🔴تمايز حقوق و مزاياي استادان «دارالعلوم»
🖊احمدحسين شريفي
🔸#خواجه_نصيرالدين_طوسي (579-653ش) در شهر مراغه، يک مرکز علمي بزرگ با نام «#دارالعلوم» تأسيس کرد که در آن بسياري از رشتههاي علمي مورد نياز جامعه آموزش داده ميشد. بسياري از کتابهاي وقفي را از بغداد به آنجا منتقل کرد.
حقوق و مزاياي استادان و معلمان در اين مرکز به صورت روزانه پرداخت ميشد. اما استادان و معلمان همه رشتهها و دانشکدههاي موجود در اين مرکز علمي، از حقوق يکساني برخوردار نبودند. آنگونه که ابن کثير در البداية و النهاية نقل ميکند:
✅حقوق روزانة هر يک از استادان #فلسفه، «سه درهم» بود.
✅حقوق هر يک از #پزشکان و استادان شاغل در دانشکدة پزشکي، روزانه «دو درهم» بود.
✅حقوق استادان و معلماني که در دانشکدة #فقه مشغول بودند، روزانه «يک درهم» بود.
✅و بالاخره دانشکده چهارمي که در آن مرکز بزرگ علمي تأسيس کرده بود، دانشکده #حديث بود، که حقوق روزانة هر محدثي «نيم درهم» بود.
🔸براي فهم دقيق چرايي اين تمايز افزون بر نگاه خواجه نصير نسبت به اهميت و ضرورت هر يک از علوم از يک طرف و دشواري تدريس در هر کدام از آنها از طرف ديگر، بايد شرايط تاريخي آن دوران را هم ملاحظه کرد؛ شرايطي که در اثر سقوط حکومت اسماعيليان در ايران و سپس سقوط دولت مرکزي عباسيان در بغداد، و حملات ويرانگر #مغول پيش آمده بود؛ موجب شده بود که بنيانهاي اعتقادي جامعه به شدت متزلزل شود. به نظر ميرسد در چنين شرايطي ايجاد مشوقهايي براي تحصيل و تدريس مباحث فلسفي و انديشههاي بنيادين ديني، امري ضروري بود.
🆔 https://eitaa.com/joinchat/1153171503C4349780964
🌹
🔴به یاد خواجه نصیرالدین طوسی
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔻ابوجعفر محمدبن محمدبن حسن (۵۷۹-۶۵۳ق) فیلسوف، متکلم، فقیه، ستارهشناس، ریاضیدان، پزشک، عارف، اخلاقپژوه و معمار بزرگ ایرانی اسلامی، مشهور به «محقق طوسی»، «استاد البشر» و «خواجه نصیرالدین طوسی» که از سوی شخصیتی مثل ابنخلدون به عنوان «بزرگترین دانشمند ایران پس از اسلام» معرفی شده است.
برخی از اهم خدمات علمی و عملی او عبارتند از:
1.احیای سنت فلسفه مشائی در ایران، پس از ابنسینا؛
2.ابداع کلام فلسفی و تقریب میان فلسفه و کلام؛
3.تأسیس رصدخانه مراغه؛
4.طراحی جداولی دقیق برای مطالعه حرکت سیارات؛
5.ساخت کتابخانهای بزرگ با حدود چهل هزار عنوان کتاب در کنار رصدخانه مراغه؛
6.تأسیس مرکز بزرگ دارالعلم، به عنوان یک دانشگاه جامع و بزرگ در مراغه.
🔻عظمت روحی و معنوی او را میتوان در پارهای از اشعار برجای مانده از او و همچنین در وصیتنامه او مشاهده کرد:
وی در يک رباعي که در منابع مختلف با تغييراتي نقل شده است و غالباً سراينده آن را مشخص نکردهاند! چنين ميسرايد:
من هيچ کس، هيچ کسم، هيچ کسم
وز هيچ کسان نيز بسي بار پسم
آن لحظه که افتد نفس اندر نفسم
هان اي کس بيکسان به فرياد رسم
شاید مولوی هم با اقتباس از همین اشعار بوده است که در رباعيات ديوان شمس چنين میسراید:
دستارم و جُبه و سرم هر سه به هم
قيمت کردند به يک دِرَم چيزي کم
نشنيدستي تو نام من در عالم
من هيچکسم، هيچکسم، هيچکسم
🔻خواجه نصیرالدین طوسی، وقتی متوجه شد که بیماری او دیگر علاج ندارد، درباره محل دفن خویش با شاگردان و یاران گفتگو کرد، برخی از شاگردان پیشنهاد دادند که مناسب است در نجف اشرف و در جوار امیرمؤمنان علی(ع) دفن شوند. اما خواجه نصیر گفت: «مرا شرم آید که در جوار امام کاظم(ع) و امام جواد(ع) بمیرم و از آستان آنان به جایی دیگر برده شوم.» و وصیت کرد که بر روی سنگ مزارش این آیه را بنویسند: «وَ کَلْبُهُمْ باسِطٌ ذِراعَیْهِ بِالْوَصیدِ؛ و سگ آنان دستهاى خود را بر دهانه غار گشوده بود»
💐نثار روح ملکوتی آن نابغه دوران و علامه روزگاران، صلواتی را تقدیم میکنیم.
#فلسفه
#خواجه_نصیرالدین_طوسی
@Ahmadhoseinsharifi
🌹