🔴«انا جنب الله»
🖊احمدحسین شریفی
🔶در حدیث مشهوری در توصیف مرتبه وجودی #امام_علی علیه السلام از زبان خود آن حضرت چنین نقل شده است که فرمودند:
«أَنَا عَيْنُ اللَّهِ وَ أَنَا يَدُ اللَّهِ وَ أَنَا جَنْبُ اللَّهِ- وَ أَنَا بَابُ اللَّهِ؛ من چشم خدا و دست خدا و جنب خدایم و من باب الله هستم.» (کافی، ج۱، ص۱۴۵)
🔶خیلی روشن است که معنای ظاهری این کلمات مراد نیست؛ زیرا خدا نه چشمی دارد و نه دستی و نه کنارهای و نه خانهای و نه درب خانهای.
🔶شارحان حدیث هرکدام بر حسب بینش و میزان فهم خود به شرح این حدیث پرداختهاند.
🔷#ملاصالح_مازندرانی در شرح کافی (ج۴، ص۳۰۲) میگوید: منظور از عینالله و یدالله بودن آن حضرت، یعنی اینکه آن حضرت، مظهر قدرت و نعمت الهی است. باب الله بودن نیز بدان معناست که او باب حکمت الهی است. و «جنب الله» نیز یعنی امیر منصوب از ناحیه خداست؛ زیرا «جنب» در لغت به معنای «امیر» آمده است. بنابراین وقتی آن حضرت میگوید من جنب الله هستم منظورش آن است که از ناحیه خداوند به عنوان امیر بر خلق منصوب شده و مردم هم مأمور به پیروی از او در همه امور هستند.
🔷#علامه_مجلسی در مرآة العقول (ج۲، ص۱۲۰) در تفسیر «جنب الله» سه احتمال را بیان میکند: یک. جنب به معنای «جانب» و «ناحیه» باشد. و جنب الله یعنی اینکه خدای متعال به مردم دستور داده است که به علی توجه کنند؛ دو. جنب به معنای «امیر» باشد و جنب الله یعنی او امیر خدا بر خلق است. و سه. بدان معنا باشد که قرب الهی جز با تقرب به امام علی علیه السلام حاصل نمیشود.
🔷#ملاصدرا در شرح اصول کافی (ج۴، ص۱۷۰) در شرح این حدیث میگوید: جنب یک چیز یعنی ناحیه و کناره آن، اما «جنب الله» در حقیقت یعنی همان «عالم امر» و مرتبه وجودی هر کسی از انبیاء و اولیاء مقربین که به چنان درک و درجهای از هستی نایل شده باشد. اینان چون به «عالم ربوبیت» و «مقام جمعیت» واصل شدهاند، فعلشان فعلالله و امرشان، امرالله و قدرتشان، قدرتالله و علمشان علمالله خواهد بود. چرا که اینان متخلق به اخلاقالله و منوّر به نور الله شدهاند و به همین دلیل، واسطه بین خدا و بین خلق در افاضه و رحمت میشوند.
از خدای بزرگ میخواهم به برکت وجود امیرالمؤمنین، توفیق فهم عمیق و دقیق معارف الهی را به همه ما عطا کند.
@Ahmadhoseinsharifi
🌹🌹🌹