#پرونده_علمی_3 #فقه‌مقاصد_4 #تقریردیدگاه_3 ✔ استاد علیدوست در مقاله #فقه و مقاصد شریعت، به بیان 5 اندیشه که رابطه میان فقه و مقاصد شریعت را بیان می کنند، و در انتها با نقد آنها از اندیشه مختار خود دفاع می کنند؛ 1⃣ اندیشه اوّل: نصّ بَسَند فقیهان بزرگى از شیعه و سنى در صدور بسیارى از فتواها بر این باور مشى کرده و مى‏کنند. این گروه با اکتفا به اسناد و عدم لحاظ مقاصد کلى و علل شرایع، نصوص دینى را بررسى و بر اساس آن فتوا مى‏دهند، گرچه جریان این فتوا اهداف کلى شرع را تأمین نکند. البته هر چند گاهى با تعابیرى چون اصول مذهب، ذوق فقهى، شمّ الفقاهة، اشاره‏اى به مقاصد مى‏کنند، اما کمى این موارد و عدم انضباط و تحدید دقیقِ این مفاهیم در کلمات این گروه و به خدمت نگرفتن آنها به انگیزه تفسیر نصوص، باعث شده تا مقاصد شریعت نقش مؤثرى در اجتهاد این گروه نداشته باشد، و گاهى نیز به آسانى از کنار آن بگذرند. 2⃣اندیشه‏ى دوم: نص محور با گرایش به مقاصد در این شیوه، فقیه با محور قراردادن ادله و اسناد، مقاصد عام شریعت از قبیل ایجاد عدالت، آزادى، تأسیس نظام بهتر، تزکیه و تقوا، تقرّب انسان‏ها به خداوند را ـ که روح و جوهر و خلاصه پیام همه رسولان الهى است ـ در نظر مى‏گیرد، و با توجه به اقتضاى فطرت و خِرَد آدمیان و شرایط زمان و مکان و سهولت شریعت به استنباط احکام مى‏پردازد. 3⃣اندیشه سوم: نص پذیر و مقاصد محور صاحبان این اندیشه کسانى هستند که با وجود پذیرش ادلّه و نصوص شرعى به عنوان اَسناد اجتهاد، به مقاصد کلى شرع توجه بیشترى کرده و معتقدند نصوص شرعى در استناد، متأخر از مقاصد است نه مفسِّر آن و تعارض جزیى نصوص و مقاصد حتمى است و هرگز نباید نصوص بر مقاصد مقدم گردد. برعکس، مقاصد است که نصوص را کنار مى‏زند و خود حاکم مى‏شود. 4⃣اندیشه چهارم: مقاصد بَسَند صاحبان این دیدگاه ـ که همه یا اکثریت آن‏ها را نا آشنایان به اصول اجتهاد تشکیل مى‏دهند ـ اجتهاد و فتواهاى متکى به اَسناد شناخته شده را غیر پاسخگو دانسته و به لزوم تغییر کلى فتواها و اجتهاد در اجتهاد(تغییر بنیادین شیوه اجتهادِ موجود و متعارف، به دلیل نصّ گرایى و عدم توجه تمام به مقاصد کلان) تأکید فراوان دارند. به تعبیر برخى از این گروه به اجتهاد در اصول احتیاج داریم نه در فروع. با رفوکارى‏هاى فقیهانه نمى‏توان به تحولات علمى و دستاوردهاى اجتماعى و فرهنگى مدرنیته پاسخ داد. ادامه دارد.....

◀️ برنامه تلویزیونی #سوره (فصل محمد رسول الله) 💠 شبکه چهار سیما 🔶 کارشناس : #آیت_الله_علیدوست 📚 موضوع : #گستره_رسالت_پیامبر_اسلام (صل الله علیه و آله و سلم) 🔸تفاوت #شریعت و #فقه در چیست؟ - فقه #دانش_کاشف_شریعت است. - شریعت معصوم و مِن الله است لذا در آن اختلافی نیست. - فقه از بشر و تلاش فقهاست. - از فقه به شریعت رسیدن خطاست. 🔹رابطه #شریعت_بالمعنی_الاخص با #اخلاق چیست؟ - بین اخلاق و شریعت هیچگونه جدایی و دوگانگی وجود ندارد. #اوفوابالعقود #لزوم_قراردادها #احترام_قراردادها 🔻 قسمت ( 13 )

◀️ برنامه تلویزیونی #سوره (فصل محمد رسول الله) 💠 شبکه چهار سیما 🔶 کارشناس : #آیت_الله_علیدوست 📚 موضوع : #گستره_رسالت_پیامبر_اسلام (صل الله علیه و آله و سلم) 🔸نسبت #فقه و #اخلاق چگونه است؟ - اخلاق باید در #پازل_شریعت مورد سنجش قرار گیرد. - فقه را باید در چارچوب اخلاق تعریف کرد و لذا #نصوص_مخالف اخلاق مسلم را کنار می‌گذاریم. 🔹فقیه به نصوص مبین احکام و شریعت مراجعه و استنباط می‌کند اما این نصوص باید در کنار #نصوص_مبین_مقاصد و عقل تفسیر شود. 🔸 در #چارچوب_مقاصد ممکن است روایت خاص، عام معنا شود و یا روایت عام، خاص معنا شود و یا اگر با #مقاصد_قطعیه شارع تضاد داشت کنار گذاشته شود. #استنباط #نصوص_مبین_شریعت #عقول #نصوص_مبین_مقاصد_شریعت 🔻 قسمت ( 14 )

#تامل_کوتاه #خلط چند گزاره مهم پیرامون #عرف در #فقه : 1- #عرف 👈 منبع شریعت است/نیست 2- #عرف 👈 سند و دلیل شریعت است/نیست 3- #عرف 👈 ابزار فهم شریعت است/نیست 4- #عرف 👈 امضاء و تصحیح آن رویه و رفتار شارع در غیر عبادات است/نیست ● عدم تفکیک گزاره های فوق پیرامون #عرف -فارغ از اثبات یا رد آنها- در برخی بیانات و نوشته ها ، باعث سوء فهم ها و نتیجه گیری های غلط بسیاری شده است. ● با مطالعه کتاب نفیس و ارشمند #فقه_و_عرف به قلم استاد معظم آیت الله #علیدوست ، تفصیل و تبیین مطلب فوق را متوجه می شویم. #فقه_و_عرف ✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست 📚 @alidost_fiqh

✅ ظرفیت‌های #فقه در رویارویی با مسائل دنیای #معاصر 🔹نویسنده: استاد #علیدوست ◽️چکیده: 🔹برای کشف احکام شریعت باید از ادله اربعه بهره گرفت؛ در عین حال دنیای معاصر، مسائلی نوپیدا پدید آورده که به راحتی مصداقی از عمومات، اطلاقات و قاعده‌های کهن نیست؛ از این رو باید به ظرفیت‌های نهفته در فقه توجه کرد تا به کشفی کارآمد رسید. 🔹برخی از این ظرفیت‌ها عبارت است از: #عقل، #نصوص قرآنی و روایی عام و #قاعده‌ساز. در میان برخی از منبع‌واره انگاشته شده‌ها ظرفیت‌هایی است که با تکیه به منابع استنباط شکوفا می‌شود؛ مانند #عرف و #مصلحت که در برخی از تجسدهایشان به یک یا چند منبع استنباط برمی‌گردند. برخی از نصوص هستند که ظرفیت تفسیری برای نصوص مبیّن شریعت دارند؛ مانند نصوص مبیّن #مقاصد. 🔹شکوفایی این نیروهای نهفته در کنار نظام‌وار دیدن شریعت، دانش فقه را پاسخگو به مسائل دنیای معاصر خواهد کرد، بدون آنکه نیاز به خروج از ضوابط اجتهاد باشد. نظام استنباط قابل ترمیم، تکمیل و توسیع است. #روش‌شناسی_اجتهاد #مسائل_مستحدثه ✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست 📚 @alidost_fiqh

🔔نشست علمی مناسبات فقه و اخلاق 👤ارائه دهنده: آیت الله ابوالقاسم علیدوست 📆 زمان سه شنبه 1402/07/23 ⏰ ساعت 19 #فقه #اخلاق #مناسبات_فقه_و_اخلاق ✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست 📚 @alidost_fiqh

🔔نشست علمی مناسبات فقه و اخلاق در کشاکش اثبات و نفی 👤ارائه دهنده: آیت الله ابوالقاسم علیدوست #فقه #اخلاق #مناسبات_فقه_و_اخلاق ✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست 📚 @alidost_fiqh

🔔نشست علمی مناسبات فقه و اخلاق در کشاکش اثبات و نفی 👤ارائه دهنده: آیت الله ابوالقاسم علیدوست #فقه #اخلاق #مناسبات_فقه_و_اخلاق ✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست 📚 @alidost_fiqh

🔔#مصاحبه روش شناسی فقه معاصر و عناصر مغفول در فقاهت سنتی 👤ارائه دهنده: آیت الله ابوالقاسم علیدوست #فقه #روش_شناسی #فقه_سنتی ✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست 📚 @alidost_fiqh

🔔#مصاحبه روش شناسی فقه معاصر و عناصر مغفول در فقاهت سنتی 👤ارائه دهنده: آیت الله ابوالقاسم علیدوست #فقه #روش_شناسی #فقه_سنتی ✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست 📚 @alidost_fiqh

🔔 انقلاب اسلامی و فقه های مضاف 👤 آیت الله ابوالقاسم علیدوست #فقه #فقه_مضاف #انقلاب_اسلامی ✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست 📚 @alidost_fiqh

🔔 انقلاب اسلامی و فقه های مضاف 👤 آیت الله ابوالقاسم علیدوست #فقه #فقه_مضاف #انقلاب_اسلامی ✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست 📚 @alidost_fiqh

📽 دکتر سروش: فقه ما فقهی بریده از اخلاق است/ استاد علیدوست: هیچ‌گاه فقه و اخلاق با یکدیگر تضاد ندارند 🔺مناظره استاد ابوالقاسم علیدوست و دکتر عبدالکریم سروش (بخش اول) #مناظره #جدال_احسن #سروش #فقه ✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست 📚 @alidost_fiqh

🔺مناظره استاد ابوالقاسم علیدوست و دکتر عبدالکریم سروش (بخش اول) 🔹عبدالکریم سروش: فقه ما فقهی بریده از اخلاق است. قرن‌ها شیعه و سنی این فقه را مبنای عمل خود قرار می‌دادند. به‌صرف وجود نص و روایت، فتوا می‌دادند و گمان می‌کردند حتما عدالت در آن گنجانده شده است، اما در روزگار کنونی، دیگر نمی‌توان به انسان مدرن گفت که اسلام خوب است، چون احکام اجاره و رهنش یا مجازات‌هایش بر قوانین اروپا و آمریکا برتری دارد. با این اوصاف، چرا باید به‌دنبال بسط و گسترش دادن چنین فقهی بود؟ گستره شریعت را نه از راه مراجعه به خود دین، بلکه باید براساس انتظار انسان از دین مشخص کرد. 🔸ابوالقاسم علیدوست: هیچ‌گاه فقه و اخلاق با یکدیگر تضاد ندارند و اگر در جایی چنین ادعایی شود، یا آن گزاره اخلاقی نیست و یا دین درباره آن چنین حکمی نداده است. وقتی از بسط و گسترش فقه صحبت می‌کنیم، منظورمان هواپیماسازی اسلامی و... نیست. احکام رهن، اجاره و... نیز لزوما برای دعوت دیگران به اسلام نوشته نشده است. اگر به‌عنوان دو مسلمان با یکدیگر گفتگو می‌کنیم، انتظارمان از شریعت را آیات و روایات معتبری که بیانگر مقاصد و اهداف شریعت هستند، مشخص خواهند کرد. در کنار انتظار انسان از دین، انتظار خالق از مخلوق نیز اهمیت دارد. 🔸ابوالقاسم علیدوست: اگر گمان شود که مطلبی از دین با اخلاق ناسازگار است، یا آن گزاره اخلاقی نیست و یا دین درباره آن چنین حکمی نداده است. منظور از بسط و گسترش فقه، شیمی اسلامی و... نیست. احکام رهن، اجاره و... نیز لزوما برای دعوت به اسلام نوشته نشده‌اند. در کنار انتظار انسان از دین، انتظار خالق از مخلوق نیز اهمیت دارد. انتظار ما مسلمانان از دین را آیات و روایات معتبری که بیانگر اهداف شریعت هستند، مشخص می‌کنند. 🎥 مشاهده قسمت اول: شریعت و عقلانیت: گستره فقه: https://azad.im/table/140 #مناظره #جدال_احسن #سروش #فقه ✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست 📚 @alidost_fiqh

⚡️درباره دیالوگ اسلام سنتی با اسلام سکولار ✍️ به قلم: یحیی جهانگیری 🔹 فارغ از قضاوت در مورد نتیجه محتوای گفتگوی «آیت الله علیدوست» با «دکتر عبدالکریم سروش» نفس این گفتگو را باید ستود. 🔸 صف شکنی آیت الله علیدوست برای ورود به این میادین هم قابل تحسین است و هم شایسته تعمیم. 🔹 ایشان ثابت کردند که فقیهان فقط بر کرسی مونولوگ درس خارج نمی نشینند و بلکه به وقتش، بر سفره دیالوگ هم همنشینی می کنند. 🔹رقیبان هم متوجه می شوند که حوزه سنتی؛ «زبان تفکیر» دارد نه «زهر تکفیر». هر چند در دیالوگ هرگز نبایددنبال برنده نباشیم اما بی شک برنده این دیالوگ؛ حوزه های علمیه سنتی هستند. تا باد چنین بادااااا. ✍️ پانوشت: چقدر آرزو دارم روزی اسلام پژوهان حوزوی ما با اسلام پژوهان غرب مطول و مفصل گفتگو کنند؛ تا جهان امروز عمق راهبردی مکتب فکری سنتی ما را درک کند و مسلک اجتهادی مان را ببیند. در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، طرحی را پیگیر هستم که اگر همت ها، همراه باشد به زودی رونمایی خواهد شد. ✅ قم و اسلام سنتی، هاب این گونه رویداد خواهد شد، البته در مقیاسی جهانی. #مناظره #جدال_احسن #دکتر_سروش #فقه ✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست 📚 @alidost_fiqh

نگاهی به یک مناظره علمی 🔹اخیرا مناظره ای بین دکتر سروش از شخصیت های جریان روشنفکری و آیت الله علیدوست یکی از علمای شناخته شده و فعال در حوزه اندیشه دینی و فقه شیعه، در بستر یک برنامه اینترنتی برگزار شد. 🔸در قسمت اول مناظره، به موضوعات مهمی چون گستره فقه، انتظارات از دین و مخصوصا از فقه، تاثیر علومی مانند کلام، فلسفه دین، فلسفه اخلاق، هرمنوتیک و... بر استنباطات فقهی پرداخته شد. ▪️سخنان دکتر سروش تقریبا همان بود که سال ها تکرار می‌کند. او مدافع دین حداقلی، فقه حداقلی و حاکمیت سکولار است. 🔸آیت الله علیدوست توانست با هوشیاری مواردی از تناقضات در مدعیات دکتر سروش را آشکار و موارد مغالطه را نیز معين کند. 🔹دکتر سروش اصرار دارد فقیه باید در کلام و فلسفه دین و فلسفه اخلاق و... متخصص باشد و در استنباط آنها را دخالت دهد و در واقع تمام فقه را کنار بگذارد، اما آیت الله علیدوست با تاکید بر مهم بودن این علوم، دخالت داشتن آنها در تمام ابواب فقهی را رد کردند و استفاده از آنها را صرفا در موضوع احکام مربوطه قبول داشتند و نه در تمام ابواب به نحو مطلق. ▫️چیزی که برای مخاطب عیان بود، احترام طرفین مناظره نسبت به یکدیگر و گفتگوی علمی بدون پرداختن به حواشی بود که به نظر می‌رسد آثار مثبتی می‌تواند داشته باشد. ▪️مخصوصا اینکه بیشتر افراد در جریان مذهبی که اهل این مباحث هستند نظرات دکتر سروش را دنبال کرده و از مواضع او آگاهی دارند ولی بخش بزرگی از مخاطبان و طرفداران دکتر سروش در داخل و خارج کشور با مواضع فقها و علما آشنایی چندانی ندارند و قطعا از طریق این مناظره به اطلاعات متفاوتی از آنچه تاکنون تصور می‌کردند دست خواهند یافت که میتواند منجر به تعدیل یا تغییر نظر برخی از آنها شود. ✍️سعید فتحی #مناظره #جدال_احسن #دکتر_سروش #فقه ✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست 📚 @alidost_fiqh

. ‌ ﷽ ✴️ | نسبت سنجی فقه و اخلاق دیرگاهی است که خامه در دست این خام اندیش بی قرار است که درباب سنجش نسبت کارکرد اخلاق در کاربست های فتوایی حوزه شریعت سطوری پررنگ و فاخر در ستون یادداشت ها را رقم بزند که قیل وقال درس وبحث مانع می شد. به نظر نگارنده، حوزه اخلاق و منش و فقه رابطه ای دوسویه ومتقابل برهم دارند. آن که بر طبل بد صدای فقه بدون اخلاق می کوبد و فقه را فقه تکلیفی صرف می انگارد و می نالد که نسبتی بین فقه و اخلاق نیست وگو اینکه به نسب اربع در بقعه تباین اند وحال آنکه فقه بما فی اللغة و موضوع له اي آن اعم از فقه مصطلح، دین پژوهی در تمام ابعاد آن است که مکارم اخلاق برونداد فاخر آن است بعثت لاتمم مکارم الاخلاق. قواعد فقه، در ذیل قواعدی چون احسان،اقدام،صحت،درأ و... معرکه ظهور اخلاق در فقه مصطلح است و باید کوشید که باتقویت حداکثری نصوص ما فی الباب، دامن فقه مصطلح را از اتهام عاری بودنش از آموزه های اخلاقی را مبری ساخت. هرچند فقه مصطلح امامیه، بیشینه بینش اخلاقی را در پیشینه خود در تراث و فتوی دارد و دست افشان و پای کوبان به آن مباهات می کند و اتهام افکنان که دعوی خلاف آن دارند را به قواعد فقه و تکفیر و ارتداد حداقلی مذهب حقه فاخر امامیه اثنی عشریه می خواند. حکایت شاکیان را حکایت آن عاشقی می دانم که از محبوب رخ در پرده، گوشه ای از پرده کنار رفته و مشهودات فی الجمله ای خود را واقعیات بالجمله تلقی و از محبوب مستور،حکایتی ناقص دارند. معشوق چون نقاب ز رخ در نمی‌کشد هر کس حکایتی به تَصَّور چرا کنند؟ حکایت ناقص #سروش و مریدان، حکایتی است به تصور که بن مایه های تصدیقش،غایب بزرگ این محاکات است. نازنینانه خرده گرفتن،کام وجان شیرینی عاری از دور بینی و همراه با دور اندیشی جامع نگرانه می طلبد که هسته سخت فقه را واقعیت بالجمله اش نداند و کاربست های فقیهان در حوزه قواعد و اخلاق را نیز در حکایت خویش خوانش و بر آن انگشت تاکید نهد تا در مسمع ومنظر دانشوران به حکایت ناقص از محل نزاع ملامت نشوند. آنان که داعی به خوانش رحمانی اند،چرا در خوانش تراث فقه امامیه، جانب رحمت فرو می گذارند و فقه فاخر امامیه که بر داربست مرصوص اخلاق و قواعد فقه اخلاق پایه ، تکیه دارد را عاری از کاربست اخلاق پنداشته و ناله وشکوه می دارند. صوفیان جمله حریفند و نظرباز ولی زین میان فقیه دل سوخته، بدنام افتاد ✍️ | محمودی #مناظره #جدال_احسن #دکتر_سروش #فقه ✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست 📚 @alidost_fiqh