هدایت شده از الفقه و الاصول
#پرونده_علمی_3
#فقهمقاصد_4
#تقریردیدگاه_3
✔ استاد علیدوست در مقاله #فقه و مقاصد شریعت، به بیان 5 اندیشه که رابطه میان فقه و مقاصد شریعت را بیان می کنند، و در انتها با نقد آنها از اندیشه مختار خود دفاع می کنند؛
1⃣ اندیشه اوّل: نصّ بَسَند
فقیهان بزرگى از شیعه و سنى در صدور بسیارى از فتواها بر این باور مشى کرده و مىکنند. این گروه با اکتفا به اسناد و عدم لحاظ مقاصد کلى و علل شرایع، نصوص دینى را بررسى و بر اساس آن فتوا مىدهند، گرچه جریان این فتوا اهداف کلى شرع را تأمین نکند. البته هر چند گاهى با تعابیرى چون اصول مذهب، ذوق فقهى، شمّ الفقاهة، اشارهاى به مقاصد مىکنند، اما کمى این موارد و عدم انضباط و تحدید دقیقِ این مفاهیم در کلمات این گروه و به خدمت نگرفتن آنها به انگیزه تفسیر نصوص، باعث شده تا مقاصد شریعت نقش مؤثرى در اجتهاد این گروه نداشته باشد، و گاهى نیز به آسانى از کنار آن بگذرند.
2⃣اندیشهى دوم: نص محور با گرایش به مقاصد
در این شیوه، فقیه با محور قراردادن ادله و اسناد، مقاصد عام شریعت از قبیل ایجاد عدالت، آزادى، تأسیس نظام بهتر، تزکیه و تقوا، تقرّب انسانها به خداوند را ـ که روح و جوهر و خلاصه پیام همه رسولان الهى است ـ در نظر مىگیرد، و با توجه به اقتضاى فطرت و خِرَد آدمیان و شرایط زمان و مکان و سهولت شریعت به استنباط احکام مىپردازد.
3⃣اندیشه سوم: نص پذیر و مقاصد محور
صاحبان این اندیشه کسانى هستند که با وجود پذیرش ادلّه و نصوص شرعى به عنوان اَسناد اجتهاد، به مقاصد کلى شرع توجه بیشترى کرده و معتقدند نصوص شرعى در استناد، متأخر از مقاصد است نه مفسِّر آن و تعارض جزیى نصوص و مقاصد حتمى است و هرگز نباید نصوص بر مقاصد مقدم گردد. برعکس، مقاصد است که نصوص را کنار مىزند و خود حاکم مىشود.
4⃣اندیشه چهارم: مقاصد بَسَند
صاحبان این دیدگاه ـ که همه یا اکثریت آنها را نا آشنایان به اصول اجتهاد تشکیل مىدهند ـ اجتهاد و فتواهاى متکى به اَسناد شناخته شده را غیر پاسخگو دانسته و به لزوم تغییر کلى فتواها و اجتهاد در اجتهاد(تغییر بنیادین شیوه اجتهادِ موجود و متعارف، به دلیل نصّ گرایى و عدم توجه تمام به مقاصد کلان) تأکید فراوان دارند. به تعبیر برخى از این گروه به اجتهاد در اصول احتیاج داریم نه در فروع. با رفوکارىهاى فقیهانه نمىتوان به تحولات علمى و دستاوردهاى اجتماعى و فرهنگى مدرنیته پاسخ داد.
ادامه دارد.....
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
◀️ برنامه تلویزیونی #سوره (فصل محمد رسول الله)
💠 شبکه چهار سیما
🔶 کارشناس : #آیت_الله_علیدوست
📚 موضوع : #گستره_رسالت_پیامبر_اسلام (صل الله علیه و آله و سلم)
🔸تفاوت #شریعت و #فقه در چیست؟
- فقه #دانش_کاشف_شریعت است.
- شریعت معصوم و مِن الله است لذا در آن اختلافی نیست.
- فقه از بشر و تلاش فقهاست.
- از فقه به شریعت رسیدن خطاست.
🔹رابطه #شریعت_بالمعنی_الاخص با #اخلاق چیست؟
- بین اخلاق و شریعت هیچگونه جدایی و دوگانگی وجود ندارد.
#اوفوابالعقود #لزوم_قراردادها #احترام_قراردادها
🔻 قسمت ( 13 )
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
◀️ برنامه تلویزیونی #سوره (فصل محمد رسول الله)
💠 شبکه چهار سیما
🔶 کارشناس : #آیت_الله_علیدوست
📚 موضوع : #گستره_رسالت_پیامبر_اسلام (صل الله علیه و آله و سلم)
🔸نسبت #فقه و #اخلاق چگونه است؟
- اخلاق باید در #پازل_شریعت مورد سنجش قرار گیرد.
- فقه را باید در چارچوب اخلاق تعریف کرد و لذا #نصوص_مخالف اخلاق مسلم را کنار میگذاریم.
🔹فقیه به نصوص مبین احکام و شریعت مراجعه و استنباط میکند اما این نصوص باید در کنار #نصوص_مبین_مقاصد و عقل تفسیر شود.
🔸 در #چارچوب_مقاصد ممکن است روایت خاص، عام معنا شود و یا روایت عام، خاص معنا شود و یا اگر با #مقاصد_قطعیه شارع تضاد داشت کنار گذاشته شود.
#استنباط #نصوص_مبین_شریعت #عقول #نصوص_مبین_مقاصد_شریعت
🔻 قسمت ( 14 )
#تامل_کوتاه
#خلط چند گزاره مهم پیرامون #عرف در #فقه :
1- #عرف 👈 منبع شریعت است/نیست
2- #عرف 👈 سند و دلیل شریعت است/نیست
3- #عرف 👈 ابزار فهم شریعت است/نیست
4- #عرف 👈 امضاء و تصحیح آن رویه و رفتار شارع در غیر عبادات است/نیست
● عدم تفکیک گزاره های فوق پیرامون #عرف -فارغ از اثبات یا رد آنها- در برخی بیانات و نوشته ها ، باعث سوء فهم ها و نتیجه گیری های غلط بسیاری شده است.
● با مطالعه کتاب نفیس و ارشمند #فقه_و_عرف به قلم استاد معظم آیت الله #علیدوست ، تفصیل و تبیین مطلب فوق را متوجه می شویم.
#فقه_و_عرف
✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
📚 @alidost_fiqh
ظرفیت های فقه در رویارویی با مسائل دنیای معاصر.pdf
250.6K
✅ ظرفیتهای #فقه در رویارویی با مسائل دنیای #معاصر
🔹نویسنده: استاد #علیدوست
◽️چکیده:
🔹برای کشف احکام شریعت باید از ادله اربعه بهره گرفت؛ در عین حال دنیای معاصر، مسائلی نوپیدا پدید آورده که به راحتی مصداقی از عمومات، اطلاقات و قاعدههای کهن نیست؛ از این رو باید به ظرفیتهای نهفته در فقه توجه کرد تا به کشفی کارآمد رسید.
🔹برخی از این ظرفیتها عبارت است از: #عقل، #نصوص قرآنی و روایی عام و #قاعدهساز. در میان برخی از منبعواره انگاشته شدهها ظرفیتهایی است که با تکیه به منابع استنباط شکوفا میشود؛ مانند #عرف و #مصلحت که در برخی از تجسدهایشان به یک یا چند منبع استنباط برمیگردند. برخی از نصوص هستند که ظرفیت تفسیری برای نصوص مبیّن شریعت دارند؛ مانند نصوص مبیّن #مقاصد.
🔹شکوفایی این نیروهای نهفته در کنار نظاموار دیدن شریعت، دانش فقه را پاسخگو به مسائل دنیای معاصر خواهد کرد، بدون آنکه نیاز به خروج از ضوابط اجتهاد باشد. نظام استنباط قابل ترمیم، تکمیل و توسیع است.
#روششناسی_اجتهاد
#مسائل_مستحدثه
✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
📚 @alidost_fiqh
🔔نشست علمی مناسبات فقه و اخلاق
👤ارائه دهنده: آیت الله ابوالقاسم علیدوست
📆 زمان سه شنبه 1402/07/23
⏰ ساعت 19
#فقه
#اخلاق
#مناسبات_فقه_و_اخلاق
✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
📚 @alidost_fiqh
14020723-feqh.akhlagh.mp3
17.26M
🔔نشست علمی مناسبات فقه و اخلاق در کشاکش اثبات و نفی
👤ارائه دهنده: آیت الله ابوالقاسم علیدوست
#فقه
#اخلاق
#مناسبات_فقه_و_اخلاق
✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
📚 @alidost_fiqh
308.pdf
293.6K
🔔نشست علمی مناسبات فقه و اخلاق در کشاکش اثبات و نفی
👤ارائه دهنده: آیت الله ابوالقاسم علیدوست
#فقه
#اخلاق
#مناسبات_فقه_و_اخلاق
✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
📚 @alidost_fiqh
14020727-روش شناسی استنباط در فقه معاصر و عناصر مغفول در استنباط در فقه سنتی-سخنرانی علمی-پژوهشگاه فقه معاصر.MP3
28.77M
🔔#مصاحبه روش شناسی فقه معاصر و عناصر مغفول در فقاهت سنتی
👤ارائه دهنده: آیت الله ابوالقاسم علیدوست
#فقه
#روش_شناسی
#فقه_سنتی
✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
📚 @alidost_fiqh
325 (1).pdf
312.7K
🔔#مصاحبه روش شناسی فقه معاصر و عناصر مغفول در فقاهت سنتی
👤ارائه دهنده: آیت الله ابوالقاسم علیدوست
#فقه
#روش_شناسی
#فقه_سنتی
✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
📚 @alidost_fiqh
جریان شناسی فقهی امامیه (1401-1402) - جلسه 2.mp3
16.62M
🔔 انقلاب اسلامی و فقه های مضاف
👤 آیت الله ابوالقاسم علیدوست
#فقه
#فقه_مضاف
#انقلاب_اسلامی
✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
📚 @alidost_fiqh
349.pdf
197K
🔔 انقلاب اسلامی و فقه های مضاف
👤 آیت الله ابوالقاسم علیدوست
#فقه
#فقه_مضاف
#انقلاب_اسلامی
✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
📚 @alidost_fiqh