زهره اخوان مقدم: غدیر یا مباهله ؟ کدام مهم تر؟؟ عید غدیر و عید مباهله از اتفاق‌های مهم زمان رسول خدا ص هستند و زمان وقوع هر دو، ماه ذی‌الحجه است. در باره هر دو در قرآن کریم آیه وجود دارد و احادیث در باره فضیلت و اهمیت این دو واقعه، فراوان. سوال اینجاست که صرف نظر از قرابت زمانی این دو عید با هم ، که یک هفته فاصله دارند، آیا اتصال دیگری هم وجود دارد؟ برویم سراغ آقا و مولایمان امام هشتم علی بن موسی الرضا ع تا پاسخ بگیریم. 1- امام رضا ع و عید غدیر: امام رضا ع در حدیث مفصلی غدیر را توصیف کرده و می گویند: عید الله اکبر است یعنی بزرگترین عید خدا . چرا عید خدا؟ مگر خدا عید دارد؟ می دانیم که هر چه خیلی مهم باشد و منتسب به خدا باشد و الهی باشد، به کلمة الله اضافه می شود، مانند: بیت الله، ناقة الله، صبغة الله، جنب الله، حبل الله و .... امام در حدیث مفصلی که در کتاب تهذیب شیخ طوسی آمده می فرماید: این عید، در آسمان ها مشهور تر است از زمین. سپس امام مراسم آسمانی عید غدیر را به تصویر می کشد. آنگاه در مورد پاداش فراوان خرج کردن در ایام غدیر و نیز شاد کردن مؤمنان مطالبی می فرماید. در حدیث دیگری، امام هشتم تمام ماجراهای قبلی را که در روز غدیر اتفاق افتاده، نام می برد، مانند قبول توبه آدم ع؛ نشستن کشتی نوح بر زمین پس از طوفان، سرد شدن آتش بر ابراهیم، و موارد متعدد دیگر. پس غدیر، عید است و بزرگتر از همه اعیاد حتی عید سعید قربان و عید سعید فطر. 2- امام رضا ع و عید مباهله: مباهله اتفاقی است بسیار بزرگ و متاسفانه چون با فضیلت بی مثال امیرالمؤمنین و حضرت زهرا و حسنین علیهم السلام همراه است، دچار بی مهری و حتی دشمنی مخالفان شده و حتی گاه شیعیان هم از اهمیت آن کم خبرند. من اصرار دارم برای مباهله کلمهٔ عید را به کار ببرم اگر چه مرسوم نیست، زیرا هر شخصی معنا و مفهوم عید را بداند همین نام را بر مباهله می نهد. باز هم برویم سراغ حضرت رضا ع. مأمون از ایشان می پرسد: بزرگترین فضیلت جدّت علی در قرآن چیست؟ به سوال دقت کنید. خود، گواه این است که فضایل امیرالمؤمنین در قرآن زیاد است و مأمون به دنبال مهمترین و بزرگترین آنهاست؛ و در واقع آیات متعددی پیرامون فضایل و جایگاه اهل بیت پیامبر و جانشینان ایشان مطرح شده است. می دانید امام هشتم چه پاسخی دادند؟ فرمودند: اکبر فضیله فی القرآن المباهله. یعنی : فضيلتى كه آيه مباهله بر آن حكايت دارد. سپس امام آیه مباهله را قرائت فرمود که خداوند متعال مى‌فرمايد: «فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَأَبْناءَكُمْ وَنِساءَنا وَنِساءَكُمْ وَأَنْفُسَنا وَأَنْفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللّهِ عَلَى الْكاذِبين [آل‌عمران/61] به آن‌ها بگو: بياييد ما فرزندان خود را دعوت كنيم، شما هم فرزندان خود را؛ ما زنان خويش را دعوت نماييم، شما هم زنان خود را؛ ما نفوس خود را دعوت كنيم، شما هم نفوس خود را؛ آن‌گاه مباهله كنيم و لعنت خدا را بر دروغ‌گويان قرار دهيم». چرا این آیه بزرگترین فضیلت شده؟ چون مشتمل بر کلمهٔ «اَنفُسَنا» است و در عالم خارج، تنها مردی که پیامبر همراه خود به مباهله برد، امیرالمؤمنین ع بود یعنی که او جانِ رسول خدا و نفس او و عین اوست. چه فضیلتی بالاتر از این : علی ع به آنجایی صعود کند که جان و نفس پیامبر الهی شود. حال برگردیم به سؤال اول بحث. ارتباط غدیر و مباهله چیست؟ بدیهی است ما برای اثبات واقعهٔ غدیر از روایات و نیز داده های تاریخی کمک می گیریم تا آن را روشن کنیم. ولی می بینیم که مخالفان بر سرِ این دلائل ما، چه آورده اند. به هر چیزی پناه می برند تا این فضیلت غدیر را پنهان کنند یا ضعیف نمایند. علامه امینی 12 جلد کتاب در سند و محتوای غدیر نوشته، ولی مخالفان شیعه می گویند: مولا یعنی پسر عم! یعنی دوست ! پیامبر فقط گفتند علی را دوست بدارید. همین ! اما اگر به آیهٔ مباهله استناد کنیم دیگر نمی توانند با شبهه های واهی، به اهداف خود برسند. مسلّماً کسی که «چون جان و نفسِ پیامبر» است، لایق جانشینیِ اوست؛ نه دیگران. پس جواب سوال اول بحث این شد: «مباهله بزرگترین فضیلت، برای اثبات بزرگترین عید است».

#مقاله تحلیلی بر تمایز آرا در باب جامعیت قرآن با تاکید بر دیدگاه تفسیری ابوالفتوح رازی نویسندگان: زهره اخوان مقدم؛ مهدیه مهرو #جامعیت‌قرآن #تفسیر #ابوالفتوح‌رازی #دیدگاه‌حداقلی #دیدگاه‌حداکثری https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌻🌻🌻🌻

#چکیده‌مقاله https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌻🌻🌻🌻

#گزارش 🖋به گزارش ایکنا، نشست تخصصی «واکاوی عملکرد دانشکده‌های الهیات و معارف اسلامی؛ دانشکده‌های الهیات و چالش‌های پیش‌رو»، امروز ۲۲ آذرماه با سخنرانی قاسم درزی، اسدالله آژیر، زهره اخوان‌مقدم، علی شریفی، رمضان مهدوی و یاسر تک‌فلاح به صورت مجازی برگزار شد. در ادامه متن سخنان زهره اخوان‌مقدم، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم قرآن تهران را می‌خوانید که با موضوع «جایگاه چشم‌انداز در دانشکده‌های الهیات» ایراد شده است؛ 🔷مسئله چشم‌انداز در رشته مدیریت مطرح می‌شود و می‌گویند هر سازمانی برای تحقق اهدافش نیازمند تصویری از آینده است. چشم‌انداز برای سازمان، به مثابه پروپوزالی است که دانشجو باید بنویسد. یعنی تصویری برای جهت‌گیری آتی باید ارائه دهد و شاید بشود چشم‌انداز را برای سازمان‌ها معادلی بگیریم برای آرزوی یک شخص. چشم‌انداز صحیح ایده‌ای است که به قدری تولید انرژی کند که همه جهت‌ها را بکار بگیرد و آغاز حرکت را تضمین کند و به این چیز می‌گوییم چشم‌انداز. اگر می‌خواهیم یک کشور را بررسی کنیم که تا چه حد در شاخصه‌های خود پیشرفت کرده است، این را باید از چشم‌اندازش محک بزنیم. 🔷تقریر بر ویژگی‌های چشم‌انداز 🔹به عبارت دیگر، چشم‌انداز، علامت شروع و پاسخ به سوال همه کسانی است که می‌خواهند بدانند یک سازمان چیست. اگر می‌خواهیم بدانیم حوزه یا دانشکده الهیات چیست، باید چشم‌انداز آن را ببینیم. اگر می‌خواهیم ببینیم اینها می‌توانند نزدیک هم شوند یا خیر، باید چشم‌اندازها معلوم شوند. وقتی معلوم شد، بقیه مسیر بر همان اساس تنظیم می‌شود. اگر بخواهیم ساختمانی بسازیم، براساس نقشه پیش می‌رویم که اگر مسکونی باشد یا اداری، روند حرکت ما نیز متفاوت خواهد بود و نشان می‌دهد ما چه مسیری را باید طی کنیم و براساس آن افق است که قدم‌های بعدی مشخص می‌شود. 🔹برنامه‌ریزی استراتژیک پنج قدم دارد؛ اولین قدم اینکه الان کجا هستیم، دوم اینکه به کجا می‌رویم، سوم اینکه چطور می‌خواهیم برویم. من اینجا هستم و هدف هم دارم، اما چطور باید بروم. چهارم اینکه چه امکاناتی داریم و پنجمین مورد که بسیار مهم است عبارت از خودکنترلی است. تدوین استراژی و اجرای استراتژی نکات مهمی هستند که از این موارد به دست می‌آید. تعیین چشم‌انداز یعنی مشخص ساختن میسر. چشم‌انداز در هر سازمان و مجموعه‌ای نشان می‌دهد که آیا برای ایجاد تغییر و تحول برنامه‌ای وجود دارد یا خیر و دیگر اینکه چشم‌انداز یک شعار و بیانیه نیست، بلکه وضعیتی است که باید به آن برسیم. 🔹برخی می‌گویند چشم‌انداز ما چنین است و چنان است، اما اینها عموماً فرمالیته هستند و تصوری از جایگاه فعلی و منابع و مشکلات و موانع ندارند. سازمان کِسل و منزوی، محصول نداشتن چشم‌انداز است. «هلن کلر» نابینا بود، اما معروف شد، چون می‌گوید چشم‌انداز داشتم و می‌گویند بیچاره‌ترین انسان‌ها افراد بینایی هستند که چشم‌انداز ندارند. 🔷دو کارکرد مهم چشم‌انداز 🔹دو کارکرد مهم برای چشم‌انداز ارائه می‌شود؛ اول اینکه چشم‌انداز از بیراهه رفتن ما جلوگیری می‌کند و موجب می‌شود در خطی حرکت کنیم که اولویت‌های اول و دوم ما مشخص باشد و مانند یک خط‌کش، هر اقدامی که می‌خواهیم بکنیم، بر این اساس باشد و اگر دیدیم منحرف می‌شویم، خود را به مسیر برمی‌گردانیم. دوم اینکه وقتی چشم‌انداز باشد، می‌فهمیم یک بخشی از مسیر را رفته‌ایم و بعد باید ادامه بدهیم. چشم‌انداز مانند یک قطب‌نما است که ما هم مسیر را درست می‌فهمیم و همچنین چشم به هدف داریم. 🔹آکسفورد برای چشم‌انداز، تعبیر بینش مخیلانه دارد؛ یعنی اولاً بینش است و ارادی است و ثانیاً در تخیل است. یعنی تصور آینده قبل از وقوع است و در علم آینده‌پژوهی نیز به این مسئله توجه می‌کنند و می‌گویند چشم‌انداز تصویری به انسان می‌دهد و مشخص می‌کند در آینده می‌خواهد چه کار کنید. 🔹اما آیا وضعیت دانشکده‌های الهیات ما مورد پسند است و آیا اینها چشم‌انداز دارند و آیا معلوم است می‌خواهیم به کجا برویم؟ آیا هدف روشن است و کنترل داریم، یا هر کسی برای خود، سازی می‌زند؟ اگر در بیانیه‌های چشم‌اندازهای دانشگاه‌ها جستجو کنید، چند نکته مطرح شده است؛ مثلاً می‌گویند در افق ۱۴۰۴ ما دانشگاهی پیشرو هستیم و در برترین جایگاه تولید و نشر و آموزش علم هستیم. یا از جمله تأثیرگذار در شکل‌دهی آینده، پاسخ‌دهی به نیازهای آینده، ارائه راه‌حل برای مسائل پیچیده در عرصه‌های ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی نیز از دیگر موارد است. 🔹انتخاب اول از سوی استعدادهای برتر، پرورش‌دهنده استعدادهای خلاق و نوآور و به کارگیری دانش‌های نوین، رعایت استانداردهای جهانی، تقویت همکاری با مراکز ملی و ایجاد دانشگاه تمدن‌ساز نیز از دیگر موارد. یکی از دانشگاه‌ها نیز نوشته بود می‌خواهیم تا سال ۱۴۱۴، مرجع علمی جهان باشیم. اما اینها باید یک جایی خودش را نشان دهد. https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌹🌹🌹

🔹این در حالی است که در ۵۰ دانشگاه برتر دنیا، مطالعه‌ای شده است که این نکات در چشم‌انداز آنها است: تأکید بر تدریس، تأکید بر پژوهش، افزایش خلاقیت، آزادی علمی، ایجاد جامعه یادگیرندگان، ساخت جهانی بهتر، تبدیل شدن به دانشگاه الگو. ویژگی‌های چشم‌انداز درست چند مورد است؛ اول اینکه باید بزرگ و متعالی باشد و دوم اینکه بلندمدت و سازمان‌دهی شده باشد. برخی می‌گویند از ۵ سال بیشتر نباشد، البته اول ۵ سال، سپس ۲۰ سال و برخی نیز تا ۱۰۰ سال چشم‌انداز دارند و سوم اینکه منحصر به فرد باشد. نیچه می‌گوید هر کجا دچار پوچی شدید، علتش این است که چشم‌انداز ندارید. اما آیا این احساس را داریم؟ 🔷رویکرد مقطعی به جای چشم‌انداز راهبردی 🔹نکته چهارم اینکه ۶۰ درصد اجرایی باشد و دیگر اینکه چشم‌انداز باید جزئی باشد. به اندازه‌ای که وظیفه همه اجزاء، حتی یک میز هم مشخص باشد. در چشم‌اندازهایی که گفتم، این جزئیات روشن نیست و ششم اینکه باید ایجاد انگیزه کند و رضایت شغلی داشته باشد. اگر ما یک ماشینی داشته باشیم که ۲۰۰ کیلومتر می‌خواهد برود و با ۲۰ کیلومتر راه برویم، نباید خوشحال باشیم و باید حواسمان باشد که چقدر انرژی‌ها را هدر می‌دهیم. اما آیا مجمعی از فارغ‌التحصیلان الهیات داریم که بدانیم چند نفر هستند و بعد بررسی کنیم که آیا بین اینها بیکاری یا طلاق و سن ازواج کم است یا زیاد؟ اینها را نداریم، چون اصلاً چشم‌انداز نداریم و نمی‌دانیم می‌خواهیم به کجا برویم. وقتی هم که می‌خواهیم مشکل را برطرف کنیم، تأثیرات مقطعی و مدیریت بحران‌های مقطعی داریم که نتیجه‌اش عکس است. 🔹اینکه چشم‌انداز نداریم، موجب اشکالاتی شده است؛ از جمله که دانشگاه‌های جدید به وجود آمده‌اند یا کثرت دانشجو را شاهد هستیم. کاربردی نبودن پایان‌نامه‌ها و وضع نامطلوب مجلات را شاهد هستیم. از طرفی ورودی‌های دکتری نیز بسیار بغرنج شده است. نکته دیگر حفظ قرآن است، آیا به کسی که حافظ قرآن است، باید بگوییم که ارشد بخواند؟ این به دلیل نبود چشم‌انداز است و نکته مهم دیگر رشته‌های نامرتبط است، آیا دیده‌اید کسی که هفت سال پزشکی را نگذرانده باشد، به او بگویند تخصص قلب بگیر؟ 22 آذر 1399 https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌹🌹🌹

#مقاله جامعیت حداکثری قرآن بر پایه بهره های روش شناختی علوم از قرآن و ضرورت وجود الگوهای روش شناسانه در دین و قرآن نویسنده: زهره اخوان مقدم #تبیان #جامعیت‌دین #قلمروهدایت‎قرآن #علم‌امام #اکمال‌دین #علوم‌قرآن‌و‌تفسیر https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌻🌻🌻🌻

#چکیده‌مقاله https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌻🌻🌻🌻

#گزارش 🖋به گزارش ایکنا، مجله منتشره از سوی «دانشکده الهیات دانشگاه نجمالدین اربکان ترکیه» در شماره پنجاهم خود مقاله‌ای با محتوای قرآنی را به چاپ رسانده است. این مقاله، ترجمه مقاله «شخصیت‌شناسی و منبع‌شناسی قرآنیون» نوشته زهره اخوان مقدم و سیدمجید نبوی است که پیش‌تر در شماره ۵۷ فصلنامه سفینه منتشر شده است. در این مقاله شخصیت و منابع قرآنیون شیعه و اهل سنت مورد بررسی قرار گرفته است. ♦️قرآنیون کسانی هستند که حجیت حدیث را به کلی رد می‌کنند و یا برای احادیث اهمیت لازم را قائل نیستند و تنها قرآن را برای اعتقاد و عمل کافی می‌دانند. این مقاله به معرفی ۹ نفر از قرآنیون شیعه و ۱۶ نفر از قرآنیون اهل سنت به همراه فعالیت‌ها و آثارشان می‌پردازد. در انتهای مقاله نیز ۱۸ کتاب و ۲۲ مقاله و ۹ پایان‌نامه پیرامون قرآنیون معرفی شده است. ♦️قرآنیون شیعه که در این مقاله به آن‌ها اشاره شده است، عبارتند از: سیداسدالله میراسلامی معروف به خرقانی (خارقانی)، محمدحسن صنعت سنگلجی، علی‌اکبر حکمی‌زاده، میرزا یوسف شعار تبریزی، عبدالوهاب فرید تنکابنی، سیدابوالفضل برقعی، حیدرعلی قلمداران، سیدصادق تقوی و سیدمصطفی حسینی طباطبایی. 17دی 1399 https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌹🌹🌹

#مقاله چیستی اعراف و اعرافیان با رویکرد تحلیل آراء مفسران فریقین بر مبنای سیاق آیات نویسندگان: زهره اخوان مقدم؛ نیره اسحاقی #اعراف #اعرافیان #سیاق‌آیات #مفسران‌شیعه #مفسران‌اهل‌سنت https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌻🌻🌻🌻