارم نماز و استغفار بین دو سجده، در زیارت قبور، تشییع جنازه و...
🔹 2. تقاضای عفو و بخشش و انجام اعمال خیر برای همه مسلمانان، هرچند که گناهکار باشند، جایز است. «1»
🔸 3. استغفار یا لفظی است مانند ذکر «استغفر الله ربی و اتوب الیه» یا فعلی است مانند انجام دادن عملی که موجب آمرزش میگردد، مانند صله رحم، صدقه، قضا حاجت مؤمن، احسان به والدین و خانواده.
💡 شخصی خدمت پیامبر (ص) آمد و عرض کرد: من گناهان فراوانی انجام داده و امروز از کرده خود پشیمانم. چه کنم که خداوند گناهانم را ببخشد؟ حضرت فرمود: مادر داری؟ عرض کرد: ندارم. حضرت پرسید: پدر داری؟ عرض کرد: دارم. حضرت فرمود: برو به پدرت احسان کن تا گناهانت بخشیده شود. همین که رفت، حضرت فرمود: کاش مادر داشت و به او احسان میکرد تا گناهانش زودتر بخشیده میشد.
🔹 4. استغفار حقیقی آداب و شرایطی دارد، همچون پشیمانی از گناه، تصمیم بر عدم ارتکاب گناه و ادای حقوق مردم و قضا واجباتی که نیاز به جبران دارد مانند نماز و روزه قضا شده. «2»
────────────
(1) استفتائات جدید مکارم، ص 513، س 1679.
(2) فرهنگ فقه، ج 1، ص 439.
📚 احكام دو دقيقه اى (همراه)، ج4، ص: 63-64
💢 حجة الاسلام محمود اكبری
🔻
@ahkam_akbari
#استغفار #آمرزش #گناه #نماز #دعا #توبه #قضا_نماز #عبادات #حقیقی_استغفار #صله_رحم #صدقه
🔰 سه نکته درباره توبه
🖋 پشیمانی از گناه که تحققبخش توبه است، از مهمترین واجبات و از نشانههای ایمان است. «1»
🔸 1. توبه از گناهان از مهمترین واجبات است. «2»
🔹 2. توبه برخی از گناهان ندامت و تصمیم بر ترک گناه است، مانند نگاه به نامحرم، دروغگویی و...
🔸 3. توبه برخی از گناهان علاوه بر ندامت و تصمیم بر ترک گناه، باید جبران شود، چه در حق الله مانند ترک نماز و روزه و چه در حق الناس مانند کمفروشی، غش در معامله و... .
🔹 4. توبه برخی از گناهان، علاوه بر ندامت و تصمیم بر ترک گناه، باید کفاره نیز بدهد، مانند: شکستن قسم، عمل نکردن به نذر و عهد و در سقط جنین تا مرحله چهار ماهگی دیه دارد و از چهار ماهگی به بعد، کفاره هم دارد.
────────────
(1) فرهنگ فقه، ج 2، ص 270.
(2) عروة الوثقی، ج 1، ص 287، احکام اموات.
📚 احكام دو دقيقه اى (همراه)، ج4، ص: 65
💢 حجة الاسلام محمود اكبری
🔻
@ahkam_akbari
#توبه #پشیمانی #گناه #کفاره #نماز #روزه #دعا #احکام_شرعی #قضا_نماز #عبادات #حق_الناس #حق_الله