📝#نگاهی_به_دریا| لزوم تحصیل عرفان و معنویات اسلام در بیان حضرت امام 🎙استاد علی فرحانی ◽️یکی از مسائلی که حضرت امام بسیار بر روی آن تاکید دارند معنویات اسلامی بلکه عرفان اسلامی است. حضرت امام بارها در عبارات مختلف خود اعم از نوشتارها و دیدارها تاکید میکنند که هدف نهایی همان عرفان اسلامی است، همان وصول انسان به لقاءالله است. ◽️ایشان در تیرماه 1366 در جلسه ای که با اعضای مجلس خبرگان داشته اند تصریح می کنند: ◽️«عرض من اين است كه تمام تشكيلاتى كه در اسلام از صدر اسلام تا حالا بوده است، و تمام چيزهايى كه انبيا از صدر خلقت تا حالا داشتند و اولياى اسلام تا آخر دارند، #معنويات_اسلام است، #عرفان_اسلام است، معرفت اسلام است، در رأس همه امور اين معنويات واقع است.» ◽️ایشان بار دیگر در نامه به گورباچف، بر اهمیت و لزوم تحصیل معارف اسلامی تاکید کرده و می فرمایند: ◽️«ديگر شما را خسته نمى‏كنم و از كتب عرفا و بخصوص محيى الدين ابن عربى‏ نام نمى‏برم؛ كه اگر خواستيد از مباحث اين بزرگمرد مطلع گرديد، تنى چند از خبرگان تيزهوش خود را كه در اين گونه مسائل قوياً دست دارند، راهى قم گردانيد، تا پس از چند سالى با توكل به خدا از عمق لطيف باريكتر ز موى #منازل_معرفت آگاه گردند، كه بدون اين سفر آگاهى از آن امكان ندارد.» ◽️از این رو حضرت امام حتی علوم متعارفه را تنها وسیله ای در این راه می بینند. و در چهل حدیث می فرمایند اگرچه علم به تنهایی فایده ای ندارد اما حق این است که همین علوم بذر مشاهدات است و وسیله ای برای شروع سیر استکمال انسانی است از این رو انسان باید وارد حجاب اصطلاحات و علوم بشود تا آنها را فرا گرفته و بعد با ارتیاضات علمی و عملی بتواند این حجاب را خرق کرده و مراتب بالاتری از کمال را کسب کند. ◽️از همین جا است که باید گفت اگرچه الاسلام هو الحکومه و بسط عدالت در جامعه بشری مطلوب اسلام است اما هدف نهایی نیست. لذا امام می فرمایند با اینکه مطلوب نهضت اسلامی و انقلاب، برقراری عدالت است اما هدف نهایی فراهم کردن شرائط برای وصول انسان ها به لقاءالله است. ◽️ایشان در همان دیدار سال 66 بر این مطلب صحه گذاشته و می فرمایند: «تشكيل حكومت براى همين است، البته اقامه عدل است، لكن غايت نهايى معرفى خداست و عرفان اسلام.» ◽️جالب اینکه تحصیل معارف، ثمرات اجتماعی قابل توجهی هم دارد. یکی از ثمرات اجتماعی آن از بین رفتن اختلافات اساسی در جامعه است، امام در این رابطه می فرمایند: ◽️«از اين جهت، ما بايد عمده توجهمان به عرفان اسلامى باشد ... اگر انسان معارف اسلامى را داشته باشد و حقيقتاً مؤمن به معارف اسلامى باشد، ديگر اختلاف پيدا نخواهد شد بين دستجات؛ اختلاف اساسى. البته اختلاف رأيى هست، اما اختلاف اساسى كه بخواهد اين دسته، دسته ديگر را محكوم كند يا فرض كنيد كه توهين كند آن دسته، دسته ديگر را، اين براى اين است كه ما ضعيفيم در ايمان‏.» ❇️البته باید توجه داشت که در نگاه حضرت امام، تثلیثی به نام حقیقت و طریقت و شریعت وجود ندارد یعنی در نگاه ایشان و همچنین مرحوم علامه، حقیقت عین طریقت است و هر دوی آنها عین شریعت اند به همین خاطر هم مرحوم امام و هم مرحوم علامه هیچ گاه از دستورات شرع دست نکشیده بلکه تنها راه لقاءالله را #تعبد به شارع مقدس می دانند. از این رو عرفان در نگاه حضرت امام نه تنها هیچ تضاد و تقابلی با شرع ندارد بلکه کاملا منطبق بر آن است. ◽️یکی از سوالات قدیمی که هنوز خیلی ها جواب قانع کننده ای برای آن ندارند مساله چگونی جمع کردن بین تکالیف اجتماعی و وصول به لقاءالله و کمالات است. یعنی هنوز در خیلی از اذهان دوگانه تکلیف و مقامات عرفانی وجود دارد این در حالی است که امام رضوان الله علیه در نظام فکری خود به زیبایی این مساله را حل کرده است. ◽️امام با همین عرفان و با همین معنویت توانست تحولاتی را رقم بزند که توسط هیچ یک از اجلاء عرفاء قبل از ایشان محقق نشده بود. ایشان توانست با همین نگاه طریق شهادت را ترسیم کند و آن همه انسان هایی که طالب حق بودند را به مقامی برساند که در وصف ان گفته شده است: الشهید #ینظر_الی_وجه_الله. ✅غرض این است که باید عرفان امام شناخته شود بلکه به طور کلی باید اسلام از نگاه امام شناخته شود که البته ثمرات شناخت این نگاه بسیار بوده و برکات زیادی را به دنبال دارد. رزقنا الله و ایاکم! ✍تقریر از: احسان چینی‌پرداز #در_مدرسه_امام_خمینی #پای_درس_استاد #نگاهی_به_دریا #عرفان @almorsalaat 🔈صوت بیانات استاد👇👇

📌از حکمت تا سیر و سلوک تا به حال زیاد شنیده ایم که: ▫️آیا فلسفه در معنویت تأثیر دارد یا خیر؟ ▫️آیا جهان بینی می تواند راه رسیدن به سعادت را برای ما مشخص کند؟ ▫️چگونه از گزاره های حقیقی به مسیر عملی در سلوک برسیم؟ 🔹صوت های #بدایه_الحکمه استاد علی فرحانی را پیش تر یک دور گوش داده بودم ولی بار دوم بهره دیگری برایم داشت که از مهمترین آن ها، استفاده استاد از براهین فلسفی در تبیین معارف عرفانی و #قرآن است. صوت زیر نمونه ای از همین موارد است که استاد در 10 دقیقه سرفصل های بسیار مهمی را مطرح می کنند و نتیجه آن را در تبیین حرکت معنوی انسان نشان می دهند. 🔹بحث درباره معیت علت و معلول است. #علامه_طباطبایی پس از اثبات معیت، معنای عمیقتری از علیت را مطرح می کنند که همان اضافه اشراقی معلول به علت است. در این معنا از علیت، حقیقتِ معلول عین ربط و عین فقر به علت است و هیچ استقلالی ندارد. 🔹استاد فرحانی ابتدا این معنا را از آیات قرآن تبیین می کنند: «و اذ اخذ ربک من بنی آدم من ظهورهم ذریاتهم اشهدهم علی انفسهم فقال الست بربکم قالوا بلی» تنها در صورتی شهود نفس به تصدیق #توحید_ربوبی منجر می شود که حقیقت معلول عین #ربط و #فقر به علت باشد و هیچ استقلالی نداشته باشد. هر گونه استقلال بینی مانع از وصول به توحید ربوبی است. برهان اضافه اشراقی این حقیقت قرآنی را با زبان فلسفه تبیین می کند تا عقول بشر آن را درک کرده و تصدیق کنند. اضافه اشراقی مدیون #حکمت متعالیه و حکمت متعالیه مدیون مشاهدات عرفانی و عرفان مدیون قرآن است. 🔹استاد از امام خمینی جمله ای را نقل می کنند که حقیقت مجاهده را #تعبد به دستور خدا می دانند نه خدمت به خلق و یا انگیزه های دیگر. ایشان می فرمایند مسأله این نیست که انسان فطرتاً خدمت به مستضعفین را دوست دارد بلکه حقیقت مسأله در تعبد و تسلیم فرمان خداست. #فطرت وسیله ای است برای رسیدن به تعبد. فطرت ممکن است با زنگار طبیعت آغشته شده و مرز آن با القائات شیطان مشخص نشود. 🔹مرحوم #استاد_مطهری وحدت ادیان الهی را با توجه به همین نکته استفاده می کنند. ایشان می فرمایند اساس اسلام وحدت شیعه و سنی نیست بلکه #وحدت ادیان توحیدی است. «قل تعالوا الی کلمه سواء بیننا و بینکم الا نعبد الا الله» اگر اهل کتاب هم اهل ایمان و تقوا باشند ابواب آسمان بر آن ها گشوده خواهد شد.( وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَىٰ آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيْهِمْ بَرَكَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ) با تقوای اهل کتاب از فاسق مسلمان نزد خدا بالاتر است چون ملاک #توحید است اگر کسی در اندیشه توحیدی راسخ شود و به دلیل استضعاف فکری به شریعت دیگر ادیان در بیاید اما تعبدا و خالصا الی الله عمل کند اجرش از آدم مسلمان شیعه که در محضر خدا به راحتی گناه می کند، بیشتر است. آنچه مهم است این است که بنای بر اطاعت الهی دارد و قصد مخالفت نمی کند. 🔹عرفای ما از همین قاعده اضافه اشراقی و فنای معلول در علت، دستور العمل های سیر و سلوکی استفاده می کردند. مرحوم #ملکی_تبریزی از همین آیه و همین برهان دستور به جمع موهومات و تفکر در عدم می دادند تا جایی که تجلی سلطان معرفت محقق شود. قسمتی از نسخه ایشان به مرحوم #محقق_اصفهانی در نامه ذیل آمده است که می فرمایند: 📌 «و اما فکر برای مبتدی می فرمودند: در مرگ فکر بکن تا آن وقتی که از حالش می فهمیدند که از مداومت این مراتب گیج شده فی الجمله استعدادی پیدا کرده آن وقت به عالم خیالش ملتفت می کردند تا آنکه خود ملتفت می شد چند روزی همه روز و شب فکر در این می کند که بفهمد که هرچه #خیال می کند و می بیند خودش است و از خودش خارج نیست. اگر این را #ملکه می کرد خودش را در #عالم_مثال می دید یعنی حقیقت عالم مثالش را می فهمید و این معنی را ملکه می کرد. آن وقت می فرمودند که باید فکر را تغیر داد و همه صورتها و موهومات را محو کرد و فکر در عدم کرد، و اگر انسان این را ملکه نماید لا بد تجلّی #سلطان_معرفت خواهد شد. یعنی تجلّی حقیقت خود را به #نورانیت و بی صورت و #حدّ با کمال بهاء فائز آید، و اگر در حال #جذبه ببیند بهتر است بعد از آنکه راه ترقیات عوالم عالیه را پیدا کرد هر قدر سیر بکند اثرش را حاضر خواهد یافت. به جهت ترتیب این عوالم که باید انسان از این عوالم #طبیعت اول ترقی به عالم #مثال نماید، بعد به عالم #ارواح و انوار حقیقیه البته #براهین_علمیه را خودتان احضر هستید. » 🔹اخلاق و زهد و عبادت همگی بدون علم ممکن است ولی #عرفان از منظر امام خمینی (ره) همیشه همراه با علم و حکمت است. عرفان با تبدیل علم الیقین به #عین_الیقین از طریق ریاضات، علم را بر قلب حک می کند. این امر بدون علمِ سابق امکان ندارد. #اضافه_اشراقی یکی از این موارد است تا ما مسیر #حکمت را به #سیر_و_سلوک ختم کنیم. رزقنا الله و ایاکم. 🔰حجت الاسلام سید مجتبی جواهری @almorsalaat 📌حتما #بشنوید 👇👇