💢 گزارش درس خارج «فقه امنیت» آیتالله ابوالقاسم علیدوست
📝 در خصوص امنیت گفته شده است، حالت فراغت از هر گونه تهدید یا حمله. اینکه انسان یا جامعه دغدغه حمله همسایه و دشمنان را نداشته باشد. همچنین معنای دومی نیز برای امنیت ذکر شده است؛ آمادگی برای هرگونه تهدید و حمله. به نظر میرسد معنای دقیق همان معنا نخست باشد.
📝 با توجه به مطالب بیان شده واضح است که امنیت، معنای خارج از عرف و لغت ندارد؛ از این رو در فقه امنیت به دنبال فقه و عملیات استنباط در خصوص امنیت و مسائل امنیت هستم. از جمله معانی که برای فقه گفته شده، گذارههایی است که فقیه بعد از عملیات استنباط به آن میرسد. ممکن است در بحث پیش رو این معنا را اراده کنیم؛ یعنی گذارهای فقهی مرتبط با امنیت.
📝 یک بار گفته میشود فقه امنیتی؛ یعنی فقیه با نگاه امنیتی شروع به استنباط احکام میکند. یعنی او یک نگاه نظام واره دارد و همه موضوعات فقه را با این رویکرد بررسی میکند. مراد از نگاه امنیتی این است که اسلام به دنبال نظام و به حاکم شدن امنیت خاطر بر بازار، خانواده، طلاق و سیاسات بوده است. از این جهت کلمه «امنیتی»، صفت فقه محسوب میشود.
📚 متن کامل: http://ihkn.ir/?p=28770
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#امنیت
#درس_خارج
#قم
✅ بررسی ماهیت احکام امضایی از سوی آیتالله علیدوست
🔹 وقتی حکمی بین عقلا امضا میشود ما لسان امضا را کشف میکنیم که بهعنوان یک حکم ابدی امضا میشود، مثلاً «احل الله البیع» یا «النکاح سنتی» حکم امضایی در عقلا بوده است، اما وقتی امضا شده، بهعنوان یک حکم شرعی بیان میشود.
🔹 اما گاهی حکم امضایی است، شارع امضا میکند، اما دلیلی ندارد بهعنوان حکم ابدی امضا کند مثلاً الآن یک پدیده خوبی است؛ مثل بردهداری، رفتار شارع مشخص است که بهعنوان حکم ابدی نمیخواهد بیاورد و اگر زمانی مستنکر شد مثل الآن که برده به آن معنا نیست، قائل به باقی ماندن حکم نیستیم.
🔹 آیتالله خویی قطعاً تصریح دارد به اجرای حدود در عصر غیبت، منتها از ایشان هم سؤال بشود اگر مفسدهای داشته باشد چطور؟ آن جداست. برخی فقها مثل آیتالله خوانساری شاید نظرشان بهطرف نفی تمایل داشته یا خود شیخ انصاری چنانکه از کتاب مکاسب ایشان استفاده میشود.
🔹 وقتی میگوییم قوانین اسلام کدام قانون اسلام؟ با یک فکر فارغ از اقتضائات زمان و مکان و مثلاً پر از تعبد که نمیشود گفت قانون اسلام! قانون اسلام یعنی قانونی که از منابع معتبر دینی توسط فقیهی جامعالشرایط که هم به پایایی فقه فکر میکند هم به پویایی فقه، اگر اینطور باشد چرا نشود قانون جعل کرد؛ و جهتش هم این است: قوانینی که قرار است برای کشور وضع کرد از جنس عبادات نیست که بگوییم وجهش مشخص نیست، قوانینی است که میشود وجه عقلانیش را برای مردم توضیح داد.
📝 متن کامل: http://ihkn.ir/?p=29512
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#فقه_حقوق
#گفتگو
#قم
✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
📚 @alidost_fiqh
✅ بدون دست بردن در اصول فقه نمی توان فقه نظام ساز پدید آورد
🔻 آیت الله علیدوست در مراسم اختتامیه همایش ملی «فلسفه فقه نظامساز»:
🔹 فقه نظام ساز گاهی به معنای تعیین کننده قواعد اجتماعی دیده می شود یعنی فقهی که ناظر به رفتارهای اجتماعی جامعه است که قواعدی را بر اساس آن کشف می کند؛ گاهی این فقه به جایی می رسد که طراحی نظام های اجتماعی و اجرایی می کند؛ چند نفر در کشور هستند که در تمام فنون و مهارت ها نظر می دهند و رسانه هم دارند و وقتی بحث رسالت فقه را ارائه می دهند سؤال می کنند چرا حوزه ها در برابر خلق چک و پول کاری نمی کنند؟
🔹 اخیرا شاخه هایی برای فقه در حوزه های علمیه درست شده است که بگویم به فال نیک نمی گیرم. وقتی بیاییم به نام فقه نظام ساز یا فقه حکمرانی باری را بر دوش فقه بگذاریم که رسالت فقه نیست، سبب مشخص نبودن انتظارات می شود. در اینجا باید دقیقا بحثی برای رسالت فقه صورت بگیرد و انقسامات فقه معاصر باید حساب شده صورت بگیرد و دقیقا بفهمیم چه انتظاری از فقه داریم.
🔹 متولیان و متکفلان از حوزه باید بر روی واژه هایی که به کار می برند دقت کنند و حساسیت را متوجه باشند و انتظاری را برای فقه ایجاد نکنند که اگر فلان چیز هم گران شد تقصیر فقه بیافتد؛ باید فرض را بر این بگذاریم فقه نظام ساز به معنای فقهی که منسجم و دارای سیستم، آغازی روشن و سرانجامی روشن است که همه اجزا آن نیز کنار هم دیده شده است.
📚 متن کامل: http://ihkn.ir/?p=30547
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#فقه_نظام
#همایش
#قم
✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
📚 @alidost_fiqh
✅ گزارشی از کرسی علمی با موضوع «فقه با انگاره قبول نظامات شرعی و لزوم استنباط آنها و انگاره انکار»
🔹 آیت الله علیدوست: بنده معتقدم اسلام نظام دارد و فقیه هم باید دنبال استنباط باشد ولی هر کاری قرار است بکند باید در استنباط اول انجام دهد؛ مثلا در احتکار ابتدا ادله را ببیند و احکام را هم ببیند و بعد قواعد استخراج و فتوا نتیجهگیری شود؛ بنابراین کسی منکر توجه فقیه به مقاصد شریعت نیست ولی نمیتوان منکر شد که افرادی هم در این مسئله گرفتار خطا شدهاند.
🔸 خالد الغفوری: نکته در مورد روش شهید صدر است و اینکه آیا روش او قابل دفاع هست یا خیر؟ معتقدم مبانی در این مسئله نقش مهمی دارد، اینکه ما براساس فقه جواهری سخن میگوییم یا خیر؟ شهیدصدر چاره نداشت جز اینکه سراغ فقه جواهری برود ولی وقتی در چند مورد در نظام اقتصادی گیر کرد از نظریات مجتهدین دیگر وام گرفت.
💢 دکتر حکمت نیا: در مجموعه ساختارهای بشری آیا فقه اسلامی به عنوان نظام شناخته میشود و اگر شناخته میشود ممیزات آن چیست؟ کسانی که در سطح کلان در نظامات کار کردهاند نظام فقهی حقوقی اسلام را مستقل از همه نظامات حقوقی برمیشمارند و حتی برخی متفکران غربی هم بر آن تاکید دارند.
📝 متن کامل: http://ihkn.ir/?p=30645
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#حوزه_علمیه
#گزارش_خبری
#قم
✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
📚 @alidost_fiqh
🔸 نشست علمی "مفاهیم فقه و شریعت، ادوار فقه و مهمترین مکاتب فقهی"
🎙 با ارائه:
آیتالله #ابوالقاسم_علیدوست
عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشگاه
📆 یکشنبه ۲۱ خردادماه ۱۴۰۲، ساعت ۱۰
🔻 حضور مجازی از طریق:
➡️ skyroom.online/ch/mofidclass/research
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#حوزه_علمیه
#نشست_علمی
#قم
✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
📚 @alidost_fiqh
✅ حمایت از نظام اسلامی از دیدگاه آیت الله علیدوست
🔹 روحانیت در دو ساحت میتواند از اصول انقلاب اسلامی صیانت کند: یکی ساحت نظریهپردازی و دیگری ساحت رفتار و عمل است.
🔹 در ساحت نظریه پردازی، باید به آن بنیانها و اساسها بپردازد و محکم و فنی آنها را اثبات کند؛ یعنی شما نمیتوانید یکی از اصول بنیادین این پدیده حکومت اسلامی را که بحث ولایت فقیه است، انکار کنید. ولایت فقیه را ممکن است ما گاهی به صورت سطحی، بازاری، تکراری و کلیشهای بحث کنیم؛ منتها یک وقت میآییم اساسی، مبنایی و با نگاه هنجارهای فقه و اقتضائات زمان و مکان از آن دفاع میکنیم و این در واقع میشود صیانت از یک اصل بنیادین انقلاب و حکومت برآمده از این انقلاب.
🔹 گاهی برخیها در حوزه، انتظاری را که از یک حوزه انقلابی و یک روحانی انقلابی دارند، این است که فقط تک تیر انداز باشد! در حالی که ما یک صحنهای را در نظر بگیریم که، تک تیرانداز میخواهد، کسی که پشت صحنه توپخانه را اداره کند میخواهد، کسی که سلاح بسازد میخواهد؛ یعنی صیانت از انقلاب به این شکل است. در ساحت نظریهپردازی نیز، فقهالاداره، فقهالحکومه، فقهالمجتمع، فقهالسیاسه و … هم باید بحث و گفتوگو بشود. در واقع صیانت از نظام اسلامی و انقلاب اسلامی گفتوگو از آن اصول و ریشههایی است که حکومت روی آن تأسیس میشود.
📝 متن کامل: http://ihkn.ir/?p=34454
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#حوزه_علمیه
#یادداشت
#قم
✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
🆔 @alidost_fiqh
✅ آیندهپژوهی فقه و پیشرانهای توسعه، تعمیق و تهذیب آن
🔻 استاد علیدوست در نشستی تبیین کرد؛
🔹 معتقدم یکی از پیشرانهای فقه، توسعه اصول است؛ نمیخواهم بگویم اصول فقه باید سه برابر شود – البته اگر شد، هم بشود – ولی معتقدم مباحثی را میشود حذف نمود و بهجای آن مسائل یادشده را جایگزین گردد.
🔹 دیگر دوران جامع معقول و منقول گذشته است. دورانی که بگوییم فلانی در همه علوم اسلامی کتاب نوشته است؛ به نظر میرسد این کار سبک گرفتن دانش است. الآن دورانی است که باید به سراغ تمرکز رفت، حتی در فقه ما باید روی یک بخش متمرکز شویم. یک فقیه در عبادات و دیگری در معاملات متمرکز باشد.
🔹 امروز تحت عنوان فقه معاصر وارد مباحث میشوند و در موضوعاتی که هنوز کارشناسان اختلاف نظر دارند و بعضاً هنوز شناسایی نشده ورود فقهی میکنند.
📝 متن کامل: http://ihkn.ir/?p=31844
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#حوزه
#گزارش_خبری
#قم
✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
📚 @alidost_fiqh
📍ستاد راهبری علوم انسانی اسلامی حوزه علمیه با همکاری مراکز علمی و آموزشی برگزار میکند:
✅ سلسله نشست های علمی اجتهاد و تحول علوم انسانی
🔻نشست سوم:
🎙سخنران: آیت الله ابوالقاسم علیدوست
⏱ زمان: دوشنبه 2 بهمن ماه 1402 ساعت 12:45
🏢 مکان: قم. مدرسه علمیه امام کاظم علیه السلام. سالن سلمان فارسی
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#علوم_انسانی_اسلامی
#نشست
#قم
✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
📚 @alidost_fiqh
🔰 سلسله دروس خارج و درس گفتارهای نظامهای اسلامی
🔹موضوع: فقه سیاسی
🎙استاد: آیت الله ابوالقاسم علیدوست
🔹 زمان:شنبه ها، ساعت 10:15
🔹 مکان: مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام (قم. میدان معلم- مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام)
❇️ جهت اطلاعات بیشتر و پاسخگویی: @Meftahandishe
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#فقه_سیاسی
#درس_خارج
#قم
🆔 @meftahandishe_com
✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
📚 @alidost_fiqh
📍فقه معاصر؛ تعریف، بایستهها و آسیبها / لزوم استفاده از کارشناسان در فقه معاصر
🔻 آیت الله ابوالقاسم علیدوست استاد برجسته درس خارج حوزه علمیه قم در نشستی مطرح کرد؛
🔹مطمئناً فقه معاصر بیشتر از فقه غیر معاصر به اصول فقه نیاز دارد؛ زیرا بنده معتقدم اصول فقه فقط دفتر اولش نوشته شده و دفاتر دوم و سوم اصول همچنان باقی ماندهاند. البته شاید در برخی مباحث اصول معتقد باشیم که باید مختصر بیان شود، مسائلی وجود دارند که باید به اصول فقه اضافه شوند
🔹 وقتی کسی میخواهد فقه معاصر را بررسی کند، باید یک نگاه معاصر داشته باشد. برخی افرادی که در فقه معاصر تلاش میکنند، گفتمان لازم برای فقه معاصر را ندارند. باید بتوانیم پاسخ دهیم که آیا باید یک نظام اقتصادی ایجاد کنیم؟ نه فقط روابط دو فرد را، آیا میتوانیم یک نظام بانکی طراحی کنیم که بتواند با نظامهای اقتصادی دیگر مثل کاپیتالیسم، سوسیالیسم، سوسیال دموکراسی و... رقابت کند؟
🔹برخی موضوعات هنوز برای خود کارشناسان روشن نیست، حال برخی فقها سعی میکنند به این موضوعات بپردازند. این رفتاری است که مد شده است. کارشناسانی که در این زمینه ها متخصص هستند، هنوز به نتیجه نرسیده اند. ما گاهی اوقات مدزدگی را با معاصرت اشتباه میگیریم. مدزدگی علمی به این شکل است که هر موضوع جدیدی مطرح میشود، افراد سعی میکنند درباره آن بحث کنند، اما معاصرت به معنای تلاش برای رسیدن به یک قرار در موضوعات است.
🌐 متن خبر: https://ihkn.ir/?p=38601
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#فقه_معاصر
#گزارش_خبری
#قم
✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
📚 @alidost_fiqh
📍سه وظیفه کلیدی حوزهها از منظر قرآن کریم / حوزهها باید با قدرت و پویایی به مسائل دینی بپردازند
🔻آیت الله العظمی جوادی آملی در جمعی از اساتید حوزه علمیه قم مطرح کرد؛
🔸حوزه علمیه قم با وجود فشارهای دوران رضاخان، توانسته جایگاه علمی خود را حفظ و گسترش دهد. در ابتدا تنها فقه و اصول تدریس میشد و علوم عقلی و کلام جایگاهی نداشت. اما تلاشهای علمایی مانند آیتالله بروجردی و علامه طباطبایی باعث احیای فلسفه اسلامی و تفسیر قرآن شد.
🔸علامه طباطبایی با تدریس فلسفه و تفسیر، خلأ موجود در حوزه را شناسایی و پر کرد. حوزه قم به تدریج به یک مرکز علمی بینالمللی تبدیل شده که علاوه بر فقه و اصول، علوم عقلی، تفسیر قرآن و نهجالبلاغه نیز در آن آموزش داده میشود.
🔸حوزههای علمیه باید به بررسی جامع فقه اسلامی و پاسخ به پرسشهای اجتماعی بپردازند. وظایف قرآنی همچون حکمت، موعظه حسنه و جدال احسن در آموزش حوزهها باید مورد توجه قرار گیرد و اساتید در کنار تدریس فقه، مباحث قرآنی را نیز ارائه دهند.
🌐 متن گزارش: https://ihkn.ir/?p=39104
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#حوزه
#گزارش_خبری
#قم
✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
📚 @alidost_fiqh
📍اخلاق جزء لاینفک فقه است / هیچ قانونگذاری خلاف ارزشهای خود قانونگذاری نمیکند
🔻آیت الله ابوالقاسم علیدوست استاد برجسته درس خارج حوزه علمیه قم، در نشست علمی «مناسبات فقه و اخلاق در کشاکش اثبات و نفی» مطرح کرد؛
🔸در بحث رابطه فقه و اخلاق، باید میان شریعت و فقه تفاوت قائل شد. شریعت، حقیقت الهی و معصوم است، در حالی که فقه بهعنوان کاشف شریعت، بشری و خطاپذیر است. این تمایز نشان میدهد که بررسی ارتباط بین شریعت و اخلاق به معنای ارزشهای مثبت، نیازمند دقت و تفکیک مفاهیم است. مباحثی که بدون در نظر گرفتن این تفاوت مطرح میشوند، ممکن است دچار اشکالاتی مفهومی شوند.
🔸در بررسی رابطه فقه و اخلاق، یک رویکرد علمشناختی میتواند مطرح شود که به مقایسه این دو دانش از حیث مبانی، روشها، منابع و اهداف بپردازد. چنین رویکردی مانند مقایسه علوم مختلف است که هر کدام ساختار و جایگاه خاص خود را دارند. هرچند این روش میتواند جذاب باشد، اما در این بحث مدنظر نیست، بلکه توجه بر ارتباط مستقیم احکام شریعت و ارزشهای اخلاقی است.
🔸روششناسی استنباط احکام اخلاقی نیز بهعنوان یک محور اساسی در رابطه فقه و اخلاق مورد بررسی قرار میگیرد. این موضوع شامل نحوه استخراج احکام اخلاقی مانند غیبت و دروغ از ادله و اسناد دینی است. در اینجا پرسشهایی مطرح میشود که آیا روش استنباط احکام اخلاقی مشابه احکام فقهی مانند نماز مسافر است یا تفاوتهای اساسی دارد.
🌐 متن گزارش: https://ihkn.ir/?p=40018
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#فقه_اخلاق
#گزارش_خبری
#قم
✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
📚 @alidost_fiqh